Alþýðublaðið - 24.12.1941, Blaðsíða 9

ALÞÝÐUBLAÐSINS
ekki heldur afsannaður. Verður því að láta það liggja
á milli hluta um sinn. Loftur segir sjálfur:
Meinendur eru mundar
miínir frændur og þínir,
Það verður ekki öðruvísi skilið en frændur þeirra (ef
til vill frændsemi Þeirra?) stæðu á móti náðahagnum.
En hvað skyldu frændur þeirra hafa haft á móti
hjónabandi þeirra? Slíkur ráðahagur var báðum ætt-
unum til trausts. En ef þrímennings meinbugir hafa
verið með Lofti og Kristínu, þá er ekki ólíklegt, að
frændur beggja hafi sætt færi og gift Kristínu að
Lofti fjarverandi, til að skirra frekari vandræðum. Að
vísu voru barneignir þeirra Lofts saknæmar, en því
var um að gera að stía þeim sundur áður en enn verr
færi. En um þetta verður ekkert fullyrt. Það er grun-
ur minn, að háttalykillinn eða mikið af honum hefði
aldrei kveðinn verið, ef þau Loftur og Kristín hefðu
fyrirhafnarlaust hafnað í hjónasænginni. Mikið af
háttalyklinum er auðsæilega ort eftir að hún er gift.
En það er mjög sjaldgæft að fornu og nýj.u, að menn
kvæðu um konur sínar, og í riddarabókmenntum mið-
aldanna mun það ekki þekkjast.
Loftur ríki er frægasta skáld íslendinga á 15. öld
og raunar um langt skeið einn af veraldlegum skáld-
um, sem að nokkru getur, að undanteknum rímna-
skáldum. Ekki hefir annað varðveitzt eftir hann en
háttalykill sá, er hann orti um Kristínu. Raunar eru
háttalyklarnir tveir, hinn skemmri og hinn meiri. Er
öruggt, að hann hefir ort háttalykil hinn skemmra, og
raunar mjög líklegt, að hinn meiri sé einnig eftir, en
hér verður, þegar talað er um háttalykil Lofts, átt við
hinn skemmra. Er kvæði þetta ort með ýmsum hátt-
um. Er Því mjög líklegt, að hann hafi sent henni kvæð-
ið smám saman, eins og Jón Gissurarson segir. En hann
telur, að vísurnar eigi aðVera tíu tigir. Nú þekkjast
ekki nema níutíu vísur. Það er líka auðséð, að vís-
urnar eru ekki allar ortar á sama tíma og eru því
tækifærisljóð. í sumum þeirra leitast hann við að ná
ástum hennar. Berlega kemur fram í öðrum, að Krist-
ín er gift, og sé Lofti lítill þokki á því. Yfirleitt dáir
hann Kristínu mjög og harmar að fá ekki að njóta
hennar. Merkilegt er það, að Loftur yrkir ekki kvæði
sitt undir léttum háttum, t. d. háttum dansa og helgi-
kvæða. Danskvæði og helgikvæði með léttum háttum
og næstum rímlaus, frumort og þýdd, flæddu þá yfir
landið. Er hœtt við, ef hin nýju útlendu áhrif hefðu
viðnámslaust fengið að ryðja sér til rúms, hefði ís-
lenzk tunga og ljóðagerð aldrei borið barr sitt eftir
það. En Loftur velur rekna fornhætti. Kvæði hans er að
efni náskylt riddararómantík miðaldanna, en bygg-
ingarlagið er allt ramm-íslenzkt. Hann er því merki-
legur varði á leið íslenzkrar ljóðagerðar á myrkustu
öldum íslands. Enda þótt hann yrki um ástmey sina
eru hættirnir honum svo mikils virði, að hann hikar
ekki við að gera sumar vísur sínar að næstum tómri
Framhald á bls. 36.
Gleðileg jól!
Skipaútgerð
ríkisins.
i: GLEÐILEG JÓL!
Sælgætis- og efnagerðin Freyja h.f.
GLEÐILEG JÓL!
Ullarverksmiðjan Framtíðin.
GLEÐILEG JðL!
^#############^########^##################################^
GLEOILEG JÓL!
Verksmiðian Venus h.f.
—Tf fTm-f-Ti' 't—1 "1-—-I