Vísir - 24.12.1954, Blaðsíða 25
JÓLABLAÐ VÍSIS
25p
Þegar „General Grant“ fór§t
Byggt á frásögu, sem tekin var sam-
an af dr. W. A. Osborn.
Við Dundrumfjörðinn í Norður trlandi er smábærinn
Newcastle. Neðanundir brattri fjallshlíðinni við gömlu
höfnina er lítið fiskimannahverfi, en hjá einum þessara
harðgerðu fiskimanna; Jack Teer að nafni, heyrði eg
fyrst hina athyglisverðu frásögn um seglskipið „General
Grant“. Teer hafði heyrt söguna hjá frænda sínum, James(
Teer, en hann var farþegi á skipinu og höfðu þeir búið
saman í Ástralíu um nokkur skeið.
Ég fór nú að spyrjast fyrir
um söguna, því þetta vakti
strax áhuga minn. Eg komst að
því, að bróðir og systir James
Teer bjuggu ennþá í Newcastle,
og auk þess einn fai'þegi enn,
sem komst af á General Grant
— Mr. Patric Caughey, sem
var fyrrve^andi félagi Teers í
gullleit í Ástralíu.
Ég heimsótti nú allt þetta fóik
og fékk hjá því ýmsar góðar
upplýsingar, sem staðfestu enn-
þá betur upprunalegu söguna,
en bættu einnig nýjum hræði-
legum staðreyndum við. Síðan
var sagan öll leiðrétt með
samanburði við ýmsar opin-
berar skýrslur, sem öruggar
voru. Þetta, sem hér fer á eftir
er eflaust ein athyglisrerðasta
frásögn um sjóslys, sem nokk-
urntíma hefur verið birt.
Árið 1845 fór James Teer,.
þá stór og stæðilegur 19 ára
piltur, frá fæðingarbæ sínum
Newcastle, í ævintýraleit. Næst,
þegar fréttist af honum, sex
eða sjö árum síðar, var hann á
gullleitarsvæðum Ástralíu og!
var orðinn myndarmaður. —
Hann var sex fet og tveir
þumlungar á hæð, mjög sterk-
lega vaxinn og afar sterkur.
Auk þess ber öllum frásögnum
saman um það, að hann væri
stálábyggilegur, mjög kjark-
mikill og aðlaðandi í alla staði.
Allt var ofsafengið og órólegt í
á fyrstu árum gullleitanna. — (
Námumennirnir voru hrjáðir og
kvaldir af stigamönnum,
spilasvikurum og þess háttar
lýð, og var líf þeirra oft stutt
og miður ánægjulegt. (
En Teer komst óskaddaður í
gegnum allar hættur, hann var
maður til þess að verja sig.
Skólabræður
hittast.
Dag nokkurn, þegar hann
var önnum kafinn við vinnu á
gullleitarsvæði sínu, tók hann
eftir því, að á næsta svæði við,
var maður sem kom honum
kunnuglega fyrir sjónir, og með
fáeinum spurningum fékk hann
að vita það, að þetta var gamall
skólabróðir hans, Patric
Caughey, og kom hann frá
heimilisbæ hans sjálfs. Þeir
urðu mjög fegniv og unnu
sameiginlega á leitarsvæðum
smum og nutu. afrakstursins.
í byrjun virðist hamingjan
hafa verið þeim hliðholl, og
söfnuðu þeir talsverðu magni
af gulli. — Þar sem þeir voru
nú orðnir auðugir menn, tók
þá að langa til að sjá aftur
heimili sitt í hinu fjarlæga ír-
landi. Löngun þessi varð brátt
svo ómótstæðileg, að í apríllok
1866 leituðu Teer og Caughey
sér að fari til Englands í borg-
inni Melbourne. Þeir komust
fljótlega að því, að skip sem
hét General Grant væri á för-
um til London innan fárra
daga. Þetta var nýtt og gott 12
hundruð lesta seglskip, en eig-
andi þess var félag í Boston, og
var þetta fyrsta ferð þess frá
Bandaríkjunum til Melbourne.
Félagarnir ákváðu að taka
sér far með General Grant og
höfðu gullið með sér, sem þeir
höfðu lagt svo mikið á sig til
að ná í. Síðar kom í ljós, þeim
til stórtjóns, að þeir höfðu ekki
vátryggt gull sitt og sparað sér
við það 2Vz shilling á hverja
únsu. En Teer hafði gert þá
varúðarráðstöfun að sauma 300
eins punds gullpeninga í þykkt
leðurbelti, sem hann skildi
aldrei við sig, hvorki nótt né
dag.
Skipshöfnin á General Grant
virðist ekki. hafa verið fjöl-
menn, en mjög afkastamikil.
Skipið var fullskipað farþeg-
um, og flestir þeirra voru —
eins og Teer og Caughney —
heppnir útflytjendur, sem voru
nú á leið til gamla landsins og
tóku með sér ýmsa verðmæta
hluti. Þegar skipið lét úr höfn,
voru samtals með því áttatíu
og þrír menn. Mest af farmi
skipsins var ull og húðir, en í
einhverjum afviknum krók,
sem aðeins skipstjórinn og
tryggustu undirmenn hans
vissu um, voru geymdir fjórir
ferkantaðir trékassar, mjög
járnslegnir, og í hverjum
þeirra voru þúsund únsur af
gulli. Þessar fjögur þúsund
únsur af gulli var það magn
sem vátryggt var í skipinu;
einnig höfðu farþegarnir mjög
mikið af gulli með sér.
Fjórða maí 1866 fór General
Grant úr út Hobson flóanum í
síðustu ferð sína. — Skipið
stefndi í suðaustur og var ætl-
unin að koma við í höfn nokk-
urri á Nýja-Sjálandi, en af á-
stæðum sem enginn gat nokkru
sinni skýrt, fór skipið langt út
af réttri leið.
Leið uppgötvun.
Klukkan tíu um kvöldið 13.
maí tilkynnti sá, sem var á
verði, land á hléborða. Landið
var 3—4 mílur í burtu, og virt—
ist fyrst vera þokubakki. Lítill’
suðvestanvindur var á, en und-
iraldan var mjög mikil. Skipið'
hélt áfram til suðausturs í eina
eða tvær stundir, þá varð->
ströndin sýnileg og kom í ljós,
efiaust til mikillar skapraunar
fyi'ir skipstjórann — að þetta.
var Disapiontment eyja, sem er
ein af Auclandsleyjunum, um
fjögur hundruð milur fyrir
sunnan Nýja-Sjáland.
Stuttu eftir ldukkan eilefu
sama kvöld, lá allur eyjaklas-
inn fyrir framan þá, og ákveðið'
var að sigla á milli Disapoint-
ment-eyju og aðaleyjarinnar.
Til allrar óhamingju varð logn
á úrslitastundu og það varð nú
von bráðar ljóst, að undiraldan.
bar skipið að klettunum. Skip-
James Teer.
MICHELIN
því að hinir lipru
MICHELIN hjólbarðar
endast lengur
EINKAUMBOÐ Á ISLANDI: -
H.f. Egíl Viihjálmssor
Laugavegi 118.—^ Sími 81812.
Allt á sama stað
Það munar miklu að aka á
MICHELIN hjólbörðum