Alþýðublaðið - 24.12.1950, Blaðsíða 41

JÓLAHELGIN
41
og verður því ómögulega sundurskil-
inn í neinslags flokka, nema cf
menn vildu tína þar úr nokkur
mannanöfn, til að bjarga þeim frá
að hafna í hortittahafinu, en það
er ckki heldur gerlegt, því þau
ciga líka svo illa saman eins
og cldurinn og klakinn. Því þcgar
Baldvin sál. Einarssyni og ToíCa
okkar Eggertssyni er skammtað báðS- i
um ’í sama slapatroginu, munu all-
ir kunnugir bráðum fá klýju og við-
bjóð á því, scm fram er borið: í það
minpsta vi) cg, sem grannt þekkti
báða mennina, ekki vera sjónarvott-
ur að þeirri veizlu.
Ef að þeir menn, sem hafa lcð sig
í þá þjónustu, að hnoða Fjölni, vilja
fá söguna af Tist^ni Qg( Indíönu,
sem þeir mcina mig hafa diktað, gct
ég vísað þeim til . skyggnast um.
á ha'gri hönd þar sem gengið er
gegnum 'Börsen í Kaupinhöfn: :þar;
hcfur hún verið öll þau ár, sem ég
hcíi dvalið í Danmörjf,'pg, hoígr æjtíjö,
verið í afhaldi hjá Dönum, méðal
þeirra beztu ævintýra, og‘ þarna
væntir mig hún enn verði fundin,
því einmitt þess vegna að hún ótæpt
er seld, láta bókseljarar §ig hana.
aldrei lengi vanta. EÍilki hafa Tist-
ransrímur verið óhcppitari, scm.nú
á fáum árum eru svo gjörsamlcga
útseldar, að bráðumjá aði prepí,a. að ,
nýju, án þess Fjölnir verði þar um
leyfis beðinn. Af þessu er auðsætt,
hvað aumkunarlega Fjölnir erfiðar,
án þess menn.vilji fallast á fortölur
hans. Sjálfs hans bullbækling vill
enginn kaupa, og fer hann að gjöfum
til þeirra, sem þiggja vilja, ogViþotl li
Fjölnir kaila vildi oss alla íslendinga
svo vitgranna, að enginn hefði skyn
rétt að mela bóka sem út koma,
verður honum ekki til þess trúað,
lieldur en annars sem hann lætur út
úr sér bögglast.
Ekki þarf Fjölnir heldur þess nð
vænta, að nokkur vilji lcggja þá
rækt við, að sýna alla vansköpun
lians, með því að lima hann í sund-
ur, svo sem iygina og lastið, heimsk-
una og sérvizkuna, hofmóðinn og
narralætin, því þá yrðu úr því mai'g-
ar ónytsamar bækur, og samt yrði’
mikið eftir af einhvcrju bulli, sem
enginn kann að nefna.
Þú sérð til dæmis, Fjölnir minn!
að vor sífræðandi elskaði landsmaður
herra Á. Helgason eltki lengur vill
virða -þig- svara, þegar hann sér- að
þú vilt ekki taka móti neinni lag-
færingu eða sannindum. Vinnu-
mennirnir virða þig eltki lengur við-
tals, og förukerlingarnar, sem kunna
að nefna þig, gera það með mestu ó-
iúnd og viðbjóð: á marinamótum
sietta ýmsir í þig háðgiósum, aðrir
forakta þig scm viðbjóðslegasta af-
r kvæirit föðurlandsins. scnj ekki svíf-
tist að tníðá allar stéttir, bg hvernig,
me'nar þú, vesalingurinn þinn, að
gela kcnnt sýslumönnum að skrifa,
prcstum að lifa siðlega, kaupmönn-
um að höndla réttilegast, og bamd.*
um að stýra búi sínu, og skáidúm
að yrkja, þú, sem engra þessára;
næringarvégi hefur reynt og líklegá
aldrei verður hæfur að takast á hend-
ur. .
Það er víst ekki af virðingu við
,þig, að einn af, vorum mcstvirtu og
nafnkenndustu meðbræðrum nýlega
hefur gpfjð mórauðiun hundi nafnjð
Fjölnir; þessum hvelpingi va.mta
iUri.úriri, þú .spndriVkoku í klóng. fyrst
hann er heitinn í hausinn á þér.
Ég þykist nú hafa gert þér vel. pð
kosta upp á þig heilli örk, sem ég
ætla, ef tóri, að láta prenta, full-
viss um, að ég( ekki þurfi að betla
fólk til áð þiggja hana gefins, eins
og vesalings horgrindin þín má líða;
aftantil ætla ég að bæta nokkrum
smákvæðum ýmsfa höfunda, sem
þeir hafa miðlað mér og H1 þín eru
stíluð.
Ég hefði hér valið þér fínni og sið-
gæðunum hæfilegri stílsmáta, ef ég
hcfði haldið þú skildir það, cn ég
,vgi'ð að tala á því máli, sem ég vissi
■'$ö “lílfðir sjálfur nuiriiff, og iriáttu
því kyngja reiðilaust, þó þér finnist
eitthvað af .þessti iúsTfnmt, vóg' nú sé
þér til hugguriar vitanlegt: að hvern-
ig sem þú lætur, virði ég þig ekki
oftar andsvara, því forðast skal ég' að
sitja til lerigdær á níðrifaþekknum
hjá þér, mér tií skaðá og vanheiö-
urs. •— Ég vil ekki að lokum undan-
fella að láta þig vita, að ég nú, enn
ckki fertugur að aldri, allareiðu hef
ort tuttugu rímnaflokka, og býst við
að bæta enn miklu við, cf aldur minn
lcýfir,- og sámt ætla ég mél' muni
verða' vært og vona að mér dánum
að vei'k mín verði þjóðinni til
skemmtunar og nytsemda og fróð-
leiks, en mér til hrósunar og sóma,
þegar Fjölnir er fokinn og sokkinn
til botns í því hyldjúpa gleymskunn-
ar hafi, hvaðan hann aldrei aftur
mun upp rísa.“
ATHUGASEMDIB.
Eins og við mátti búast eftir það,
sem á undan var gerigið, hlífist Sig-
urður hvergi við í svari sínu, notar
víða stór orð og ófögur. Helzt verð-
ur það af unuriælum hans x'áðio, að
hann viti ekki hver þeirra Fjölnis-
manna sé höfundur ritdómsins. Ilitt
hefur hann ef til vill hlerað, hvcr
ritað hafði ,.Bi'éf af Austfjörðum'1,
að það var hinn sami rnaður og ort
haföi kvæðið. „Vetrarkoman á Aust-
fjöröum". seiri birt var aftast í þriðja
árgangi Fjölnis. Það 'kvæði stóð ó-
neitanlega vel til höggs, cnda lætur
Sigurður það tækifæri ckki ónotað.
„Lqfsöngurinn, frenist í Fjölni, scm
Sigurður vitnar til og kveður ,,sam-
anhanga af tómum hortittum“, eru
hin fögru Saknaðarljóð Jónasar (Þá
var eg ungur, er unnir luku föður-
.auguin. fyrir mér samanj.'Er þetta hið
eina dæmi þess, sem ég hef fundið,
að Sigurð.ur ráðist beinlínis á skáld-
skap Jónasai-, og verður raunar lítið
úr þeirri ái'ás.
Sigurður lætur þess gctið, að hann
rnuni láta prenta með svarinu smá-
kvæði ýmissa höfunda, er þeir hafi
miðlað sér og séu stíluð til Fjölnis.
Eru þau rituð aftan við svarið. Þetta
er sýnishoi’n:
,,Þú Óðins nafn og ættai- skömm,
í óvitru þanka sjónarmiði,
þrykkta sem lætur vesla vömrn
yorum yppafsta Ijóðasmiði;
snúi Rögn þeix’ri sneypu á þig,
snilling er bauðst, þú sért út hleginn;
fífldirfska þín óleyfilig
í leii'vcllu kafni di’embis eigin.
Jón Jónsson.
Fyrirsvarsbóndi og hreppstjóri.“
‘Þótt svar Sigufðar væri aldrei
prentað, cr engan veginn fvrir að
synja, nema það hafi borizt Fjölnis-
mönnum í hendur. Svo mikið cr víst,
að ekki minnkaði óvildin milli þeirra
og Sigurðar. í Fjölni 1839 er deilt á
V iðey j arprentsmið j u fyrir lélegar
bækur, og Númarímur og Svoldar-
ríniur Sigurðar tilnefndar. I Fjölrii
1843 birtist mjög harðorður ritdóm-
ur eítir séra Gísla Thorarensen um
síðari hlula ,,Ljóðasmámuna“ Sig-
urðar Bi'eiðfjörðs. Eru þeir nefndir
~ 7,Irtilfjörlegtnr-'samtímingur;"af—mál-