Morgunblaðið - 07.05.1967, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. MSAÍ 1967.
3
annað. Og ég vissi að mér yrði
aldrei kleift að starfa sem rit-
Ihöfundur í Sovétríkjunum.
Sp.: Svetlana, hér er önnur
spurning frá Carl Pelleck frá
„The New York Post“. „Sagt
Ihefur verið að þér hyggist fljót-
lega hitta að máli rithöfunda og
Iháskólakennara, svo að þér getið
Ikynnzt bandarískum mennta-
tnönnum og menntalífi. Hafið þér
éhuga á að hitta einhvern sér-
stakan?“
Sv.: Ja — ég hafði nú ekki
gert neinar áaetlanir um slíka
fundi í bráð. Ef til viil siðar. Ég
iheld hér hljóti að vera um ein-
hvern misskilning að ræða, því
eð ég hafði hugsað mér rólegt
Ikyrrlátt líf, helzt í dálítilli ein-
angrun. Mig langar að vinna —
mig langar að skrifa. Að hitta
ifólk — ef til vill hitti ég þröng-
an hóp kunningja og vina, sem
ég hef eignast hér og ef til vill
stækkar hann smám saman. En
ég hef ekki hugsað mér að hitta
margt fólk nú á næstunni. Ef til
vill getur orðið af því seinna.
Sv.: Hér er spurning frá
Oriönu Fallaci frá timaritinu
„L’Europeo" í Ítalíu. „Sagt hefur
verið, að þér fáið fyrir bók yðar
eina milljón Bandaríkjadala,
skattfrjálsa. Ef þetta er satt —
eða hver sem upphæðin kann að
vera — hvernig finnst yður til-
hugsunin um að verða nú allt í
einu auðug kona, eða með öðr-
■um orðum það sem kallað er
ikapitalisti".
Sv.: ójá, í fyrsta lagi seeir
Marx, að rithöfundar séu ekki
kapitalistar, vegna þess að störf
þeirra séu sérstaks eðlis. Mér
sikilst, að ég muni fá fyrir bók
mína aliháa fjárupphæð — en
ég hef ekki hugsað mér að nota
hana í eigin þarfir. Ég held þess
hafi þegar verið getið í dag-
blöðunum. en ég get endurtekið
það hér. Ég hef í hyggju að gefa
verulegan hluta fjárins til Ind-
lands, til indverska þorpsins
Kalakankar, sem er fæðingar-
staður eiginmanns míns. Ég hef
\erið þar — ég hef séð hvernig
lífskjör fólksins þar eru. Því
þætti mér vænt um að geta
stofnað einskonar Brijesh Singh-
minningarsjóð, sem yrði notaður
til þess að hjálpa bændunum í
þessu þorpi.
Ennfremur hafði ég hugsað
mér að gefa nokkra fjárupphæð
til Sviss. lands sem sýndi mér
mikla elskusemi og vinsemd.
Vildi ég, að féð yrði notað til
barnaheimila. í Sviss eru hús, þar
sem búa munaðarleysingjar frá
öllum löndum heims og vildi ég,
að féð rynni að einhverju leyti
til þeirrar starfsemi.
Loks hafði ég hugsað mér að
láta hluta fiárins renna til þessa
lands. — Ég hef ekki ákveðið
hvernig því verði bezt varið —
en það verður sennilega til ein-
hverskonar félagslegrar aðstoðar.
lÉg hef ekki ætlað mér að verða
auðug kona, því að meðan börnin
mín lifa hógværu lífi heima, svo
ekki sé meira sagt, er mér ger-
samlega ómögulegt að lifa í mun-
aði hér. Ég býst við, að þið
skiljið það.
Gybinga-
vandamálið
Sp.: Hér er spurning frá Mr.
Gershon Jacobson frá „The New
York Day“ sem er blað Gyð-
Snga“. Mikið hefur verið rætt og
ritað um aðstöðu Gyðinga í Sov-
étríkjunum. Sagt hefur verið að
trú Gyðinga og menning hafi
verið bæld niður eða beitt of-
sóknum. Getið þér sagt okkur
eitthvað um þetta".
Sv.: Ég veit ekkri mikið um
frúarbrögð Gyðinga. Allt og
sumt, sem ég get sagt er, að ég
átti alltaf marga vini í Rúss-
landi meðal fólks af Gyðinga-
œttum, — og það eina, sem ég
hef sjálf séð og veit með vissu,
er, að það kemur stundum fyrir
í menntastofnunum og háskólum,
að mjög hæfum og greindum
Gyðingaungmennum er ekki
veitt innganga, en í stað þeirra
Ihleypt inn ungmennum af öðrum
þjóðernum, sem ekki eru eins
góðum gáfum eða hæfileikum
gædd. Þetta veit ég, að er stað-
reynd.
Sp.: Hér er önnur spurning frá
Leonard Fried frá „The Suffolk
Sun“. „Hvernig lízt yður á
'bandarískar nútímabókmenntir
og á hverjum bandarískra rit-
'höfunda hafið þér mest dálæti?“
Sv.: Ja — ég held, að Hem-
ingway sé enn minn eftirlætis-
rithöfundur bandarískur. Við í
Rússlandi þekkjum lítið til
'bandarískra nútímarithöfunda.
'Ég vona að ég kynnist þeim og
verkum þeirra hér. Jú — ég hef
mjög gaman af Salinger.
Sp.: Hér er önnur spurning frá
Gabe Pressman frá NBC: „I
'fyrstu yfirlýsingu yðar sögðuð
þér, að í yðar augum skipti ekki
máli, hvort menn væru kapital-
istar eða kommúnistar, heldur
aðeins hvort menn væru góðir
eða slaemir. Haldið þér að sá
dagur sé skammt undan, að leið-
togar Sovétríkjanna og Banda-
ríkjanna taki höndum saman og
sameinist um þá lífsstefnu? Og
hversu flmtt haldið þér að það
gæti orðið?“
Sv.: Ég get ekkert um það
sagt, hvað leiðtogarnir gera. Þér
ættuð að spyrja þá um það.
Sp.: Hér er spurning frá June
L. Aulick frá „The Christian
Herald". „Eru margir Rússar
þeirrar skoðunar, að trúin á Guð
sé þeim mikilvæg til að mæta
erfiðleikum lífsins?“
Sv.: Ég held þeir séu margir.
Sp.: Hér kemur svo spurning
frá Brij Lal frá ABC útvarps-
'stöðinni. „Gerið þér ráð fyrir,
að fleiri rússneskir rithöfundar
mundu vilja fara frá Rússlandi
til þess að geta tjáð hugsanir
sínar fríálsir?
Sv.: Ég veit það ekki, — ég
veit það ekki. Allt og sumt, sem
ég get sagt er, að margir þeirra,
margir þeirra fá aldrei birt það,
sem þeir skrifa. Það er mikið af
góðum skáldskap. góðum smá-
sögum og skáldsögum, sem við
þekkium aðeins af orðspori, —
því að mikið af nútímaskáldskap
Rússlands er aldrei birt.
Sp.: Þá er hér spurning frá
'Lindu Carlton frá blaðinu „News-
day“: „Hafið þér haft samband
við börn yðar síðan þér komuð
til Bandaríkjanna og ætlið þér
að hafa áfram samband við
þau?“
Sv.: Nei, ég hef ekki haft sam-
'band við þau og veit ekki enn
'hvernig ég á að fara að því. Ég
náði símsambandi við son minn,
meðan ég var í Sviss — en þegar
ég reyndi aftur að hringja til
hans, þremur dögum seinna, náði
ég ekki sambandi við númerið.
Og ég er næsta viss um. að þau
fá ekki bréf, sem ég sendi þeim.
Ferðalagið
Sp.: Spurning frá Leonard
Fried frá „The Suffolk Sun“:
„Hvernig greidduð þér ferðalag-
ið frá Rússlandi?"
Sv.: Frá Rússlandi?
Sp.: Já.
Sv.: Nú ég keypti einfaldlega
flugfarmiða til Indlands — eða
■eigið þér við ferðalagið áfram —
Ihingað?
Sp.: Hér er þá spurning frá
Steve Flanders frá WCBS út-
'varpsstöðinni: „Haldið þér, að
Tit Boris Pasternaks verði nokk-
•urn tíma gefin út í heild í Sovét-
ríkjunum?"
Sv.: Ég vona, að sá timi komi
— því það er til mestu skammar,
að ekki skuli birt öll verk
•svo mikilhæfs rithöfundar. „Dr.
Zívago“ hefur enn ekki verið
gefin út í Rússlandi.
Sp.: Hér er spurning frá Mary
McGrory frá „The Washington
Star“: „Hvernig leið yður, þegar
Sovétstjórnin fordæmdi stefnu
og aðgerðir föður yðar?“
Sv.: Ja — ég hef þegar sagt,
að mér finnst ekki, að þeir ættu
að ásaka einn mann um þá
glæpi, sem svo margir áttu þátt
'í að drýgja — og mér finnst það
ekki hafa verið rétt að skella
skuldinni á einn mann fyrir at-
burði, sem voru í raun réttri
gerðir flokksins í heild.
Sp.: Hér kemur spurning frá
Lenore Hershey frá tímaritinu
McCall’s: „Hverja munduð þér
telja veigamesta af öllum þeim
ástæðum, sem leiddu til þess aS
þér ákváðuð að koma til Banda-
ríkjanna?"
Sv.: Ég held, að veigamesta
atriðið hafi verið fráfall eigin-
manns míns. Því að ég var hon-
um mjög háð. Ég elskaði hann,
virti hann og hann átti það skii-
ið. Og þegar honum var neitað
um sjálfsögð mannréttindi í Sov-
étríkjunum hafði það mikil áhrif
á hann — og mig. Þegar hann
lézt fannst mér ég sjálf hafa tek-
ið algerum stakkaskiptum. Ég
hætti að geta umborið ýmislegt,
sem ég áður hafði litið á og
tekið með umburðarlyndi.
Sp .: Þessi spurning er frá Paul
Wohl frá „Christian Science
Monitor“: „Teljið þér, að unnt sé
að samræma grundivallar hug-
■myndir trúarinnar og hugmyndir
kommúnismans? Teljið þér að
kommúnismi og trúarbrögð geti
•farið saman?“
Sv.: Ég held ekki, að stétta-
barátta og bylting geti sam-
ræmzt kærleikghugsjóninni —
nei, — ég held þetta tvennt geti
ekki farið saman.
Sp.: Spurning frá Doug Edel-
son Wins News, Westinghouse
'Broadcasting: „Þegar faðir yðar
lézt, heyrðist um það orðrómur,
bæði hér og í Sovétríkjunum, að
Ihann hefði verið myrtur. Teljið
iþér, að þessi orðrómur hafi átt
'við nokkur rök að styðjast?"
Sv.: Ég hef þegar sagt, að þið
munið geta lesið um síðustu daga
föður míns og fráfall hans í bók
'minni, sem kemur út í haust.
En ég get svarað því tiL, að mér
Virtist augljóst, að hann væri
Framhald á bls. 4
TVOFALT
CUDO
EINANGRUNARGLER
FRA 1.MAI 1967
io
•LAMLEIÐSLA CUDO EINANGRUNARGLERS BYGGIST Á YFIR
30 ÁRA RANNSÓKNUM OG REYNSLU.
SÍVAXANDI EFTIRSPURN OG STÓRAUKIN SALA SÝNA, AÐ
EKKERT GLER HENTAR BETUR ÍSLENZKU VEÐURFARI.
CUDOGLER HF SKULAGÖTU 26
SÍMAR12056 “20456 -24556