Morgunblaðið - 03.11.1973, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
247. tbl. 60. árg.
LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 1973
Prentsmiðja Morgunbiaðsins
Nixon dró í mánuð að til-
Golda Meir:
Herir beggja fari
hvor á sinn bakka
í sér, að ísraelar fari með sitt lið
yfir á austurbakka skurðarins, en
Egyptar yfir á vesturbakkann.
Eins og staðan er nú, er þriðji her
Egypta umkringdur á austur-
bakkanum, og ísraelar eru með
vesturbakkann á valdi slnu í um
100 kílómetra fjarlægð frá Karió,
auk þess sem þeir halda um sam-
gönguæðarnar.
Golda Meir lagði hins vegar á
það áherzlu, að brýnasta áhuga-
mál Israela væru skipti á stríðs-
föngum og að Egyptar opnuðu á
ný Bab El-Mandeb-sundið inn á
Rauðahaf.
Stjórnirnar í Washington og
Moskvu eru, að því er sagt er,
sammála um það, að siðar meir
muni fara fram beinar viðræður
milli stríðsaðilja sjálfra, án af-
skipta stórveldanna, um varan-
lega lausn á ófriðarástandinu.
Sadat hefur hins vegar opin-
Framhald á bls. 18
Sjálfstætt
„hulduríki”
Sameinuðu þjóðunum
2. nóvember -AP.
MEÐ samátaki ýmissa rfkja
þriðja heimsins og kommúnista-
rfkjanna tókst að fá það f gegn í
atkvæðagreiðslu á allsherjarþingi
Sameinuðu þjóðanna f dag, að
Guinea Bissau var lýst sjálfstætt
og fullvalda rfki, en ekki
portúgölsk nýlenda. Er þetta mik-
Framhald á bls. 18
Washington, Kairó
2. nóvember — AP.
GOLDA Meir forsætisráðerra
Israels hefur f viðræðum við
Nixon Bandaríkjaforseta og Kiss-
inger utanríkisráðherra rætt um,
að vopnahléð f Miðausturlöndum
verði styrkt með því, að Israelar
og Egyptar dragi heri sfna til
baka, — hvor aðilinn fari yfir á
þann bakka Suez-skurðar, sem
nær er landi hans. Sadat Egypta-
landsforseti sneri f dag heim úr
hinni óvæntu ferð sinni til olfu-
veldanna Kuwait og Saudi-
Arabfu, þar sem hann ræddi við
leiðtoga rfkjanna. Ekkert hefur
verið látið uppi um, hvað þeim
fór á milli. Skömmu eftir heim-
komu Sadats var tilkynnt, að
Boumedienne forseti Alsír væri
kominn f skyndiheimsókn til
Karió.
Tillögur Goldu Meir fela þannig
Stríð og fólk
Þeir gefa sér örstutta stund frá
amstri strfðs og ósamkomulags
og verða menn á ný, en ekki
einfaldlega óvinir. Þessi
egypzki bóndi t.v., sem býr á
vesturbakka Suezskurðar bauð
fsraelskum hermönnum, sem
fram hjá fóru, ávexti og vatn til
hressingar. Hér brosa þeir hvor
við öðrum, hann og Ariel
Sharon yfirmaður israelshers á
þessum slóðum.
Danmörk býður

Kaupmannahöfn 2. nóv. — AP.
DANSKA rfkisstjórnin bauð f dag
leiðtogum Efnahagsbandalags-
landanna nfu að koma til topp-
fundar í Kaupmannahöfn f næsta
mánuði til að ræða ýmiss konar
vanda í utanrfkismálum og þá
Jörgensen lagði áherzlu á, að
Danmörk vildi, að fundurinn tæki
ekki aðeins utanríkismál til með-
ferðar, heldur og almenn málefni
EBE, eins og efnahags- og gjald-
eyrismál.
Forsætisráðherrann sagði, að
bréf Pompidous hefði ekki mælt
með þvf sérstaklega, að fundur-
inn yrði einkum notaður til að
ræða ástandið fyrir botni Mið-
jarðarhafs, en hann gaf berlega í
skyn, að það yrði eitt af höfuðum-
ræðuefnunum. Formlega er þó
fundurinn haldinn til að ákveða
um fundahöld leiðtoganna f fram-
tfðinni og þá sérstaklega með til-
liti til slíkra funda í neyðartilfell-
um. Bráðabirgðadagsetning fund-
arins í Kaupmannahöfn er
15.—16. desember.
Anker Jörgensen
kannski helzt ástandið f Miðaust-
urlöndum. Anker Jörgensen for-
sætisráðherra sagði á blaða-
mannafundi, að hér væri um að
ræða svar við bréfi frá George
Pompidou Frakklandsforseta,
sem rfkisstjórninni barst í gær.
kynna um „týndu spólumar”
Washington, Key Biscayne 2.
nóvember-AP.
NIXON Bandarfkjaforseti vissi,
að tvær af hinum umdeildu
Watergate-segulbandsspólum
voru ekki til strax 20. september,
— meir en mánuði áður en Hvíta
húsið gaf út tilkynningu um, að
þessar tvær hljóðritanir hefðu
aldrei verið gerðar. Þétta kom
fram f vitnisburði Stephen Bull,
aðstoðarmanns forsetans, fyrir
Rannsóknar krafizt á
mistökum ísraelshers
Tel Aviv, 2. nóv. AP.
HAIM Bar-Lev hershöfðþingi,
ráðherra og fv. forseti fsraelska
herráðsins, og pólitfskur and-
stæðingur hans, Ezer Weizman
hershöfðingi, fv. yfirmaður flug-
hersins, krefjast rannsóknar á
áföllum Israelsmanna fyrstu tvo
sólarhringa strfðsins við Araba.
Þeir segja, að Israelsmönnum
haf i orðið á mistök í byrjun stríðs-
ins, en Bar-Lev sagði, að ef stríð
hæfist aftur væru Israelsmenn
vel settir til þess að ráðast á
Egypta, þar sem þeir væru veik-
astir fyrir og aðstaða Egypta yrði
vonlaus.
Bar-Lev segir, að israelsmenn
hafi vitað um stríðsundirbúning
Sýrlendinga og Egypta, en leyni-
þjónustuskýrslur um viðbún-
aðinn ekki verið rétt metnar, fyrr
en örfáum klukkustundum áður
en strfðið hófst.
Weizman hershöfðingi segir, að
enga miskunn megi sýna þeim,
sem verði fundnir sekir um mis-
tök eða afglöp. Alit þessara
tveggja úr hópi kunnustu herfor-
ingja ísraels koma fram í viðtali
við blaðið Maariv.
Þeir minnast ekki á Moshe Day-
an landvarnarráðherra, Davi
Elazar herráðsforseta eða aðra
yfirmenn ísraelskra hermála.
Ummæli þeirra geta haft víðtæk-
ar pólitískar afleiðingar, þar eð
þeir krefjast raunverulega rann-
sóknar á allri varnarstefnunni.
Weizman kennir mönnum á
vissum stigum herstjórnarinnar
um skort á árvekni, er hafi leitt til
þess, að menn hafi ekki verið
nægilega vel viðbúnir stríði.
rétti hjá John Sirica dómara f
dag.
Sjálfur er Nixon á setri sfnu f
Key Biscayne í Flórfda, og þar
sagði Gerald Warren aðstoðar-
blaðafulltrúi hans að forsetinn
vildi „komast til botns f“ þessu
geysilega umtalaðaspólu-máli, en
„ekki flýja það“. Hann hefði „alls
ekki í hyggju að segja af sér“,
heldur mundi hann sinna skyldu-
störfum sfnum áfram „á þessum
erfiðleikaffmum".
Bull sagði við yfirheyrslurnar í
dag, að hann hefði hjálpað for-
setanum við að hlusta á ýmsar
segulbandshljóðritanir á fjalla-
setri hans, Camp Dacid, 29. sept.
s.l., gengið frá segulböndunum
o.s.frv. Þá hefði Nixon sagt
honum, að hann fyndi ekki þessi
tvö umdeildu samtöl við John
Dean og John Mitchell á böndun-
um. Bull kvaðst hafa gert mikla
Framhald á bls. 18
Bar-Lev varði vamarlínuna,
sem er kennd við hann, og kvað
hana hafa þjónað tilgangi sfnum,
þar sem Egyptar komust ekki að
Mitla skarði, en niðurröðun herj-
anna hefði verið röng fyrstu 48
tímana. Varnirnar hefðu ekki ein-
göngu brugðizt á varnarlínunni,
sem hefði ekki verið til þess ætluð
að verjast 5 herfylkjum.
Að sögn Bar-Lev vissi ísraelska
leyniþjónustan um öll þau vopn
frá Sovétríkjunum, er beitt var
gegn Israelsmönnum í norðri og
suðri. Hann sagði aðeins, að
niðurstöður rannsóknar yrðu að
leiða í ljós, hvort sakfella yrði
menn í ábyrgðarstöðum. Israels-
menn mundu áfram fá réttar upp-
lýsingar, og héðan i frá yrðu
dregnar réttar ályktanir.
Enn er deilt um
friðarsveitirnar
Sameinuðu þjóðunum
2. nóvember -AP.
HLUTLAUSU rfkin átta, sem að-
ild eiga að Öryggisráði Samein-
uðu þjóðanna, lögðu f dag fram
nýjar tillögur, sem ætlað er að
miðla málum f deilum Sovétrfkj-
anna og Bandarfkjanna um,
hvernig friðargæzlusveitir sam-
takanna f Miðausturlöndum verði
skipaðar. Segja stjórnarerindrek-
ar, að tillögurnar geri engu að
sfður ráð fyrir þátttöku þeirra
tveggja rfkja, sem stórveldin tvö
vilja ekki hafa í gæzlusveitunum.
þ.e. Kanada, sem mætir and-
spyrnu Sovétmanna, og Póllands,
sem Bandarfkin vilja ekki sam-
þykkja.
Er þó talið, að heldur þokist í
samkomulagsátt, þó svo að Banda-
ríkin séu enn tortryggin vegna
þátttöku kommúnistaríkja og
Sovétmenn vegna þátttöku
NATO-landa.
í tillögum hlutlausu rfkjanna er
gert ráð fyrir, að Kurt Waldheim
framkvæmdastjóri S.Þ. fái umboð
til að senda sveitir frá átta lönd-
um jafnskjótt og samkomulag
næst.
til EBE-fundar