Morgunblaðið - 02.11.1972, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. NÓVEMBER 1972
13
Landvarnaráðherra Noregs:
Landhelgis-
gæzla efld
— ef nauðsyn krefur og ásókn
erlendra fiskiskipa eykst
Osló, 1. nóv. — NTB
JOHAN Kleppe, landvamaráð-
herra Noregrs, sagrði í spurninga-
tíma í norska Stórþinginu í dag,
að hvað svo sem gert yrði varð-
andi fiskveiðitakmörk Noregs,
væri eðlilegt að gera ráð fyrir
þvi, að nauðsynlegt reyndist á
komandi ármn að efla eftirlit
með fiskveiðum. Væri kominn
tími til að kanna hvort full-
nægjandi tæki væru til eftirlits
i framtíðinni.
Ráðiherrann sagði, að náið
yrði fylgzt með þessum málum
og gæzLan efld, ef i ljós kaami,
að þess gerðist þörf. Um þessar
mundir sagðíi hajnn, að aðisókn
erlendra fiskiskipa á fiskiimið-
in við strömd Noregs, væri ekki
meiri en venjulega en eðlilegt
væri að búast við aukinni ásókn
þeirra í framtíðinni vegna út-
færsúlu fiskveiðitiaikmarkainna við
Islaind.
Ráfftierrann viðhaifði þessi um-
mæli í svait við fyrirspum frá
þmgmanninum Vaiter Gatoriel-
sen frá Finnmörku.
BBC
50 ára
London, 1. nóv. NTB
ELÍSABET Englandsdrottn-
ing opnaði í dag sýningu í
London, sem lialdin er í til-
efni þess, að fimmtíu ár eru
liðin frá stofnun brezka út-
varpsfélagsins BBC. Er á sýn-
ingunni rakin þróun útvarps-
ins allt frá því það byrjaði
við ófullkomin skilyrði til
þess að litasjónvarpið kom til
sögunnar.
Drottning sagði í ræðu sinni,
að féiagsleg afsbaða og al-
mennt siðgæði gætu breytzt
mieð tímainiuim en heiðarleiki,
sammgimi og hlutlaust mat
væru verðim-æti, sem ekki
ætti að varpa fyrir borð vegina
tízikufyrirbrigða eða tímabund
irnna vinsælda.
BBC er sjálfstæð stofnun i
eigu brezka ríkisirus og hefur
jafnan motið mikils frjálsræð-
is um vinnuaðferðir. Efnisval
BBC hefur jafnain þótt á háu
memnimgarstigi og meðferð
þess öli hin vamdaðasita.
Hreinsun í Júgóslavíu
Utanríkisráðherra landsins
sagði af sér 1 gær
Belgrad, 1. nóv. NTB I ir sendimenn í Belgrad á afsögn
UTANRÍKISRÁÐHERRA Júgó- hans sem þátt í viðleitni Broz
slavíu, Mirko Tepavac, sagði af Titos, forseta, tíi að hreinsa til
sér embætti i dag og líta erlend- I og auka aga innan kommúnista-
Lokaspretturinn
í kosningabaráttunni
í Bandaríkjunum
Washimgton, 1. nóv.
SENN LÍÐUR að lokum kosn
ingabaráttunnar i Bandaríkjun-
um og hefur nú verið boðað, að
Nixon forsett haldi útíarps- og
sjónvarpsræður á næstu dögum
og ljúld baráttu sinni með sjón-
varpsávarpi til þjóðarinnar kvöld
ið fvrir kjördag. Skoðanakann-
anir benda tii ótviræðs sigurs
Nixons. Síðasta Louis Harris
könnun, sem birt var í gær, bend
ir til þess að hann hafi 28%
meira fylgi en andstæðingur
hans, George McGovem.
McGovem nei'tar hins vegiar
en.n að trúa skoðainakömimumuim
og kveðst sannfærður um að út-
koman verði ömraur en þær spá.
,,Við erum sairarafærðari en
nokfcru simni f>mT um að íbúar
þessa lands mumi sýrna á kjör-
dag, að þeir láta hvorfci skoð-
anakammanir né neimn an-nan að-
íla segja sér fyrir verkum,“
sagði hann i kosmiiigaræðu í
Syracusa í dag.
Framh. á bls. 20
flokksins, sem lionum hefur þótt
ábótavant að undanförnn.
Tepevac, sem verið hefur ut-
awrfkistráðharra frá því árið
1969, er frá Serbíu oig sagður
náinn vinur og fyágisimaður Marc
os Nifcezics, formiainns flokfcs-
deildarimnar í Serbiu, sem sagði
af sér því starfi í sl. márauði
vegma gagmrými Tit»s á of mikið
frjálslyndi í flokksstarfimu. Fleiri
forystumemn serbnesku flofcfcs-
deiMarimnar fóru frá uim sama
leyti m.a. aðalritarinn, formað-
ur flofcksnefndar Serba í Bel-
grad og aðalritstjóri blaðsins
„Politica" I Belgirad.
í opintoerri tilkynndngu júgö-
slavnesku stjórnarimiar segir,
að Tepavac hafi hætt störfum
að eiigin ósk og lausmarbeiðnin
verið samþyfckt á stjórnarfundi
í dag. Ekkert er nánar getið um
ástæður en sagt, að aðstoðairut-
anriki'sráðherramn, Jaksa Petric,
miuui gegna störfum Tepavacs
unz nýr ráðherra verði skipaður.
Til stóð, að Tepavac færi í opin-
bera heimsófcn til Frakkilands í
þessum mánuði en þeirri ferð
hefur nú verið aflýst.
Róstur
í Chile
SVO sem frá hefur verið
skýrt í fréttum að undam-
förnu hefur verið róstusamt
í Suður-Ameríkuríkinu Chile
um nokkurt skeið vegna verk-
falla andstæðinga Salvadors
Allendes, forseta lamdsins,
sem hefur heitið þvi að kooma
þar á sósialistísku þjóðskipu-
lagi.
Myud þessi var tekin fyrir
nokkrum dögum, þar sem
tveir andstæðingar í stjóm-
málum voru komnir í röfcþrot
og byrjaðir að láta hendur
skipta. Þriðji aðili er þama
um það bil að Skerast í leik-
inn.
EDLENT
Skandinavia:
Friðargæzlu-
sveitir til
Indókína ?
Stoikkhótoii, októtoer, Otoserver
TALIÐ er aö á fundi vamar-
málaráðherra Sviþjóðar, Finn
lands, Noregs og Dannierkur,
sem haldinn var i Kaiipmanna
höfn fyrir skömmu, hafl ver-
ið rætt um sendingu frlðar-
sveita til Vietnams, en búast
má við að óskað verði eftir
þeim með stuttum fyrirvara.
í friðarerveitum sfcandiruav
ísfcu landamna eru sjálfboða-
liðar og er hæg’t að fcalla upp
allt að 5000 hermenn með
tveggja sólarhrimga fyrirvaTa.
Sjálfboðaliðamir æfa reglu
lega fyrir friðargæzlustörf og
ytfiinmennimiir hittast regffiu-
lega til að endurbæta og sam-
hætfa framkvætmdaáætilamir.
Friðargæziusveitimar eru
stöðugt reiðubúnar að hlita
hverju fcalli Sameinuðu þjóð-
amraa, en það er nær öruggt
að flestar áætlanir uirudamfar-
*n áir hafa verið í sambandi
við friðargæzlustörf í Indó-
fcína.
Þótt friðargæzlnisveitirnar
séu ætlaðar til starfa á veg-
um Sameinuðu þjóðanna er
ervgin raunveruleg ásitæða til
þess að þær geti efcki verið
undir annuarri stjóm. Það er
óttklegt að nokkur viðfcomandi
ríkisstjóma mótmæJi því að
þær verði undir stjóm ann-
arra alþjóðlegra samtaka.
Póliltisk staða skandinav-
isku ríkisstjórmanna fjögurra
er slík að allir aðiiar í Imdó-
kSirua ættu að geta samþykkt
friðarsveitir þeirra. Tvö land-
anma, Noregur og Danmörk,
eru aðilar að NATO. Sviþjóð
og Finnlarad eru hlutiaus og
Svíþjóð hefur mjög gott sam-
band við Hanoi vegna eindreg-
ins stuðnings við málstað
Norður-Víetnama i gegmumn
árto.
Hafa ráðið málum
sínum betur en við
— segir einn óþekktur á
Bretlandi um íslendinga
MIG langar til þess að láta
nokkur orð falla um þorska-
stríðið, sem fram fer um
þessar mundir. í blöðum og
sjónvarpi er okkur sagt allt
um aumingja togarakarlana
oklkar og guð má vita hvað.
En við virðumst ekki heyra
mikið um sjónarmið fólksins
á íslandi. Ég tel, að mikill
hluti verkafólks á íslandi
vinni beint eða óbeint við
fiskiðnaðinn og guð má vita,
hve stór hluti af efnahags-
legri afkomu þeirra byggist
á fiskveiðum. Ég held, að
þetta sé aðalundirstaða lífs-
framfæris þeirra. Og þar að
auki eru grunnmiðin við
meginland Evrópu og við
okkar eigið land nú senn upp
urin og þar sem íslenzku
fiskimennirnir hafa ráðið
málum sínum betur en við,
þá er svo að sjá sem við séum
að þrengja okkur inn á
þeirra umráðasvæði og æpum
svo upp, þegar við komumst
að raun um, að þeim stendur
ekki á sama.
DAVID SIMMON8
(sá, semi spyr)
Má ég ekki koma með til-
vitnun úr Financial Times frá
því í morgun, en þar er
fjallað um málið í leiðara.
Blaðið segir, að stefna Bret-
lands í málinu sé sanngjörn
og Financial Times er einnig
sanngjarnt blað. Það heldur
því einnig fram, að tslending-
ar hafi þverbrotið samnings-
legar skuldbindingar sínar.
Hvað viljið þér segja um
þetta?
U. M. (sá, sem svarar)
Ég virði þetta. En ég er
viss um, að ef íslenzkir blaða-
útgefendur ættu isdenzkt
Financial Times, þá myndu
þeir segja, að hegðun íslend-
inga nú væri mjög sanngjörn
en hegðun okkar ósanngjörn.
Ég fæ ekki séð, hvar munur-
inn liggur. Við og Norðmenn
höfum ákveðið, að væn sneið
af Norðursjónum sé áfcjósan-
legur vettvangur fyrir okkur
til olíuborunar. Þannig átta
ég mig ekki alveg til fulls
á því, hvernig við getum farið
langt út fyrir landhelgi okkar
til þesis að bora eftir olíu, en
samt sem áður megi ísienzka
þjóðin ekki gæta sinna eigin
fiskimiða.
D. S. Hvert viljið þér þá,
að ofckar togarar fari?
U. M. Þetta er ekki kjarni
málsins. Hann er sá, að þeir
hafa stjórnað málum sínum
betur en við höfum gert og
við getum ekki byrjað á þvi
að skæla upp við axlir ann-
arra sökum þessa og ruðzt
9vo inn á þeirra umráða-
svæði.
D. S. Þér borðið fisik, er það
ekfci?
U. M. Vissulega borða ég
fisk.
D. S. Hvar eigum við þá að
veiða þorskirm?
U. M. Það sama gildir um
þetta og amnað. Ef t d. við
hefðum tæmt kolanámur
okkar, þá yrðum við að snúa
okfcur annað og fá amnað
land til þess að flytja þau út'
til okfcar.
D. S. Þú ert þá að stinga
upp á þvi, að við kaupum
þorskinn af fslendingum, enda
þótt hann kosti miklu meira
en ef við veiðurn hann sjálfir.
U. M. Ég er ekki að stinga
upp á þyí, að við kaupum
hann af íslendingum, en við
ættum að geta náð einhverj-
um samníngum. Ég held, að
Belgíumenn hafi gert ein-
hvers konar samnimga við ís
lendinga, ekki satt?
D. S. Belgia er mun minna
land en okkar.
U. M. Satt er það, en þrátt
fyrir það er eklki vist, að
Belgiumenn borði endilega
minma fiskmeti en við.
D. S. Ég held nú samt, að
svo sé.
U. M. Já, en samt ættum
við að geta setzt við samn-
ingaborðið með íslendingum
— aðeins til þess að kynnast
þeirra hlið á málinu.