Morgunblaðið - 02.11.1972, Page 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. NÖVEMBER 1972
__________ ífrjálsuriki eftir YS. Naipaul
hægt að fá þá hjá ofurstanum,
en ég sá þá ekki núna
og gleymdi að spyrja
um þá. Þeir hafa líklega verið
fluttir inn frá þeim handan við
vatnið. Og nú hafa þeir um ann-
að að hugsa þar en vindla."
„Ég veit ekki. Okkur finnst
alltaf heimurinn vera að farast
ef allt gengur ekki okkur í vil.“
„Ofurstanum er að minnsta
kosti fuliljóst hvernig ástand-
ið er orðið. Æ, æ, hamingjan
góða.“
„Ekki get ég dæmt um það,“
sagði Bobby „Ég hef aldrei ver-
ið hrifinn af innflytjendum sem
berast mikið á.“
„Öllu hefur hrakað hjá hon-
um. Líklega síðan hann lenti
í slysinu og meiddi sig í mjöðm-
inni. Herbergin eru sóðaleg og
þjónamir óhreinir og hann er
hættur að hirða um útlit sitt.“
„Þannig verður það þegar
hætt er að hafa eftirlit með
Ueizlumatur
Smurt brauð
og
Snittur
SÍLD ® FISKUR
þeim.“ Kaldhæðni-n í rödd hans
fór framhjá Lindu. Hún þagði,
eins og þessu til samþykkis.
Bobby reyndi aftur. „Ég hélt,
að það væri bara vond lykt af
Afríkumönnum. Eins og Doris
Marshall segir: „Þá skortir
grundvallarupplýsingar um
hreinlæti og menniingu.“
„Já, guð minn góður“ sagði
Linda. „Þessi Timothy."
Bobby felldi talið.
Linda sagði: „Ofurstinn á sér
sjálfsagt sína líka í hundraða-
tali um alian heim og á ótrú-
legustu stöðum."
„Þeir hafa átt góða daga.“
„Það skiptir ekki máli.“
„Hvað skiptir þá máli?“
„Ég held að þú viljir ekki
skilja þetta. Þetta er svo hörrnu
legt.“ Rödd hennar brast. Það
kom Bobby á óvart.
„Vesalings maðurinn er að
reyna að lifa á viljastyrknum
einum. Það er vonlaust. Sástu
hvað skyrtan hans var óhrein?
Hann var feginn að fá eihhvern
að tala við. Og sennilega er það
rétt til getið hjá honum, að þeir
biða bara eftir tækifæri til að
drepa hann.“
„Ég hefði drepið hann sjálf-
ur, hefði ég þurft að vera þarna
lemgur.“
„Og ekki treysti ég þessuim
Pétri. Hann er allt of smjaðr-
andi og fleðulegur með þetta
stóra armbandsúr."
Bobby sagði: „Ég skal viður-
kenna að Pétur er einum of
hreinn.“
„Ofurstinn fékk taugaáfall í
heimsstyrjöldinni. Hann sagði
mér það. Hann sagðist hafa fall-
ið í öngvit ef talað var hrana-
lega til hans. Hranalega —
sagði hann. En svo sagðist hann
hafa tekið á homum stóra sín-
um og jafnað sig.“
Bobby beit á jaxlinn. „Hann
gæti farið til Suður-Afríku."
Hann þagnaði við en hélt svo
áfram. „Þar er nóg af svertingj-
um, sem hann gæti náð sér niðri
á.“
„Þú ræður auðvitað hvaða
skilning þú legigur í þetta. En
nú skiptir ekki máli, hvert
hann fer. Hann tók Pétur að sér
þegar hamn var smá dremgur —
beint úr frumskóginum... “
„ . . . ól hann upp og þjálfaði
hann. Ég veit það.“
„Já, ætli þeir hafi ekki átt
góða daga eins og þú segir. En
ósköp hafa þeir valið sér umdar-
lega staði. Saloniku og Ind-
land.“
„Við Englendingar vorum allt-
af fl'jótir til. Ég vissi ekki einu
sinni að við höfðum stofnað ný-'
lendu á Sal'oniku."
„Ég veit ekki einu sinni hvar
Salonika er. Hann er orðin leið
ur á vatmimu, hótelinu og þjóna
liðinu og leiður á matnium og
mutarborðinu sem hann geng-
ur að þrisvar á dag, en hann
neitar að fara burt. Hann sagð-
ist ekki hafa farið út fyrir hlið-
ið í marga mánuði.“
„Bkki sýnist mér það bera
vott um viljastyrk. Ég átti
frænku í Emglandi sem hagaði
sér álíka.“
Hún talaði hægt. Hann hélt
að hún væri að byrja á ein-
hvenri tilgerðinni. En þá sá
hann tár renna niður undan
döklku sólgleraugunum. Hann
langaði til að segja: Ég veit
hvers vegna þú ert að gráta.
En hann ákvað að láta eins og
ekkert væri og beiníi athygl-
inni að akstrinum.
Alls staðar sáust merki þess,
að herflutningabílarnir höfðu
nýlega farið þama um, sundur-
grafimn vegkanturinn með greini
ilegu hjólbarðamynztri, djúpir
fonarpollar og hnullunigair á víð
og dreif. Þó var vegurinn særni-
lega akfær og enn höfðu þau
ekki orðið vör við neina um-
ferð.
„Þú hefur líklega á réttu að
standa.“ sagði Linda. ,rLátum
þá dauðu grafa þá dauðu."
Hver dalurinn tók við af öðr-
um. Veginum hallaði ýmist upp
eða niður, þó rmeira niður í móti.
Dalimir urðu víðari, moldin var
ekki eims svört hér og blönd-
uð grjóti. Allt minnti hér rmeira
á hitabeltisland. Húsin voru
ekki eingöngu strákofar.
Surns staðar mátiti sjá
litlar húsaþyrpinigar úr timbri
og bárujámi og sumis stað- 1
ar jafnvel húsarústir úr fúa-
timibri og ryðguðu bárujámi.
Eitthvað sera liktist minnis-
merki birtist framundan við veg
inn. Það reyndisit vera svartur
rörstútur upp úr steyptum hálf
í þýðingu
Huldu Valtýsdóttur.
hrundum vegg. Efst á veggnium
stóð með bláum og hvitum mósa
ikstöfum „Vinnumiðluinar og vel
ferðarstofnun —27.5. “54. Síðan
tók þjóðvegurinn við á ný.
Við og við sáu þau glitta í all-
mikið fljót i grýttum farvegi
sem breiddi úr sér þegar landið
varð flatara. Síðan lá vegurinn
út úr skógiinum og eftir háum
siteyptum árbakka. Emgar grind
ur voru til varmar á brúninni
svo þarna gat verið áhættusamt
að fara um.
Brátt sneri vegurimn frá ánni
aftur og inn í skógarkjarrið. Þó
aldrei lamgt frá ánnL Qg þegar
vegurinn nálgaðist árbakkann á
ný, sáu Bobby og Linda her-
marnn með rauða húfu standa á
brúninni.
Hann veifaði, þegar hann sá
bílinn, hallaði sér svolítið fram
með fætur þétt samam í gljá-
fægðu svörtu stíigvélunum. Afr-
ískir verkamenn í dölunum
voru grannir og þeir voru
Mæddir tötrum. Einkemndsbún-
imgur herm'annsins var nýstrok-
inn og þröngur yfir di'gra hand-
leggina og mjaðmirnar. Hann
yissi vel að hann skar sig úr
hér vegna þess hve hann var í
góðum holdum. Þegax hiann veif-
aði voru hreyfinigamar stirðleg-
ar en þó skipandi. Brosandi
HÓPFEHÐIB
Ti! leigu í lengri og skemmri
ferðir 8—20 farþega bílar.
Kjartan Ingimaisson,
simi 32716.
Pólýfónkórinn
Kórskóli Pólýfónkórsins tekur til starfa mánudaginn 6. nóv. '72.
Innritun fer fram í síma 2-66-11 frá kl. 14—18 í dag.
PÓLÝFÓNKÓRINN.
velvakandi
Velvakandi svarar í síma
10100 frá mánudegi til
föstudags kl. 14—15.
• Um skattamál aldraðra
Eyþór Þórðarson skrifar:
Nú muniu skattalög þau, sem
ALLIR VEGIR
FÆRIRÁ
Yokohama
SNJÓBÖRÐUM
KAUPFÉLAG
LANGNESINGA
siam'þykikt voru á Alþingi I
fyrraiveituir, vena þar tii end-
sikoðunar og lagfæringar. Má
ætla, að eitthvað verði reynt
að bæta úr þvi hörmulega mis-
rétti, er gamla fölkið var beitt
með þeim lögum, en þar voru
í mörguim tilvilkum skaittar
fóliks þessa þrefaldaðir eða
ja'fnvel fimmfaílidaðir firá þvi,
sem áður var.
Með bráðabirgðailögunum frá
liðnu sumri átiti, að sögn að
bæta úr þessu, en það tókst
ekki betur en svo, að fjöldinn
fékk liitla sem einga lækkun á
sköttum sínumn.
Skal hér nieifhit eiitt dærni áf
mörgum því til sönnunar:
Einstæð, eignalíaus og heilsu-
lítil kennslukona á áttræðis-
aldri fékk skatt á eftir- og elli-
laun sín lækkaðain úr rúiml. 52
þús. kr. í rúiml. 50,7 þús. kr.
þ. e. 1300.00 kr. læfckum.
Þessi stoaittpínimig á aldrað
og oftast lítt vinnufært fólk,
sam ummið hefur hörðum hönd-
um og ■greitt sín gjöld til rík-
Ls- og sveitarsjóða í 50 ár eða
mieira, getur vart talizt vera
sæmandi í hiniu íslenzka vel-
ferðairiríki.
Það virðist þvi vera sann-
gjöm krafa, og enda það eima,
sem sæimandi er, að skaittlaign-
inig á eftir- og élliiaun sé með
öllu niður lögð.
• Laun eða innistæða
1 rauninnd er hér heldur ekki
urn laun að ræða í venjulegri
merkingu þess orðs.
Njótendur þesisara greiðislna
eru aðeins að éta upp sparifé
sitt, sem þeir hatfa verið skyld-
aðir til að leggja til geymslu
í sérstökum sjóðum á liamigri
sitanfsævi.
Hefðu þessar greiðsliur
þeiæna verið lagðar inn í
bundna sparisjóðsbók á nafn
viðkomenda, þá hetfði útitekt
þesisa fjáæ ekki verið skattlöigð.
Annað, sem sýnir hve fráleitt
er að sfcattleggjia þiessar greiðsl
ur er það, að síðan lágmarks-
Hiífeyrir var tryggður, þá er í
mörgum tilvifcum óhaigstætt
fyrir gaanla fðllfcið að haWa
áfram að vinna, þótt það hafi
nofckra stairfsorfcu og vilja þar
tl, og þótt fiull þörtf atvLnnu-
vegarma sé fyrir vinmu þess.
Ellilaun þess eru þá niefni-
lega lækfcuð, sem vininiuiiaiunum
nemur, a. m. k. að vissu marki.
Gnedðslur úr Mtfeyrissjóðum
verkal ýðsfélag anna verða einn
ig lítlLsvirði, þar sem eHilaun-
in lækfca sem þeim ígreiðslum
niemur eftir sömu reglu. Sama
gildir um launaigreiðslumar.
Saimkvæmt fraimanrituðu
trúi ég vart öðru, en að l'ög-
gjafamir sjái sóma sinn í að
felila mieð öltliu niður skatta á
eftir- og eMaun.
Eyþór Þórðarson.
• Enn um Landakot,
heimsóknir, hílastæði
o.fl.
Pedns skrifar:
Það er mjög leitt, hve fólk,
sem telur sig þar um dóm-
bært, heíur orðið uppmæmt við
breyttan heimsóknartíma
Lainidakotsspítafla. — Vel má
vera, að hér ráði lítomarhugur
suimra, en aðrir hatfa e. t. v.
alfls efcki látið sér detta í bug
að fara í heimsókn tifl námustu
vandamamna eða vina fyrr en
einmitt í þann mund, er heim-
sóknartímanium var breytt.
Mál þassi verður að sfcoða
hleypidómiaiaust og þar með
hlutlægt.
Alls kyns heimsóknaráp að
Landaikoti var orðið mjög um
of algengt, og við þetta sköp-
uðust vandaimáii starfefóflfcs,
hjúkrunarliðs og læfcna. Utan-
aðfcomandi hieimsófcnarfódki
daitt helzt í hug, að Landakots-
spitali væri opinn 'afli'an daginn
til heimsókna.
LandakotsspStali var til
skiaimms tíima minirua „deildað-
ur" spítali en t. d. Lanidspítafl-
inn og / eða Borgarspítalinn.
Rólfærir sjúfclimgar deildu þá
oft sjúfcrastofum með fárveifciu
fólki, en of langt mál yrði að
rekja, að fárveikir skurðflœkn-
iissjúfclingar vtetuðust oft rnieð
lyfllœflínissjúfclinguim o. s. frv.
Gera ber glöggan greinar-
miuin á sjúklingum í afturbata,
sjúklingum á rannsölcnarstigi,
og þá oft rólfærum, hvíldar-
sjúklinigum o. s. frv.
Bréfritari hefur tviisvar leg-
ið í Landakotsspítala, fyrst ár-
ið 1943, en í síðasta skiptið
árið 1958.
• Heimsóknir plága
á sjúklingum
Má ótvíirætf telja, að beim-
sóknir hafi þá verið sjúfcu
fólki, sbr. sikýringar hér að of-
an, mjög til baga og aflflt að því
plága.
Óhætt er að nefma árið 1943.
Sjúkl. vakinn til þvotta kfl. um
6 að morgrni. Morgunverður
mdtókru seinna, stofuiganigur
lafcma tók þá enn við, síðan
ræsting, hádegisverður, te- eða
kaffidrykkja um tvöleyfiið,
heimsókHartími kl. 3—4, ræst-
ing á ný, stofugangur lækna,
að undangenginni mælingu á
líkamshita o. fl., kvöldverður,
heimisóknartími á ný um kl. 7,
sjúklinguim hagrætt fyrir næt
ursvefn, en þó ráp. hinna ról-
færu eftir þann tíma. Þá var
þrönigt á þingi; elzti spítalinn
enn við lýði, og almennir vist-
unarsjúklingar (rólfærir) sett-
ust þá oft að spilum eða flengu
heimsóknir annarra rólfærra
sjúklinga í stofur spitalans.
Þetta hafa læknar nú skilið og
metið, að hve miklu leyti heim-
sóknir eru æskilegar sjúkling-
uim.
Enn er þröng og ávailt nokk-
ur bið eftir legupiássuim. Verð-
ur því að sætta sig við það,
igera hið bezta, tjalda þvi, sem
til er og hlýtur því að fara að
sfciljast, að aðstæður leyfa eltiki
mieira, hvort um er að ræða
beinan átroðnimg heimisækjenda
eða vandiamál við yfirfyllt
sjúkrarými og langa biðlista.
• Vinnutap og skortur
á bifreiðastæðum
Enginn hugar að vinnutapi
við hlaup úr starfi tii hæpinna
sjúkraheimsókna. Eniginn hug-
ar að bilastæðisvandamálmn
við LandaJkatsspitafla, en við
spítiailianin er sflflfct fcraðafc bíla
á heimisöknartímum, að tíl al-
gerra vandræða horfir. Þetta
þarf etoki að skýra, ef fólfc nenn
ir að reka “ilíinni til, hvernig
komið var. Bílastæðin til vest-
urs við spítalann eru mjög illa
nýtt, en bifreiðum er troðið á
Túngötu og Ægisgötu, svo að
aðrir komast alls ekki leiðar
sinnar, hvorfci strætisvagniar, al
menn umferð eða það blessað
fólk, sem býr í námunda við
spítalann. Þar virðast allir
hiafa leyfi tii að nota gamgstétt-
ir, umtferðareyju, lofca inn-
keyrshun o. fl, sem hér verður
ekfci nánar tínt til.
Ráðstöfun þessi er þvi háiy
rétt, en visa ber á bug móður-
sýkislegri vanstillingu heim-
sækjenda, fólksins, sem kannski
alls ekki á neitt brýnt erindi
við einn né neinn að Landa-
koti, en hrópar nú allt í einu
upp yfir sig vegna breytts
heimsóknartima. Mætti etóki
stingia upp á einhverri sjálfsög-
un og geðstillingu þessa „líkn-
arfólks", heimsækjendanna?
PcídlLS.