Morgunblaðið - 01.02.1974, Side 35
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. FEBRUAR 1974
35
R( A N £ N J ^ FRAMHALDSSAGA EFTIR , MAJ SJÖWALL OG •f . PERWAHLOÖ A JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR
20
þakka fyrir að hann var farinn
þegar ég kom. Annars sæti ég í
lífstíðarfangelsi og saumaði
strigapoka.
K: Hvernig komust þér að þvi,
sem gerzt hafði.
M.J: Hún sagði mér það.
Roseanna sagði nefnilega alltaf
sannleikann? Hvers vegna
gerðirðu þetta? sagði ég? Elsku
Mary Jane, mig bara langaði til
þess,. . . Auk þess hugsaði hún
rökrétt. Elsku Mary Jane,. . . þú
sérð á þessu að það er ekkert á
hann að treysta.
K: Og viljið þér samt halda því
fram, að þið Roseanna hafið verið
vinkonur?
M.J: Já, þótt einkennilegt megi
virðast. Ef Roseanna átti ein-
hvern vin á annað borð þá var það
ég. Það skánaði á milli okkar,
eftir að hún fluttist. Þegar hún
kom hingað, að loknu háskóla-
námi, var hún alltaf ein.
Foreldrar hennar í Denever
höfðu dáið nokkru áður og hún
virðist ekkr hafa átt systkini né
nokkra nána ættingja. Auk þess
var hún i peningakröggum'Það
varð einhver bið á þvi að hún
fengi arf eftir foreldra sína, en
skömmu eftir að hún tók ibúðina
á leigu, mun hún loks hafa fengið
þá peninga.
K: Hvernig var hún að eðlifari?
M.J: Eg held hún hafi verið
með sjálfstæðisgrillu á heilanum.
Og það lýsti sér á furðulegasta
hátt. Til dæmis þannig að hún var
því andvíg að halda sér til. Hún
lagði metnað sinn í að ganga eins
og drusla til fara. Það var með
herkjum, að hún gat lagt það á sig
að vera sómasamlega til fara i
vinnunni. Hún var uppfull af
dellukenndum hugmyndum. Hún
notaði aldrei brjóstahaldara og
veitti henni þó sannarlega ekki af
þvi að reyna að líta þar dálítið
lögulegar út. Henni var meinilla
við að vera í skóm. Yfirleitt v'ar
hún á móti fötum. Þegar hún átti
frí, átti hún það iðulega til að
ganga alstrípuð um ibúðina allan
daginn. Hún svaf aldrei í náttkjól
eða náttfötum. Þetta fór ofboös-
lega í taugarnar á mér.
K: Var hún subbuleg í
umgengni?
M.J: Hún hélt sjálfri sér ekkert
til — með vilja. Hún lét eins og
hún vissi ekki, að snyrtivörur
væru til og aldrei fór hún í
lagningu. I ýmsu öðru var hún
snyrtileg. Hún fór til dæmis mjög
vel með bækurnar sínar.
K: Hvaða áhugamál hafði hún
helzt
M.J: Hún las mikið. Og skrifaði
talsvert. En ég veit ekki hvað. Á
sumrin var hún stundum úti
klukkutimum saman. Hún sagðist
hafa yndi af gönguferðum. Og svo
voru það karlmenn. Eg veit ekki
til, að áhugamálin hafi verið önn-
ur.
Hvort vann, pabbi?
K: Var hún aðlaðandi?
M.J: Ekki vitund. En hún var
vitlaus í karlmenn og það er hægt
að komast þó nokkuð langt með
þvi einu.
K: Átti hún einhvern ákveðittn
vin?
MJ: Eftir að hún flutti frá mér,
var hún eitthvað með einhverjum
verkfræðingi, held ég. I svona
hálft ár, eða þar um bil. Ég hitti
hann stöku sinnum. Hamingjan
má vita hversu oft hún hefur
haldið framhjá honum, áreiðan-
lega óteljandi sinnum.
K: Meðan hún bjó hjá yður,
kom hún þá oft með karlamn
heim?
MJ: Já.
K: Hvað eigið þér við með oft?
MJ: Ja, hvað haldið þér.
K: Oft i viku?
MJ: Neí, það átti nú sin tak-
mörk.
K: Hversu oft þá? Svarið mér.
MJ: Mér likar ekki þessi tónn.
K: Ég nota þann tón, sem ég
kæri mig um. Hvað kom hún oft
með karlmann heim?
MJ. Einu sinni eða tvisvar i
mánuði.
K: Ogalltaf nýr i hvert sínn?
M J: Það veit ég ekki. Ég sá þá
ekki alltaf. Reyndar sjaldan.
K: Fóruð þið Roseanna aldrei
út saman — til dæmis á dansleik?
M J: Nei, aldrei. Ég veit ekki
einu sinni, hvort hún kunni að
dansa.
K: Getið þér sagt mér nöfn á
nokkrum mönnum, sem hún var
með á meðan þið bjugguð saman?
M J: Ég veit um þýzkan stú-
dent, sem við kynntumst á bóka-
safninu. Ég man, að hann hét
Mildenberger. Uli Mildenberger.
Hann kom nokkrum sinnum með
henni heim.
K: Hvað stóð það lengi?
M J: Ég man það ekki. Kannski
fimm, sex vikur. En hann hringdi
daglega og sjálfsagt hafa þau hitzt
annars staðar. Hann bjó hér i
Lincoln i nokkur ár, en fór til
Evrópu á s.l. vori.
K: Hvermg var þessi Milden-
berger i hátt?
M J: Hann var myndarlegur.
Hávaxinn, ljóshærður, herða-
breiður.
K: Voruð þér eitthvað með hon-
um lika?
M J: Hvað í fjáranum kemur
yður það við?
K: Hvað haldið þér að hún hafi
komið heím með marga karlmenn
þann tima, sem þið bjugguð sam-
an?
M J: Kannski sex, sjö...
K: Hvað vitið þér um ferð henn-
ar til Evrópu?
M J: Aðeins það, að hún hafði
lengi haft hana á prjónunum.
Hún ætlaði að fara sjóleiðina og
ferðast svo um og skoða sig um
eftir þvi sem hún gæti. Svo ætlaði
hún að búa um nokkurn tíma í
París eða Róm. Hvers vegna eruð
þér annars að spyrja mig um allt
þetta. Er ekki löggan búinn að
skjóta manninn, sem myrti hana?
K: Það var þvi miður á mis-
skilningi byggt.
M J: Má ég ekki fara núna. Ég
er i vinnu, ef þér skylduð skilja
hvað það er.
K: Hvernig varð yður við, þegar
þér fréttuð, hvað gerzt hafði.
M J: Mér varð auðvitað hverft
við. Én ég varð ekki sérlega
undrandi.
K: Hvers vegna ekki?
M J: Og þér spyrjið um það?
Manneskja, sem lifði svona lífi.
K: Þakka yður fyrir. Og verið
þér nú sælar.
M J: Og gleymið ekki þvi, sem
þér lofuðuð.
K: Ég hef engu lofað. Nú máttu
slökkva á tækinu, Jack.
Martin tók upp síðasta blaðið
frá Lincoln og las annars hugar
athugasemdir þær, sern Kafka
hafði sent með: Roseanna
Beatrice McGraw. Fædd 18. maí
1937 í Denver, Col. Faðirinn var
efnalítill bóndi. Hún gekk i skóla
í Denver og Iauk stúdentsprófi
þar. Nam bókasafnsfræði við há-
skólann í Colorado. Foreldrar
hennar létust haustið 1960. Fékk
arf að upphæð 20 þúsund dollara,
sem var greiddur henni i júli
1962. Engin erfðaskrá hefur fund-
izt og eftir því sem bezt er vitað,
lét hún enga erfingja eftir sig né
nána ættingja á lífi.
Hvað viðkemur framburði þess-
ara tveggja vitna: Eg hafði sterk-
lega á tilfinningunni, að Mary
Jane Peterson reyndi að sverta
mynd Roseönnu McGraw og þegði
yfir ýmsu, sem hefði getað orðíð
óþægilegt fyrir mannorð hennar
sjálfrar. Hvað snertir framburð
Mulvaneys þá hef ég getað rann-
sakað hann nokkuð. Það er rétt,
að Roseanna var aðeins með ein-
um öðrum manni þann tíma, sem
þau voru saman. Það kemur fram
í dagbók, sem fannst í íbúð henn-
ar. Það var hinn 22. marz og upp-
hafsstafir mannsins eru
U.M(gæti verið Uli Mildenberg-
Vetvakandi svarar í síma 10-100
kl. 1 0.30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags
• BARNAUPPELDI
Hafnfirzk móðir skrifar:
„Fréttir herma, að hinn kunni
barnalæknir dr. Spock leggi sí-
aukna áherzlu á mikilvægi festu í
barnauppeldi af hálfu foreldra og
að slík festa verði að byggjast á
sjálfstrausti. Dr. Spockharmarað
velviljaðir sérfræðingar um með-
ferð barna hafi óafvitandi skaðað
slíkt sjálfstraust og festu með
prédikunum sínum undanfarna
átratugi.
Þrátt fyrir þetta má þakka upp
eldissérfræðingunum fjölmargt
gott og gagnlegt, og fagna ber
fyrirhugaðri aukningu í sálfræði-
þjónustu barna í Reykjavík. Engu
að síður má benda íslenzkum upp-
alendum og sérfræðingum um
meðferð barna á tiltölulega ný-
byrjaða geðverndarstarfsemi í
Noregi, þar sem starfsaðilar
heilsuverndarstöðva hafa hrund-
ið af stað umræðuhópum meðal
foreldra til eflingar þekkingu
þeirra og sjálfstrausti í uppeldis-
málum. Sömuleiðis hefur þótt
gefast vel að áætla mæðrunum
rýmri tíma en áður tíðkaðist til
viðtals við lækna og hjúkrunar-
konur, þegar börnin eru færð til
skoðunar í heilsuverndarstöðv-
ar.“
• UNGIR
SJÓMENN
HAFA MISST
BÁTINN SINN
TriIIukarl sendir eftirfarandi
hugvekju:
„Velvakandi góður.
Ungir sjómenn hafa misst bát-
inn sinn, sluppu naumlega frá
honúm sökkvandi í hafróti og
hríðarbyl. Það voru gæfumenn,
sem komu þeim til hjálpar á
elleftu Stundu.
Við skulum huga nánar að þess-
um ungu og hraustu sjómönnum.
Hér koma við sögu kornungir
hörku-sjómenn, menn, sem hafa
valið sér það hlutskipti að vinna
við aðalatvinnuveg þjóðarinnar,
en ekki sótzt eftir langskólagöngu
á kostnað skattborgaranna. Hér
koma við sögu menn, sem hafa
með þekkingu sinni og dugnaði
öðlazt það traust að vera trúað
fyrir skipum og áhöfnum þeirra í
skammdegisveðrum á umhleyp-
ingasamasta hluta hnattkringl-
unnar. Ég nefndi skattborgarana
og langskólagöngu. Er ekki kom-
inn tími til þess, að því sé gefinn
gaumur, að þessi þjóð getur ekki
setið svo til öll á skólabekkjum
fram á fullorðinsár og síðan geng-
ið með hvítt um hálsinn og skjala-
tösku undir hendi.
Við eigum að bera virðingu fyr-
ir þeim, sem feta i fótspor þeirra
manna, sem bezt hafa dugað þjóð-
inni, það er sjómönnunum, mönn-
um, sem bera uppi mikinn hluta
af þjóðarbúinu með ósérhlífni og
dugnaði.“
# VANTAR
SJÓMENN EKKI
„FRÆÐARA“.
Ug trdlukarl heldur áfram:
„Okkur vantar sjómenn, en
ekki „fræðara", okkur vantar
menn, sem vilja vinna við fram-
leiðslustörfin, en af „fræðingum“
eigum við nóg í bili — og vel það.
Þessir ungu sjómenn, sem hér
voru gerðir að umtalsefni, hafa
misst bátinn sinn, illa tryggðan.
Væri ekki rétt, að við hlypum
undir bagga með þeim og gerðum
þeim mögulegt að ná sér í annan
bát? Kæmi það ekki aftur i
þjóðarbúið? Ég er anzi hræddur
um, að það gæfi þjóðinni meira í
aðra hönd en eilífðarhjálpin til
SlNE-manna, en sú hjálp er
hvorki þökkuð né metin sem
skyldi. Margur SINE-maðurinn
ætti að roðna, þegar hann lítur
framan i ungu sjómennina. Hinir
svokölluðu menntanenn, sem
þiggja stórfé af sameiginlegum
sjóði skattborgaranna, krefjast
þessa og krefjast hins og koma
svo ekki til landsins að námi
loknu. Þeir, sem koma heim,
mættu og minnast þess, þegar
þeir eru að skrifa reikningana á
samborgarana, að það voru þessir
sömu skattborgarar, sem höfðu þá
á bakinu allt námið i gegn.“
0 LOFAEISVO
EINN...
Hér lýkur bréfi trillukarls.
Hann heldur ekki í heiðri þá gull-
vægu reglu, að lofa ei svo einn, að
annar sé lastaður. En vissulega er
það rétt, að allt það fé, sem eytt er
í skólagöngu og „menntun" nýtist
ekki sem skyldi. Hitt er aftur á
miti rangt að dæma alla SÍNE-
menn eftir hávaðasömum minni-
hluta, sem æ ofan i æ lætur til sin
heyra á þann hátt, að það hlýtur
að skaða námsmenn almennt og
gera marga tortryggna á gildi
menntunar. En sem betur fer
verður mikill meirihluti þessara
námsmanna nýtir þjóðfélagsþegn-
ar — og flytja inn í landið þekk-
ingu, sem þjóðinni er nauðsynleg
og kemur henni til góða. Alll
þetta fólk má ekki dæma eftir
hinum fáu, þótt þeir hafi hátt og
sýni oft lítinn þroska.
Eðlilegt er, að trillukarli sárni
við þá menn, sem ekki snúa heim
að námi loknu, heldur láta aðrar
þjóðir njóta góðs af menntun
sinni og starfskröftum. Það er
blóðtaka, sem margir eiga erfitt
með að sætta sig við.
r
213.07»
talsins 1.
des. 1973
ISLENDINGAR voru 213.070 tals-
ins þann 1. des. 1973, samkvæmt
bráðabirgðatölum Hagstofunnar,
og hafði fjölgað um 2.718 frá 1.
des. 1972, eða um 1,29%. Voru
þeir 210.352 samkvæmt bráða-
birgðatölum 1. des. 1972. Frá 1.
des. 1971 til 1. des. 1972 var fjölg-
unin 1,71% og dró því nokkuð úr
henni næsta ár á eftir.
Ibúar kaupstaðanna voru, sam-
kvæmt bráðabirgðatölum 1. des.
1973:
Reykjavík
Kópavogur
Hafnarfjörður
Keflavík
Akranes
Isafjörður
Sauðárkrókur
Siglufjörður
Ölafsfjörður
Akureyri
Húsavík
Seyðisfjörður
Neskaupstaður
Vestmannaeyjar
íbúafjöldi sýslnanna var þann
1. des. 1973, samkvæmt bráða-
birgðatölum Hagstofunnar:
Gullbringusýsla 9.361
Kjósarsýsla 4.140
Borgarfjarðarsýsla 1.392
Mýrasýsla 2.226
Snæfellsnessýsla 4.438
Dalasýsla 1.134
A-Barðastrandarsýsla 442
V-Barðastrandarsýsla 1.958
V-Isafjarðarsýsla 1.679
N-Isafjarðarsýsla 1.569
Strandasýsla 1.186
V-Húnavatnssýsla 1.422
A-Húnavatnssýsla 2.394
Sk agaf j arðarsýsla 2.370
Eyjafjarðarsýsla 3.791
S-Þingeyjarsýsla 2.896
N-Þingeyjarsýsla 1.790
N-Múlasýsla 2.182
S-Múlasýsla 5.200
A-Skaftafellssýsla 1.742
V-Skaftafellssýsla 1.348
Rangárvallasýsla 3.296
Árnessýsla 8.841
84.299
11.571
10.922
5.977
4.400
3.093
1.740
2.076
1.096
11.438
2.110
928
1.672
4.892
12 hreppar voru með yfir 1.000
ibúa, samkvæmt fyrrnefndum töl-
um:
Grindavíkurhreppur 1.450
Miðneshreppur 1.087
Njarðvíkurhreppur 1.690
Garðahreppur 3.624
Seltjarnarneshreppur 2.464
Mosfellshreppur 1.182
Borgarneshreppur 1.260
Ólafsvíkurhreppur 1.058
Stykkishólmshreppur 1.098
Dalvfkurhreppur 1.121
Hafnarhreppur 1.097
Selfosshreppur 2.632
Þrir minnstu hreppar landsins
voru Múlahreppur i A-Barð. og
Fjallahreppur í N-Þing. með 25
fbúa hvor og Selvogshreppur í
Árn. með 26 íbúa. Loðmundar-
fjarðarhreppur í N-Múl. hafði 1.
jan. 1973 verið sameinaður
Borgarfjarðarhreppi, en þá var
íbúatala hans 1.
Frá 1. jan. sl. teljast Garða-
hreppur og Bessastaðahreppur til
Kjósarsýslu í stað Gullbringu-
sýslu. Miðað við nýju sýslumörkin
var ibúatala Gullbr.s. 5.475 og
Kjósars. 8.026 1. dés. sl.
Óstaðsettir ibúar, þ.e. ekki í
Reykjavík, öðrum kaupstöðum
eða sýslum, voru 1. des. sl. 59
talsins.
Hvað skiptingu eftir kynjum
áhrærir, voru karlar um 2.200
fleiri en konur á landinu öllu, en i
Reykjavík voru konur hins vegar
um 2.200 fleiri en karlar, þannig
að utan Reykjavíkur bjuggu um
4.400 fleiri karlar en konur. Sam-
kvæmt tölum Hagstofunnar
bjuggu um 3.800 fleiri karlar en
konur i sýslunum, þ.e. aðallega i
sveitunum.