Morgunblaðið - 31.01.1974, Page 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. JANUAR 1974

ANNAR
HLUTI
Ulunk Click (Skflli-Sinollur),
skírður svo af 11 ára dóttur
riganda, var allsherjar sisur-
vogari á sýniiiguiiiii. Þessi
geldingur vö á fæti rött vfir
1/2 tonn 19 inánaða gamall.
Hann var 1 lok sýningarinnar
soldur á 6700 pund til slátrun-
ar, eða yfir 4000 króiiur kjöt-
kilóið, ef verðinu er jafnað
niður á það. En kjötkaup-
inaðurinn var reiðuhúinn að
greiða vel fyrir góðau skrokk
af sko/.ku nautakjöti. —
Ljósm.: C.O.I.
hiltist á, að þær stöllúi'h'ar vorlt
jafngamlar upp á dag, 23 mán-
aða og 20 daga, og því komnar
nálægt hámarksaldri til keppn-
innar. 1 geldingahópnum fór
svipað að því le.vti, að grip-
urinn, sein næstur stóð sigur-
vegaranum i sama aldursflokki,
þótti taka fram sigurvegur-
unum i hinum tveimur aldurs-
flokkunum. Það var úr aldurs-
flokkunum I miðið 15—21
mán., sem beztu geldingarn-
ir voru: sigurvegarinn, Clunck
Click, undan Aberdeen Angus-
nauti og kú, sem var Charolais-
blendingur, og næstur honum
var geldingur einnig undan
Aberdeen Angus-nauti og
blendingskú.
Frá því um morguninn hafði
vertið mikill spenningur i áliorf-
endastúkunum umhverfis dóm-
hringinn. því að alltaf var verið
að velja úr gripi. Líklegast
hefur þó eftirvæntingin
ekki verið minni hjá þeim, er
leiddu gripina fram, þótt þeir
létu lítið á því bera. Eftir því
sem meir var siað. úr, jókst
forvitnin um úrslit í keppninni
milli þeirra gripa, er eftir
stóðu.
Olafur E. Stefánsson ráðunautur:
Heimsókn á Smithfield-
sýninguna
Dómar og
markaðskröfur
Við dóma á nautgripuin i iill-
um llokkum var tekið tillit til
byggingarlags. en dómarar auk
|)ess beðnir að taka tillil til
þess. að mjög mikil fita væri
oæskileg og þungi eftir aldri
vteri því aðeins mikilvægt
atriði. að hann væri fólginn i
því. að skepnan væri vöðvainik-
il og þykkhokla. en þungi. sem
rekja imetti til offitu eða stórra
beina. værí beinlínis óæskí-
legur.
Mér virtust sýnendur hal'a
gert sér grein fyrir þessum for-
sendum við val gripanna og
fóðrun. I’essir gi'ípir hiifðu ekki
verið aldir að því inarki að
staiula á blistri. eins og oft átli
sér stað á sýninguin áður fyrr.
llér var um að ræða vel fóðr-
aða. þéttholda og fljótvaxna
gripi. en þyngd miðuð við aldur
i diigum. var skráð við livern
þeirra.
Aður fyrr var stefnt að þvi
hér að framleiða naulakjiit al'
fullviixiuiin. vel feitum gnpum.
Ivtta breyttist þó smám saman
á þann veg. að eflirspurn jókst
eftir sinávaxnari gripum. sem
þá var farið að rækta og áherzla
liigð á. að þeir værtt bráð-
þroska. jtykkir á hold og beina-
smáir. Sum hel/tu holdakynin
sinækkuðu við þessa ræktun og
tiiðu stutt. Nú virðasl kjiit-
\ innslustíiðvarnar. sem ganga
frá kjiiti til síilu í neytenda-
iimbúðunr l'yrir stórver/lanir,
aftur híifa góðan markað fyrir
þyngri gripi. Stórviixnu megin-
landskymn og stærstu brezku
kýnin tallt giimtil dráttarkvn)
eru að þessu leyti vel fallin til
kjiitframleiðslu fyrir þennan
markað. en btiast iná við hærra
hlutfalli al' beinum. Htu'
kostnaður við uppeldi fyrstu
mánuðina dreifist á fleiri kjiit-
kiló. en þar á inóti kemur. að
nuili skiptir. hvort hægl er að
l'óðra gripina á tiltiiiulega ódýr-
an hátt og að þessu leyti er
munur á kynjum. Sum ná góð-
uin þroska á beit eða heygjiif
ineð hóflegrí kjtirnl'óðurgjiif i
lokin, en önnur þurfa mikið af
|ní til að safna viiðvum jal'n-
liliða stækkun beinagrind-
arinnar. ef orða má það svo. A
sýningunni kom frain. að stefnt
i'i að því að stækka blendinga
og |)á Irekar með |>ví að atlka
vaxtarhraða en aldur.
Með kambinn
í sloppvasamiin.
.Morgtinmn. sem ég kom á
sýninguna, voru dæmdir naut-
gripir af hreinum kynjtim. og
sfðar uin daginn var innbyrðis
keppni um efstu sætin i hverj-
um aldursflokki geídinga og
kvígna. 1 þeirri keppni tóku
þátl sigurvegararnir innan
hvers nautgripakyns og hvers
lióps af blendingum. Starf dóm-
ara á svona sýningu er vanda-
samt. Auk þess sem það krefsl
mikillar faglegrar kunnáttu og
góðs minnis, þarf allt að ganga
eftir klukku. Þetta leysti dóm-
armn al' hendi með örvggi og
æðruleysi. Það verður lika að
segjast. að sýnendurnir liigðu
sig frani uin. að allt tækist sem
bez.t. enda íyrirhöfn og kostn-
aður hjá þeim orðinn tals-
verður og inikils uin vert lyrir
þá að ná sein meslu álili sein
ræktunarmenn og kjötframleið-
endur. Gripirnir voru að sjálf-
siigðu klipptir. kembdir og
þvegnir, og þoir. sem leiddu þá
fram. tilbúnir með bursta,
kainba og greiður til að snyrta
hvern lokk. sem úr lagi kynni
að fara. En það. sem vakti at-
hygli mina. var snyrtimennska
fölksins sjálfs. sem leiddt fram
gripina. Gilti þar einu. hvort
það var roskið eða siðhærðir
unglingar. Það var þekkur blær
yl'ír því. sem fram fór í þcssuin
störa innanhúss dómhring
þonnan dag.
Keppt til úrslita
innan aldursflokka
A sýningunní var nautgrip-
uniim skipt í 5 flokka íiman
hvers kyns, þ.e. tvo aldurs-
flokka kvígna og þrjá aldurs-
flokka geldinga. Með blending-
iina var farið á sama hátt. en
þar sem þeir voru mjög margir.
var þeim innan hvers hinna ö
flokka skipt i höpa eftir þyngd
tii að'fá frain nógu marga gripi
:if þeim iniðað við hreinrækt-
uðu kynin. Hér vorður sleppt
að skýra frá þessari viðainiklu
forkeppni heldur skal nú greint
frá því helzta í úrslitakeppn-
inni i þcssum aldursflokkum.
Þetta varð liörð keppni. þvi
að allir sigurvegararnir i henni
hiifðu áður staðið efstir i hinuin
ýmsu flokkum einstakra kvnja
og blendinga. og þeir. sem
næstir þeim stóðu. liöfðu ýmist
eínnig staðið efstir i sams kon-
ar undirflokkum eða verið þar í
2. sæti. Urslitin i þessari loka-
keppni er hægt að túlka áýmsa
vegu til framdráttar hinuin ein-
stiiku kynjum, sem þar koina
inest við sögu. Því hef ég sett
úrslitin í töfluform, svo að
áhugamenn geti lagt eigin döm
á þau, sjá töflu I.
Það er ljöst. að þrjú naút-
gripak.vn- standa aðallega að
þeim 10 gripum, sem getið er i
löflunni. Feður öþeirra eru af
Charolais-kvni, 2ja af Aber-
deen .\ngus og 3ja af Galloway.
.Mæður 4ra eru af Gallowav-
kyni (þrjár hreinræktaðar) og
jafnmargar af Aberdeen Angus
(aðeins þó eín hreinræktuð) og
ein er Charolais-blendingur. A
annað atriði vil ég einnig
benda. Af þessum 10 gripuín
eru 8 blendingar, en aðeins
tveir hreinkynjaðir. báðir
Galloway, og voru þó um 300
hreinræktaðir gripir af 13 kynj-
um á sýningunni, svo sein áður
er að vikið.
Auk þess sem G;áloway-k.vnið
er notað hreinræktað. hefur
það um langan tima verið notað
til blöndunar \ið stutthyrninga
til framleiðslu á blendingskúm
(Blue Grev), som svo eru látn-
ár fá við nauti af enn öðru
holdanautakvni, oftast Aber-
deen Angus. til framleiðslu
sláturgripa. Nokkrir gripir.
þannig ættaðir, voru á sýning-
unni og hafa þar stundum áður
hiotið mikla viðurkenningu.
Eins og sést í töflu I er nú farið
að blanda saman Charolais og
Galloway, og má geta
þess, að geldingur undan
Charolais-nauti og Galloway-
kú stóð framarlega í hópi
55 gripa í keppni um viður-
kenningar í flokki geldinga á
aldrinum 15—21 mánaða.
Sigurvegararnir
á sýningunni
Nú var eftir að veita verðlaun
fvrir beztu kvíguna á sýn-
ingunni, bezta geldínginn svo
og bezta gripinn og næst beztu
gripina f sömu flokkum. Til
þéirra úrsiita komu gripirnir
tíu, sem greint eiMrá i töflu I.
þ.e. 4 kvígur og 6 geldingar. I
kvíguhópnum fór það svo, að
báðar kvígurnar i eldri flokkn-
um þóttu taka frain hinum
yngri. Sigurvegarinn var undan
Charolais-nauti og kú. sem var
A berde en A ngus-ble ndi ng ur.
en næst henni slöð kvíga af
hreinu Galloway-kyni. Svo
„Silver Bounee“.
Nú var það svo. að einhvern
timann hafði Játvarður VIII
konungur gefið keppnisbikar.
er veita skyldi sem verðlaun
fyrir bezta grip sýningarinnar,
sem væri fæddur og alinn upp
hjá sýnanda, en i Bretlandi var
og er reyndar enn talsverð
verkaskipting við framleiðsiu
og uppeldi sláturgripa. Og nú
stóð svo á, að þoir gripir, sent
allra fremstir stóðu, voru ekki
fæddir hjá sýnendum. Var nú
komið með eina 12 gripi inn í
dömhringinn vegna þessarar
keppni, og slóðu þoir fremstir
af þeim, sem til greina komu.
Sigurvegarinn varð 24 mán.
hreinræktaður geldingur af
Galloway-kyni. Silver Bounco
að nafni. Hann var Ijósgrá-
brúnn á litinn, nær þvf hvítur
lil að sjá. og hefur e.t.v. hlotið
nafn sitt af því. GalloWaygrip-
ir, þannig á litinn. hafa breiðzt
út siðustu árin, þar sem margir
þeirra liafa náð mikluin þroska.
lætta var enn einn sigur fyrir
skozku kynin.
„Clunk Cliek“
Enn var eftir að velja bezta
grip sýningarinnar úr þcim 4
gripum, sem stóðu hæst i hópi
kvigna og gcldinga og gotiö er
hér að framan. Þetta tók að
visu ekki langa stund. en áhug-
inn sást greinilega á andlitum
þess áhorfendahóps. sem þarna
sat á bekkjunum, og skildi ég
það betur en sefjun þeirra þiis-
unda. sem horfa áþað i ofvæni.
hvort fótbolti lendir innan eða
utan við markstengur og þver-
shi. Clunk Cliek var lekinn
fram yfir kviguna og einnig
geldingurinn, sem var næstur
honum i sama aldursflokki,
báðir undan Aberdeen Angus-
nautum. Þulurinn tilkynnti iir-
slitin. læssi viðurkonning hafði
verið veilt i 24. sinn og i 19.
skipti hafði gripur með Aber-
doon Angus-blóði hlotið efsta
sætið.
TAPLA I IÍRSLIT 1 EINSTAKLINGSKEPPNI, ER SYNIR AP HVAÐA NAUT-
GRIPAKYNJUM SIGURVEGARARNIR í HVERJUM PL0KKI V0RU
Plokkur Viðurkenning Paðir Móðir
Kvígur, 15 mánaða Sigurvegari Charolais Aberdeen Angus
og yngri Næst bezt Charolais Galloway x Stutthym.
Kvígur yfir 15 mán., Sigurvegari Charolais Aberdeen Angus blend.
en ekki yfir 24 mán. Næst bezt Galloway Galloway
Geldingar, 15 mán. Sigurvegari Charolais Galloway
og yngri Næst bezt Galloway Galloway
Geldingar yfir 15 mán., Sigurvegari Aberdeen Angus Charolais blend.
en ekki yfir 21 mán. Næst bezt Aberdeen Angus blendingur
Geldingar yfir 21 mán., Sigurvegari Charolais Aberdeen Angus x Hereford
en ekki yfir 24 mán. Næst bezt Charolais Aberdeen Angus blend.