Alþýðublaðið - 24.12.1948, Qupperneq 49

/ólablað r/ll'þýð ublabsins ...___—__,
Framhald af 31. síðu.
Erfingjar menningar vorrar
.,Síminn“, svaraði hann“, Hann
mun hafa verið bannaður fyrir mörg-
um öldum síðan. Til hvers var hann
eiginlega notaðivr?“
„Til hvers!“ hrópaði ég. ,,Fyrir at-
beina hans gátu menn ræðzt við þótt
óraleið lægi á milli þeirra. Við gát-
um talað svo að segja við hvern sem
var og hvenær sem var!“
„Og hver og einn gat hafið samtal
við yður þegar honum bauð svo við
að horfa “ varð þeim asbestklædda
að orði og nokkurs ótta kenndi í rödd
hans. ,,Hræðileg tilhugsun. Þið hafið
átt við fjölmargar ógnir að búa. Nei,
við bönnuðum símann, utvarpið, öll
samgöngutækin. Allt slíkt var í raun-
inni óþarft og tilgangslaust orðið. Þér
hljótið og að skilja, að heilbrigðri
skynsemi manna fleygði fram við all-
ar frámfarirnar. Hvaða not voru að
járnbrautunum og flugvélunum, svo
eitthvert dæmi sé nefnt? Jú, þau
samgöngutæki fluttu fjölda fólks
milli borga og landa. — en til
hvers? Þegar öll vinna var úr sög-
unni, alls staðar meira en nóg af fæðu
og klæðum, var og auðvitað öll verzl-
mi úr sögunni um leið; veðráttan alls
staðar eins, — og hvaða erindi átti
fólk þá til framandi borga eða landa?
Bókstaflega engin. Þvl var það, að
ferðalög þekktust ekki lengur. Auk
þess“, bætti hann við, og felmtri brá
um leið fyrir í augnaráði hans, ,,voru
þau stórhættuleg!!1
„Hættuleg", endurtók ég. ,,Hætt-
urnar eru þá ekki enn úr sögunni.“
,.Nei, auðvitað ekki“, svaraði hann.
„Við getum eyðilagzt.11
„Eyðilagzt?"
,,Ég ímynda mér, að það sé nokk-
urn veginn það sama og þið kölluðuð
að deyja“, mælti, sá asbestklæddi.
„Dauðinn eins og hann var hefur
ekki þekkzt með okkur slðustu ald-
irnar. Við sigruðumst einnig á hon-
uip að minnsta kosti að vissu leyti,
Sjúkdómar og dauði voru blátt áfram
afleiðing skemmdarstarfsemi, sem
sóttkveikjurnar unnu í líkama
manna. Við uppgötvuðum þær hverja
á fætur annarri og fundum ráð til
að sigrast á þeim, mig minnir að sam
tíðarmenn yðar hafi þegar verið bún-
ir að uppgötva nokkrar þeirra, sem
auðveldast var við að fást“.
Ég játti því.
„Já, — og svo voruð þið sífellt að
glíma við nokkrar tegundir vírusa,
en þó án þess að það bæri mikinn
árangur. Um sumar tegundir þeirra
höfðuð þið hins vegar ekki minnstu
hugmynd. Jæja, okkur tókst að finna
þá og ráða niðurlögun þeirra. Ein-
kennilegt að ykkur skyldi aldrei til
hugar koma, að ellin var ekkert ann-
að en sjúkdómur, sem ein vírusateg-
undin olli. Sá vírus var meira að
segja tiltölulega auðfundinn og auð-
veldur viðureignar. En sem sagt, —
þetta var of augljóst mál til þess
að þið skylduð það“.
„Þér gefið þá I skyn“, mælti ég
næsta nndrandi“, að þ!ið lifið að
eilífu?“
,,Mér þykir mjög hvimleiður þessi
ákafi yðar,“ sagði hann. „Það er eins
og þér álítið allt mikilsvert einhverra
hluta vegna. Já, — við lifum að ei-
lífu svo fremi, sem við verðum ekki
fyrir einhverju slysi og eyðileggj-
umst. Það á sér stað öðru hverju. Ég
á við, að við eiguip jafnan á hættu
að hrasa um einhverja mishæð eða
rekast á eitthvað, og þá getum við
hæglega eyðilagzt. Við erum enn dá-
lítið brothættir, — ég geri ráð fyrir
að það séu leifar af áhrifum ellisýk-
ilsins. Ég hlýt að játa, að þess háttar
slys voru lengi vel ailtíð með okkur,
eða þangað til okkur hugkvæmdist
að draga úr slysahættunni með því
að banna bæði eimlestir, bifreiðir,
flugvélar og önnur slík farartæki. Á-
hættan, sem réði á ykkar tímabili,
hlýtur að hafa verið geysimikil.“
Hann hryllti við, er hann minntist á
áhættuna.
„Að vísu!“ svaraði ég, og fann að
ég var I rauninni stoltur af samtíð
minni, og kom mér það mjög á óvart.
,,Við álítum það aðeins skyldu
hraustra og hugrakkra manna, að —“
„Fyrir alla muni forðist alla æs-
ingu,“ mælti sá asbestklæddi, auð-
heyranlega illa snortinn. ,,Ég skil við
hvað þér eigið. Það stríðir í einu og
öllu gegn heilbrigðri dómgreind og
skynsemi.“
Jóíatrén og sá siður, sem við þau er
tengdur, er upphaflega runninn frá
Þýzkalandi. Fyrst I stað tíðkuðust hér
„jólatré“ gerð úr skafti, sem í voru
festar upphallandi, mjóar renglur,
vafðar mislitum pappír. Grenitrén
komust hér ekki í tízku fyrr en á
síðustu áratugum.
Enn sátum við og þögðum nokkra
stund. Ég virti fyrir mér umhverfið,
mosagróin stræti, grasi þaktar rúst-
ir. fölva himinsins og hið dapurlega,
hljóða stræti. Þarna sá ég árangur
sigursins yfir náttúruöflunum, er
valdið hafði því, að allt starf og strit,
— já, meira að segja sjúkdómar og
•dauði, var úr sögunni. — Þúsund ára
ríkið hugsaði ég. Ég gat ekld að því
gert, að mér þótti þetta allt frámuna-
lega vitlaust. Síðan tók ég enn að
spyrja.
,,Þekkjast styrjaldir heldur ekki
lengur?“
„TJr sögímni fyrir öldum síðan.