Morgunblaðið - 31.01.1974, Page 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 31. JANUAR 1974

serve

ÚTS AL AH
HEfST í DAG
□
□
□
TERELYNE & ULL-
AR BUXUR STAK-
AR ALVEG l\IÝ
VARA. GÓÐIR
LITIR TVÖ SNIÐ.
FÖT MEÐ VESTI
MJÖG GOTT
SNIÐ.
SKYRTUR MJÖG
GOTT ÚRVAL AF
ALLS KONAR
SKYRTUM.
PEYSUR.
' STAKIR JAKKAR
MJÖG FALLEGIR
GÓÐ EFNI
LEÐURJAKKAR
STUTTIR OG SÍÐ
IR
KULDAJAKKAR
STUTTJAKKAR
BINDI
VESTI
SOKKAR.
40°/o
60%
AFSLATTUR
OTRÚLEG KJOR
STENDUR YFIR
AÐEIHS í HOKKRA DAGA
Jón Asgeirsson
skrifar urn tónlist
KAMMERTON-
LEIKAR F.Í.H.
FÉLAG íslenzkra tónlistarmanna
hefur ,,nú riðið á vaðið“, eins og
stendur aftan á efnisskrá og er
verkefnið ,,að útbreiða skilning á
menningar gildi lifandi hljóm-
listar“. Undirrituðum kom í hug
deila, sem upp er risin milli for-
ráðamanna gagnfræðaskólanna,
hér í Reykjavík, vegna banns á
dansleikjahaldi með þátttöku að-
keyptra hljómsveita. Þarna slær
saman þremur viðhorfum; A)
meint siðspillandi áhrif dans-
hljómsveita, B) skemmtiþörf og
löngun unglinganna og c) hags-
munir hljóðfæraleikara. Ef til er
hljómlist, sem hefur menningar-
gildi, eins og stendur í efnisskrá,
þá má ætla að gagnstæða hennar
sé til, m.ö.o. tónlist, sem ekki að-
eins sé án þess að hafa menn-
ingargildi, heldur einnig menn-
ingarlega skemmandi. Tónlist
orkar mjög á tilfinningar
manna og hefur auk þess míkil
áhrif á atferli þeirra. Þessi eigin-
leiki tónlistar hefur verið skýrður
á marga vegu.
Nýjustu rannsóknir hafa
beinst að áhrifum ómblíðra og
(ímstríðra tónasambánda og
æsandi áhrifum hljóðfalls. I óm-
bliðum tónasamböndum er
sveiflutíðnin tiilulega samstæð,
en ósamstæð í ómstríðum. Blær
tóns ákvarðast af röðun svo-
kallaðra yfirtóna og sveiflugerð,
sem er háð tónmyndun og efni
tóngjafans. Hallast vísindamenn
að þvi, að stríðandi sveiflur og
ltviiss tónmyndun sé truflandi og
jafnvel hættuleg, vegna þess að
hljóð sem er „mekanísk" hreyfing
knýi umhverfi sitt til svars þ.e. til
að sveiílast með. /Esandi áhrif
hljóðfalls er talin frumstæðasta
og elzta uppgötvun mannsíns.
Illjöðfall hefur í gegnum sögu
mannsin.s verið notað sem hvati
og ýmsar athafnir óhugsandi án
þeirrar örvunar. Spurningin er
því, hvort tónlist, sem er hljöð-
fallslega mjiig æsandi og tón-
hviiss, sé ekki beinlínis skaðleg og
hafi slæm mótandi 'álirif á hegðun
man na.
Ef til vill eru tengsl tnilli
hegðunar fólks og þeirrar tónlist-
ar sem það neytir. S\o staðhæfa
ýmsir vísindamenn, hvort sem
það er vegna hugsanlegra sið-
spillandi áhrifa vondrar tónlistar
eða forsendan fyrir slíku vali er
siðspilling af öðrum toga spunn-
inn. Ef til er góð list þá er til vond
list. (Innan sviga: Utvarpsráð
samþykkti klukkustundar popp-
þátt daglega — Spurning: er ekkt
rétt að útvarpsráð taki til
athugunar flutning sambærilegra
bökmenntaverka? Hvers eiga
sorpbókmenntir að gjalda? Sviga
lokað). Hvað kemur þessi formáli
kammertónleikum F.Í.H. við. Jú,
á sama tíma og félagið hyggst
„útbreiða skilning á menningar-
giltíi lifandi hljómli.star" bersl
það fyrir rétti sinum til miðlunar
afsiðandi tónlistar. Það kann ekki
góðri lukku að stýra, ef tveim
herrum skal þjóna samtímis.
Framtak F.l.H er lofsvert, þó
fámenni og ösamtaka dreifing
framtakssemi f hljóntleikahaldi
gæti haft alvarlegar afleiðingar.
Tónleikar, sem haldnir voru i
glæsilegum húsákynnum Mennta-
skólans við llamrahlíð s.l. föstu-
dag, voru sannarlega til þess
fallnir að „útbreiða skilning á
menningargildi lifandi tónlistar '.
Fágun og jafnvægi var yfir öllum
flutningi, þó helzt til væri hraða-
mun einum of stillt í hóf. Bæði
verkin, klarinett kvintett eftir
Brahins og strengjakvintett eftir
Dvorak eru stór-fögur verk og
gera miklar kröfur til flytjenda,
sem auðheyrilega lögðu sig alla
fram. Nokkra athygli vakti það,
að 1. fiðla skyldi vera í höndum
Karsten Andersen, og á tón-
leikunum kom það í ljós, að hann
er fágaður fiðlari, en helzt til hlé-
drægur.
Félagar Andersen voru Jön Sen
(2. fiðla), Graham Tagg
(lágfiðla), Gisela Depkat (celló),
Einar B. Waage (kontarbassi) oj'
Gunnar Egilsson, sem lék á
klárinett. Leikur Gunnars var
einstaklega góður. Hann leggur
áherzlu á mjóan og fingerðan tón,
sem naut sín vel og átti sterkan
þátt í skýrri mótun tónhendinga.
Sérstök ástæða er til að öska F.I.II
til hamingju með vel heppnaða
frumraun, þakka hljóðfæra-
leikurum frábæra frammistöðu
og vekja athygli á góðri aðstöðu
Menntaskólans við Hamrahlíð til.
hljómleikahalds.
Ingibergsson HLJÓM PLÖTUR
Nazareth:
Loud’n’proud
LP, Stereo
Fálkinn
Hljómsveitin Nazareth er af
brezkum uppruna og mun vera
stofnuð nokkru fyrir 1970, er
Jesúbylting og trúaráhugi
voru aðaláhugamál í popp-
heiminum og mun nafn hljóm-
sveitarinnar eiga upptök sín í
þessum hræringum. Hljóm-
sveitinni gekk ekki vel fyrsta
kastið og varð ekki verulega
þekkt hér á landi fyrr en tvö
lög af seinustu LP-plötu
hennar komust í efstu sæti á
vinsældalistanum hjá Erni
Petersen í útvarpinu.
Þessi nýja plata er mjög I
sa da og fyrri plötur
hljömsveitarinnar, þetta er
kynngimögnuð rokktónlist,
sem flutt er á einfaldan hátt og
virðist aðaláherzla vera lögð á
að koma taktinum til skila. Af
þeirri ástæðu eru plötur Naza-
reth allmikið notaðar í diskó-
tekum.
Hljómsveitin er skipuð
bassa, trommum, ‘gítar og
söngvara og hvað snertir
,,sánd“ er hún náskyld Blaek
Sabbath, enda koma hljóm-
sveitirnar upp á sama tima, og
einnig má greina áhrif frá
Deep Purple, þótt þeir séu
mun betri hljóðfæraleikarar
en liðsmenn Nazareth.
Trommuleikarinn er sérstæð-
ur og virðist reyna að líkja
eftir rokktrommurunum frá
því á árunum 1958—1960,
bæði hvað snertir spila-
mennsku og ,,sánd“. Einnig
hefur söngvarinn, Dan
MacCafferty, litillega breytt
stíl sínum frá fyrri plötum; er
orðinn einfaldari og fjarlæg-
ari.
Flest laganna eru eftir fé-
laga hljómsveitarinnar og ber
hæst Turn on your receiver,
sem er líklegur arftaki Broken
down angel á vinsældalistum.
Þá eru þarna heilmikil „stuð-
lög“ eins og Godown fighting,
Not fakin it og Teenage
nervous breakdown, sem öll
munu heyrast i diskotekum.
Gallinn við plötuna er heljar-
langt og tilbreytingarlitið lag
Bob Dylans, The Ballad of
Holies Brown, sem kemur eins
og skrattinn úr sauðarleggnum
innan um öll þessi rokklög. Er
þar um annað af tvennu að
ræða: hljómsveitin hefur kom-
izt í efnisþrot í upptökunni eða
þetta er tilraun til stefnubreyt-
ingar.