Morgunblaðið - 26.02.1974, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. FEBRÚAR 1974
5
Skúli Pálsson, Laxalóni:
Rógburður um regnboga-
silunginn á Laxalóni
I TÍMANUM 17. febrúar eru
fluttar hugleiðingar 'viðkomandi
ræktun á regnbogasilungi undir
fyrirsögn „Gæti regnbogasilung-
ur raskað jafnvæginu f stórán-
um?“
Tilefni þessarar hugleiðingar
er sú, að til mála hefur komið, að
starfsemi fiskræktarstöðvarinnar
yrði flutt austur í Ölfus.
Það er furðulegt, hversu mjög
er gerð tilraun til þess að rugla
dómgreind almennings f þessu
máli og valda stórtjóni fyrir mig
persónulega og þjóðina í heild.
Viðkomandi grein þessari vilég
gefa eftirfarandi upplýsingar:
1. Regnbogasilungur er ekki að
neinu leyti frábrugðinn venjuleg-
um silungi. Þessi silungstegund
hefur verið valin til ræktunar
sem matfiskur um allan heim í
rúmlega 100 ár vegna þeirra
eiginleika, sem hún hefur, en þeir
eru að vaxtarhraði er meiri en
allra þekktra silungstegunda og
hún skilar beztum arði fyrir fram-
leiðendur. Sem dæmi vil ég
nefna, að danskar fiskeidisstöðv-
ar framleiddu og fluttu út 11.00
— ellefu þúsund tonn af regn-
bogasilungi síðastliðið ár að verð-
mæti rúml. 1 milljarður ísl. kr.
Fjöldi fiskeldisstöðva 1 Dan-
mörku mun vera 500—600. Á
meginlandi Evrópu, Bretlandi og
írlandi munu nú vera framleidd
árlega 60—70.000 tonn. I Banda-
ríkjunum, Japan og fjölda mörg-
um öðrum löndum heims er fram-
leitt mjög mikið magn af þessari
silungstegund, af þeim ástæðum,
sem áður er greint frá.
2. í fyrrnefndri grein er upplýst,
að lækir og lindir séu í tengslum
við vatnasvæði Ölfusár og Hvítár
og spurt, hvað gæti gerzt, ef regn-
bogasilungur kæmist í árnar og
færi að tímgast þar án „íhlutunar
manna". Mér er ekki kunnugt um,
að jafnvægi í náttúrunni hafi
breytzt í ám og vötnum í heimin-
um, þó að regnbogasilungur sé
þar. Regnbogasilungur hefir 1
fjölda ára verið látinn í ár og vötn
víða um heim til þess að auka
fjölbreytni í sportveiði. Ég er
mótfallinn því, að slíkt verði gert
á íslandi, enda ekki þörf, þar sem
við höfum ágætar silungstegund-
ir, sem hafa aðhæfzt okkar um-
hverfi í aldaraðir. Gera má ráð
fyrir, að regnbogasilungur myndi
ekki tímgast villtur í okkar köldu
ám, og sú hefir reynsla orðið ann-
ars staðar.
3. Greinarhöfundur upplýsir,
að regnbogasilungs hafi orðið
vart f Grafarholtslæk neðan við
Laxalón. Ég er greinarhöfundi
þakklátur fyrir þessar upplýsing-
ar, þar sem hann — sennilega
óafvitandi — er að veita því
brautargengi, sem ég hef hér á
undan upplýst í þessu máli. Vatn
frá Grafarholtslæk rennur f ósa
Elliðaánna. Mér er ekki kunnugt
um, að líffræðilegt gildi Elliða-
ánna hafi minnkað, þótt vatn frá
Grafarholtslæk renni í ósa ánna.
Þess má jafnframt geta, að lax-
veiði í Elliðaánum hefir aukizt
mikið síðustu ár, þrátt fyrir það
að fiskeldisstöðin á Laxalóni sé í
nábýli við Elliðaárnar. — Það er
margt skrítið í kýrhausnum, sagði
karlinn. Fyrirtæki mitt hefir nu í
tæpan aldarfjórðung verið starf-
rækt I því augnamiði að framleiða
regnbogasi Iung og hrogn til út-
flutnings. Tæpur aldarfjórðungur
er nú liðinn, en ástæðan fyrir þvf,
að útflutningur hefir ekki hafizt,
er sú, að veiðimálastjóri hefir taf-
ið starfsemi þessarar atvinnu-
greinar með þvf að segja að sjúk-
dómar væru fyrir hendi í fisk-
eldisstöðinni. Jafnframt hefir Þór
Guðjónsson upplýst opinberlega,
að hann hafi ekki þekkingu á
fisksjúkdómum. Sannleikurinn er
sá, að fisksjúkdómar hafa aldrei
verið i fiskeldisstöðinni á Laxa-
lóni. Að gefnu tilefni vil ég upp-
lýsa, að regnbogasilungshrognin
voru flutt til landsins með leyfi
landbúnaðarráðuneytisins árið
1951 og þau afhent, þegar fiski-
fræðingar höfðu rannsakað heil-
brigði hrognanna og vottorð, sem
fylgdu þeim.
1 tæpan aldarfjórðung hafa lax-
og silungsseiði frá Laxalóni verið
látin f flestar ár á landinu og
skilað ágætum árangri. Þór
Guðjónsson hefir ekki séð ástæðu
til að banna flutning á laxi og
islenzkum silung frá Laxalóni,
þar sem hættulegir sjúkdómar
eiga að vera.
Innan skamms tíma mun ég
taka ákvörðun viðkomandi því,
hvort þessi verðmikli regboga-
silungsstofn, sem ekki er i dag
hægt að meta til fjár, verður drep-
inn niður eða seldur úr landi.
Fyrirtæki mitt hefir nú varið sem
næst 12 millj. króna i tæpan
aldarfjórðung tilþess að viðhalda
stofninum, án þess að geta fengið
heilbrigðisvottorð, sem þarf að fá
til þess að geta flutt fisk eða
hrogn úr landi. Hér er um stór-
hneyksli að ræða og svartan blett
á íslenzku atvinnulífi og frelsis-
skerðingu til athafna einstakl-
ings. Öhæfuverknaður gagnvart
mér persónulega, þessum málum
viðkomandi, er svo svæsinn, að
dulbúið hótunarbréf, sem ekki er
undirskrifað, hefir borizt mér.
Hver höfundurinn er, er mér
ókunnugt um. Er ekki mál til
komið að þessum ófögnuði linni?
Þar sem þetta mál varðar ekki
aðeins mig persónulega heldur
þjóðhagslega afkomu siðar meir,
leyfi ég mér að skora á þá, sem
hafa áhuga á þessu máli, að láta
heyra frá sér á opinberum vett-
vangi.
Laxalóni i febrúar 1974.
MIÐBKR KÖ PflVOGS
l.'flFflNGI VESTUR HLUTI
benjamin magnusson arkitekt ‘ f.a.i
telknistofa auéfbrekku 53 U'opavogi
BORGIR S/F
— Magnús Baldvinsson múrarameistari og Trésmiðja Hákons og Kristjáns
BYGGJA
2ja og 3ja herbergja íbúðir í 3ja — 8 hæða fjölbýlishúsum í vesturhluta 1. áfanga Miðbæjar Kópavogs.
Arkitekt er Benjamín Magnússon, F.A.I.
X
íbúðir þessar, sem eru frá 65 fm upp i 96 fm, seljast tilbunar undir tréverk og málningu, ásamt allri sameign frágenginni.
X
Hverri íbúð fylgir bílgeymsla undir upphituðu garðplani.
X
íbúðir þessar verða afhentar á timabilinu des. 1 974 — feb. 1975.
X
FASTEIGIMASALAN NORÐURVERLHátúni 4 A Símar 21870—20998.
Hilmar Valdimarsson, fasteignaviðskipti, Jón Bjarnason hrl.