Morgunblaðið - 29.08.1972, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, ÞR.IÐJUDAGUR 29. ÁGÚST 1972

STAKSTEINAR
22 022-
RAUDARÁRSTÍG 31
14444 í? 2555S
miFiw
SILALEIGA-HVhFISGOTU 103.
14444 *£* 25555
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
-71- 21190 21188
SKODA EYÐIR MINNA.
Shodo
LEÍGAN
AUÐBREKKU 44- 46.
SÍMI 42600.
HÓPFERÐIR
Til leigu i lengri og skemmri
ferðir 8—20 farþega bilar.
Kjartan Ingimaisson
sími 32716.
FERÐABlLAR HF.
Bílaleiga — sími 81260.
Tveggja manna Citroen Mehari.
Fimm manna Citroen G. S.
8—22 manna Mercedes-Benz
hópferðabílar (m. bílstjórum).
Nú skiptir
einingin
mestu máli
Nú líður að því, að fisk-
veiðilandhelgin verði færð út
í 50 sjómílur. íslendingar
heyja harða baráttu til þess
að tryggja Iífsafkomu sína,
sem öðru fremur er komin
undir fiskimiðunum umbverf-
is Iandið. Öllum er ljóst, að
aila tíð hafa verið nokkuð
mismunandi skoðanir uppi
um skynsamlegust og vitur-
legust vinnubrögð tii þess að
koma þessu lífsbjargarmáli i
höfn. Um sjálft markmiðið
hefur á hinn bóginn ríkt al-
gjör einhugur.
Á föstudaginn munu Islend-
ingar stíga stærsta skrefið í
rúmlega tveggja áratuga bar-
áttu fyrir yfirráðum yfir
Iandgrunninu öllu. Þessi at-
btirður rnarkar j)ó hvorki upp
haf né endi; hann er aðeins
áfangi að marki, sem sett var
1948 með lögunum um vís-
indalega verndttn fiskimiða
landgrunnsins.
Mestu ntáli skiptir hins veg-
ar, að á slíkiun stundum
standi þjóðin saman sem einn
maður væri. Við verðum að
EIN allra fyrstu minninga
minna úr Mývatnssveit er
bundin litlu kirkjunni í
Reykjahlíð. Eg þykist vita að
svo sé um fleiri, því að þetta
litla guðshús Mývetninga var
þannig x sveit sett, að nær-
veran ein hafði varanleg
áhrif.
Þegar skólaböm frá Akur-
eyri komu að þessurn stað
endur fyrir löngu man ég há-
tíðleikann og alvöruna, sem
hvildi yfir hópnum, þegar
faðir minn sagði söguna af
hrauninu, sem rann, en klofn-
aði i tvö rennsli, er að kirkj-
unni kom. MikiH var máttur
Guðs. Allt var þetta óaðskilj-
anlegt ungum börnum, en hið
hrikalega hraun, sem stefndi
á kirkjuna, en hætti að renna
og hlífði guðshúsi — hvað
gat verið betri og áhrifarík-
verja rétt okkar gagnvart
voldugiini erlendum þjóðum.
Okkttr greinir ekki á um
þennan rétt, og því fer bet-
ur á því, að innbyrðisdeilur
um einstök framkvæmda-
atriði verði lagðar á hilluna
um sinn, meðan mestu máli
skiptir að einhugur ríki.
Stjórnarandstöðuflokkarnir
hafa ekki viljað gera mikið
úr ágreiningi um einstök
framkvæmdaatriði útfærsl-
unnar nú, þó að ríkisstjórnin
hafi í sumum atriðum farið
óviturlega að ráði sínu. Morg
unblaðið hefur t.a.m. stutt
utanríkisráðherra í samn-
ingaumleitunum við Breta og
Vestur-Þjóðverja að undan-
förnu.
Alþýðubandalagið hefur á
hinn bóginn gert ítrekaðar
tilraunir til þess upp á síð-
kastið að stofna til innbyrðis
deilna um einstök fram-
kvæmdaatriði málsins, Þessi
iðja hefur færzt mjög í vöxt,
eftir því sem nær hefur
dregið landhelgisútfærslunni.
í»að er ekki einungis, að dag-
blaðið Þjóðviljinn reyni nær
daglega að stofna til óvina-
fagnaðar milli landsmanna,
heldur ritar Ragnar Arnalds,
formaður Alþýðubandalags-
ins, grein í blaðið sl. sunnu-
dag, þar sem hann freistar
ari sönnun um almætti himna
föðurins?
Þar til fyrir fáeimum vik-
um stóð þama litil kirkja —
látleysið sjálft og laus við
prjái og turna — kirkja, sem
þjónað hafði fólkimu i þessu
dýrðlega byggðarlagi um
langan aldur.
Þegar ég kom út úr hótel-
imu í Reykjahlíð nú í ágúst-
byrjun og ætlaði að vanda að
heilsa upp á kirkjuna litlu,
brá mér iililega. Engin kirkja.
Misminnti mig svona herfi-
lega? Var hún hinum megin
við þá nýju? Ég gek'k nær og
kom að rústum. Ég fór aftur
inn og spurði: ,,Hvar er
gamla kirkjan?" Svarið, sem
ég fékk stakk mig í hjartað:
„Það er búið að rífa hana.“
Mér varð innanbrjósts Mkt
og er ég frétti lát vinar.
þess að sýna fram á, að fyrr-
verandi ríkisstjórn hafi svik-
ið þjóðina í þessu mikilvæga
ináli.
Forystumenn Alþýðubanda-
lagsins hafa ekki látið við
þetta sitja. Lúðvík Jósepsson,
sjávarútvegsráðherra, fær
stuðningsblað sitt á Austur-
landi, til þess að brigzla
stjórnarandstöðuflokkunum
um landráð. Engum blöðum
þarf um það að fletta, að
þessi iðja getur valdið þjóð-
inni ómetanlegum skaða nú
á örlagastundii í landhelgis-
baráttunni. Vinnubrögð af
þessu tagi geta aðeins veikt
okkur í viðureigninni við
þær þjóðir, sem ekki viður-
kenna rétt okkar.
Þjóðin hlýtur að gera þær
kröftir til þeirra manna, sem
nú sitja í ríkisstjórn, að þeir
hafi bæði vit og þroska til
þess að stinga daglegri
þrætubóktarlist íslenzltra
stjórnmála undir stól, þegar
mest er í húfi að þjóðin sýni
umheiminum einhttg og sam-
stöðu í réttindamáli, sem
snýst um sjálfa lífsbjörg
fólksins í landinu.
Ef þessari iðju verður
haldið áfram er á hinn bóg-
inn ekki unnt að komast hjá
því að taka vinnubrögð nú-
verandi ríkisstjórnar til um-
Það er ekkert hægt að segja,
— ekkert hægt að gera, að-
eins spyrja:
Hvers vegna?
Svörin voru öll á þann veg
að ég hirði ekki um að skrifa
þau niður. En ég mun halda
áfram að spyrja: Hvers
vegna? — og ég mun aldrei
fá svar, sem ég fyrir mina
parta get fellt mig við. En
eitt er ég viss um, og það er,
að fólk eftir okkar daga á
líka eftir að spyrja: Hvers
vegna? Hvers vegna mátti
hún ekki standa og tala til
okkar á sinn sérstæða hátt?
Einhver nefndi viðhaldskostn
að. Það fannst mér skelfilegt
orð. Ætli myndi hafa köstað
í peningum meira en andvirði
1 eða Vz jeppa-bíls að gera
þessari litlu byggingu til
góða árlega? Var nokkum
tíma leitað tii gamalla Mý-
vetninga búsettra utan héraðs
um stuðning? Var nokkuð
gert til þess að bjarga kirkj-
unni? Var nokkuð um þetta
rætt? Hvar? Hvenær? Getur
ræðu og sýna fram á þau mis-
tök, sem henni hafa orðið á.
Engttm dylst, að viturlegra
væri að slíkar umræður færu
fram við aðrar aðstæður, en
kommúnista virðist ekki
varða um það.
Brosleg skrif
Annars er grein svonefnds
formanns Alþýðubandalagsins
æði brosleg á köflum. Þegar
hann heftir lýst því í upphafi
greinarinnar, að úrskiirður
Alþjóðadómstólsins hafi kom-
ið flatt upp á marga, segir
hann með miklu stolti: „Þessl
viðbrögð hinna mörgu, sem
minna þekktu til“ . . . (en ég)
„vorU í fyllsta máta eðlileg.“
Grein sína endar formaður-
inn svonefndi með þessum
orðum: „Enginn þarf að
ímynda sér, að þróun þjóða-
réttar gerist aðeins á toppn-
um, í hópi stjórnmálamanna
og hafréttarsérfræðinga. Þró-
unarferillinn á sér fyrst og
fremst rætur meðal fjöldans,
og viðhorf fjöldans móta síð-
an skoðanir þeirra, sem á
toppnum sitja eftir óteljandi
leiðum.“ Það er gaman að
vera „á toppnum“, þótt „með-
al fjöldans“ sé sérstakt nafn
yfir slíka menn, sem bara eru
á toppnum — toppfígúra.
það verið rétt, að allir ha.fi
verið á einu máli um þessa
útrýmingu?
Þótt ég sé komin langan
veg frá rústum litlu kirkj-
unnar í Reykjahlið og sitji
nú þar sem sðlin sviður land-
ið og gerir allar hæðir í krixig
um mig gular, en sígræn tré,
teygja si.g himlnhá’t og lífið
virðist leika við mannfólkið,
get ég ekki losnað við hugs-
unina um kirkjuna litlu, sem
hvarf.
Eftirtíminn mun aldrei fyr-
irgefa okkur, ef við spyrnum
ekki við fótum og leggj-
umst öll á eitt að varðveita
það litla sem við eigurn efti'r
af gömlum húsum og öðru er
minnir okkur á uppruna okk-
ar og forfeðurna og það ltf,
sem lifað var i landi okkar
áður en „menningin" hélt
innreið sina. Án .engsla við
fortíð okkar erum við eins og
rekald. Hver vill börnum sín-
um slíkt hlut.skipti
Kaliforníu, 14. ágúst 1972.
Anna Snorradóttir:
Kirkjan sem hvarf
Bann við snurvoð
í Lofoten?
Tromsö, 23. ágúst. NTB.
KRAFA um bann við notkun
snurvoðar við veiðarnar í Lofot-
en verður lögð fram á aðalfundi
félags sjómanna í Tromsö í næsta
mánuði. Það hefur lengi ríkt
bann við veiði í nót í Lofoten,
sökum þess að slíkar veiðar hafa
haft truflandi áhrif á hrygning-
una. Undan'tekning hefur hins
vegar verið gerð fyrir snur-
voð, sem upprunalega var lítil
nótartegund, einkum ætluð til
veiða á lúðu. Á síðustu árum hef-
ur snurvoðin hins vegar þróazt
í það að verða mjög öflugt veið-
arfæri, sem á lítið skylt við það,
sem þessi nót var í upphafi.
Nýju tegundirnar af snurvoð-
eru eins konar sambland af
snurvoð, botnvörpu og snurpu-
nót. Á síðustu vertíðuim hefu/r
helmingur Lofotensvæðisins ein-
göngu verið ætlað til veiða með
snurvoð.
Því er haildið firam, að snur-
voðin verði innan skamms orðin
jafn mikilvirkt veiðarfæri og
botnvarpa og að af henni muni
bráðlega stafa alvarleg ógnum
fyrir framtíð fiskstofnsins.
Kaupmannahöfn
þriðjudaga
mióvikudaga
. fimmtudaga
L sunnudaga /
Stokkhálmur
mánudaga
föstudaga
lliiw
Luxemborg
alla daga
Osló
mánudaga
mióvikudaga
föstudaga
Beinn sími í farskrárdeild 25100
Einnig farpantanir og upplýsingar hjá ferðaskrifstofunum
Landsýn simi 22890 - Feröaskrifstofa rikisins simi 11540 - Sunna simi 25060 - Ferðaskrifstofa
Úlfars Jacobsen simi 13499 - Úrval simi 26900 - Útsýn simi 20100 - Zoéga sími 25544
Feröasknfstofa Akureyrar simi 11475
Auk þess hjá umboösmönnum
um altt land
L0FTLEIDIR