Morgunblaðið - 13.01.1973, Qupperneq 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGU'R 13. JANTJAR 1973
■v
Ráðstefna ASÍ um kjaramál:
Ekki umboð til að mæla með
afnámi K-stiga vegna áfengis
og tóbaks
Ríkisstjórnin býður upp á verzlun
með K-stig og skattbreytingar
Reykjaborg RE 25
skemmdist
í eldinum
í vesturhöfninni.
(Ljósm. Mbl.:
Sv. Þorm.)
ef Færeyingar semja við
Breta, segir Lúðvík Jósepsson
S-jAVABÚTVISG-SKÁeHKKKA,
lAÍð\ik Jósepsson. sagði i út-
varpsviðtaii í gaerkvöldi, að eí
Faereyingar seindu við Breta
um veiðar utan 12 niílnanna við
Færeyjar, hlyti það að ..haía
áiirif á KanutkifiU okkar og Fær-
eyinga í MnhuiC við l'ram-
baldssamninga við veiðiréttindi
þeirra hér. .SJikir «;imningar
niyndii vera okkur iujug and-
ataeðir."
Láðvik Jóse£ sion s?gð:, að við
íslend'ngar híytum að iíta það
alvariegum augmni, ef Færeying-
ar semdu við Breta um fiskveið
am r utari «vi' *.*l ;i Færeyja,
}>ó 3/> sð þ > ‘; ycX g«rt á þeim
grrunrivelli, að Færeyinigar fengju
me'ri hiutdeikl i aflamum en nú
er.
„Vio l lendingar vorum Fær-
eyingum mjög þakklátir fyrir þá
afstöðu, sem þeir höfðu tekið í
iandhelgisrnáli okkar og við
teljum að þeir hafi viðurkenmt
okkar sjón;rmið í öMuim aðal-
atriðum. þ? r sem þeir gerðvi við
okkur Ȏrstakt saimkomiulag um
vetða r færeyskra togana innan
oidoar iandlieligi."
herraaðsetur
RÁDUNEVTISSTJÓRI utanrík-
isviðskiptaráðuneytis A-Þýzka-
lands, dr. Gerhard Beil, kemur
hingað til lands 21. jan. n.k. og
mun hann daginn eftir undirrita
viðskiptasamning, sem gerður
hefur verið milli ísiands og A-
Þýzkalands. í gær tókn ríkis-
stjórnir íslands og A-Þýzkalands
upp stjórnmálasambatid sin í
milli og munu löndin skiptast á
sendiherrum mcð anibassador*-
stigi.
Pétur Thorsteinsson, ráöuneyt
isstjóri í utanrikisráðutieytinu.
sagði Mbl. í gær, að ekki væri
ákveðiið, hvar serndiherrarnir
mundu hatfa áðsetur sín, éh Kúrt
Lindner, núverandi viðskiptafiutfl
trúi A-Þýzkalands, verður bráða
bingðasendiCutfltrúí lands stns £
íslandi.
Kjarasamningarnir við ISAL:
Atriði sem hafa ekki
sézt í samningum hér
Samið um vetrarorlof, kostn-
aðargreiðslur vegna orlofs,
f jögurra mánaða f rí ef tir 5 ár o.f 1.
RÁJÐSTEFXA Alþýðusambands
fslands um efnahags- og kjara-
mál, sem ASÍ-þing samþykkti að
kalla saman, var sett í gær. Fyr-
ir fundinum lá minnisgrein frá
ríkisstjórniiini uni nokkur atriði
hugsanlegra aðgerða til þess að
draga úr vixihækkunum verðlags
og kauplags á þessu ári. Var
þetta mál mikið ra'tt að sögn
Björns Jónssonar, forseta ASf
og í gærkvöldi var ekld víst,
hvenær ráðstefnunni Ijld, því
að eftir kvöldverðarhlé voru enn
margir á mælendaskrá. Þau atr-
iði, sem rikisstjómin benti á í
minnisgrein sinni voru lækkun
tekjuskatts og breyting á tekju-
öflun til að mæta lækkuninní —
sérstaklega með tilliti til þeirra,
sem búa í leiguhúsnæði. Einnig
er bent á breytingu á trygginga-
kerfinu og þá einkurn rætt um
að taka tannlækningar að ein-
hverju ieyti inn í kerfið. Að síð-
ustu er og lagt til að hækkun
vísitölu vegna verðhækkunar
áfengis og tóbaks verðí ekkí lát-
in koma ti! framkvæmda og þess
ir liðir teknir út úr vísitöhigrund
vellinum.
í minnisgreín rikisstjómarinn-
ar er sagt, að búizt sé við því
að fram komi talsverðar verð-
hæk'kanir á næstu vikum og mán
uðum, í kjölfar gengisbreytingar
innar og síðan launahækkun 1.
marz. Er þvi spáð að kaup-
greiðs'luvísitala verði i desember
næstkomandi komin i 130,9 stig
og að ársnaeðaltai visitölunnar
verði 125,0 stig. Ríkisstjómin seg
ir að hún muni taka upp viðraeð-
ur við verkalýðssamtökin um
hugsanlegar leiðir til þess að
draga úr verðbólguþróun, en frá
upphafi sé Ijóst, að þær leiðir,
sem til greina koma, gætu að
minnsita kosti að forml til brotið
í bága við ákvæði giíldandí kjara
samninga um greiðslur verðlags-
uppbótar á laun.
Ríkisstjórnin nefnir þann mögu
leika að unnt sé að verzla með
lækkun tekjuskatte og hækkun
óbeinna skatta, sem bæði laun-
þegar með miðlungstekjur og rík
issjóður teiji sér hag af — iaun-
þegar f'éllu frá visitölubótum, en
fengju tekjus'kattslækkun í stað-
íirnn. Metur ríkisstjómin hækkun
skattvísitölu úr 128 stigum í 135
sitig sem 2 kaupgreiðsluvísitölu-
stig. Þá hugsar ríkisstjórnin sér
að unnt sé að greiða niður tann-
læknaþjónustu að einhverju
marki og gæti ríkið lagt þar
fnam 75 til 80 milljönir króna á
ársgrundvelli. Nú nemur tann-
iæknakostnaður 1,2 vísitölustig-
um. Þá er einnig nefnt að til
greime komi að breyta fjölskyldu
bótakerfinu.
Þá er rætt um hert eftirlit
með ska ttframtölum þeirra er
reka eigin fyrirtaeki og raett uan
að færa sönnuniarbyxði bókhalds-
skyldra aðila um réttmæti fram-
tals að meira leyti yfir á fram-
tetjandann en verið hefur,
um leiðir til að koana á
jafnræði i skattameðferð hús-
e.genda og leigjenda mieð það fyr
ir auguim og að létta skattbyrði
fólks, sem býr í leiiguhúsnæði.
Ríkisistjómin viil taka töbak
og áfengi út úr vísitölugrunnin-
um, en það var eitt af hennar
fyrstu verkum að setja þessa liði
mn í hann. 30% hækkun áfeng-
is og 25% hækkun tóbaks hefur
í för með sér 0,7 ög 0,9 stiga
hækkun vísiTölu. Rökin fyrir þvi
að þessár liðir eru teknir út úr
vísitöiugrunninuim segir í minn-
isgrein rfkisstjómarirmar, að séu
fyrst og fremst félagslegs og sið
ferðilegs eðlls.
Eins og áður sagðú urðu mikl-
ar umræSur á ráðstefnu ASl í
gær utn þesta minnisgrein og
Framhald á bls. 31.
— AUÐVITAÐ erum við samn
ingamenn aldrei ánægðir að
loknum samninguni, sagði Her-
niann Guðmundsson, formaður
Hiifar í Hafnarfirði, er Mbl.
ræddi við hann í gær um ný-
gerða kjarasamninga við fslenzka
álfélagið h.f. — og auðvitað náð-
um við ekki öliu fram, sem við
vildum og töldum nauðsynlegt í
þessari samningagjörð. Þó vil ég
undirstrika, sagði Hermann, að
umtalsverður árangur hefur
náðst til bóta varðandi kaup og
kjör verkamanna í Straumsvík,
auk þeirra nýju atriða, sem ekki
þekkjast í öðrum samningum hér
á landi.
Nokkur atriði i þesisum ný-
gerðu kjarasamninguim geta orð-
ið stefnumótandi fyrir kjara-
samníng'a á næstunn.i. Meðal
þeirra má nefna að samið hefur
verið um vetrarorlof fyrir alle.
starfsmenn ÍSALs, þannig að fyr
ir dagvinnumenn verður vetrar-
orlof % vika eftir eitt starfsár,
ein vika eftir 3 starfsár og fyrir
vaktavinnumenn 3 vaktir eftir
eitt starfsár og 5 vaktir eftir 3
starfsár. Þá fá alli.r s'tarfsmenn,
sem sýn.t geta fram á, að þeir
hafi notið að minnsta kosti 2ja
vikna hvíldarorlofs, endurgreidd
an frá ÍSAL kostnað vegna or-
lofsíns allt að 6.000 krónum ef
þeir hafa unnið hjá ISAL í heilt
oriofsár eða len.gur. Heimilt er
jafnframt að geyma þessi rétt-
indi í 3 ár.
Til nýlundu i samningunum
má og geta þess að starfsmenn,
sem unnið hcfa hjá ISAL í 5 ár
eiga rétt á frii án launa í 4
mánuði eftir nánari reglum.
Önnur ákvæði sammngsins, en
hann tekur til 23 atriða er að
greidd’ur timi fyrir unna auka-
vakt lengist um 0,3 klukkustund-
ir og lágmarkshvild er 8 klukku-
stundir eftir 16 klukkustunda
vinnu í stað 17 stunda áður. Þá
er heimilt að breyta vinnufyrir-
komulagi með staimþykki beggja
aðila, en þar réð aðeiins atvinnu-
rekandinn áður og greiðsla fyrir
kallví.ktir svokaliaðar hækkar.
Kaup hækkar frá 1. desember
1972 um minnst 8,62% og jafn-
gildir þetta 11,5% kauphækkun
1. marz, sem er 6% meiri en
aðrir munu fá. Kauphækkun
hinna ýmsu starfshópa er þó
mismiunandi, en hækkunarprós-
entain, sem fyrst var hér nefnd
er hin minnsta. Þá hefur launa-
flokkum verið fækkað, störf
hækkuð í flokfcum og hlutfalii
milli launaflokka hefur verið
breytt. Hækkun á launaflokkum
að meðaltali er um 4.000 krónur.
Tekið hefur verið upp kaup&uka
kerfi, sem er sérstaklega fyrir
þá, sem vinna óþrifalega eða á-
hættusama vinniu og gilda sér-
stiakar reglur þar um greiðslur
og starfsmönnum á súrálvöktum
eru tryggð fri, ef þeir óska — og
er þeð gert vegna langs vinnu-
tima. Orlof af yfirvinnu verður
9% eftir 3 starfsár.
Þá verða launagreiðslur í veik
indum auknar hjá starfsmönn-
um á 1. ári, að undanslkildum
reynslutima, og verða 2 dagar
fyrir hvern byrjaðan mánuð. í
Framhald á Ms. 31.
Eldur
í höf n-
inni
NOKKRAR skemmdir urðu á
Keykjaliorg BE 25 af eldi, sem
logaði í vesturhöfn Reykjarikur-
hafnar í gærmorgiin. Mikil olíu-
brák var í höfninni.
Siökkvilið Reykjavikur var
kvatt á sit'aðinn kiuklkian 9.13 í
gærmorgun og var mikill eldur
á sjónum fyrir framan hús
S.V.F.I., þegar að var komið.
Einniig var nokkur eldur í
bryggju og hitnaði Reykjaborg,
sem iá við bryggjuna, mjög mik
ið stjórnborðsmegim að framan.
Slökkviliðið beitti háþrýstiúða
á eldinn og daaldi síðan froðu á
sjóinn
— Skorið á
I'ramh. af bls. 32
lögðu linu fyrir m.b. Esjari RE
400 út af Kögri, að sögn Haf-
steins Hafsteiinssonar hjá Land-
helgisgæziunni.
Þegar varðsiiiipið Ægir kom
að Ross Kanadahar um sex-
leytið í gær, var hann að veið-
uim og var togarinn Zonia FD-
236 hjá honum til aðstoðar.
Itrekaðar aðvaranir varðskipæ
manna báru ekki árangur og
var þá skorið á togvírana.
ísland — A-Þýzkaland:
Undirritun viðskipta-
samnings 22. janúar
— ekkert ákveðið með sendi-
Frekari samningar við Færey-
inga okkur „mjög andstæðir“