Morgunblaðið - 26.04.1970, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. APRÍL 1970
19
Xillög-uuppdráttur að Skogræktarstoðinni við Rauðavatn.
Guðmundur Marteinsson:
Skógræktarstöðin við
Rauðavatn
Upprifjun og fyrirætlanir
SKÓGRÆKT UNDIRBÚIN VIÐ
RAUÐAVATN
Það var vissulega nýstárlegt
manniviriki og nýstánlag ræktun-
arstörf, sem -gaf að iíta á svaeð-
inu miilli Suðurlandjsve-gar og
Rauðavatns á fyr-stu árunum
eftir síðuistu a-ldamót. Þar var
sett upp girðing svo vönduð, að
a-nnað ein® hafði a-ldnei áð-ur sézt
hérl-endis, 7 vírstren-gir, sléttur
vír og gaddavír tiil skiptis,
strengdir á járrastólpa með mjög
sfcu-ttu millibili, og vandað járn-
hllið, sam enniþá -er á sínium -sfcað-
í ful-lu gildi. Inn-a-n- þessarar ein-
stæðu girðingar fór fram plæ-g-
ing og önnur- jarðvinnsla.
Gamla járnhliðið
STOFNUN SKÓGRÆKTAR-
FÉLAGS REYKJAVÍKUR
HINS ELDRA
Undanfa-ri allra þess-ara frarn-
fcvæmda var -eftirfar-andi:
Sfcof-nað hafði verið Skógrækt-
arféiag í Reykjavík (árið 1903).
Það var hlutafélag og var hver
hl-utur 25 króniur.
Félaigið festi kaup á land-
spildu, 35 d-agsliáttur að stærð,
úr landi Grafar (Gnafarhol'ts) í
Mosfe-llssveit, sem þá var eign
erfingja Ben-edikfcs S-veinssonar
sýsl'umanns, og h-ér s'kyldi hafið
bnautryðjenda-starf, sikógrækt.
Fors-endur fyrir því, að í þetta
var ráðist var sú, að sumarið
1900 kom hingað danskur skóg-
fræðingur, C. E. Flens-bong (sið-ar
forstjóri dansfca Heiðafóla-gsins,
látin-n fyrir rúmlega þrernur ár-
um í h-árri elli) til 'leiðbeiningar
Islendingum um skógræfkt, oig var
það fyrir tilstilli tvaggja danskra
Islandsvin-a og Skógræktaráhuga
manna, Carls Ryd'er s'kipstjóra
og C. V. Pnytz prófessors.
Aðal hvatamaður að sfcofn-
un Skógræktarf-élags Reykjavik-
ur, hins eldra va-r Þórhal-lur
B-jiariniarisio.n, p-rieHtaiskólakianiniari, . •
síðar bisfcup, en hann va-r, svo , ,
sem kunnugt er, miki'll búnaðar- * •
frömu'ðiur og reisti nýbýli utan I I
við Reykj'avik, sem hann skýrðd ■ |
Laufás, eftir fæðingarstað sínuim ,
Við Eyjafjörð. Hann va.r ein-nig * *
um skeið forimaður Búnaðarfé- | |
lags íslands. , s
Fyrsti formaður fólagsins var . ,
Steingriímur Thorsfceinsson '
skáld, en félagsmenin, hluthafar, | |
voru ýrnsir góðborgarar Reykja ■ ■
víkur. Áhugi var mikiiil og fié-
lagsmen-n fjölimenntu (á hestum) I I
tíl gróðursetmngarstarfa næstu II
vorin og sumrin eftir að landið ■ •
var girt. ’ |
ERFIÐLEIKAR | j
BRAUTRYÐJENDANNA
En við ýmsa erfiiðileika var að [ J
etja. Skýrs-lur um veðurskilyrði I '
landsins voru mjög a-f skornum | |
skammti, svo að erfitt var að . ■
dæma um, hvaða tegundir s'kyildi ' •
reyna. Þótt Flensbor'g gerði sér | j
strax ljóst, .að hér yrði að nota i í
trjátegu-ndir a-f norð-lægum silóð- • '
um, va-r ekki auðblaupið að því | |
að afila trjiáfræs frá þeim sifcöðum, | l
sem æ'S'kilegir þóttu, og plöntu- ! |
flutningur milli landa á þeim ár- I I
uim miktan erfiðleikum bundin-n. | I
Ennfremur er jarðvegur hér öðru ! '
vísi en anniarsstaðar á Norður- I I
löndum, og því erfitt fyrir ðkunn | j
ugan mann að átta sig á eigin- i ■
leikum hans fyrst í stað. En ! ‘
stefna Flensborgs í skógræktar- I »
máilum var tvíþætt strax í upp- | |
hafi. Anniarsvegair að prófa | |
hvaða trjátegundir erlendar ■ ■
gætu vaxið hér, og hinsvegar að J J
athuga hvað íslenzka birkið gætj I I
vaxið við friðun. I I
Mikið af plöntum mun hafa j |
farið fiorgörðum þessi fyristu ár, > ■
en fjallafuran þraukaði og náði I I
sæmilegum vexti. Hún hefur stað | í
Ungmennafélögin, sem flest
voru stofnuð á fyrsta áratug
aldarinnar, tóku skógrækt upp á
stefnuskrá sína, og mörg þeirra
hófust h-anda af áhuga og bjart-
sýni, en einnig á þeim vettvan.gi
urðu erfiðleikar á framh!aldinu.
En árið 1930 markar tímamót. Þá
um vorið var stofnað skógrækt-
arfélag á Akureyri, og á Alþing
ishátíðinni á Þingvöllum í lok
júnímánaðar var Skógræktarfié-
lag íslands stofnað, en aða-lhvata
maðurinn að stofnun þess var
Sigurður Sigurðsson búnaðar-
málastjóri.
SKÓGRÆKTARFÉLAGI
ÍSLANDS AFHENT
RAUÐ AV ATNSSTÖÐIN
Meðail stofnenda Skógræktar-
félags Reykjavíkur hins eldra, og
seinna formaður þess, var Kmud
Zimsen verkfræðingun, er síðar
varð borganstjóri í Reykjaivík, og
nokkrum árum eftir stofnun Skóg
ræfctarfélags íslands afhenti
bann stjórninni Rauðavatnsstöð-
ma. Annaðist félagið stöðina
næstu ár, lagfærði ig-irðin-gu u-m
hana, og gróðursett var greni,
birki og reyniviður í austur-
hrekkunni.
Smám sam-a-n voru stofnuð skóg
ræktarfélög í ýmsum héruðum
landisins, og þa-r kom, að heppi-
legt þótti að myndað væri sam-
hand skógræktarfélaga, tem hin
ýmsu héraðsskógræktarfélög
væru aðilar að. Þetta komst í
fnamlkvæmd árið 1946, og félaga
sambandið tók við naf-ninu „Skóg
ræktarfélag íslands“, en jafn
framt þessu var stofnað héraðs-
skógræktarfélaig í Reykjavík, og
hla-ut það nafnið „Skógræktarfé-
lag Reykjavíkur.“
SKÓGRÆKTARFÉLAG
REYKJAVÍKUR (hið yngra)
TEKUR VIÐ RAUÐA-
V ATN S STÖÐINNI
Skógræktarfélag Reykjavikur
tók nú við ver-kefnum þeim, sem
Skógræktarfélag íslands hafði
áður á Reykjavíkursvæðinu, og
Skógræktarfélag íslands lét af
hendi Rauðavatnsstöðina við
Sfeógræktarfélag Reykjaivíkur.
Vorið 1948 var efnt til skóg-
ræktardags í Rauðavatn<sstöðin.n.i.
Komu þá a-llmargir Reykví'king-
ar þan-gað upp eftir og gróður-
settu trjáplöntur í stöðinni. En
þetta la-gðist n-iður þegar Heið-
mörk hafði verið girt, og skóg-
rækt h-ófst þar. Þó var á næstu
ár-um, og raunar fl-est árin síðan,
gróðursett eitthva-ð af plön-tum í
Rauðavatnsstöðinni, birki og
fleiri teg-undir, en ón-eitanlega
hefur hún verið látin sitja á K-aik
anum. Heiðmönkin látin sitja fyr
ir.
FYRIRHUGUÐ ENDURSKIPU-
LAGNING OG STÆKKUN Á
RAUÐAVATNSSTÖÐINNI
Stjórn Skógræktarfélagis
Reykjavíkur hefur eigi að síður
hiaft, ef svo mætti segja, slæma
samvizfeu gag-nvart Rauðavatns-
stöðinni, og árdð 1966 (árið sem
Skógræktarfélagið varð 20 ára
gama.lt) var komiizt svo að orði
í skýnslu formanns á aðalfundi:
.....niú er -þalð aið gerast, að
heill borgarhluti er að myndast
uppi undir Rauðavatni, Árbæjar
og Seláshverfi. Rauðavatnsstöð-
in er orðin rétt við bæjardyr
Reykjavíkur. Með tilliti til þess
hefur það verið rætt inna.n stjórn
arinnar, að vel færi á því, og
raunar fullkomin þörf, að Rauða
vatnsstöðin yrði gerð að skemmti
garði fyrir boragr.búa. Og stjórn
in hefur fengið gerðan tillögu-
uppdrátt af Rauðavatnsstöðinni
betta fvrir 3-uwm. Á þesS'Um
tillöguunndrætti er ffert ráð fvr
Framhald á hls. 23
Hús i byggingu
heimtar trvggingu

izt alln dutblunga íslenzfcrar veðr
hængur er á, að hún er ekki skóg | |
artré, heldur aðeins fremur lág- l |
vaxinn run.nur. ’
Sik'ógrækt var haldið uppi í « *
Rauðavatn.sistöðinni af töluverð- | |
um krafti fyrsta ár.atuginn, en . ,
síðan dofnaði yfir st.arfsieiminni á • j
tímabili, og mun fyrri heimsstyrj I i
öldin og 'Saimgöniguerfiðflíeiilkair við j j
ön.nur lönd, sem af henn.i leiddu, > .
hafa átt sin.n þátt í því. En neist- • ■
inn hafði verið tendraður, og þótt ^ \
gióðin dofnaði á tímabili, kulnaði ,
hún ekki út.
Allir húsbyggjendur leggja í talsverða áhættu.
Margir taka há lán og leggja eignir sínar
að veði. Þeim er því afar mikiivægt að óhöpp
eða siys raski ekki fjárhagsafkomu þeirra.
Brunatrygging fyrir hús í smíðum er mjög ódýr,
tryggingartaki greiðir 1,5 af hverju þúsundi.
Ábyrgðartrygging gegn óhöppum eða slysum
á starfsliði er nauðsynleg hverjum húsbyggj-
anda, því annars kann svo að fara að skaða-
bótaskylda baki honum veruiegt tjón.
ALMENNAR
TRYGGINGARN
PÓSTHÚSSTRÆTI 9 SÍMI 17700