Morgunblaðið - 03.04.1968, Qupperneq 1

32 SIÐUR
68. tbl. 55. árg.
MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL 1968.
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
DAUFAR UNDIRTEKTIR KOMMÚNISTA
UNDIR FRIÐARVIÐRÆDUR I VIETNAM
— Hanoi hefur þó enn ekki látið til sín heyra
Washington, Moskvu. Saigon,
Tókíó, London. NTB. AP.
2. apríl.
EKKERT opinbert svar hefur
verið birt frá stjórn Norður-
Vietnam við ræðu Johnsons,
Bandaríkjaforseta, á sunnu-
dagskvöld. Japanska frétta-
stofan Denpa skýrði þó frá
því í gær, að dagblað í Hanoi,
sem er málgagn kommúnista-
flokks landsins og stjórnar-
innar, hefði kallað ræðuna
blekkingu og sagt, að Banda-
ríkin væru að undirbúa nýtt
samsæri gegn vietnömsku
þjóðinni. Hins vegar er vakin
athygli á því, að stjórnin
sjálf hefur enga tilkynningu
sent frá sér og er nú beðið
um allan heim eftir viðbrögð-
um hennar.
í öðrum kommúnistalönd-
um hafa undirtektir verið
dræmar og haliast er að því,
að þetta sé sýndarmennska
og kosningabrella hjá Banda-
ríkjaforseta. í Moskvu hefur
T ékkóslóvakía:
Varaforseti Hæsta-
réttar fannst hengdur
Tynec, Tékkóslóvakíu,
2. apríl — AP-NTB
VARAFORSETI Hæstarétts
Tékkóslóvakíu, dr. Josef
Brestansky, fannst í dag
hengdur í tré í grennd við
smábæinn Tynec, skammt
suður af höfuðborginni Prag.
Lík lögmannsins fannst fimm
dögum eftir að hann hvarf í
Prag. Tékkneska lögreglan
segir, að næstum enginn vafi
sé á, að Brestansky hafi fram-
ið sjálfsmorð. Brestansky var
Frosthörkur
í Færeyjum
Þórshöfn, Færeyjom, 2. apríl
— NTB —
MIKLAR frosthörkunr og fann
komur hafa verið í Færeyjum
síðustu daga og frostið meira
en nókkru sinni fyrr í vetur.
Mairgir bændur óttaist að ó-
veðrið hafi slæm áhrif á sauð
fjárstofninn. Síðan á laugar-
dag hefur verið ófært milli
bæja og þorpa í Færeyjum
og frostið hefur farilð í ellefu
stig, en það er mjög óvenju-
legt þar í landi. Eftir hálfan
miánuð 'hefst sauðburður í Fær
eyjum og óttast roenn afdrif
ánna og lamtoanna fari ekki
vetrarríki að linna.
Flugvél frá Flugfélagi ís-
lands, sem lagði af stað frá
Kaupmannahöfn á sunnudag
með 37 farþega, hefur enn
ekki getað lent í Færeyjuim
og hélt áfram ti'l Reykjavík-
ur. í gær var enn reynt að
komast flugleiðis tál Færeyja
en vélin varð að snúa v.ið
vegna hríðarveðuirs.
einn þeirra manna. sem
höfðu veg og vanda af því,
að ljóstra up um glæpi og
hryðjuverk, sem framin voru
í Tékkóslóvakíu á tímum
Stalíns. Hann var 42 ára
gamall.
Brestansky hvarf sl. fimmtu-
dag, er hann var á leið frá réttin
um til dómsmálaráðuneytisins,
þar sem hann átti að mæta á
fundi. Tékkneska fréttastofan
CTK segir í dag, að leigubílstjóri
einn hafi skýrt svo frá, að hann
hefði ekið Brestansky til þorps-
ins Babice, 19 km. suður af Prag,
en lík hans fannst í skógi í um
800 metra fjarlægð frá þorpinu.
Svört skjalataska, sem Brest-
ansky bar, fannst aftur á móti
hvergi, að sögn CTK.
Brestansky hafði gagnrýnt
innanríkisráðuneyti Tékkósló-
vakíu fyrir alræ'ðisvaldið, sem
það hafði, varðandi rannsóknirn-
ar ó glæpum Stalínstímabilsins.
Krafðist hann þess, að öll leynd-
arskjöl um hreinsanir á Stalíns-
tímunum yrðu tekin af innan-
ríkisráðuneytinu.
í gærkvöldi leitaði fjöldi lög-
reglumanna að dularfullum
manni sem sagður er hafa af-
hent dr. Josefs Brestansky
ieyndarskjöl skömmu áður en
hann hvarf sl. fimmtudag.
Þá var tilkynnt í Prag í dag, að
tveir háttsettir kommúnistar í
Tékkóslóvakíu, Jiri Hendrych og
Vladimir Kouchy, sem báðir voru
aðalritarar flokksins hefði verið
vikið frá. Frávikning Kouchys
kom mjög á óvart. Hann flutti
ávarp á fundi miðstjórnar flokks
ins í gær og sagði að hann sæi
sig tilneyddan að hverfa úr
starfi, þar sem honum hefði orð-
ið á mikil hugsjónaleg skyssa.
Hins vegar þótti ekki jafnmikl-
um tíðindum sæta þegar Jiri
Hendrych óskaði eftir lausn frá
starfi, en hann var áður þekktur
fyrir hrifningu sína á stefnu og
skoðunum Stalíns.
TASS-fréttastofan þegar af-
greitt ræðuna sem sýndar-
mennsku. — Blaðið Pravda
birti fréttina í gær og gerði
lítið úr ákvörðun Johnsons
um að draga úr loftárásum á
N-Vietnam, en því meira úr
þeirri fullyrðingu hans að
gefa ekki kost á sér við næstu
forsetakosningar.
í NTB fréttum segir, að ekk-
ert ihafi enn heyrzt um viðtorögð
Peking stjórnarinnar, en meðal
stjórnmálasérfræðLnga þar í
borg sé talið ósennilegt, að að-
gerðir Johnsons leiði til friðar-
viðræðna í náinni framtíð.
Bandarískar flugvélar gerðu á
mánudag loftárásir á skotmörk
um 135 km. frá Hanoi og sam-
kvæmt fréttum útvarpsins þar
hótfust loftárásir að nýju í gær.
Var sprengjum aðallega varpað
á samgönguleiðir og birgða-
geymslur andstæðinganna.
Stjórnmálasérfræðingar í Sai-
gon benda á, að með loftárás-
um á þetta svæði þyki ýmsum
sem brotið sé í toága við fyrir-
mæii Johnsons forseta. þar sem
hann hafi heitið að öllum loft-
árásum yrði hætt nema fyrir
norðan hlutlausa beltið. Hins
vegar muni yfirmenn banda-
Framihald á bls. 31
Charles S. Robb kvaddi konusína, Lyndu, forsetadóttur,
kossi áður en hann steig upp í flugvél sem flutti hann til '
nam.
Allur heimurinn bíður eftir
svari frá Hanoi
- segir Hasluck, utanríkisráð. Astra-
- líu á Seato - ráðstefnu
Wellington, 2. apríl,
— AP-NTB —
VARNARBANDALAG SA-
Asíu, Seato, skoraði í dag á
Hanoi-stjórnina, að bregðast
vel við þeirri ákvörðun
Bandaríkjastjórnar, að hætta
loftárásum að verulegu leyti
á N-Vietnam, sökum þess, að
jákvæð viðbrögð Hanoi yrðu
Hreinsanir
í Póllandi
Varsjá, 2. apríl — AP —
TVEIR háttsettir valdamenn í
pólska menntamálaráðuneytinu
hafa verið sviptir embættum sín
um eftir hinar víðtækn stúdenta
óeirðir í Póllandi, samkvæmt
áreiðanlegum upplýsingum.
Hafa J»á fimmtán manns, allir
vel þekktir, verið reknir úr
kommúnistaflokknum síaðn ó-
eirðirnar hófust 8. marz.
Heimildir herma, að Stanis-
law Neumark, framkvæmda-
stjóri menntamiállaráðuneytisins,
hafi verið sviptur embætti, er
fjölmiðlunartæki, sem lúta
stjórn ríkisinis, höfðu ásakað
hann um að hafa skipulagt stú-
dentaóeiirðar.
Þá var frú Wanda Zaluska,
jrfirmaður listaskóladeildar ráðu
neytisins rekin úr kommúnista-
floknum, en hún hefur verið fé-
lagi í 20 ár.
Segja heimild'irar, að hún haíi
verið ákærð fyrir, að stöðva ekki
stúdenta í listaskólum, er þeir
eifndu til mótmælaaðgerða.
Næstum allir þeir, sem áðiur
hafa verið reknir úr komimún-
istaflokknum eru Gyðingar.
Ekki er vitað hvort Neumark er
Gyðingur, en frú Zalaska er það
atftur á rnóti ekki.
í þágu friðarins í heiminum.
Ráðherrafundur Seato-land-
anna hófst í Wellington, höf-
uðborg Nýja Sjálands í dag,
og situr hann meðal annarra
Dean Rusk, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna.
Rusk sagði á fundinum í dag,
að ákvörðun Johnsons forseta um
að takmarka verulega loftárásir
á N-Vietnam, væri eins sann-
gjörn og hægt væri að ætlast til.
Ef Hanoi virðir þessa afslökun
Bandaríkjamanna að vettugi, þá
má búazt við áframhaldandi
hörðum bardögum, sagði Rusk.
Utanríkisráðherrann endurtók
áskorun Bandaríkjaforseta til
Sovétríkjanna og Stóra-Bret-
lands, sem skiptu með sér for-
mannsstörfum á Genfar-ráðstefn
unni um Indó-Kína árið 1954,
þess efnis, að löndin gerðu allt
sem í þeirra valdi stæði til að
koma á samningaviðræ'ðum.
Sagði Rusk, að ef árásarstefna
kommúnista í SA-Asíu næði
fram að ganga, mundi hún ekki
verða takmörkuð við Asíu.
Forsætisráðherra Nýja Sjá-
lands, Keith Holyoake, sagði, að
stjórn sin vonaði einlæglega, að
svar Hanoi-stjórnarinnar yrði já
kvætt. Þá sagði utanríkisráð-
herra Ástralíu, Paul Hasluck, áð
allur heimurinn biði eftir svari
frá Hanoi við tilboði Johnsons.