Morgunblaðið - 27.02.1968, Side 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. FEBRÚAR 1968
Blómadansleikur kennaranema
Þessar ungu blómarósir á m yndinni eru að vinna við að bú a til rósir og fleiri tegundir
blóma úr mislitum pappir o g vinna þær verkið undir stj órn skólabróður síns sem er í
miðjum hópnum. Tilefnið e r blómadansleikur kennaranem a, en I. bekkur Kennaraskól-
ans stendur fyrir skemmtun inni, sem verður í Lidó í kvóld. Danssalurinn í Lidó verður
skreyttur með þúsundum bló ma. Ljósm. Sv. Þorm.
Þorrablot á Þintf
eyri á Þorraþræl
Kalskemmdir
Ef til vill ráð til úrbóta
Þingeyri, 26. febrúar.
ÞANN 24. febrúar hélt Slysa-
varnafélagið Vörn hið árlega
þorrablót sitt í Félagsheimilinu
á Þingeyri. Blótið hófst kl. 20 og
Ávarp Henrik Beer, fram-
kv.stjóra Samibands Rauða-
kross félaga.
Að Rauði Krossinn sé eng-
l um óviðkomandi virðist vera
I mikil fullyrðing. Það eru að
vísu, margir, sem telja það
vera sér viðkomandi, að
Rauði Krossinn hefur afskipti
af málum sjúkra, særðra, bág
staddra, heimilislausra, hung-
raðra, aldraðra, einmana. Þó
eru fleiri, sem hafa aðeins
afskipti af Rauða Krossinum
einu sinni á ári, þegar safn-
að er fé til líknarmála, eða
merki eru seld á götunum.
En hve margir hafa gefið
sér tíma til að íhuga, eða
' jafnvel vita það, að Rauði
Krossinn er þeim beinlínis
viðkomandi, hvort sem þeir
eru sjúkir eða heilbrigðir,
hungraðir eða mettir, aldrað-
ir og einmana eða ungir og
félagslyndir? Ætli almenning
ur yfirleitt viti, að þessi al-
þjóðafélagsskapur sameinar á
tak hundruð milljóna manna
og kverina, sem gefa tíma
sinn og starf til þess að hægt
sé að útríma ástæðunum fyr-
ir þeim þjáningum, sem eng-
inn á tímum mikilla tækni-
framfara, getur látið sér vera
óviðkomandi? Ætli almenning
ur viti almennt, að starf
Rauða Krossins á vegum heil-
brigðismála hefur lagt gífur-
lega stóran skerf til barátt-
unnar gegn sjúkdómum? Ætli
almenningi sé kunnugt, að
Rauða Kross félög í þróunar-
löndunum vinna sleitulaust í
samráði við ríkisstjórnir sín-
i
voru þá gestir þess mættir með
trog sín, eins og venja er, hlaðin
íslenzkum kræsingum.
Formaður nefndarinnar, Svein
björn Samsonarson, setti mótið.
ar við að útrýma næringar-
skorti og bæta heilbrigðis-
ástand landa sinna? Eða það,
að Rauða Kross félögin vinna
mikið starf í sambandi við
Henrik Beer
þá, sem verða fyrir hörmung-
um náttúruhamfara?
Vita allir, að með stuðn-
ingi við málefni Rauða Kross
ins er sterkri alþjóðahreyf-
ingu veittur styrkur til að
vinna að því, að ævarandi
friður megi ríkja um allan
heim?
Þetta ættu allir að vita.
Þannig er útbreiðsluvika
R.K.f. og Öskudagurinn eitt
þeiira sérstöku tækifæra,
sem notuð eru til að kynna
starf Rauða Krossins almennt’
svo að allir fái að heyra,
að RAUðl KROSSINN ER
ENGUM ÓVIðKOMANDI.
Að því loknu var tekið til matar
síns og notið gómsætra rétta
með guðaveigum og hlustað og
horft á skemmtiatriði, sem flutt
voru. Séra Stefán Eggertsson
minntist 40 ára afmælis Slysa-
varnafélags íslands. Rakti hann
sögu þess í stórum dráttum. Þá
flutti Elías Þórarinsson, bóndi
og hagyrðingur, þorradrápu. Síð-
an voru lesnir málshættir og var
það jafnframt getraun. Dansað
var af miklu fjöri, enda veizlu-
gleði manna mikil eftir langa
„innistöðu“ í flensu og fári. —
Efnt var til skyndihappdrættis
á ballinu og dreginn út einn
vinningur og veitt voru verð-
laun fyrir rétta úrlausn getraun-
ar.
Hljómsveitarlaust hefur verið
hér í vetur, svo erfitt hefur ver-
ið um skemmtanahald. Hljóm-
sveit Guðmundar Ingvarssonar
hefur hætt, að minnsta kosti í
bili. Á þessu blóti lék fyrir
dansi Bergsveinn Gíslason á
Mýrum og að auki ýmsir mætir
borgarar, sem aldrei hafa spilað
hér áður. Vakti það almenna
kátínu blótgesta. Veizlugleði ein-
stakra manna var þó full mikil,
svo hætta varð dansi fyrr en
ætlað hafði verið. Allflestir kom
ust þó heilu og höldnu heim til
sín, þrátt fyrir glerhálku og suð-
vestan storm, glaðir að lokinni
góðri skemmtun. — Hulda.
Þingmál
Stuttir fundir voru í báðum
deildum alþingis í gær, og voru
alls níu mál tekin fyrir.
Efri—deild
f efri—deild var frumvarpið
um Iðnlánasjóð tekið til 3. um-
ræðu. Var málið afgreitt til
neðri deildar.
Frumvarp um ráðstafanir
vegna sjávarútvegsins kom til
3. umræðu. Bjarni Guðbjörnsson
mælti fyrir breytingartillögu er
hann flytur við frumvarpið, á-
samt Gils Guðmundssyni og
Magnúsi H. Gíslasyni. Til máls
tóku einnig Pétur Benediktsson
og Eggert G. Þorsteinsson sjáv-
arútvegsmálaráðherra. Við at-
kvæðagreiðslu voru breytingar-
tillögurnar felldar, og málið síð-
an afgreitt til neðri—deildar.
Þá var einnig samþykkt í efri-
deild að viðhafa eina umræðu
um framkomna þingsályktunar-
tillögu um heykögglavinnslu og
fóðurbirgðastöðvar.
Á SÍÐASTLIÐNU vori og hausti
var mikið rætt og ri'tað um kal-
skemmdir á túnum víða um
land, tjón það, sem bændur
urðu fyrir af þeim sökum og or-
sakir kalskemmdana, var mikið,
á ‘því er eriginn vafi. Um orsakir
kalskemmdanna virtust menn
ekki vera á eitt sáttir, enda
munu þær varla ævinlega vera
hinar sömu.
Ekki vil ég blanda mér i um-
ræður um orsakýr kalskemmda,
til þess hef ég enga þekkingu,
en mig langar til að segja frá
reynslu minni af kali, ef verða
mætti til þess áð einhver sem
hlut á að máli, íhugaði mála*
vexti og athugaði, hvort ekki
mætti finna auðvelt ráð til úr-
bóta.
Sjálfur varð ég fyrir kal-
skemmdum hér á árunum, nú
síðustu fimmtán eða tuttugu ár-
in, hef ég hins vegar aldrei orðið
fyrir neinu slíku.
Þannig er mál með vexti, að
bak við hús mitt í Reykjavík
hef ég dálítinn garð, og er um
helmingur garðsins igrasflöt.
Garðurinn er láréttur, en í þrem
hæ'ðum. Þar sem hann er lægst-
ur og næstlægstur er grasflötin.
Kals hefur aldrei orðið vart á
þeirri grasflötinni, sem ekki er
lægst Hins vegar voru mikil
brögð að því, að kal yrði á
þeirri grasflötinni, sem lægst er,
svo mikil, að mikil leiðindi urðu
að, því að verulegur hluti gras-
flatarinnar varð að moldar- eða
arfaflagi annað eða þriðja hvert
ár eða jafnvel oftar. Mér þótti
því úr vöndu að ráða.
Það gefur auga leið, að í leys-
ingum safnaðist vatn saman á
þeirri grasflötinni, sem lægst
liggur. Það gat að sjálfsögðu
ekki runnið burtu og ekki sigið
í jarðveginn, því hann er fros-
inn og vatnsheldur langt fram á
vor, er frost hafa gengið um vet-
Montgomery, Alalbama,
25. febrúar — AP
LURLEEN Wallace, ríkisstjóri í
Alaibama, var skorin upp í þriðja
sinn á fimmtudag vegna illfkynj
aðs krabbaimeins í móðurl'ífi.
Læknar tilkynntu á sunnudag,
að líðan hennar væri eftix atvik-
um, en hún .hefði haft nokkurn
hitavott fyrstu dagana eftir upp
skurðinn. Eiginmiaður ríkissbjór-
ans, George Wallace, undirbýr nú
framiboð sitt til forsetakosnrng-
anna Bandaríkjunum af kappi.
Neðri deild
Samþykkt var með 28 sam-
hljóða atkvæðum að vísa frum-
varpinu um Atvinnuleysistrygg
ingar til 2. umræðu og nefndar,
en mál þetta var til umræðu
s.l. fimmtudag, en atkvæða-
greiðslu var þá frestað.
Bragi Sigurjónsson mælti fyr-
ir áliti allsherjarnefndar deild-
arinnar um frumvarpið um tíma-
reikning á íslandi. Mælti nefnd-
in samhljóða með samiþ. frum-
varpsins. Einnig tók til máls
Gísli Guðmundsson, og var frum
varpið síðan afgreitt til 3. um-
ræðu.
Frumvarp um heimild til að
veita Hans Samúelssyni styri-
mannsskírteini var afgreitt sem
lög frá Alþingi.
Umferðarlög, er fjallar um ör-
yggisbelti í bifreiðar var af-
greitt umræðulaust til 2. umræðu
og allsherjarnefndar.
Bragi Sigurjónsson mælti fyr
ir áliti heilbrigðis— og félags-
urinn. Ef svo kólna'ði í veðri og
frysti áður en frost var úr jörðu
og enn stóð vatn á grassverðin-
um, var ógæfan duriin yfir, gras-
ið lifnaði ekki um vorið.
Samskonar kalskemmdum
kynntist ég á unglingsárum mín-
um, og mér hefur virzt af lýs-
ingum á kalskemmdum á sl. vori
og fyrr, að víða hafi kalið á
túnúm bænda borið að með svip-
uðum hætti. Þó munu þessar að-
stæður ekki vera einasta orsök
kals, eða svo virtist mér vera af
lýsingunum að dæma.
Af reynslu minnt með kal á
unglingsárunum og þeirri
reynslu, er ég fékk í einn ára-
tug í garði mínum í Reykjavík,
þótti mér líklegasta ráðið til úr-
bóta að ná öllu vatni, sem safn-
aðist saman á grasflötinni í leys-
ingum á vorin, jafnóðum burtu,
svo að aldrei stæði vatn á flöt-
inni, ef svo vildi til, að hann
frysti áður en frost væri úr
jörðu. Ég tók því það til bragðs
að grafa tvö skolprör niður í
tvö horn flatarinnar, þangað sem
vatnið gæti sigið. Hafði ég
skolprörin hvort rúman meter
að lengd, svo að öruggt væri að
þau næðu niður úr frosinni jörð.
Rennur vatnið nú að rörunum
jafnóðum og það myndast 1
leysingum og sígur burtu, úr því
það kemst í ófrosna jörð. Á efra
opi rörsins hef ég rist, svo að
rörið haldist ávallt opið, og þess
gæti ég á vorin, þegar snjóa
fer að leysa, að ristin hafi ekki
stíflast af þurrum trjáblöðum,
pappír eða öðru rusli, sem oft
fýkur til á veturna. Stendur nú
aldrei vatn á flötinni hvernig
sem viðrar. Og eftir að ég kom
þessum tveim skolprörum fyrir,
hefur bletturinn aldrei kalið. Er
það mikill munur frá því sem
áður var.
Fyrirhafnarlítið er að igrafa
skoplrör í jörið svo djúpt, að
frost nái ekki neðri enda rörs-
ins. Ég er sannfærður um, mið-
að við reynslu mína í þessu
efni, að víða eru þær aðstæður
fyrir hendi, að koma myndi í
veg fyrir kal í túnum. Eru þess-
ar fáu línur í því skyni ritaðar,
að vekja athygli á reynslu minni
í þessu efni, ef einhver eða ein-
hverjir, sem hagsmuna hafa að
gæta í þessu sambandi, vildu í-
huga málavexti og ef til vill
reyna að koma afrennsli á leys-
ingarvatni af túni sínu fyrir með
einhverjum svipuðum hætti. —
Mikið er ekki lagt í sölurnar.
Jón F.. Vestdal.
málanefndar deildarinnar við
frumvarp um Almannatrygging-
ar ,sem fjallar um leiðréttingu á
gildandi lögum um sjúkrabætur.
Vár málið síðan afgreitt til 3.
umræðu.
Oddur Andrésson mælti fyrir
frumvarp er hann flytur um
ættaróðul. Meðflutningsmaður
Odds að frumvarpi þessu er
Bjartmar Guðmundsson. Sagði
Oddur, að frumvarpið miðaði að
því að heimild til að leysa óðal
úr óðalsviðjum yrði rýmkaður
og gert ráð fyrir að landbún-
aðarráðherra hefði heimild til að
leysa óðal úr óðalsviðjum yrði
rýmkaður og veita eigendum
þeirra, eða arftökum rétt til
frjálsrar ráðstöfunar þeirra, inn
an marka, sem ekki skertu hags-
muni viðkomandi sveitarfélags.
Sagði Oddur að núgildandi óð
alslög væru orðin gömul og
væru tímarnir nú orðnir mjög
breyttir, svo og viðhorfin og þá
einnig til búskapar í sveitum.
Mætti því telja eðlilegt að þessi
breyting yrði gerð á gildandi
lögum. Málinu var að ræðu
Odds lokinni vísað til 2. umræðu
Rauði krossinn er
engum óviðkomandi
Avarp Henriks Beer, framkv.stjóra
Sambands Rauða Kross félaga
RAUðl KROSSINN ER
ENGUM ÓVIðKOMANDI