Morgunblaðið - 01.12.1973, Qupperneq 1

36 SIÐUR
270. tbl. 60. árg.
LAUGARDAGUR 1. DESEMBER 1973
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Verður Japan
að slíta stjórn-
málasambandið?
Sum Arabaríki krefjast þess,
ef Japanir eiga að fá olíu
I þessu tjaldi ræddust fulltrúar hinna strfðandi aðila við. Nú er þar þögn og menn óttast að
byssurnar byrji að tala.
Tokyo, London, 30. nóvember,
AP—NTB.
Aðstoðarforsætisráðherra Japans
leggur innan skamms upp í ferða-
lag til Arabalandanna til að út-
skýra fyrir arabískum leiðtogum
hina nýju stefnu landsins í mál-
efnum Miðausturlanda og reyna
að tr.vggja, að ekki verði sett olfu-
bann á Japan. Ráðherrann verður
eina 10 daga í ferðinni og mun
m.a. heimsækja Egyptaland,
Kuwait og Saudi-Arabfu.
Japanskir stjórnamálamenn
eru mjög áhyggjufullir vegna
utanríkisstefnu sinnar þessa
dagana. Þeir telja, að það sé
ómögulegt fyrir þá að ganga svo
langt að slíta stjórnmálasambandi
við ísrael, en sum Arabaríkin
Egyptar reyndu að
sækja á 3 stöðum
hafa krafizt þess. Að kröfu Araba
hafa Japanir þegar géfíð út yfu-
lýsingu þar sem þeir fordæma
hersetu Israela á svæðunum.
sem þeir hertóku 1ÍM>7.
Sendiherra Kuwait í Japan
hefur látið að því liggja. að þetta
sé ekki nóg og ef Japan vilji
áfram fá öliu frá Miðaustur-
löndunr, verði það að slita stjórn-
málasanrbandi viðTel Aviv.
Olíumáiaráðherra Saudi-Arabíu.
senr er á ferð um Evrópu til að
kanna „stuðning" við málstað
Araba, hefur látið hafa eftir sér,
að ef öll Evrópuríki og Japan lofi
því að styðja Arabaríkm gegn
Ísrael, ætti að vera hægt að hætta
við oliuskönrmtunina, sem nú er
hafin. Iiann sagði, að ríki. sem
Arabar álitu vinveitt sér. fengju
áfranr alla þá olíu, senr þau
þ.vrftu, en þau senr styddu israel
fengju að liða skort.
Tel Aviv, 30. nóv., AP.
EGYPZKl herinn hóf sókn á
þremur stöðum á vesturbakka
Stfesskurðar í dag en var hrakinn
til baka með heiftarfegri gagn-
árás Israela. Beitt var störskota-
liði, sprengjuvörpum og skrið-
drekum. Andstæðingarnir hafa
nú algerlega hætt viðræðum og
herir beggja eru því viðbúnir að
hefja stórfelld átök hvenær sem
er. Yfirmaður friðargæzlusveita
Sameinuðu þjóðanna gerir nú
örvæntingarfulla tilraun til að
hindra að strfð hef jist á ný, hann
hefur þegar verið í Karó til að
tala við egypzka ráðamenn og er
nú kominn til Tel Aviv.
Fréttir af átökunum, sem
hófust síðla dags, eru heldur
óljósar, en þó hefur fengizt stað-
fest, að egypzkar hersveitir hófu
sókn á þremur stöðum gegn her-
liði ísraela á vesturbakkanum.
Sérfræðingar hefja
rannsókn á Water-
gate-segulböndunum
Washington, 30. nóv., AP.
SÉRFRÆÐINGAR hafa nú feng-
ið til rannsóknar eina af Water-
gate-segulbandsspólunum, nánar
tiltckið þá, sem Rose Mary Woods
einkaritari forsetans kvaðst hafa
skemmt af slysni. 18 mfnútur af
samræðum forsetans og HJI.
Kennedy heim
af spítala
EDWARI) Kennedy yngri, tólf
ára gamall sonur Edwards
Kenned.v öldungadeildarþing-
manns, fékk að fara heim
af sjúkrahúsinu f dag en hægri
fóturinn var tekinn af honum
hinn 17. þessa mánaðar vegna
beinkrabba. í’oreldrar hans komu
f sjúkrahúsið til að sækja hann,
en drcngurinn gekk út án
hjálpar, studdist aðeins við
hækjur. Ilann hélt á fótbolta, sem
hann hafði fengið að gjöf frá
þjálfara liðsins „Washington
Redskinns". Læknar segja, að
mjög miklar líkur séu til, að
komizt hafi verið fyrir meinið
með aðgerðinni.
Haldemans hafi þurrkazt út þeg-
ar hún óvart ýtti á upptökutakka
tækisins, þegar hún teygði sig eft-
ir sfma.
Woods segir þó, að hún hafi
aðeins talað f sfmann í 4—5
mínútur og getur enga skýringu
gefið á þvf hvers vegna meira
vantar. Rafmagnsritvél einkarit-
arans var einnig flutt til rann-
sóknar svo og hátíðnilampi, sem
var á skrifborði hennar.
Watergate-rannsóknarnefndin
hefur nú alls fengið afhent tíu
segulbandsspólur frá Hvita hús-
inu en ýmsar þeirra eru gallaðar
að sögn talsmanna Ilvíta hússins
og svo hafa nokkrar spólur horfið
eins og alkunna er. Ekki er vitað
hversu lengi rannsókn á fyrst-
nefndu spölunni mun standa og
engin svör fást við spurningu um
hvenær bjrjað verði að rannsaka
hinar spólurnar níu, sem Siriea
dómari hefur fengið afhentar.
Allavega hefur starfstimi Water-
gate-rannsóknarnefndarinnar ver
ið framlengdur um eitt ár en
hún átti upphaflega að Ijúka
störfum 4. desember næstkom-
andi.
ísraelskar skriðdrekasveitir
brunuðu þegar fram til gagn-
árásar og var stórskotaliði og
sprengjuvörpum einnig beitt
ósparlega. Lyktaði átökunum með
því, að egypzku sveitirnar urðu að
hverfa aftur til fyrri stöðva.
Ekkert hefur verið sagt um mann-
fall.
Finnski hershöfðinginn Ensio
Sillasvuo flaug til Kairó í dag og
ræddi þar við Ahmed Ismail her-
málaráðherra Egyptalands um
leiðir til að koma friðarviðræð-
unum aftur af stað. Hann flaug
svo frá Kairó til Tel Aviv til við-
ræðna við israelska ráðamenn.
Bandarískir sérfræðingar telja,
að þrátt fyrir átökin í dag og þött
viðræðum hafi verið hætt, sé göð
von til þess, að hinar formlegu
friðarviðræður i Genf geti hafizt
17. eða 18. desember eins og gert
hafi verið ráð fyrir. Þeir benda á,
að viðræðurnar milli hershiifð-
ingjanna hafi hingað til farið vin-
samlega fram þött lítið hafi miðað
i samkomulagsátt.
Blöð í Israel eru ekki eins bjart-
sýn. Þau segja, að Kússar hafi nú
bætt Egyptum algerlega það her-
gagnatjön, sem þeir hafi orðið
fyrir i átökunum. Sé þeim þvi
ekkert að vanbúnaði að hefja
stríðið á nýjan leik um leið og
skipun verði gefin. Þau segja, að
herir beggja landanna séu nánast
f „biðstöðu" eins «g iþróttamenn
fyrir kapphlaup og biði bara eftir
startskotinu. Þau krefjast þess, að
ef átökin hefjist á ný, verði barist
til úrslita og ekki leyft að bjarga
Egyptum frá algerum ósigri eins
og gert var með vopnahléinu
siðast.
Juan Peron
hjarnar við
Buenos Aires 30. növ. AP.
JUAN PERON, Argentínufor-
seti, flutti ávarp til þjóðar
sinnar í dag, en hann hafði
staðfest nýja tr.vggingalöggjöf,
sem gerir ráð fyrir umfangs-
miklum félagslegum umbót-
urn. Peron kom nú i f.vrsta
skipti fram opinberlega eftir
veikindi sín á dögunum.
Fréttamenn segja, að hann
hafi talað skýrt og ákveðið, en
virzt þreytulegur og rödd hans
hafi verið hásari en venjulega.
Peron fékk bronkitis og lá um
hríð rúmfastur. Margir töldu
hann alvarlega veikan og aug-
ljöst er, að forsetinn hafði haft
af því spurnir, þvi að hann
sagði á einum stað i ávarpinu:
„Sumir halda, að ég sé i þann
veginn að gefa upp öndina ..
Neyðarástand yfirvof-
andi í vöruflutningum
— vegna eldsneytisskortsins í heiminum
London 30. növ. AP.
YFIRVOEANDI er nú sú hælta,
að siglingai lamist vegna elds-
neytisskorts og þar af leiðandi
gæti fylgt fljótlega i kjölfarið
skortur á matvælum og hráefni
víða um lönd. Kom þctta fram f
t i Iky nn i ng u AI þ jóðasigl ingar-
ráðsins í I.ondon I dag. Innan
ráðsins eru flestar sigl ingaþjóðir
heims og sagði þar, að send hefði
verið áskorun til rikisstjórna um
víða veröld, að þær létu skip hafa
forgang aðeldsncyti, ellaga-ti hið
ægilegasta ástand skapazt í heim-
inuni.
Talsmaður brezka sigl ingaráðs-
ins sagði fréttamanni AP frétta-
stofunnar, að yrði ekki farið að
þessum ráðum, myndu skip, sem
flyttu nauðsynjar, stiiðvast innan
tíðar og myndi neyðarástand
verða innan þriggja vikna.
Sagði talsmaðurinn, að sam-
kvæmt skýrslum aðildarfélaga
virtist ríkja mikil ringulreið í
þessum málum og breyttust við-
horfin oft á dag, en enginn vafi
léki á um það, hvaða afleiðingar
það hefði ef skip kæmust ekki
leiðar sinnar með varning hvers
konar. I skýrslu, sem birt var i
dag, sagði, að þegar hefðu allmiirg
japönsk skip stöðvast og þyrfli
ekki lengi að biða afleiðingamui
af þvi. Engin brezk skip hal';
stiiðvast. Miirg skipafélög, sen:
hafa skip í millilandasiglingum
hafa setl reglur, er miða að elds
neytissparnaði á siglingu.
Nefna má sem d;emi, sagði tals
maður brezka siglingaráðsins un
hversu háð miirg liind v;eru sigl
ingum, að Bretar fengju n;er a11
sitl kjiit frá Argi'iitínu og liveil
Irá Kanada. Vestur-Þ jiíðverjai
keyptu fiskimjiil frá l’erii og Kin
verjar keyptu hveiti frá Astraliu
Þá keyptu miirg Evrópulönd soja
baunir frá Bandarikjiiniim oj.
Braziliu.