Morgunblaðið - 30.08.1967, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. ÁGÚST 1967
\
\
s
\
i
I
s
{
s
s
\
s
s
\
\
\
TJitgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Œtitstjóriar:
Ritstj órnarf ulltrúi:
Auglýsingar:
Œtitstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
f lausasölu:
Áskriftargjald kr. 105.00
Kf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sírni 10400.
Aðalstræti 6. Sími 024-80.
7.00 eintakið.
á mánuði innanlands.
1
ENGU HEFUR
VERIÐ LEYNT
að eru mikil ósannindi þeg-
ar Tíminn heldur því
fram í gær að „forustumenn
stjórnarflokkanna“ hafi fyrir
kosningarnar í sumar reynt
að leyna þjóðina því, að ýms-
ir erfiðleikar steðjuðu nú að
íslenzku atvinnu- og efna-
hagslífi. Af hálfu ríkisstjórn-
arinnar og stuðningsmanna
hennar var þvert á móti lögð
mikil áherzla á það að verð-
fall íslenzkra afurða og
minnkandi sjávarafli hlytu
að valda þjóðinni ýmsum
vandkvæðum, sem snúast
yrði gegn af manndómi og
ábyrgðartilfinningu. Af þess-
um erfiðleikum var dregin
upp glögg mynd á hverjum
einasta framboðsfundi um
land allt. Því fer þess vegna
víðsfjarri að nokkru hafi
verið leynt í þessum efnum.
Af hálfu stjórnarflokkanna
var að sjálfsögðu bent á það,
að íslenzka þjóðin væri í dag
að mörgu leyti betur búin en
nokkru sinni fyrr til þess að
mæta erfiðleikum. Hún ætti
nú betri og fullkomnari fram-
leiðslutæki en nokkru sinni
fyrr eða síðar.
Almenningur í landinu
vissi þá og veit það nú að
þetta er satt og rétt. Hin stór-
fellda uppbygging til lands
og sjávar síðustu árin hefur
skapað möguleika til stór-
felldrar framleiðsluaukning-
ar. Af því hefur síðan leitt
aukna gjaldeyrissköpun og
bætt lífskjör þjóðarinnar á
alla lund.
★
Við verðfallið, sem blasti
við augum þjóðarinnar á s.l.
vori hefur svo bætzt afla-
brestur á síldveiðum. Það er
vegna hinna myndarlegu
gjaldeyrissjóða, sem skapazt
hafa í skjóli stjórnarstefn-
unnar á undanförnum árum,
sem hægt hefur verið að
koma í veg fyrir verulega
kreppu og vandræði þegar
á þessu ári.
Allir vita hins vegar hver
hlutur Framsóknarflokksins
er í þessum málum. Hann
nefur krafizt þess að gjald-
eyrissjóðunum yrði eytt um
leið og hann hefur reynt að
kynda elda vaxandi verðbólgu
og dýrtíðar eftir fremsta
megni. Framsóknarmenn og
kommúnistar hafa snúizt
gegn flestum eða öllum jafn-
vægisráðstöfunum Viðreisn-
arstjórnarinnar. Engum hugs-
andi manni dylst þess vegna
að stjórnarandstæðingar eiga
verulegan þátt í mjög aukn-
um tilkostnaði atvinnuveg-
anna.
Sannleikurinn er sá, að rík-
isstjórnin hefur allt frá því
að hún tók við völdum haust-
ið 1959 lagt áherzlu á að gera
þjóðinni sem gleggsta grein
fyrir aðstöðu hennar á hverj-
um tíma. Hún krufði vanda-
málin til mergjar þegar hún
tók við völdum, gerði víðtæk-
ar ráðstafanir til þess að
bægja frá því hruni, sem við
blasti þegar vinstri stjórnin
hrökklaðist frá völdum á sín-
um tíma. Viðreisnarstjórn-
inni tókst að rétta hag þjóð-
arinnar við. Henni tókst að
skapa jafnvægi í efnahags-
lífinu og leggja grundvöll að
stórfelldri uppbyggingu at-
vinnulífsins, framleiðslu-
aukningu og lífskjarabótum.
Þetta var mikill og heilla-
ríkur árangur.
*
Þegar á allt þetta er litið,
er engin ástæða til þess fyrir
íslenzku þjóðina að örvænta
um hag sinn þótt um skeið
horfi erfiðlega í atvinnumál-
um hennar. Misjafnt árferði
er ekkert nýtt fyrir íslend-
inga. Þjóð, sem lifir af jafn
einhæfri framleiðslu og við
gerum getur alltaf búist við
því að einstök ár séu magrari
en önnur. En íslendingar
hafa sem betur fer kunnað að
mæta erfiðleikum. Aðalatrið-
ið er að þjóðin líti raunsætt
á hag sinn og mæti vand-
kvæðunum af festu og
ábyrgðartilfinningu.
íslenzkir kjósendur sýndu
það ótvírætt með atkvæði
sínu í kosningunum í sumar
að þeir treystu núverandi rík-
isstjórn betur en stjórnarand-
stöðunni til þess að sigrast á
þeim erfiðleikum, sem þá
blöstu við og enginn dró dul
á.
Það þarf svo engan að
undra þótt Framsóknarmenn
og kommúnistar reynt nú að
þyrla upp reykskýjum og
kenni stjórnarstefnunni um
léleg aflabrögð og verðfall
íslenzkra afurða á erlendum
mörkuðum. Þannig hefur mál
flutningur þessara manna
alltaf verið.
íslendingar munu sigrast
á þeim stundarvanda, sem nú.
er við að etja, eins og jafnan
áður. Ríkisstjórnin mun
framvegis sem hingað til
segja þjóðinni sannleikann
um ástand mála hennar og
gera hiklausar ráðstafanir til
þess að gera það sem gera
þarf, á sama hátt og hún rétti.
við hag þjóðarinnar eftir öng
þveiti og upplausn vinstri
stjórnarinnar á sínum tíma.
Áfengisneyzlan í Grænlandi
kemur niður á fiskiðnaðinum
Frá Godtháb á Grænlandi. Til vinstri á myndinni er
Godthábk irk jan.
S8EB fregnir berast nú frá
Grænlandi, að áfengisneyzlan
sé orðin svo mikil þar í landi,
að horfi til stórvandræða.
Óskaplegt magn áfengra
drykkja er flutt þangað og
er búizt við, að gripið verði
til cinhverra róttækra ráða,
áður en langt um líður, til
þess að stemma stigu fyrir
áfengisflóðinu. Því það er
ekki aðeins, að áfengisneyzl-
an komi illa niður á einstakl-
ingum og fjölskyldum þeirra,
heldur er hún einnig orðin
skeinuhætt atvinnulífinu.
Dagblaðið „Grönlandspost
en“ birti nýlega viðtal við
einn helzta fiskimann Græn-
Iendinga, Christian Höy, þar
sem hann sagði, að það kæmi
iðulega fyrir, að grænlenzkir
fiskimenn gætu ekki komið
með afla sinn í land, því að
verksmiðjurnar gætu ekki
tekið við honum. Orsökin
væri sú, að vinnuafl verk-
smiðjanna væri _ óstarfhæft
vegna drykkju. „Ég er þeirr-
ar skoðunar, segir Christian
Höy, að kominn sé tími til
þess að verksmiðjustjómirn-
ar og bæjarstjórnirnar taki
höndum saman um að loka
áfengisútsölunum, þegar
meira en 30% verkamenn eru
óstarfhæfir vegna ölvunar."
f þessu viðtali kemur einn
ig fram, að drykkja verður
mikil og almenn í sambandi
við fermingar barna. Um
miðjan júlí sl. voru ferming-
ar bæði í Narssaq og Juliane-
háb. Gleðskapur varð svo
yfirþyrmandi, að fjórum dög
um fyrir fermingardaginn
varð að taka alveg fyrir land
anit úr fiskiskipum í Narss-
aq og takmarka við tíu tonna
landanir úr þeim skipum,
sem lögðu upp í Julianeháb.
Að því er Christian Höy seg-
ir, dregur þetta ófremdar-
ástand mjög úr áhuga fiski-
mannanna á bátunum á því
að afla vel. Komið hefur til
tals að flytja fermingarnar
til — forðast að Mta þær
bera upp á mesta annatíma
í fiskveiðunum". Verkamenn
irnic og fiskimennirnir missa
alltaf heilmiklar tekjur þegar
svona háttar, og þeir hafa
alls ekki efni á því.“ segir
Nials Heilman, formaður fé-
lags grænlenzkra fiskimanna.
Sem fyrr sagði er geysilegt
magn áfengra drykkja flutt
til Grænlands. Samkvæmt
opinberum skýrslum var á
árinu 1966 flutt þangað eftir-
taiið magn áfengis:
11 milljónir flöskur öls.
275.000 heilflöskur af sterku
áfengi; wiský, brennivíni,
konjaki 200.000 heilflöskur;
létt vín; sherry, portvín,
madeira, o.s.frv. og 100.000
heilflöskur af borðvínum.
Við þetta bætast 75.000
flöskur af brennsluspíritus,
sem að verulegu leyti er not-
aður til drykkjar. Loks er svo
þess að geta, að Grænlend-
ingar brugga mjög mikið,
einkum á afskekktari stöð-
um, þar sem innflutt áfengi
er illfáanlegt.
Þetta er ekki svo lítið
magn, þegar þess er gætt að
það skiptist milli 40.000
manna, en þar af er um það
bil helmingur undir fimmtán
ára aldri.
Á síðasta ári komu fram
hjá landsráðinu margvíslegar
tillögur, sem hugsaðar voru
til úrbóta í þessum efnum.
Einn meðlima ráðsins Jörgen
Olsen segir þó, að þær hafi
allar verið „óverulegar og
gagnslitlar". Hann er sjálfur
þeirrar skoðunar, að ekki
dugi annað en algert bann,
,annaðhvort leyfum við
áfengissölu og áfengisnotkun
og gefum fólki þar með tæki-
færi til að misnota það —
eða bönnum það algerlega“,
segir hann.
Ein af ráðstöfunum, sem
landsráðið greip til á síðasta
ári vax að hækka tolla á
ýmsum víntegundunum, —
þeirn, sem mest eru drukkn-
ar. Nam hækkunin frá 4.50
d. kr. og allt upp í 10 d.
krónur, — en það kom fyrir
ekki, Grænlendingar virtust
ekki draga neitt úr áfengis-
ney/íunni. Að vísu liggja
ekki fyrir óyggjandi tölur um
þetta, enn sem komið er, þær
verða ekki tilbúnar fyrr und-
ir áramótin. En innflutning-
urinn virðist ekkert hafa
mir.nkað.
Framhald á bls. 21
Frá Sukketoppen.
SJÖMÖNNUM
FAGNAÐ
að vakti almennan fögnuð
þegar sú frétt barzt út í
fyrrakvöld að björgunarbátur
með áhöfn Stíganda frá Ólafs
firði væri fundinn og öll
skipshöfn hans væri heil á
húfi. Það hefur oft gerzt á
íslandi að skip hefur ekki
komið í höfn. Dugandi sjó-
menn hafa horfið og ástvinir
þeirra hafa staðið harm-
þrungnir á ströndu. Fiskveið-
ar við íslandsstrendur eru
ávallt áhættusamar, ekki sízt
í skammdegi þegar veður eru
hörðust. Engum dylst, að
siglingin á síldarmiðin við
Jan Mayen og Svalbarða er
löng og áhættusöm, einkan-
lega þegar líður að hausti og
sjóar taka að ókyrrast. Þess
vegna var það ekki að undra
þótt óhug og kvíða setti að
mönnum þegar vélskipið Stíg
andi frá Ólafsfirði kom ekki
í höfn eftir að vitað var að
hann hafði lagt af stað heim
s.l. miðvikudag.
Þegar þetta er ritað er ekki
vitað með hverjum hætti
Stígandi hvarf í hafið. Það
sem mestu máli skiptir er að
áhöfn hans, 12 vaskir sjó-
menn, komust í björgunar-
báta og hefur verið bjargað.
Þeim mun verða innilega
fagnað er þeir koma að landi
í heimahöfnum. Þjóðin öll
þakkar forsjóninni fyrir
björgun þeirra.