Vísir - 24.12.1954, Blaðsíða 34

34
JÓLABLAD VÍSIS
Björn Jónsson frá Bæ:
Frá Sölva á Ljótsstööum
Jtíngeýskur í tilburðum og laus
við níð í glímunni. Glaðvær og
greiðvikinn íelagi. Hallgrímur
Benediktsson var glæsilegastur
glímumannanna. Hár maður og
svaraði sér vel. F.kki bragðmarg-
ur en átti hrein og úrslitagóð
brögð. poldi Ibetur að standa en
falla og var því síður ..félagi" en
„mótherji" í glímu. Virðulegur,
• en hló sjaldan við glímu. Virðu-
legur ferðafélagi.
Sigurjón fjölhæfastur.
Og svo rekur lestina Sigurjón
Pétursson. Stór maður og karl-
menni mikið. Einkennilegamjúk-
xir í hreyfingum ög sveigjanleg-
ur. Kunni mörg brögð og hafði
glímuna gjarnan að leik, hló
mjög er hann féll fyi'ir sér minni
mönnum og kátur félagi og ein-
lægur. Hann taldi ég fjölhæfast-
ím rþróttamann okkar félaga að
Tóhannesi frátöldum, og hans fé-
lagsskapar saknaði ég mest er
hópurinn sundraðist.
Og svo er þá allt í einu faðir
minn kominn hér til Akureyrar
með hesta og reiðver. Hann er
að sækja þenna sinn umtalaða
son, sem farinn er nú að nálgast
aftur ættbyggð sína og bernsku-
slóð. — Alveg er nú pabbi eins
og þegar ég fór — fljótur í för —•
ákveðinn. Veit hvað hann. vill!
Hestamir sömu og fyrr —■ reið-
verin sömu, — Vaðlaheiðin og
Ljósavatnsskarð, Goðafoss — og
sama unaðslega útsýnið af Fljóts-
héiðinni yfir Reykjadalinn. —
Allir á engjum hvert sem lit.ið
• er, því nú er liðið langt á ágúst.
Sól, logn og brakandi þurrkur.
■Tón í Glaumbæ er að slá nesið og
• iætur hans kasta heyinu af hríf-
unurn, alveg eins og áður en ég
það er eins og ævintýrin elti
suma menn jafnvel þó þeir geri
lítið til að afla. þeirra, Eru þeir
þá á stundum kallaðir hrakfalla-
bálkar, og það æði oft sannmæli.
Einn samferðamaður minn og
vinur heitir Sölvi Sveinbjörnsson
búsettur að Ljótsstöðum í Skaga-
firði, fæddur 14. júlí 1894.
1894.
Sölvi er lítill maður vexti og
ekki líklegui' til stórræða, en svo
mikla seiglu og þrek hefur hann
þó sýnt í fjöldamörgum ævintýr-
um að vei't er að halda slíku á
lofti. Sjö sinnum mun hann hafa
farið úr liði á ýmsum stöðum við
byltur af hestum og ýmiskonar
skrokkskjóðum enda er hann nú
mjög haltur og gengur við sfaf.
fór! — Mamma er komin út í
hlaðvarpann og systur niínar
þrjár. og bróðir minn kemur létt-
ur í spori, beinn og stæltur norð-
an af Gerði — og spretturinn
heim frá ánni er sjálfsagður. —
Nú, — þetta er allt saman alveg
eins og það var — og hvað er þá
svo sem um að vera? þetta er
lang bezt einmitt svona — og ég
er bara kominn ofan úr skýjun-
um mikið fyrr en varði — niður
á jafnsléttu — og heim! — Tveir
mánuðir eyddir — og ekkert hef-
ur i rauninni skeð! Eg veið á-
reiðanlega fljótur að ná mér.
Ja-já — jafngóður aftur — mjög
bráðlega.
Sumt af ævintýrum Sölva hef
ég skráð eftir honum og mun að
einhvei'ju leyti geta þess hér á
eftir.
Ferð til Akureyrar 1926.
það var rúmri viku fyrir jól,
að Sölvi fór frá Grundarlandi í
Unadal yfir Unadalsjökul til
Akureyrar. Gegg sú ferð vél norð-
ur og þaðan lagði hann af stað
kl. um 3 að degi. Var þá dimmt
af hríð. það kvöld komst hann
að Kjarna í Kræklingahlíð. Næsta
dag hélt Sölvi leið sína fram
Svarfa.ðardal í sæmilegu veðri en
dimmu, að Atlastöðum og gisti
þar. Morguninn eftir var austan
bleytuhríð, en kl. um 8 að morgni
lagði Sölvi á stað á'Heljardals-
heiði. Hann var ekki skjóllega
’búinn, með hattkúf og vasaklút
bundinn yfir niður fyrir kverkina
og með eina vettlinga. þegar upp
að heiði kom var komin norðan
stórhríð með frosti, var hann þá
að hugsa um að snúa við. en hélt
þó að hann mundi geta fylgt
símanum og þannig komist yfir
heiðina. þó fór svo að liann missti
af þesstffii vegvísi, en af ein-
liverri tilviljun rambaði hann þó
á Stóruvörðu, sem er á heiðinni.
Nú hallar undan fæti en hríðin
svo svört, að hann veit lítið
hvað hann fer, hann fer þó und-
an brekku og oft veður hann yfir
á, sem á vegi hans varð. Um
kvöldið segist hann koma að
tóftarbroti (sem síðar reyndist
vera rústir af bænum Bjama-
stöðum í Kolbeinsdal um 1 klst.
gang frá Skriðulandi). þegar
þarna var komið var 'Sölvi orð-
inn mjög þreyttur og kaldur,
fötin mikið frosin á honum og
því erfitt um gang. Við tóftarbrot
þetta hvíldi hann sig nokkuð en
kólnaði þá svo mikið að hann
sá að slíkt gat ekki æengið, ef
liann ætti lífi a ðhalda, hélt
því á stað út í hríðina en vissi þó
ekkert hvert stefndi. Gekk hann
ýmist upp brekkur eða niður,
hitti fyrir sér á eða læk og
gengur með honum og rekst þá á
símastaur. Tekur liann nú dótið
sitt, sem var um 20 pund að
þyngd og bindur það við staur-
inn.
Kamfórudropar bjarga.
Af símanum missti Sölvi
strax en finnur að hann gengur
á brekkuna. Einhvem tíma um
nóttina kemur hann að stórri
vörðu og þekkir þar aftur Stóru-
vörðu á há heiðinni. þama leggst
hann fyrir. en man nú eftir að
á sér hafði hann 2 glös með
kammfórudropum. Eftir mikið
basl gat hann náð í glösin og
töppunum úr þeim með tönnun-
um, saup liann þarna úr báðum
glösunum og segist ekki hafa
fundið bragð að en þó muni þetta
hafa bjargað lífi hans, því nú
hlýnaði honum öllum innan og
kjark fékk hann til nýrrar sókn-
ar. Stendur hann nú upp og legg-
ur á stað á ný austur yfir. Eftir
langan tíma og erfiðan. springur
undan honum hengja, sem flytur
hann niður í djúpt gil. Meiddi
hann sig nokkuð á mjöðm en gat
þó eftir nokkurn tíma dregizt á
stað niður gilið.
Sólai’hring eftir að Sölvi fór frá
Atlastöðum drógst hann heim að
Kotá í Svarfaðardal nokkuð kal-
inn á fótum, úlnliðum og eyrum.
Húsbændur þar, Magnús og Ingi-
björg, hlyntu að honum af stakri
umhyggju og. jiað á Sölvi þeim
að þakka að á þriðja degi frá
þessum hrakningum hélt hann
aftur á stað vestur yfir Heljar-
dalsheiði, en liafði þá að fylgd
hinn alkunna hjálpai’mann ferða-
manna á þessari leið, Hallgrím
Einarsson. sem kom honum
klakklaust yfir lieiðina. Dótið
fundu þeir á símastaúr ekki
langt frá Bjarnastöðum í Kol-
beinsdal, en þeir sem til þekkja
vita hve geysi löng leið er frám
og til baka yfir Heljardalsheiði
í stórhríð, ófærð og náttmyrkri.
í sjó og ósöltu vatni.
Um 1944 í september seint. að
kvöldi var mótorbáturinn Víking-
ur frá Hofsósi á leið frá Drangey.
Frost var og einhver norðan
kvika. Sölvi var á dekki ásamt
öðrum manni en einhvemveginn
vildi það til að hann datt aftur
yfir sig útbyrðis. þar eð myrkur
var og kvika var það bein tilvilj-
un að Sölvi gat haldið sér á floti
á einhverns konar hundasundi
þar til skipverjar komu auga á
hann og kræktu í hann. En kalt
var mér þá, sagði Sölvi.
í Eyhildarholti í Hegranesi átti
Sölvi heima í 30 ár hjá Gísla
Magnússyni bónda þar Eitt kvöld
var Sölvi sendui' út að Ási að
sækja smá böggul, þetta var í
skammdegi og ís á Hegranes-
vötnum en þó ótryggur. þá lenti
Sölvi í vök, en það b.jargaði hon-
um í það sinn, að liann var með
vettlinga sem frusu fljótt fastir
við ísinn og ga,t hann á einlivern
hátt komizt upp á skörina.
Villa á þorra.
Á þorranum 1950 kl. um 6 að
morgni fór Scilvi á stað frá heim-
ili sínu, Ljótstöðum, suður að Á,
sem er na'sti bær og líklegast um
20 mínútna gangur. Er að Á kom
var komin mikil logndrífa. Hann
stanzar þar lit.la- stund og rekur
tvo hesta með sér áleiðis, en þá
er komin stórhríð með stormi.
þar sem Sölvi var haltur, ræður
hann lítt fcrð sinni, en gengur þó
og gengur allt hvað hann getur.
St.undum segist hann hafa komið
á sáma staðinn oftar en einu
sinni. ITann scgist hafa verið
m.jög óskjóllega.klæddur og næst-
um vettlingalaus, enda er ekki
aö sökum að spyrja; að Sölvi er
búinn að ganga í 10 tíma í hríð-
irini og yeit ekkert h'var liann fer.
,Én frá Gráfargerði og Gröf sést
til manns, sem hagar sér nokkuð
einkennilega að þeim fannst, og
er þá sent fi'á Gröf til að athuga
manninn og er þetta þá Sölvi
rammvilltur og all þrekaður eftir,
göngulagið allan daginn.
Leigubílstjórinn gengur í
hjónubancU
SÍSOeOtSÍSOOÖÖÖÖOOíSÍSOOOöOíKSÖÖOÖöOöGOÖOÍSOÍKSÖÖöaööOaOOCstSÖOÖOOÖOOtSÖOOÖtSööaOÖÖÖOÍSöööötKSÖÍKSíSOGÖÖÖOÖÖöeOOÖí!
íí
it
ð
■ íl
ú
it
£t
it
íl
'it
■ h
it
it
it
■ -4*
■ ít
it
it
■ it
■ it
it
■ it
■ it
I
r»,r
*
HVAÐ E R
PLEXIGLASS?
r l
$
Það er gagnsætt eins og gler, en mörgum sinnum sterkara. — Einangrar vel og er létt í meðförum. — Þolir
allt að 50° frost og 70° C. hitía. — Mikill vinnusparnaðxu' í að nota það í stað þakglugga. — Það er því mjög
hentugt í þök á iðnaðar- og geymsluhús, útihús bænda, gróðurliús o. þ. h. — Sýnishorn fyrirliggjandi
H.f. BÍLASMIÐJAN
9
8
I
•.ÍÍOOtíOöíSOttOOOtSÍXSÍKÍOíÍOtKlOOOÍSOOOOtSÍXSOOtíOOOOOÍSOÍStíötÍOOOOWKÍXSOOOOOOÍSOtSKOOOOWSOOOOOOOOOOOtSOOOÖOOÖOÖÍÍOÖOW
Skúlatúni 4
Sími 6614