Morgunblaðið - 03.11.1973, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 1973
r
Birgir Isleifur Gunnarsson borgarstjóri:
Aætlanir um fram-
tíðar byggðasvæði
á lokastigi
MJÖG miklar umræður urðu um
skipulag borgarinnar á sfðasta
fundi borgarstjórnar Reykjavfk-
ur. Birgir Isleifur Gunnarsson
borgarstjóri greindi frá þvf, að
þróunarstofnun Reykjavfkur
væri nú að ljúka athugun á bygg-
ingarsvæðum f landi borgarinnar
að mörkum Mosfellshrepps. Þess-
ar athuganir eru mjög viðamiklar
og beinast að öllu þvf, sem máli
skiptir fyrir íbúðarbyggð t.d.
landslagi, hæð yfir sjó, skjóli að
vetrar- og sumarlagi, úrkomu,
birtu, útsýni, jarðvegsdýpt. Mörg
kort er sýna alla þessa þætti og
þar með hentugustu byggingar-
svæðin lægju nú fyrir. FuIIyrð-
ingar um, að borgin væri sofandi f
skipulagsstarfi sfnu, væru því
með öllu úr lausu lofti gripnar,
sagði borgarstjóri.
Guðmundur G. Þórarinsson (F);
Reykvíkingar hugsa nú mikið um
skipulag borgarinnar. öll bygg-
ingarsvæði samkvæmt aðalskipu-
laginu eru nú því sem næst upp-
urin. En engar áætlanir eru til
um ný byggingarsvæði. Við borg-
arfulltrúar Framsóknarflokksins
leggjum því til, að hafin verði
gerð áætlunar til 10 ára um fram-
tíðarbyggð. Reykjavík er þröngur
stakkur skorinn bæði landfræði-
lega og af mörkum nágranna-
sveitarfélanna. Borgin getur því
ekki vaxið nema f norður og norð-
austur. Hins vegar gæti sá mögu-
leiki einnig verið fyrir hendi að
taka upp meira samstarf við
nágrannasveitarfélögin og e.t.v.
einhverja sameiginlega yfirstjórn
f skipulagi alls svæðisins. En
þetta þarf allt að gera sem fyrst,
svo að borgin lendi ekki í því að
hafa ekki tilbúin skipulögð bygg-
ingarsvæði á hverjum tíma.
Birgir Isleifur Gunnarsson borg-
arstjóri: Þróunarstofnun Reykja-
vfkur var á sínum tíma falið að
endurskoða aðalskipulagið og eru
tillögur um breytingar á því.
Jafnframt því að gera tillögur að
framtíðarskipulagi borgarinnar
og þróun hennar. Stofnunin hef-
ur sinnt þessum verkum mjögvel,
og liggur nú fyrir nákvæm könn-
um á óbyggðu landi í lögsagnar-
umdæmi borgarinnar norður með
ströndinni, á svonefndu Ulfars-
fellssvæði. Mjög miklar náttúru-
farsrannsóknir hafa farið fram á
þessu svæði, en þær eru mjög
nauðsynlegur undanfari skipu-
lags.
A þessu svæði hafa verið kann-
aðir allir þættir náttúrufarsins,
sem hafa áhrif á byggð og þeir
kortlagðir eftir gæðaflokkum. A
þessum kortum má sjá, hvaða
svæði eru hentug fyrir byggð og
hver ekki. Að vísu er miðað við
mestu kröfur til gæða á byggða-
svæðum, en slíkt er auðvitað háð
mati.
Þessi kort eru eins og ég sagði
áðan nær fullbúin. Aður en skipu-
lag verður gert af þessum svæð-
um þarf hins vegar fleiri spár og
athuganir og þá einkum varðandi
fólksfjölda.
Það er rétt, að nauðsynlegt er,
að Reykjavik og nágrannasveitar-
félögin hafi með sér samvinnu á
sviði skipulagsmála, og er i,ú
unnið að könnun þess, hvernig
það má best verða, og er alls ekki
óhugsandi, að nágrönnum Reykja-
vfkur verði veitt aðild að
Þróunarstofnuninni.
Þegar ég kynnti mér tillögu
Guðmundar G. Þórarinssonar um,
að gera skyldi 10 ára áætlun um
framtíðarbyggð, læddist óneitan-
lega að mér sá grunur, að honum
væri ekki kunnugt um og hann
hefði ekki mikinn áhuga á starfi
Þróunarstofnunannnar. Þennan
grun fékk ég því miður staðfestan
hjá stofnuninni, en þar var mér
tjáð, að Guðmundur hefði ekki
aflað sér neinna upplýsinga um
það starf, sem ég lýsti hér að
framan og verið hefur í vinnslu I
langan tima. Tillaga Guðmundar
er því aðeins yfirborðskennd
málamyndatillaga og sennilega
ekki samin í málefnalegu mark-
miði. Þess háttar vinnubrögð eru
gagnrýnisverð. En þrátt fyrir það
get ég fallist á að vísa tillögunni
til borgarráðs. Miklar umræður
fóru nú fram um einstaka þætti
skipulags í ýmsum hverfum borg-
arinnar og til hvers bæri að taka
tillit við skipulag framtíðarbyggð-
ar.
Birgir Isleifur Gunnarsson
borgarstjóri tók aftur til máls við
lok umræðnanna og sagði m.a. :
Umræður og gagnrýni í sambandi
við skipulagsmál borgarinnar,
sem fram fara á fundum borgar-
stjórnar eru oftast um vinnu-
brögð. En um sjálfar ákvarðanirn-
ar er jafnan samstaæða. Þannig
bera allir borgarfulltrúar ábyrgö
á því sem miður fer við skipulag-
ið.
Fuiltrúar minnihlutans f
borgarstjórn hafa hér gagnrýnt
borgina fyrir sofandahátt í skipu-
lagsmálum og borgin sé af þeim
sökum að lokast inni. Þetta er
alrangt; borgin er jafn innilokuð
og hún hefur alltaf verið. Borgar-
svæðið markast af sjónum og
mörkum nágrannasveitarfélag-
anna, Seltjarnamess, Kdpavogs,
Hafnarfjarðar og Mosfellssveitar
Allar hugmyndir manna um, að
borgin geti með einhliða ákvörð-
unum víkkað út borgarmörkin,
eru þar af leiðandi út í hött. Slfkt
verður ekki gert nema með sam-
komulagi við nágrannana eða
stórfelldum landakaupum.
Tillögu framsóknarmanna var
að lokum vísað til borgarráðs með
8 atkvæðum gegn 6.
Birgir Isl. Gunnarsson borgarstjóri og Jón Tómasson, skrifstofustjóri
borgarstjóra, ræðast við á borgarstjórnarfundi f fyrrakvöld.
Birgir ísleifur Gunnarsson, borgarstjóri:
Ríkið tálmar bygg-
ingu dagheimila
A FUNDI borgarstjórnar í fyrra-
dag var samþykkt eftirfarandi til-
Iaga frá Birgi Isleifi Gunnarssyni
borgarstjóra:
Borgarstjórn telur upphæð þá,
sem ætluð er til byggingar dag-
vistunarstofnana samkvæmt
frumvarpi til fjárlaga fyrir árið
1974 allsendis ófullnægjandi og
beinir þeim tilmælum til rfkis-
stjórnar og Alþingis, að rfkis-
framlög til stofnkostnaðar dag-
vistunarstofnana verði hækkuð
úr 10 miiljónum f a.m.k. 50
milljónir hvað snertir dagvist-
unarstofnanir f Reykjavík.
Borgarstjórn telur aukin rfkis-
framlög til stofnkostnaðar dag-
vistunarstofnana forsendur þess,
að lögin þjóni tilgangi sfnum, en
verði ekki dauður lagabókstafur
eða til þess fallin að draga úr
framkvæmdum á vegum sveitar-
félaga og annarra aðila á þessu
sviði. Jafnframt telur borgar-
stjórn nauðsynlegt, að sett verði
reglugerð við lög um hlutdeild
rfkisins f byggingu og rekstri dag-
vistunarstofnana og ráðinn starfs-
maður við ráðuneytið skv. 16. gr.
umræddra laga.
Birgir Isleifur Gunnarsson,
borgarstjóri fylgdi tillögu þessari
úr hlaði með fáeinum orðum og
sagði m.a.:
Reykjavík hefur nú þegar tví-
vegis sótt um styrki til byggingar
dagvistunarstofnana samkvæmt
hinum nýju lögum, sem gera ráð
fyrir stóraukinni hlutdeild ríkis-
ins í stofnkostnaði þeirra.
I annað skiptið vegna heimila,
sem þegar eru í byggingu, og
síðar vegna heimila, sem fyrir-
huguð eru. Svör hafa hins vegar
engin borist enn þá. Það veldur
miklum vonbrigðum, ef þessi
nýju lög, sem gera ráð fyrir, að
ríkið greiði 50% af stofnkostnaði
dagvistunarstofnana, og sem svo
mikið var hælt, er þau voru sett,
reynast nú dauður bókstafur. A
þessu ári hefur borgin varið 60
milljónum kr. til þessara mála, og
er ljóst, að það mun hækka á
næsta ári. Greinilegt er því, að
hlutur rikisins ætlar ekki að
verða glæsilegur, þar sem í fjár-
lagafrumvarpi ársins 1974 er að-
eins gert ráð fyrir að verja 10
milljónum til dagvistunarstofn-
ana.
Kristján Benediktsson (F)
sagðist taka undir tillögu borgar-
stjóra, en kvaðst telja, að hin nýju
lög væru þó alls góðs makleg.
Tillaga borgarstjórans var síðan
samþykkt samhljóða af öllum
borgarfulltrúum.
Nokkrir af borgarfulltrúum Sjálfstæðisflokksins: Ólafur B. Thors, Elfn Pálmadóttir, Albert Guð-
mundsson, Baldvin Tryggvason, Sigurlaug Bjarnadóttir, Markús Öm Antonsson.
Albert Guðmundsson borgarfulltrúi:
Setjum upp suðræna aldingarða
A fundi borgarstjórnar Reykja-
vfkur á fimmtudaginn var sam-
þykkt tillaga um að taka upp
endurskoðun á gjaldskrá Hita-
veitunnar, að þvf er varðar sölu á
heitu vatni til gróðurhúsa f borg-
inni. Albert Guðmundsson (S)
flutti tillögu þessa. Og ræddi
Albert m.a. um það, hversu mikil
upplyfting það gæti verið fyrir
borgarbúa að geta gengið um suð-
ræna aldingarða innanhúss f
norðangarranum á veturna. En til
þess að slíkt væri unnt, yrði að
iækka hitunarkostnað gróðurhús-
anna.
Albert Guðmundsson (S): Ég
leyfi mér að kveðja mér hljóðs
vegna 13. liðar dagskrár þessa
fundar, varðandi erindi fyrir-
tækisins Blómavals s.f., sem lagt
var fyrir fund borgarráðs þriðju-
daginn 14. ágúst s.l. og var þá
vísað til umsagnar stjórnar Veitu-
stofnananna. Borgarráð fékk um-
sögn Veitustofnananna síðan til
meðferðar, ásamt tillögu minni
frá sama borgarráðsfundi, sem
fylgt hafði erindi Blómavals s.f.
til umsagnar stjórnar Veitustofn-
ananna, svohljóðandi:
„Albert Guðmundsson gerði
það að tillögu sinni, að borgarráð
samþykkti að verða við ósk
Blómavals s.f. um verulega lækk-
un á verði á heitu vatni til upphit-
unar gróðurhúsa í Reykjavík, þar
sem telja verður mikinn ávinning
fyrir Reykjavíkurborg, að gróður-
húsarekstur aukist í borginni, og
felur Hitaveitu Reykjavíkur að
Iækka verð sitt til gróðurhúsa á
Reykjavíkursvæðinu til sam-
ræmis við það, sem er í Hvera-
gerði.“
Allt skeði þetta í sumarleyfum
borgarstjórnarmanna, sem þó
voru liðin, þegar umsögn stjórnar
Veitustofnananna barst. TVívegis
hefur afgreiðslu á erindi Blóma-
vals s.f. ásamt tillögu verið frest-
að hér f borgarstjórn, fyrst 25.
sept. og aftur 4. okt., en kemur nú
til endanlegrar afgreiðslu og vona
ég að borgarfulltrúar hafi haft
góðan tíma til athugunar á máli
þessu.
Með leyfi hr. forseta leyfi ég
mér að leggja nú fram sömu til-
lögu, að vfsu lítið eitt umorðaða
og hljóðar hún nú sem hér segir:
„Borgarstjórn samþykkir að
rétt sé að lækka verulega verð á
heitu vatni til upphitunar gróður-
h,úsa í Reykjavík, sem notuð eru
til ræktunar, enda verður að telja
það ávinning fyrir Reykjavíkur-
borg, að gróðurhúsaræktun
aukist f borginnj. Borgarstjórin
felur Hitaveitu Reykjavíkur að
gera tillögu til borgarráðs um
breytingu á gjaldskrá fyrirtækis-
ins í samræmi við það, sem að
framan greinir og verði við þá
tillögugerð höfð hliðsjón af verði
á heitu vatni til gróðurhúsa í
Hveragerði."
Ég held, að öll viljum við fegra
og bæta umhverfi okkar, gera
borgina okkar aðlaðandi og nota
til þess alla þá möguleika, sem
okkar harðbýla blessaða land
hefur upp á að bjóða. Ungir og
dugmiklir menn hafa reynt að
stofna hér í borg til gróðurhúsa-
ræktar og dreymt stóra drauma
um alla þá möguleika, sem
leynast í hagsýnni notkun þess
varma, sem heita vatnið býður
upp á, ef rétt er að staðið og þeim
gert kleift að reka sín fyrirtæki
og framkvæma sín fegrunaráform
og auðga með því annars tilbreyt-
ingarlftið borgarlff.
Með tilkomu stórra gróðurhúsa
á Reykjavíkursvæðinu mætti
sýna, hvaða möguleikar eru á
ræktun suðræns gróðurs, sem
gæti orðið til yndisauka fyrir
borgarbúa og aukið fjölbreytni
fyrir ferðalanga, bæði innlenda
og erlenda.
í slíkum gróðurhúsum, sem ég
vona að verði bæði stór og mörg,
mætti hafa verzlanir og veitinga-
stofur, í lfkingu við það, sem nú
er starfrækt í Hveragerði, en
þangað streymir fólk úr Reykja-
vík um helgar sér til ánægju og
Framhald á bls. 13.