Morgunblaðið - 15.11.1972, Síða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1972
„Ég er andvígur Mðun
þessara húsa“
segir forsætisráðherra um
Bernhöftstorfuna í tilefni af
fyrirspurn Ellerts B. Schram
til menntamálaráðherra
f GÆR var til umræðu í Sam-
einuðu alþingi fyrirspurn Ellerts
B. Schram til menntamálaráð-
herra um afstöðu hans til frið-
unar Bernhöftstorfunnar. —
Menntamálaráðherra sagði, að
enn hefði ekki verið tekin af-
staða til tillagna húsafriðunar-
nefndar um þetta efni. Forsætis
ráðherra sagðist vera andvígur
friðun þessara húsa, að þeim
væri engin borgarprýði.
Ellert B. Schram:
— Mun flytja þingsályktunartil
lögu, þar sem skorað verður á
ríkisstjórnina að breyta afstöðu
Ellert B. Schram minnti á, að
stjómvöld hefðu tekið ákvörðun
uim stjórnarráðsbyggingu á lóð
um ríkisins við Lækjargötu, milli
Bankastrætis og Amtmannsstígs.
Hú.safrið'unarnefnd hefði hins
vegar einróma mælt með friðun
þessara húsa.
Þinigmaðurinn sagði, að jafn-
fiwnt auknum skilningi á um-
hverfisvandamálum, hefði þeirri
stefnu vaxið ásmegin, sem legði
áherzlu á varðveizlu sögulegra
bygginga, sérstæðra borgar-
hverfa, og manneskjulegs um-
hverfis. Húsin austast í kvos
gamla miðbæjarins í Reykjavík
bæru sína sögu, þar væri að
fmma afarmerkilega heimild um
byggingarstíl á síðustu öld.
Fyrirspumin væri fram borin,
þar sem ríikisstjómin hefði á sl.
Siumri ítrekað fyrri boð tid borg-
arstjórnar Reykjavikur um að
gefa borginni umræddar bygg-
ingar og kosta endurbyggingu
þeirra í Árbæ, með það í huga
að byiggja nýtt stjómarráðhús
við Lækjargötu. Afstaða rikis-
sitjómarinnar hefði ekki komið
fram, nema í bréfuim til
Reyk j avíku rborgar.
Magnús Torfi Ólafsson,
mienntamálaráðherra, sagði, að
þegar hann hefði tekið við störf
am hefðu tillögur húsafriðunar-
nefndar verið óafgreiddar i ráðu
neytinu. Þessi húsaröð væri
elzta ósnerta húsaröð í Reykja-
vi'k og hún hefði alla tíð sett
sterkt svipmót á borgina.
Tifflagan um friðun Bernhöfts
torfunnar væri ein af mörgum,
siem ekki hefði verið tekin af-
staða til. Ekki væri rétt að taka
eitt mál út úr. Síðar myndi
hann gera grein fyrir málinu i
heild.
Ráðherrann sagði, að sér virt-
ist gæta sjónskekkju í umræð-
uim uim húsafriðuin. Of mdkil á-
berzia væri lögð á varðveizlu
sögufrægra bygginga, en legið
hefði í láginni að varðveita mann
virki til að veita komandi kyn-
slóðum staðgóð igögn um bygg-
ingarstíl og menningu.
Ellert B. Schram minnti á, að
ríkisistjórnm hefðd ítrekað boð
sitt til Reykjavikurborgar í sum
ar. Afstaða ríkisstjómarinnar og
forsætisráðherra væri því auig-
Ijós. Hann myndi því bera fram
þinigsályktunartillögu um að rík
isstjómin endurskoðaði afstöðu
sána.
Ólafur Jóhannesson, forsætis-
ráðherra, sagði, að ákvörðun um
að byggja stjómarráðshús við
Lækjargötu hefði verið tekin fyr
ir tuttuigu árum. Á undanförnum
árum hefði verið veitt fé til
framkvæmda, og í þeim sjóði
væru nú 20 millj. kr. Aldred hefði
komið fram athugasemd um stað
setningu hússins. Fyrrverandi
ríkisstjórn hefði látið teikna
stjómarráðshús á þessum stað og
gera likan af því. Hann hefði lát
ið blessun sína í ljós þá og sér
væri ekki kunnugt um, að aðrir
hefðu gert athugasemdir, er þá
verandi ríkisstjórn leitaði álits
stj ómarandstöðufflokkanna.
Reykjavikurborg hefði tekið
boði um flutning húsanna 1964.
Það boð hefði verið ítrekað í
suimar. Forsætisráðherra sagðist
vera reiðubúinn til þess að láta
gera teikningu af nýju húsi á
þesisum stað, svo að tryggt yrði,
að þama risi fögur bygging, er
féffi inn í umhverfiS. En það yrði
ekki umnt, nema Reykjavíkur-
borg leyfði bygginguna eins og
gengið hefði verið út frá ámm
saman.
MIHfíGI
Ráðuneyti, ekki
Alþingi greiði ferða-
kostnað ráðherra
ÁKVEÐIÐ var í fyrra að Al-
þingi greiddi ráðherrum í ferða-
kostnað 72 þúsund krónur á ári,
©ða sömu upphæð og alþingis-
nienn fá. Nú hefur verið ákveðið
að breyta þessu, að þvi er Frið-
Sérstakar annir
LÚÐVÍK Jósepsson, sjávarútvegs
og viðskiptaráðhema, tilkynnti í
gær, að hann gæti ekki setið á
Allþingi næstu viku vegna sér-
stakra anna eins og ráðherrann
orðaði það í bréfi til forseta
neðri deildar. Sigurður Blöndal,
akógarvörður, hefur tekið sæti
Lúðvíks Jósepssonar á Alþingi.
jón Signrðsson, skrifstofustjóri
Alþingis tjáði Mbl. í gær og verð
ur viðkomandi ráðuneyti ráð-
herra látið greiða ferðakostnað
ráðherrans. Var þessi háttur tal-
inn eðlilegri, þar eð ráðuneytin
greiða hvort eð er ferðakostnað
ráðherra samkvæmt reikningi.
Friðjón sagði að ráðherrar
hefðu bíla frá ráðuneytunum og
þótti möran.um eðlilegast að aliar
ferðagreiðsl'ur þeirra væru á
einni hendi. Þá má geta þess að
alþingismenn fá ekki aðeins þess
ar mánaðarlegu 6 þúsund krón-
ur í ferðakostnað, heldur er og
greiddur fyrir þá ferðakostnaður
til og frá kjördæmum þeirra.
Ólafur Jóhannesson:
— Engin eftirsjá að þessum
húsum
Ráðherrann sagðist vilja halda
fast við fyrri ákvarðanir um að
stjórnarráðsbygging riisi á lóðum
ríkisins við Lækjargötu. Hann
væri andvigur friðun þessara
húsa, engin eftirsjá væri að þess
um húsum, og að þeim væri eng-
in bongarprýði. Þetta væri skoð-
un yfirgnæfandi meirihliuta
Reykvíkinga. Það yrði ólíkt
myndarlegra, ef þarna risi fög
ur stjórnarráðsbygging.
Magnús Torfi Ólafsson:
— Hefur ekki tekið afstöðu enn.
Síðan sagði ráðherrann, að
æskilegt væri að formenn ann-
arra stjórnmálaflokka lýstu þvi,
hvort þeir hefðu breytt afstöðu
sinni, t.d. þeir, sem setið hefðu í
fyrrverandi ríkisistjórn.
Flleiri tóku ekki til máls.
Alþingismenn
á ráðstefnu
ALÞINGISMENN eiga nú fyrir
höndum að sækja nokkrar al-
þjóðaráðstefnur, sem boðað hef-
ur verið til á næstunni. Þing-
mannamefnd 5 manna er boðin
til Sovétríkjanna, en eikki hefur
verið ákveðið hvenær þing-
mennirnir faria, né hverjir fara.
Friðjón Sigurðsson, skrifstofu-
stjóri Alþingis sagði að venjan
væri að slík ferðalög stæðu í 8
til 10 daga, en endanlega hefði
ekki verið gengið frá þessari
ferð.
Þá verður dagan.a 19. til 24.
nóv. haldi.nin í Bonn árlegur fund
ur þingmanniasambands NATO.
Fulltrúar Alþingis verða þar:
Bjarni Guðbjömsson, sem verð-
ur formaður nefndarinniar, Matt-
hías Á. Mathiesen, Friðjóin Þórð-
arson og Pétur Pétursson.
Loks verður í janúarlok, 27.
til 31. janúar haldin þingmanna-
ráðstefna i Helsingfors til undir-
búnings öryggismái'aráðstefnu
Evrópu. Ráðstefnan er haldin af
Alþjóðaþin.gmiannasiamfoandinu í
samráði við hina firansku deild
þingmannasambandsins. Enn hef-
ur ekki verið ákveðið hve marga
þingmenn Alþingi sendir á þessa
ráðstef.nu og emgir hiafa enn
verið tiinefndir til þess að fara
til Helisingfors vegna hennar.
Orkumál Norðurlands;___________
Ráðherra skipar
ekki samstarfsnefnd
— segir samgönguráðherra
Á FUNDI Sameinaðs Alþingis í
gær spurði Magnús Jónsson iðn-
aða.rráðherra, hvort ríkisstjórnin
ætlaði ekki að verða við ósk
fjórðungsráðs Norðlendinga um
að skipa nefnd með fulltriium
ríkisstjómarinnar og Fjórðungs-
sa.mhandsins til að gera hlutlausa
könnun á orkuþörf, orkuöflun
og skipulagi.á dreifingu orkunn-
ar á Norðurlandi. í svari ráð-
herra kom fram, að nefndin hefði
ekki verið skipuð.
Magnús Jónsson gat þess, að
stórvirkjun í Laxá væri nú úr
sögunni, en áhugi hefði vaknað
hjá Norðliendingum á að kanna
möguleika á annarri orkuöflun.
í þessum mál'um hefðu Norðlend
ingar sýmt mikinn S'kilning og
væru reiðubúnir til þess að kanna
Alþingi hefur
samþykkt nefndarálit
BENEDIKT Gröndal bar í gær
fram fyrirspum til Hannibals
Valdimarssonar, samgönguráð-
herra um samgöngur milli Akra-
ness og Reykjavíkur. Ráðherr-
ann var spurður, hvort hann
teldi, að með ákvörðun um lagn-
ingu hraðbrautar fyrir Hval-
fjarðarbotn (sbr. vegaáætlun
1972—75) hefðl Alþingi íallizt
á þá skoðun Hvalfjarðamefndar,
að hafna bæri hugmynd um
brú, jarðgöng eða ferju, en
leggja þess í stað veg með varan-
legu slitlagi.
Hanmibal Valdimarsison, sam-
gönguráðherra, sagði, að í bréfi
Hvalfjarðamefndar dags. 20.
september sl. hefði komið fram,
að við gerð vegaáætlunar 1972 —
1975 hefði fjárveitiinganefnd
munnlega verið greint frá niður-
stöðum þeirra athugana, sem
nefndin hafði framkvæmt. Þar
sem ágreiningur hefði ekki
komið fram í nefndinni né á Al-
þingi, yrði að líta svo á, að Al-
þingi hefði samþykikt álit nefnd-
arinnar.
Ennfremur var að því spurt,
hvort ráðherrann ætlaði að
framkvæma þá tillögu nefndar-
inraar að láta kanna rekstrar-
öryggi og rekstraraíkomu skíða-
skips eða þyrl-u milli Reykjavík-
ur og Akramess.
Ráðherrann sagði, að líta yrði
svo á, að atihuigumum á sam-
göngum um Hvalfjörð væri
lokið. Ráðuneytinu hefði ekki
gefizt tími til að athuga sér-
staklega fóllksflutninga beint
mill'li Akramess og Reykjavífcuir.
Þá var ráðherrann spurður að
því, hvort sllik könn/un ætti að
ná til frekari athugunar á bif-
reiðaferju milli Reykjavíkur og
Akraness, með tilliti til þess, að
með núverandi framkvæmda-
hraða mun taka 12 ár að full-
gera hraðbraut fyrir Hvalfjörð.
Ráðherra sagði, að sérstök at-
hugun hefði farið fram á rekstri
bifreiðaferju, en mikið vantaði
á, að það fyórtæki gæti taldzt
arðbært. Ráðheirraran sagði, að
ástæðulaust væri að binda at-
hugum á samgöngumöguleiikum
milli Akraness og Reykjavíkur
við tvo valkosti.
Bemedikt Gröndal sagðist ekki
viss um, að alþingismemm hefðu
gert sér ljóst, er þeir samþykktu
fjárveitingu til hraðbrautarinn-
ar, að þeir hefðu með því úti-
lokað aðra kosti eins og t. d.
tólferju.
Magnús Jónsson.
alla valkosti. En þeir óskuðu
þess, að endanlegair ákvarðanir
yrðu teknar í samráði við heima-
menn, en svo virtisit sem ákvarð
anir hefðu verið teknar án sam
ráðs. Þingmaðurinn minnti á, að
fjörðumgsþimg Norðlendinga
hefði fyrir skömmu ítrekað ósk-
iir sínar um stofnun þessarar
nefndar.
Magrnús Kjartansson, iðnaðar-
ráðherra, sagði, að óskin um
skipan nefndarinnar hefði kom-
ið fram fyrir ári; hann væri ekki
vanur að láta sl'ík mál draigast.
Ástæðan fyirir því, að mefndin
hefði ekki verið skipuð væri hin
öra þróun þessara mála. Sam-
starfið væri mi'ldiu betra en fram
kæmi í einni nefndarskipun. Eitt
megin einkennið á stefmu núver-
andi ríkisstjórnar i raforkumál-
um væri það, hversu mjög áhrií
heimamanna myndu aukast. Þar
væri um að ræða mun stórfellld-
ari aukningu en skipun einnar
nefndar. Á sL sumri hefðu við-
ræður hafizt við raforkuaðita
heima fyrir og undirtektir væru
jákvæðar. Unnið væri að stofnun
virkjunarfyrirtækis á Norður-
landi.
Magnús Jónsson minnti á, að
fjórðungisþimg NorðQiendinigia
hefði nýlega átalið, að ekki
skyldi hafa verið haft samráð
um orkumálastefnu Norðurlands.
Þingið hefðd ennfremur lagt á-
herzlu á, að rikisstjórnin endur-
skoðaði stefnu sína í orkumiálum
Norðurlands.
Láms Jónsson sagðl, að það
sem raunverulega bæri á milli
væri það, að iðnaðarráðheira
segðist viija samstarf við heima-
menn, en neitaði þó að skipa
samstarfs nef nd.