Vísir - 24.12.1953, Qupperneq 22

22
JÓLABLAD VÍSIS
- íkveikja í New York
Frh. af 17. bls. ’ ‘
að íkveikjan á Breiðgötu átti
að vera merki um að hefja upp-
reist. Og ef þessi gríski eldur
er nothæfur getur eldhaf orðið
í Breiðgötu á svipstundu. Þá
gæti uppreistin hafist — en ég
tel vafamál að þeir geti hafist
handa — „frelsissynirnir eru
alveg lamaðir síðan Butler kom
hingað með her sinn. En við
getum þó sýnt Norðurríkja-
mönnum að fleiri en þeir geti
brennt borgir!“
Hann tók upp dagbla'ð og
sýndi þeim. „Sjáið þetta! Sher-
man hefur brennt Atlanta!
Hann heíur brennt hana til
grunna af ráðnum hug. Og hann
hefur ekki aðeins brennt
Atlanta, en einnig — eftir því
sem þetta blað segir, sex aðra
bæi, sem þið sjáið hér til-
greinda.“
Martin hálflygndi augunum
og leit hvast á hvern af öðrum.
Ashburn var venjulega rjóður,
en nú náfölur. Augu Kennedys
loguðu. Chenault herpti varirn-
ar. Headly hleypti sjaldan
brúnum en nú var hann ygld-
ur á svip og beit fast í vindil
sinn.
„Ég vissi að þið mynduð
allir vera sama sinnis um hvað
okkur bæri að gera“, sagði hann
mjúklega.
Það átti að kveikja
í gistihúsunum.
Áformið var að þeir félagar
leituðu sér gistingar í hinum
stóru gistihúsum við Breiðgötu
og átti hver maður að leigja
sér herbergi á fjórum stöðum
undir mismunandi nöfnum.
Síðan áttu þeir að ganga á
röðina síðdegis og kveikja í
herbergjunum, þó ekki of seint,
svo að fólk gæti forðað sér út.
Maður fékk 10 floskur með
grískum eldi. Það var vökvi,
sem blossaði upp þegar flask-
an var' brotin og loft komst að
vökvanum. Daginn eftir skyldi
til skarar skríða.
„Jæja, góðu vinir“, sagði
Martin ofursti mjúkur í máli.
„Það er bezt að halda af stað.
Gæfan fylgi ykkur öllum og
munið að skjóta ekki nema þið
séuð tilneyddir. Þeir sem ekki
hanga í Ijósakerastaurunum á
morgun komi hingað annað
kvöld.“
Headly einn gerði síðan
grein fyrir því hvað hann hefði
gert, en allir hinir fóru eins að.
Hann hrúgaði stólum, drag-
kistu, skúffum og öllu lauslegu
Upp í rúm sitt á gistihúsinu,
stakk dagblöðum í holurnar
innan um hrúguna. Þá tók
hann lykilinn úr hurðinni og
stakk honum í að utanverðu.
Síðan fleygði hann innihaldí
flöskunnar á hrúguna í rúminu
og allt blossaði upp á svip-
stundu og hávaðalaust. Hann
var ekki kominn nema til
dyra þegar skíðlogaði i her-
berginu. Hann lokaði að utan.
Fór niður og skilaði lyklinum.
Headly gengur
á röðina.
Síðan fór hann í Borgargisti-
húsið, Þar fór allt slysalaust
fram. Á leið sinni að Everett
gistihúsi leit hann upp í glugga
sinn á Astor. Þar var mjög
bjart, en ekki sá hann nein
rnerki þess að eldsins hefði orð-
ið vact, Hann kveikti síðan .í á
tveim öðrum stöðum. Aðeins á
síðasta gistihúsinu sýndist hon-
um húsvörðurinn lítá eitthvað
kynlegá á 'sig. Þegar hann kom
út heyrði hann éldklukkurnar
hringja fjærri bænum. „Þarna
er Martin að verki“, hugsaði
hann.
Skömmu síðar var hávaðinn
af eldklukkum orðinn eins og
hundrað klukkum yæri hringt.
Borgin virtist iða og nötra af
prðlausri æsing. Þá sló ráð-
húsklukkan lö mínútur yfir ð.
Það voru liðnir tveir tímar síð-
an hann hóf starf sitt.'Hvorki sá
hann eld né reyk úr Astor gisti-
húsinu. En andspænis við
Barnumsafnið, var fólkið æðis-
gengið. Þar var fólk að klöngr-
ast ofan af þriðju hæð. Slökkvi-
liðið þusti að með hvellandi
bjöllur og syngjandi lúðra og
ótölulegur manngrúi var þar á
iðandí ferð.
Himininn var rauður
af eldi.
Headly gekk niður Breiðgötu
og yfir að Norðurá. Þar stað-
næmdist hann við bólverkið
og þreytti frá sér af öliu afli
þeim íkveikjuflöskum, sem
hann átti eftir. Blossunum
skaut upp hér og þar og svo
logaði hátt uppúr hálfermi af
heyi sem einn byrðingurinn
hafði á þilfari. Hann vonaði að
eitthvað af herskipunum þarna
yrði fyrir eyðileggingu af eld-
inum.
Himininn var rauður að baki
honum þegar hann hélt aft-
ur upp á Breiðgötu og blandaði
sér í múginn, sem fór eins og
niðandi hafstraumur um göt-
urnar.
„Hvað gengur á?“ æpti hann
í eyrað á manni einum, sem
var gráfölur í andliti.
„Það eru uppreisnarmenn-
irnir,“ sagði maðurinn og saup
hveljur. „Þeir ætla að brenna
New York til hefndar fyrir
Atlanta! Það eru synir frelsisins
— þeir eru að gera upreist!“
____♦ ________ __
Dagblöðin frá þessum tíma
minnast öll þessa dags með
j stórum fyrirsögnum og frá-
sögnum. Það eru þó eingöngu
brot úr atburðum. Skelfingin og
æsingin var svo mikil að illt
var að fá yfirlit. Telja blöðin
furðulegt að borgin skyldi ekki
eyðast og álíta sum að hér hafi
forsjónin gripið í taumana. —
Hefði verkið verið eins vel
framkvæmt og það var hugsað,
hefði enginn mannlegur mátt-
ur getað bjargað New York
þetta kvöld. — Aðrir sögðu sem
svo, að íkveikjuefnið hafi ekki
verið eins fullkomið og til var
ætlast. — En uppreist varð
engin, sá möguleiki hjaðnaði
niður, þegar her Butlers settist |
þar að og New York sagði sig
ekki úr ríkja^ambandinu.
,,Manhattanherinn“ kom
samah i fundai-stað sínum um j
kvöldið cig allir skiluðu sér.|!
Hinn kpldi og rólegi foringi,
Martin ofursti, kom þeim óhult-
um úr borginni degi siðar og
norður yfir landamæri Kanada.
Aðeins einn
var liengdur.
. Hér varð þó miskunnarlaus
eftirleikur. Ári síðar fóru tveir
af samsærismönnum, þeir Ken-
nedy höfuðsmaður og Ashbrook
fyrirliði suður fyrir landamær-
in aftur og ætluðu að reyna að
komast. til samherja sinna i
Suðurríkjunum. Ashburn komst
leiðar sinhar en Kennedy var
handsamaðúr.
Hann var leiddur fyrír her-
rétt sakaður um njósnir og um
að hafa gert tilraun til að
brenna borgina. Það kannaðist
hann við — en var ekkert að
hafa fyrir því að segja frá því
hvað géstir. gistihusanna hefðu
verið hrifnir af því að lesa um
brennuna i Atlanta. — Frá
því sagði Headly síðar. —
Tuttugasta og fimmta marz
gekk Kennedy ' höfuðsmaður
föstum skrefum á aftökupallínn
í Lafayettevirkinu.
Sérstök lítil saga var sögð
eftir íkveikjukvöldið. I öllum
æsingnum á föstudagskvöldið
var kona .tekin föst. Hún sást
við St. Nikulásar gistihúsið rétt
eftir að kviknaði í því og við
Metropolitan þegar þar logaði.
Hún var í haldi eina nótt, en
þá. skipaðj háttsettur lögreglu-
maður svo fyrir, að Henni skyldi
sléppt. Ekki er frá því sagt,
hvort hún var ljóshærð eða
dökkhærð eða hvort hún bar
skraut og glys gleðikvenna, eða
hvert hún fór þegar henni var
sleppt. — Og um það mun
ekkert vitnast úr þessu.
(Endui'sagt).
Skotaséguir...
Skoti sezt á hestbak. En við-
staddir verða meir en lítið
undrcmdi þegar hann sezt öfug-
ur í hnakkinn og einblínir án
afláts á stertinn á hestinum,
„Heyrið þér!“ hrópaði einn
hinna viðstöddu, „þér sitjið
öfugt í hnakknum.“
„Nei, eg sit rétt. Bévítis
bikkjan gleypti áðan tíeyring
sem eg. misti í hey.ið:“
f London eru til sérstakar
fjögurra „pence“-ver2danir, og
hver einstakur hlutur kostar 4
pence, sem þar er til sölu. Dag
nokkurn kom Skoti inn í verzl-
unina, snýr sér að einum af-
greiðslumannanna og spyr:
„Hvar er bifreiðadeildin?“
H.f. Bílasmiðjan
SKÚLATONI 4.
SIMI 6614.
REYKJAVÍK.
önnumst allskonar yfirbyggingar á strætisvagna, langferðabíla,
jeppa og jarðvinnslutæki.
Kappkostum að fylgjast með öllum nýjungum.
Allskonar viðgerðir á yfirbyggingum, klæðmngu ásamt málningu.
for the World’s Smoothest. . . Cleanest \
Fastest... Safest Shavesl
Er rakvélin
sem sparar
útgjöldin
og eykur
þægindin.

*
m
Sveinn Björnsson & Ásgeirsson