Morgunblaðið - 28.12.1974, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. DESEMBER, 1974
9
Benedikt Gíslason
frœðimaður og fyrrum
bóndi — áttrœður
Benedikt Gfslason frá Hofteigi
varð áttræður 21. des. s.l. — Með-
fylgjandi grein barst blaðinu þvf
miður ekki f tæka tfð svo hægt
væri að birta hana á afmælisdag-
inn.
Svo skrifar dr. Stefán Einars-
son I formála vió ritverk Guð-
mundar Friðjónssonar skálds:
„Sumar raddir náttúrunnar eru
svo þrákvæðar við eyru manna, að
það virðist burður í bakkafullan
arinsson. Telur hann landvarnar-
mann Islands og ríki hans hafi
náð frá Eyjafirði allt að Þjórsá.
En má þá ekki segja, að með
nokkrum hætti feti nu Benedikt í
fótspor goðans frá Hofi f Vopna-
firði og komi nú á 20. öld fram
sem landvarnarmaður gegn ýms-
um kenningum og hleypidómum?
Ekki skal hér lagóur dómur á
fræði Benedikts Gislasonar, en
þau eru mikil að vöxtum, ætt-
fræði, sögurannsóknir, landbún-
aðarmál, auk þess ljóðagerð og
skáldskapariðkanir. Eitt skal þó
ræða hér um að nokkru, en það er
bók hans Islenda, sem nú er að
koma út í annað sinn, þar sem
hann setur fram kenningu um
landnám Islands, sem lítt hefur
verið rædd ennþá, en þar er vissu-
lega margar skarplegar og nýstár-
legar athuganir að finna. Senn
hallar nú undan fæti hjá þessum
aldna fræða-goða, þar sem hann
hefur göngu sína inn á 9. tug ævi
sinnar. En hann lifir lengi í verk-
um sínum fyrir tungutak sitt og
frumlega hugsun.
SÍMIMER 24300
til sölu og sýnis 28.
Húseignir
af ýmsum stærðum og 2ja, 3ja,
4ra, 5 og 6 herb. ibúðir
Sérhæð
um 1 20 fm í 12 ára þríbýlishúsi
i Hafnarfirði omfl.
!\ýja fasteignasalaii
Simi 24300
Laugaveg 1 2|
utan skrifstofutima 18546
FASTFJGNAVER HA
Klapparstfg 16.
sfmar 11411 og 12811
íbúðir óskast
læk, ef athygli manna er vakin á
þeim. 1 mannheimum má lfkja
daglegum klið blaða og timarita
við þessar raddir. Hitt er sjald-
gæfara, að einstaklingar, sem
ekki hafa blaðagerð að atvinnu,
hafi brjóstþol, raddstyrk og radd-
blæ nógu sérkennilegan til að
vinna sér vissan stað í hljómsveit
dagsins og áranna.“
Þessi tilvitnuðu orð geta vissu-
lega hæft fleirum en Guðmundi
Friðjónssyni og ber þá ekki sízt að
nefna þann sem í dag fyllir átt-
unda tuginn, Benedikt Gíslason
frá Hofteigi. Hér verður ekki
langt mál flutt, enda ekki miklum
né löngum kynnum til að dreifa,
þar sem fundum okkar Benedikts
hefur aðeins þrisvar borið saman.
Af sömu ástæðum verður ekki
heldur hér rakinn æviferill og
uppruni. En saga hans er um
margt svo sérstæð og margþætt,
barátta hans fyrir hugsjónum sin-
um á vettvangi islenzks þjóðlífs
svo einörð, að skylt er að geta
hans hér að nokkru á þessum
merku tímamótum ævi hans. Þótt
vitað sé, að Benedikt hafi verið
öreigi, unnið sig upp á erfiðum
krepputímum í það að verða einn
stærsti fjárbóndi á Austurlandi
og bæta niðurnidda jörð að húsa-
kosti og mannvirkjum og síðar
fundið upp nýja heyþurrkunaraó-
ferð, verður hans hér að öðru
leyti eingöngu minnzt vegna
fræða sinna og ritmennsku. Eitt
af ótviræðum einkennum Bene-
dikts er, að hann fer engar troðn-
ar slóðir, hvorki í fræðum sinum
né öðru. Hann lét um eitt skeió
stjórnmál til sín taka, en var of
sjálfstæður til þess að láta
nokkurn flokksaga beygja sig til
lengdar. Það sama varð uppi á
teningnum i islenzkum fræðum.
Hann ánetjaðist þar engri kenn-
ingu annarri en sinni eigin.
Annað ber hér og að nefna og er
það hið þróttmikla og safaríka
málfar, sem rit hans jafnan bera
með sér. Still hans er að visu ekki
alltaf samfelldur, en þar sem hon-
um tekst upp leifrrar hann af
skáldlegri sýn. Mætti þar nefna
minningargreinar, sem eru flest-
ar hafnar yfir það venulega og
hafa margar merkar mannlýsing-
ar að geyma og jafnframt listrænt
gildi. Fyrsta bók Benedikts, sem
út kom, held ég að hafi verið
Smiður Andrésson, þar sem hann
gerir tilraun til aó hnekkja ríkj-
andi söguskoðun um einn meiri
háttar valdsmann á 14. öld. En
bókin olli miklu umtali, umhugs-
un og deilum um sögu Islands á
þessu tímabili og komu þar á rit-
völl menn sem þar höfðu ekki sézt
áður. Ekki skulu þau fræði rædd
hér, en þar gerir hann að umtals-
efni höfðingja þeirra Aust-
firðinga á 13. öld, Þorvarð Þór-
Ég vil svo að endingu þakka
honum kynnin, þótt stutt séu, og
árna honum allra heilla með
ógengin æviár.
Sigurður Sigurmundsson
Hvftðrholti
FbIwsIII
KFUM Reykjavik.
Samkoma annað kvöld kl. 20.30.
Gunnar J. Gunnarsson og Hilmar
Baldursson tala. Kvennakór
syngur. Allir velkomnir.
Skrifstofa Félags
einstæðra foreldra
er opin mánudaga og fimmtudaga
kl. 3 — 7. Aðra daga kl. 1—5.
Simi 1 1822.
Hjálpræðisherinn
( dag kl. 20.30 NORSK JULE-
TRESFEST. Hafsteinn Knud Lar-
sen og fru stjórna.
Sunnudag kl. 1 1 helgunarsam-
koma.
Kl. 14 jótafagnaður fyrir sunnu-
dagaskólann og stúlkna- og
drengjaklúbbinn.
Kl. 20.30 hjálpræðissamkoma.
Höfum kaupendur að 2ja—6
herb. íbúðum, sérhæðum, rað-
húsum og einbýlishúsum.
Opið í dag.
Til Sölu: 1 67 67
Símar: 1 67 68
Einstaklingsíbúð
ofarlega í háhýsi við Austurbrún.
Suðursvalir. Útborgun 2 milljón-
ir.
2ja herb. íbúð
á 3. hæð við Blikahóla. Að
mestu fullgerð íbúð. Útborgun
2,3 milljónir.
2ja herb. íbúð
i risi við Freyjugötu. Útborgun
1,2 milljónir.
2ja herb íbúð
á 2. hæð i steinhúsi við Baldurs-
götu, (búð i ágætu ástandi. Út-
borgun 2,3 milljónir.
3ja herb. ibúð
á 1. hæð i fjórbýlishúsi við Sæ-
viðarsund. Stór geymsla eða her-
bergi i kjallara.
3ja herb íbúð
í kjallara (ekki niðurgrafinn) við
Miklubraut. fbúð um 80 fm. Ný-
leg eldhúsinnrétting. Sérinn-
gangur. Sérhiti. Útborgun 2,5
milljónir.
4ra herb. íbúð
ofarlega i háhýsi við Æsufell.
Um 1 00 fm ibúð i ágætu standi.
Teppi á stofu og gangi. Sameign
í vöggustofu, barnaheimili og
gufubaðstofu. Glæsilegt útsýni.
Bilskúr.
4ra herb. íbúð
á 3. hæð við Hraunbæ, ásamt
eignaraðild að tveimur litlum
ibúðum á jarðhæð. Útborgun 4
milljónir.
4ra berb. kjallaraibúð
i tvibýlishúsi við Efstasund. 48
•fm steinsteyptur bilskúr með
gryfju. Útborgun 2 milljónir.
Einar Sigurðsson, hrl
Ingólfsstræti 4, sími 16767
EFTIR LOKUN --------- 32799
og 43037
Til SÖIu
mjög góðar efnalaugavélar ásamt gufukatli og
öllu tilheyrandi. Gott verð, ef samið er strax.
Upplýsingar í síma 94-71 71, á kvöldin.
Einbýli — skipti.
Litið einbýlishús i úthverfi borgarinnar i skiptum fyrir litla ibúð i
miðborginni. f húsinu eru 3 svefnherbergi 2 snyrtingar, éldhús, stofa
ca. 32 fm. húsbóndakrókur og konukrókur. Ennfremur er sér skrifstofa
með sima. Svalir eru með allri suðurhlið og vesturhlið hús.sins, bílskúr
og sundlaug. Um beina sölu er einnig að ræða. Tilboð leggist á
afgreiðslu blaðsins fyrir 8. jan. '75 merkt „Rólegt" 8994.
Jólatrés-
skemmtun
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur heldur jóla-
trésskemmtun að Hótel Sögu (Súlnasal)
fimmtudaginn 2. janúar 1 975 kl. 3 s.d.
Sala aðgöngumiða verður í skrifstofu VR, Haga-
mel 4:
Laugardaginn 28. des. kl. 9 — 1 2.
Mánudaginn 30. des. kl. 9 — 1 7
Þriðjudaginn 3 1. des. kl. 9 — 1 2
Fimmtudaginn 2. jan. kl. 9 —12.
Tekið á móti pöntunum í síma 26344.
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur.
FLUQELDmLA
í VESTI RB EXI M
Margar gerðir af flugeldum.
Fjölskyldupokar. Jókerblys.
Rómönsk blys. Bengalblys.
Stjörnublys. Fallhlífarblys.
Stjörnuljós. Bengaleldspítur ofl.
Dunhagi 23,
sími 28510
Tit sölu m.a.
Einbýlishús í Skerjafirði
Húsið er í smíðum og á einni hæð 150 fm. Teikningar
og nánari upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
I smíðum án vísitölu
Eigum enn óselda eina 2ja herb. íbúð mjög stóra og þrjár
4ra herb. íbúðir 111 — 114 fm brúttó við Dalssel í
Breiðholti. Sérþvottahús fylgir stærri íbúðunum. Fullgerð
bifreiðageymsla fylgir hverri íbúð. Óvenju mikið útsýni.
Full ábyrgð byggjanda (seljanda). Fullbúnar undir tré-
verk síðsumars. '75. Hagstæðir greiðsluskilmálar. Teikn-
ing og nánari upplýsingará skrifstofunni.
5 herb. úrvals íbúð
á 2. hæð 140 fm við Hraunbæ. Tvennar svalir. Mikill
harðviður. Teppi á allri íbúðinni. Sérþvottahús og búr á
hæðinni. Frágengin sameign með bílastæðum.
I gamla Austurbænum
4ra herb. íbúð á 1. hæð í steinhúsi. Eldhús nokkuð
endurnýjað. Laus strax.
Efri hæð í Norðurmýrinni
3ja herb. um 90 fm. góð íbúð með sérhitaveitu.
Höfum kaupendur að 2ja, 3ja, 4ra og 5 herb. íbúðum,
hæðum og einbýlishúsum.
Sérstaklega óskast íbúðir með bílskúrum og húseign
með meira en einni íbúð
Opið í dag laugardag og á mánudaginn 30. desember.
Lokað á gamlársdag.
ALMENNA
FASTEIGNASAUN
LAUGAVEGI 49 SÍIVIAR 21150-21370