Alþýðublaðið - 24.12.1948, Blaðsíða 21

Jólablað Alþýðublaðsins
„VeioiDjaiiarr — íyrsta isienzis.a íarpeg'auugveim.
þingishátíðin stóð sem hæst, og' var
lent á Þingvallavatní. Þann dag hófst
sú gifturíka sókn íslendinga á sviði
flugsamgangna, er nú stendur sem
draest. Þá flaug íslenzkur flugmaður á
íslcnzkri flugvél með farþega í fyrsta
skipti. Um sumarið var starfrækt
íarþega- og póstffug til Akureyrar
um Stykkishólm, — en Stykkishólm-
ur vár þá án vegasambands, — og
sömuleiðis til Vestfjarða og Aust-
fjarða. Því miður varð starfsævi
Flugfélags íslands 2. ekki löng úr
þessu. Kreppan var að skella á með
öllum sínum niðurdrepsmælti, og að
sjálfsögðu fór fyrirtæki eins og' Flug-
félagið ekki varhluta af þeim áhrif-
um, enda mun hafa verið til þess
stofnað af meiri bjartsýni og trú, en
nokkur dæmi eru til hér á landi.
Haustið 1931 var það Ieyst upp, en
árið 1940 var svo Flugfélag-íslands 3.
stofnað og sameinaðist Flugfélag Ak-
ureyrar, sem þá hafði starfað um
skeið, þessu nýja félagi.
Sem dæmi um flugtækni, — og
einnig' um flugþor — manna á þess-
um arum, er gaman að rifja upp
ferðasögu þýzka svifflug'snillingsins
Wolf Hirt, er kom hingað vorið 1930
á leið til Ameríku, en þangað hafði
honum veri'ð boðið til að halda sýn-
ingar í svifflugi. Er hann undirbjó
för sína úr Þýzkalandi, kom’til hans
blaðamaður nokkur og sótti mjög
fast að fara með. Blaöamaður þessi
var allhár vexti og vel á sig kominn.
Hirt neitaði honum í fyrstu um
en þegaí- hinn lét sér ekki
setti hann honum þá úrslitakosti, er
hann hugði hami aldrei leysa. „Ef þú
vegur ekki nema áttatíu kíló, þegar
ég er búinn til farar, er vegur að þú
íáir að vera með.“
Þegar Hirt var ferðbúinn nokkrum
vikum síðar, kom blaðamaðurinn enn
og „skrölti nú í skinninu“ eins og'
kallað er. Hann reyndist ekki vega
nema 80 kg, og Hirt varð aö standa
við orð sín. Vélin, sem Hirt notaði
til fararinnar var 40 ha. Klemmvél.
Til þess aö gera loftmótstöðuna sem
minnsta, var stormlilifin tekin af sæti
því, sem blaðamaðurinn sat í. Var
liann síðan látinn hnipra sig niöur í
sætisholuna og krossviðarþynna
skrúfuð yfir sem lok. Þarna húkti
svo blaðamaðurinn í kolamyrltri á
leiðinni frá Þýzkalandi til Kirliwall
og' síðan frá Kirkwall að Kaldaðar-
nesi, — en þar lenti ílugvélin. Á-
formað hafði verið að þeir héldu
áfram ílugleiðis til Ameríku um
Grænland, en þegar hingað kom,
tóku þeir þann kostinn að fá flugvél-
ina og sig sjálfa ílutta þangað sjó-
Iciðis. Fóru þeir með skipi, cr flutti
Vesturhéims-íslendinga að og frá
alþingishátíðinni á Þingvöllum.
Sigurður fór ekki alls kostar var-
af hættunum og' ævintýrunum
starfi sínu, enda þótt farþegaflugið
að óskum, þrátt fyrir hin frum-
itæðustu og lökustu skilyröi. Eitt
er Sigurður var í síldarleitar-
yfir Skragafirði, kom upp eldur
í hreyfli vélarinnar. Haugasjór var,
en samt sem áður tókst honum að
nauðlenda, án þess að vélin laskaðist.
Engin skip voru á þessum slóðum,
og þarna hrakti þá félaga í vélinni
samfleytt 8 klukkustundir, en þá
voru þeir komuir svo nálægt Selvík
á Skaga, að fólk á bænum heyrði köll
þeirra, mannaði róðrarbát og bjarg-
aði þeim til lands. Ekki var flugvélin
neinum loftskeytatækjum búin, og
gátu þcir leitarmenn því ekki gert
bátum aðvart með loftskeytum, ef
þcir sáu síld vaöa, cnda voru síldar
skipin fæst búin móttökutækjúm í
þá daga. En einhvers staðar stendur,
að ráð sé við öllu ncma ráðaleysi.
Sigurður og félagar hans fundu upp
á því að saga „battinga“ niöur í smá-
kubba og bora síöan holu alldjúpa i
hvern kubb. Þegar þeir sáu síldar-
torfu, skrifuöu þeir staðarákvörðun-
ina á pappírsmiða, stungu honum i
holuna og settu korktappa í, flugu
síðan til bátanna og létu kubbinn
með orðsendingunni falla í sjó sem
næst þeim. En háSétarnir/ sem vissu
til hvers leikurinn var gerður, hirtu
kubbinn, og fengu þannig vitneskju
um þessa nýju „hafsilfurnámu".
Þannig var það, þegar frurnherjar
íiug'samgangnanna hér á landi hófu
starfsemi sína og baráttu. Nú eru hér
starfandi tvö stor fiugtélög og nokk-
ur smærri. Flug'vélar okkar eru ekki
aðeins í íörum á innanlandsleiðum,
heldur hafa þær og sýnt fánaliti okk
ar í flestum helztu borgum Evrópu,
heldur og víða um Amcríku. Við eig-
uni marga flugmenn,: sem getið hafa
sér livarvetna h.inn bezta orðstír,
auk lærðra vélfræðinga og viðgerðar
manna. Flugþjónustan er starfrækt
rneð fullkomnustu tækjum og af
lærðum sérfræðingum, enda er einn
þýðingarmesti þáttur ilugþjónust-
unnar á Norðurhöfum í okkar hönd-
um.
Tímarnir hafa sannarle'ga breytzt
frá því, að dr. Alexander gekk með
„flugdelluna" og' Sigurður Jónsson
settist í fyrsta skiptið í skólaflug-
vélina á vellinum við Bablingen.
L
»