Morgunblaðið - 07.04.1968, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. APRÍL 190«
'ÁtfrœSur á mánudag:
Sigurður Guðmunds-
son bóndi, Kolsstöðum
ÁTTUNDA apríl fyrir 80 árum
fæddist þeim hjónum: Guðmundi
og Helgu á Kolstöðum í Hvítár-
síðu, sveinn, sem var skírður Sig
urður. Guðmundur bóndi á Kol-
stöðum var sproti af víðkunnri
Háafellsætt, tápmikill maður og
hinn mesti forkur, ótrauður að
berjast fyrir lífi sínu og stórrar
fjölskyldu. Helga kona hans var
þriðji ættliður frá Snorra Björns
syni presti á Húsafelli, sem gat
sér ódauðlegan orðstír fyrir and-
legt og líkamlegt atgerfi. Hinn
mikli ættfaðir Snorri prestur hóf
sór klettabjörg frá jörðu og
lagði eins og steinvölur á garð-
veggi, en aðrir menn þó hraustir
væru, máttu þeim vart ofan
velta, kva'ð rímur um kappa fom
aldarinnar, sem stóðu í nauðsyn
legum manndrápum og féllu svo
sjálfir við mikinn orðstír, kvað
niður drauga, sem ásóttu miðl-
ungsfólk í tugatali, barg skógar
mönnum úr lífsháska og féll
fram í auðmjúku bænakvaki
eins og lítið barn fyrir drottni
sínum.
Sigurður Guðmundsson, sem
nú er áttatíu ára að aldri ólst
upp hjá foreldrum sínum við
mikla búsönn og ýmsan andróð-
ur aldamótaáranna, þegar flest
sund voru lokuð til frama og
fjár. Kolsstaðir í Hvítársíðu eru
ein fegursta jörð í því byggðar-
lagi, skógivaxin mjög, liggur í
hlýju fangi sumarsólar svo skóg-
argróður og valllendisrjóður veit
ir unaðslegt skjól mönnum og
málleysingjum. Þessi fríða jörð
batt Sigurð, sem ungan svein
órofa trygðarböndum, sem ekki
hafa tognað né slitnað í umróti
þessarar aldar. Hann hefur átt
þar heinaa alla ævL
Sigurður var snemma þroska-
mikill, sem hann átti kyn til. At
orkumikill, fastlyndur, karlmenni
að burðum og þreki og óvílsamur
í baráttu daglegs lífs. Þegar hann
hétfði aldur til var hann nem-
andi í Hvítárbakkaskóla hjá hin-
um trausta menntafrömuði Sig-
urði Þórólfssyni, sem fjölmarg-
ir Borgfirðingar og margir aðrir
landsmenn af eldri kynslóðinni,
eiga mest að þakka andlegan
þroska. Ekki er Sigurði gjarnt
til þess að gera sér gullskó af
menntun sinni eða lærdómi, því
hann er hlédrægur eins og marg
ir hans ættmenn og ber sig ekki
hátt á loft. Hann getur þó ekki
leynt því þeim, sem honum eru
kunnugastir, að hann er betur
skrifandi en almennt gerist og
ritar tært og hreint íslenzkt mál
svo af ber.
Sigurður hafði mestan fordrátt
um heimilishald foreldra sinna
í elli þeirra, en að þeim látnum
t Jarðarför móður okkar Jensínu Bjarnadóttur frá Hallbjarnareyri fer fram frá Fossvogskirkju mánudaginn 8. apríl kl. 1,30. Guðlaug Elíasdóttir, María Elíasdóttir, Olga Kotgard. t Útför bró'ður okkar Guðmundar Helgasonar Bárugötu 33 fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 9. apríl kl. 3. Blóm vinsamlegast afþökkuð. Halldóra Helgadóttir, Ólöf Helgadóttir.
t Útför föður okkar Þorleifs Teitssonar verður gerð frá þjóðkirkjunni í Hafnarfirði mánudaginn 8. apríl kl. 2 e.h. Blóm vinsamlegast afþökk- uð. Gróa Þorleifsdóttir, Guðmundur Þorleifsson, Valgerður Þorleifsdóttir, Teitur Þorleifsson. t Eiríkur Sigurbergsson viðskiptafræðingur Sigluvogi 5 verður jarðsunginn frá Foss- vogskirkju mánudaginn 8. apr íl kl. 10:30. Börnin.
t Maðurinn minn, faðir og fósturfáðir, Sæmundur Jónsson Tjamargötu 10C verður jarðsunginn fró Foss- vogskirkju mánudaginn 8. apr íl kl. 3 e.h. Guðbjörg Gísladóttir, Jón K. Sæmundsson, Ólafur Ólafsson. t Útför eiginkonu minnar Guðrúnar Jónsdóttur Garðavegi 9, Keflavík fer fram frá Keflavíkurkirkju þriðjudaginn 9. þ.m. kl. 2. Fyrir hönd bama, tengda- barna og barnabarna og ann- arra vandamanna. Sigurbjörn Jósepsson.
t Útför konunnar minnar Margrétar Guðlaugsdóttur Grænuhlíð 18 fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn 9. apríl kl. 1,30. Aðils Kemp og dóttir. t Sigurður Hannesson Hólum, sem andaðist 30. marz sl. verð ur jarðsunginn frá Gaulverja- kirkju miðvikudaginn 10. apr íl og hefst athöfnin me'ð bæn að heimili hins látna kl. 1:30 e.h. Vandamenn.
fór hann að búa á Kolstöðum og
kvæntist glæsilegri mannkosta-
konu, Kristínu Þorkellsdóttur,
sem axlaði lífsbyrðar með hon-
um með tápi og atorku. Þau
eignuðust fimm mannvænleg
börn, sem öll eru á lífi. Fyrir
nokkrum árum lét Sigurður jör’ð
í hendur syni sníum, sem býr
þar nú.
Sigurður hefur unnt sinni
feðrajörð svo að ekki má hann
af henni sjá, nema þá um stund
arskeið í einu. Á sínum þroska-
árum gerði hann henni allt til
umbóta sem hann mátti, en var
þó skuldvar, eins og bezt hent-
ar traustum búskap og er hverj
um manni heilladrýgst til af-
komu og farsældar.
Ég sem þessi fáu afmælisorð
rita, hefi þekkt Sigurð á Kolstöð
um marga tugi ára. Ég má trútt
um það tala, að hann er alra
manna orðheldnastur og mikill
mannkostamaður að allri gerð.
Ég veit eigi aðra betri ósk hon-
um til handa, en að hann megi
njóta friðsælla ellidaga á jörð-
inni, sem hann ann eins og barn
beztu móður.
Magnús F. Jónsson.
MINNINC:
Eiríkur Sigurbergsson
viðskiptafræðingur
Á morgun mánudag 8. þ.m.,
verður Eiríkur Sigurbergsson
jarðsunginn frá Fossvogskirkju,
en hann andaðist 30. marz s.l.
eftir skamma en stranga legu
á sjúkrahúsi
Hann hafði kennt sér sjúk-
leika undanfarna mánuði, og
leitað. lækna, en þeir töldu ekki
hættu á ferð. Því síður grunaði
aðra, að hann gengi með ban-
vænan sjúkdóm og ætti skammt
eftir. Hann var unglegur og
hraustlegur að sjá og jafnvel
við nána vini hafði hann ekki
látið neitt uppi er gæfi til
kynna, að hann væri ekki heill
heilsu, enda var hann karl-
menni í lund og löngum fámáll
um eigin hagi. Og banastríðið
háði hann af miklu æðruleysi,
stillingu og þreki.
Eirikur var fæddur 5. septem-
ber 1903 að Fjósakoti í Meðal-
landi. Foreldrahúsin voru fátæk.
Eiríkur var næstyngstur 13
barna þeirra merku sæmdar-
hjóna, Árnýjar Eiriksdóttur og
Sigurbergs Einarssonar. Eitt
þessara mörgu systkina dó í
æsku, en öll hin komust upp
og urðu vel að manni. Skömmu
eftir að Eiríkur fæddist varð
fjölskyldan að flýja kotið vegna
sandfoks, er eyddi grasnytjar,
bæði engi, haga og tún. Fluttist
hún þá að Háu-Kotey, næstu
jörð, en Sigurbergur fékk þá
jörð byggða sér, fyrst hluta
hennar, síðan alla.
í Háu-Kotey ólst Eiríkurupp
og gerðist snemma mannvænleg-
ur. Þess varð fljótt vart, að
hann hneigðist til bókar, enda
átti hann skammt að sækja það,
því að bæði voru foreldrarnir
mjög bókhneigð og bókelsk, þótt
kjör þeirra gæfu þeim ekki ríf-
leg tækifæri til þess að sinna
þeim hugðum sínum. Kvöld-
vaka var þó jafnan haldin íHáu
Kotey og var þá allt lesið upp-
hátt, sem í varð náð af lestrar-
efni, og marglesið. Gat þá stund
um orðið hátt til lofts og vítt
til veggja í litlu baðstofunni.
Eirikur mun varla hafa látið
sér til hugar koma í uppvexti
sínum að þreyta langskólanám,
því að til þess virtist engin að-
staða á neinn veg. En prestur-
inn, síra Sigurður Sigurðursson,
hafði veitt drengnum athygli,
enda búið hann til fermingar og
verið tíður gestur í Háu-Kotey.
Sr. Sigurður var hinn mesti
áhugamaður um öll menningar-
mál og ágætur kennari. Hann
bauð að taka Eirík til sín á
vetrum og segja honum til, en
það skyldi koma á móti, að hann
ynni presti á sumrin á búi því,
er hann rak ásamt systkinum
sínum að Flatey á Mýrum. eystra
Þannig hófst námsferill Eiríks
og jafnframt var þessi ráðagerð
upphafið að því, að hann gerði
víðreistara um veröldina en lík-
leg mátti telja áð verða mundi.
Sr. Sigurðar naut skammt við,
hann lézt vorið 1921. En nú
hafði Eiríkur einsett sér að brjót
ast áfram til mennta. Hann
stundaði sjóróðra nokkrar ver-
tíðir og kaupavinnu og síldar-
vinnu á sumrin og önglaði þann
ig saman fé til þess að geta
sezt í Flenzborgarskólann og síð
an í Menntaskólann og stúdents
prófi lauk hann vorið 1926.
Um haustið það sama ár bar
svo til, að vandalaust dreng-
skaparfólk, sem hafði kynnst
honum, bauð að styðja hann til
náms erlendis. Hann þáði það
veglynda boð og fór til Parísar
hóskóla. Hann hafði hug á nátt
úrufræði og hafði hugsað sér að
lesa læknisfræði, ef hann hefði
numið hérlendis. Hann hóf nám
í náttúrufræði í París en þóttist
fljótt sjá fram á, að hannmyndi
ekki geta staðið straum af því
að þreyta það nám til lykta. Þá
hvarf hann að viðskipta- og
þjóðfélagsfræðum. Hann lauk
prófi í viðskiptafræði í París
1931, lagði síðan stund á þjóð-
félagsfræði, en varð þá að hverfa
frá frekara námi sakir heilsu-
brests. Hann hafði ofboðið þreki
sínu með vinnu, og viðurværi
og aðbúð oft í fátækara lagi,
þrátt fyrir drengilega hjálp vel
unnara.
Næstu árin barðist hann við
þann sjúkdóm, er hann hafði
tekið, lungnatæringu. Hann náði
þó heilsu aftur og starfsþreki
og gerðist þá um tíma erindreki
fiskimálanefndar við markaðs-
leit í Frakklandi og víðar. Síðar
starfaði hann hjá skömmtunar-
skrifstofu Reykjavíkur, en 1940-
46 vann hann hjá verðlagsstjóra
dómnefnd í verðlagsmálum, og
•viðskiptaráði. Þá varð hann
enn um hríð erindreki fiskimála
nefndar, síðan starfsmaður hjá
Fransk-íslenzka Verzlunarfélag
inu um skeið. Loks var hann um
allmörg ár skrifstofumáður hjá
Mjólkursamsölunni, en síðustu
árin var hann framkvæmdastjóri
Fransk-íslenzka Verzlunarfélags
ins.
Eiríkur gegndi ýmsum fleiri
störfum en hér hefur verið drep
ið á. Hann kenndi m.a. frönsku
við Háskóla íslands á vegum AU
iance Francaise um tíma og lengi
hjá Námsflokkum Reykjavíkur.
Framh. á bls. 30
8. AFRIL.
Hrúturinn 21. marz — 19. apríl.
Þú hefur mikla persónulega ábyrgð og trúlegt að hún verði
enn aukin í dag. Reyndu að taka þessu öllu eins og maður.
Þessi mánuður verður að mörgu leyti erfiður í fjármálum.
Nautið 20. apríl. — 20. maí.
Þér býðst óvænt tækifæri og skalt taka því tveim höndum.
Hins vegar skaltu alls ekki rasa um ráð fram, heldur íhuga allar
hliðar málsins.
Tvíburarnir 21. maí — 20. júní.
Þú yrðir margs vísari í dag, ef þú heldir augunum opnum og
fylgdist með því sem gerist umhverfis þig. Störf þín verða
óvenju ábatasöm
Ljónið 23. júlí — 22. ágúst.
Þú ættir að nota tímann til hugleiðinga um mál sem þú ert
í nokkrum vafa um. Sýndu fjölskyldu þinni þolinmæði og þá
sér í lagi einum meðlimi hennar, sem þér finnst nokkuð erfiður
Jómfrúin 23. ágúst — 22. september.
Þér er ánægja að því að hefja störf að fullum krafti eftir
góða hvíld. Farðu ekki of geyst. Endurskoðaðu fjármál þín og
gerðu viðeigandi ráðstafanir.
Vogin 23. september — 22. október.
Allir virðast vilja vera þér innan handar að eyða peningum.
Skemmtu þér með vinum og starfsfélögum í kvöld, en farðu
gætilega í umferðinni á heimleiðinni.
Drekinn 23. oktober — 21. nóvember.
Starf þitt í blóma og þú ert vel upplagður til nýrra átaka.
Vertu ekki svartsýnn á niðurstöður rannsókna sem þú hefur unn-
ið að. Þær munu vekja verðskuldaða athygli.
Bogmaðurinn 22. nóvember — 21. desember.
Þú skalt vinna vel, en gæta að heilsufari þínu og umfram allt
skaltu reyna að forðast geðshræringar sem geta farið illa með
taugarnar.
Steingeitin 22. desember — 19. janúar.
Þú skalt skipuleggja starf þitt betur og munt sjá að þeim tíma
sem þú verð til þess er ekki til einskis eytt. Þú færð ánægjulegar
fréttir í kvöld.
Vatnsberinn 20. janúar — 18. jfebrúar.
Þú hefur sjaldan haft tækifæri til að sinna svo mörgum mól-
um, sem þú hefur vanrækt að undanförnu. Þú ert I reglulegum
vinnuham í dag og vinnst prýðilega
Fiskarnir 19. febrúar — 20. marz.
Þú skalt reyna að vera rólegur og öruggur í dag og láta ekki
á þig fá, þótt róðurinn virðist örðugur. í kvöld skaltu vinna
við uppbyggjandi andleg störf.