Morgunblaðið - 15.11.1972, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1972
Guðrún Lýðsdóttir
— Minning
1 DAG íer fram frá Fossvogs-
kirkju útför Guðrúnar Lýðsdótt-
ur. Hún andaðist 6. þ.m. í Lax-
ámesi í Kjós hjá syni sínum
Kjartami og tengdadóttur Hall-
dóru Jóhannesdóttur.
Guðrún var fædd á Stað í
Hrútafirði 3. desember 1876. For-
eldrar hennar voru Lýður Jóns-
son og Anna Magnúsdóttir Jóns-
sonar alþingismanns í Ólafsdal.
Þau bjuggu í nokkur ár á Stað,
en fluttu siðan að Skrúðnesenni
i Strandasýsiu og bjuggu þar
til æviloka og þar ólst Guðrún
upp ásamt systkinum sínum,
sex bræðrum og fimm systrum.
Heimili foreldra Guðrúnar var
efnað fyrirmyndarheimili. Faðir
hennar var hreppstjóri og odd-
viti áratugum saman, smiður
4-
I
Sonur okkar,
Sigurður Þorkell Jónsson,
lézt I Svxþjóð þann 3. nóvem-
ber. Jarðarförin hefur farið
fram.
Fyrir hönd eiginkonu, bama,
tengdaforeldra, systkina og
annarra vandaananna,
Guðrún Sigurðardóttir,
Jón Sigtryggsson.
t
Útför móður okkar, tengda-
móður og ömmu,
Jónu G. Jónsdóttur,
fer fraum frá Fossvogskirkju
miðvikudaginn 15. nóvember
kl. 3.
Sigurjón Helgason,
Haraldur Bachmann,
Ámi Bachmann,
Sigurður 1«. Bachmann,
Sigurður H. Helgason,
Svanhvít Smith,
Þóra Helgadóttir,
tengdabörn
og bamabörn.
var hann og vann við það heima
og heirnan. Hann var sæmdur
Fálkaorðunni 1932 þá 87 ára.
Móðir hennar stjómaði heimili
sínu með miklum sköningsskap,
þegar maður hennar var að
heiman við smíðar o.fl. og var
hún talin edndæma handlagin
hvort heldur var við saumaskap
eða smíðar, enda kemur það
fram í bömum þessara hjóna
hvað þau eru öll lagtæk og
hneigð fyrir smíðar og hlaut
Guðrún rikulegan skerf frá for-
eldrum sinum í útsjónasemi,
smiða- og verklagni.
Guðrún giftist 1901 Óiafi Ind-
riðasyni, alþingismanni á Hvoli
Gíslasonar, drenglunduðum
ágætismaxxni. Þeixra hjónaband
var með ágætum. Hófu þau bú-
skap fljótt eftir giftingu, en á
þeim áirum var ekki svo auðvelt
að fá jarðnæði og efnin litil.
Lengst af bjuggu þau í Skarðs-
hreppi í Dalasýslu, en síðast í
Hvammsdal í Saurbæjarhreppi.
Mann sinn missti Guðrún árið
1946 og hefur verið á vegum son
ar síns, Kjartans, síðan.
Þau hjóniin eignuðust 9 böm.
2 þeirra misstu þau ung, en hin
7 bömin lifa foreídra sána. ÖU
eru þau systkin traust rnamn-
kostafólk og hafa því erft hina
t
Móðir okkar, tengdamóðir og
amma,
Sigrún Sigurðardóttir
frá Syðri-Grund
í Svarfaðardal,
verður jarðsungin frá Tjam-
arkirkju laugardaginn 18.
nóvember kl. 2 e.h.
Kveðjuathöfn fer fram í Ak-
ureyrarkirkju föstudaginn 17.
nóvember kL 2 e.h.
Sigurður F. Jónsson,
Þorsteinn Jónsson,
Karl Jónsson,
Anna Jónsdóttir,
Þorbjörg Jónsdóttir,
Dagmar Jónsdóttir,
Júlía Jónsdóttir,
tengdabörn
og bamaböm.
t
Eiginmaður minn,
GUÐMUNDUR GUÐMUNDSSON,
Safamýri 67,
andaðist sunnudaginn 12. þessa mánaðar.
Guðbjörg Guðmundsdóttir.
t
Otför eiginmanns míns,
HENRYS A. HALFDÁNSSONAR,
skrifstofustjóra,
fer fram frá Dómkirkjunni í Rvík fimmtudaginn 16. nóvember
n.k. kl. 13.30. — Þeir, sem minnast vilja hins látna eru vin-
samlegast beðnir að láta Slysavarnafélag Islands eða dvalar-
heimili aldraðra sjómanna njóta þess.
Fyrir hönd móður hins látna, barna, tengdabarna,
bamabama og annarra vandamanna
Guðrún Þorsteinsdóttir.
t
Njkkum innilega samúð og vinarhug við andlát og útför,
GUÐMUNDAR MAGNÚSSONAR,
múrarameistara, Kambsvegi 22.
Eiginkona, böm, tengdabörn og bamabörn.
góðu eiginleika forfeðra sinna.
Guðrún var frekar lágvaxin
og grönn, en óvenju heilsu-
hraiust fnam á síðustu ár og ótrú-
lega kraftmikil og sívininandi og
kom sér það vel til að fæða og
klæða stóran banxahóp. Það var
eins og allt blessaðist svo vel í
höndum hennar og þeirra hjóna,
enda er prúðmennska og gott
viðmót á við hálfa gjöf, þegar
ekki er mikið á borðum.
Eins og áður er sagt hefur
Guðrún verið hjá syni sínum
Kj'artani síðan hún missti mann
sinn, og konu hans Halldóru Jó-
haninesdóttur. Þar naut hún virð
ingar, sem henni bar og að-
hlymiing og umhyggja tengda-
dóttur heninar með exndæmum
góð. Þar fór saman hugur og
hönd.
Guðrún var mjög trúuð kona
sem gaf henni styrk, þegar
heilsa tók að bila og lánsöm var
í skólanum — í skól-
anum — á „heimilinu”
Á hverjum morgni og sið-
daga sé ég út um gluggann
konur og stundum menn, sem
leiða litil börn.
Flest er þetta unigt fólk, en
stundum líka aldrað, eink-
um afar og ömimur að útliti,
sem leiða börnin við hönd
sér.
Hvert er þetta fólk að fara,
hvaðan er það að koma?
Kannski í kirkjuna, sem er
nges'ta hús?
Nei, það kemur og fer. En
hér er líka annað hús næst —
dagheimilið stóra og nýja.
Raunar er sú hlið, sem hing-
að snýr líkust fangelsismúr
frá löngu liðnum öldum, hin
hliðin er hressilegri útlits.
En það er dagheimilið —
leikskólinn eðc. hvað það nú
annars er nefnt í daglegu
tali, sem dregur að sér þenn-
an stóra hóp flesta daga.
Það eru margar mömmur,
sem þurfa á hjálp dagheim-
ila að halda hér í borg.
Þau eru orðin mörg hin
svonefndu „heimili" með eitt-
hvað annað orð viðtengt. En
samt er og verður heimilið að
eins eitt fyrir hvern einstakl
ing. En einhver grunur læð-
ist stundum að um það, að
heimilið sjálft þetta heilaga
og stóra sé að dnxkkna eða
færast á kaf í öll hin heim-
ilin, dagheimilin, bamaheim-
ilin, elliheimilin, æskulýðs-
heimilin, félagsheimilin, sjó-
mannaheimilin og hvað þau
SKILTI A GRAFREITI
OG KROSSA.
Flosprent sf Nýlendugötu 14
sírn' 16480.
t
Þökkum innilega hluttekn-
ingu við andlát og jarðarför
eiginmanns míns, föður,
tengdaföður og afa okkar,
Höskuldar E. Helgasonar,
Efstasundi 98.
Gyða Ágústsdóttir,
Þorb.jörg Höskuldsdóttir,
Atiður Hafsteinsdóttir,
Ágúst Iíöskuldsson
og sonarböm.
nú annars öll heita þessi
„heimili" nútímans.
Ekki þarf að efa, að öll
þessi „heimili" séu nauðsyn-
leg og geri sitt gagn. En hinu
má ekki gleyma, ef heill skal
fylgja fyrir samfélagið, að
gildi og hlutverk hins raun-
verulega heímilis þarf að
vera svo verndað, að helzt
þyrfti ekki á öðru en „heim-
ilium“ að halda.
Og hvað gerist svo á
„barnaheimilunum“ í nýjustu
merkingu þess orðs?
Þótt ótrúlegt sé hef ég
aldrei komið á heimilið hérna
við húshliðina á „heiðinm"
okkar. Múrinn er svo hár,
milli okkar! En ég hef haft
smábamaskóla á mínu heim-
ili í 12 ár og verið kennari
og smábarnakennari í 40 ár,
svo að ekki ætti málefnið að
vera ókunnugt alveg. Samt
var það í öðru landi, sem ég
kom á dagheimiJx til að kynn
ast starfinu þar innan dyra.
Og satt er það, þörfin fyrir
dagheimilin er mikil í borg-
unum. Hin raunvenxlegu
heimili eru orðin mörg svo
ósköp umkomu'aus. Þar eiga
hjónaskilnaðir sina stærstu
ábyrgð og orsakir til þeirra
sína þungu sök. Mörg bönx
búa alein með móður sinni ár
um saman og kynnast
kannski engum Öðrum nema
þá kenn'urutn eða fóstrum á
dagheimilum.
Þess vegna getur verið
nauösynlegt, að kennarar og
„fóstrur" séu af báðum kynj-
um. Börn þurfa ekki síðwr
pabba en mömimi, þótt nútim
inn virðhst oft gleyma því og
feður séu að verða réttlausar
verur sem loka má úti frá
sinum eigin börn'um eftir at-
vikum.
Sum böm hafa svo lengi
verið ein og einmana, að
þau verða beínlínis skelfingu
lostin við að koma í hóp þar
sem tugir eða hundruð hafa
hópazt saman. Þá þarf á
skilningsriku fól'ki að halda
og þó einörðu og ákveðnu til
að leiða fyrstu spor í fjöldan
um.
Þetta yfirleitt unga fólk
verð-ur að takast á hendur
þann vanda að undirbúa
bömin í dag til að mæta hin
um óþekktu l'fskjörum og að
stæðum, sem verða árið 2000.
En þá verða bau hin ráðandi
kynslóð í landi og heimi.
hún að njóta umhyggju luduxis-
ins að Reykjalundi, KrYirlks
Sveinssonar, sem kom ti. iiemn-
ar vissa daga í mánufti og xeynd-
ar oftar, ef hann héit aó iians
þyrfti vift. Það verður srrn. full-
þakkað. Það voru Guðrúnu sól-
ardagar.
Ég, sem þessar línur rita, hefi
þekkt Guðrúnu i yfir 30 ár og
komið á heimili hennar mjög oft
og hefi ég undrazt minni henn-
ar og rammíslenzkt tumgutak.
Barnaiböm Guðrúnar sóttu
mikinn fróðleik til ömmu sinnar
og ómælda hlýju.
Að endingu vil ég þakka þess-
ari heiðurskomu alla þá ástúð,
sem hún hefur sýnt mér og bið
Guð að blessa hama.
Giiðbrandin* Jörundsson
frá Vatni.
Slík framtiðarsýn gerir
miklar kröfur um samúð og
innlifun, hugmyndafl'Uig og
skilning en þó ekki síftur
kostgæfni og trúmennsku.
Breytingin er mikil fyrir
barn, sem hefur verið í
brennidepli sinnar fjöl-
skyldu, en er allt í einu orð-
ið dixxpi í hafi hundraðanna
í skólanum eða á dagheimil-
inu. En hér duga samt eng-
in vettlingatök, heldur sam-
kvæmni, alvara og ástúð.
Barnið verður að eignast
áhuiga á einhverju viðfangs-
efni. Það verður að læra til-
litssemi við aðra og virða
þeirra rétt og eignir. Það má
ekki fleygja annarra eigum
og hlutum, troða á þeim og
eyðileggja. Nú dugar ekki
lengur að útkijá deilur með
áflogum og öskrum. Barn
þarf meira að segja að skilja,
að það verður að bæta ann-
arra og þar á meðal skólans
og dagheimilisins tjón af sím-
um eigin eigum eða kröftum.
„Að lesa og skrifa list er
góð,“ og vissulega má skól-
inn ekki slá þar slöku við
alla leið frá byrjun. En sam-
félapshættir eru líka list og
mikilsverðari list í heimi nú-
tímans og framtxðarinnar en
flestar aðrar lxstir.
„Og stun lum verðum við
að liggja eða skríða á gólf-
inu til þess að kenna þá
list,“ sagði ein fóstran. „Það
eykur víst ekki virðinguna,
en eflir kærleikann," bætti
hún við brosandi.
Verst er auðvitað með
vandræðabörnin, sem eru af-
brigðileg á einhvern hátt.
Þar getur eitt eyðilagt allt
fyrir öllum, ef ekki er að
gert i tíma.
Helzt þarf að hafa þau sér,
en samt verða þau að vera
í hópnum. Samt þarf að koma
í veg fyrir, að þau komist til
áhrifa. Það gildir jafnt á öll-
um stigum skólanna. Annað
er vandamálið með foreldra,
sem finna allt að og gera mik
ið úr öllum miss'kilningi og
klögumálum.
Bezta ráðið er að bjóða
þeim í heiimsókn og sýna þeim
öffl „sakargögn".
Þá koma „stundir hávað-
ans“, þegar engum tökum er
unnt að ná og við ekkert virð
ist ráðið.
Þá er bezt að bjóða í kapp
hlaup eða gönguferð og gera
allan hópinn þreyttan utan
dyra.
Eitt er víst: hið bezta, sem
skólinn og dagheimilið geta
eignazt er alúð og virðing
heimilanna, sem eiga börnin.
Samstarf er fyrir ölliu.
En hvað sem annars er
unnt að segja um alla kosti
hinna mörgu „heimila" og
alla þörf fyrir þau í nútíma
þjóftfélagi, þá má ekki gleym
ast, að heimilið í sinni fornu
og fögru merkingu er og verð
ur hornsteinn allra sannra
menningarsamfélaga. Þvi
verður að vernda þau og efla
öllu öðru fremur.