Morgunblaðið - 25.03.1975, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. MARZ 1975
27
Minninq:
Sigríður Jóhanna
Sigurðardóttir
F. 13.11.1897
D. 20.3.1975.
Sigriður fæddist að Yztu-
Görðum í Hnappadalssýslu. Hún
var yngst þriggja dætra þeirra
hjónanna Kristinar Þórðardóttur
og Sigurðar Guðmundssonar, sem
þá bjuggu þar. Hún ólst upp hjá
þeim, fyrstu árin að Yztu-
Görðum, en frá 1911 að Miklaholti
i Miklaholtshreppi, þar sem for-
eldrar hennar bjuggu síðan hjá
elztu dóttur sinni.
Tvítug giftist Sigríður Jóhanni
Hjörleifssyni frá Hofsstöðum í
Miklaholtshreppi. Hann var þá 24
ára gamall, hafði fyrir þrem árum
lokið búfræðiprófi frá Hólaskóla
og var nú kennari á æskustöðvum
sínum. Síðar fékkst hann um ára-
bil við þingskriftir, en hóf ungur
verkstjórn við vegagerð og varð
síðar þjóðkunnur fyrirliði í þeirri
sveit. Hann dó fyrir aldur fram
árió 1959.
Þau Sigríður og Jóhann hófu
búskap að Hofsstöóum, og næstu
8 árin áttu þau heima í Mikla-
holtshreppi, en árið 1925 settust
þau að í Reykjavík. Níu árum
síðar fluttu þau í eigið hús við
Vesturvallagötu 10, og siðan hefir
Sigriður átt þar heima.
Börn þeirra Sigríðar og
Jóhanns, sem upp komust, eru:
Sigurður vegamálastjóri, kvænt-
ur Stefaníu Guðnadóttur, Kristj-
ana Elísabet, gift Friðjóni
Ástráðssyni fulltrúa og Dóra, gift
Magnúsi R. Gislasyni tannlækni.
Lengi var fimm ára snáða þung-
bært að sætta sig við það fyrsta
mikla mótlæti æviáranna að verða
að sannreyna, að frænka hans og
uppeldissystir yrði ekki lengur sú
kona, sem veitti honum blíðu sína
óskipta. Öllum öðrum var það
auðskilið, að heimasætan unga að
Miklaholti og kaupamaðurinn
felldu saman hugi. Hann var óum-
deilanlega í allra fremstu röð
ungra manna héraðsins að gáfum,
menntun og atgervi, hún frábæri-
lega fögur og efnileg stúlka.
Sennilega hef ég losnað mjög
seint við þessa afbrýðisemi frum-
bernskunnar þó að mér tækist
loks aó unna fyrsta kennara min-
um, fyrsta vinnuveitanda og
fyrsta heimilisföður hér í Reykja-
vík sæmilegs sannmælis vegna
mikilla hæfileika hans og mann-
kosta. Og ljúft smyrsl var það
jafnan á sárið, að ég var Sigríði
alla tið — þrátt fyrir öll æskubrek
og yfirsjónir— „elsku drengurinn
hennar“, sem hún — eins og í
Minning:
F. 8.9. 1956.
D. 19.3. 1975.
1 DAG, 25. marz, er til moldar
borinn okkar ástkæri bróðir og
mágur, Öskar Bragason Meistara-
völlum 21 hér í borg, er lézt á
Borgarspitalanum hinn 19. marz
s.l. Nú þegar hann er horfinn
okkur viljum við bera honum
hinztu kveðju okkar.
Það er svo ótrúlegt að hugsa til
þess að Óskar skuli ekki lengur
vera hjá okkur. Þegar við sátum á
kvöldin i vetur og gerðum áætlan-
ir um sumarfríið okkar, virtist
lífið allt svo bjart í kringum
okkur. Þetta skyldi verða hans
fyrsta utanlandsferð og vildum
við gera allt til að þessi ferð yrði
sem ánægjulegust. Og þegar við
fengum svar um að allt væri til-
búið fyrir komu okkar til Tékkó
slóvakiu, virtist allt vera fullkom-
ið. En aðeins þremur dögum eftir
að svarið barst okkur, var hann
lagður af stað í lengri ferð —
aleinn. Það er sárt fyrir okkur, að
sjá á bak svo góðum bróóur og
vini sem Óskar var, en sárara er
þetta þó ömmu og afa, sem ólu
okkur bræóurna upp, og unnustu
gamla og góða daga — fann oftast
eitthvað til afbötunar þó að eng-
um öórum væri unnt að eygja
minnstu málsbætur. Trúlega
verður það þessi nærfærna hlýja
hjartans, sem reynist okkur öll-
um, sem Sigríður veitti vináttu
sína og ást, dýrmætast til æviloka
af öllu því góða, sem við geymum
núí endurminningunum um hana.
Áreiðanlega var Sigríður mjög
lífsglöð og hamingjusöm fyrstu 37
æviárin, þvi að nokkrir örðugleik-
ar frumbýlisins urðu til þess eins
að auka sjálfstraust hennar, reisn
og lífsþrótt. Þar gafst hinum
miklu hæfileikum hennar tæki-
færi til sannprófunar allra þeirra
eiginleika, sem ákjósanlegastir
eru í fari góðrar konu og ástríkrar
móður. Mér er e.t.v. minnisstæð-
ast hve allt var tandurhreint og
fágað, þar sem hún réð ríkjum,
ekki einungis hið ytra heldur
einnig hið innra, í heiðríkju og
vammleysi þess hugarfars, sem
einkenndi öll hennar orð og at-
hafnir. Alla tíð var grandvarleiki
hennar frábær, studdur góðri
greind, miklu þreki og ósér-
plægni. Bæði nutu hjónin þess að
veita öðrum þátttöku í hamingju
þeirra vegna síaukinnar farsæld-
ar fjölskyldunnar. Þess vegna
þótti öllum gott að sækja þau
heim.
Árið 1934 verða skyndileg
þáttaskil í lífi Sigríðar. Þá veikist
hún. 1 stað þess að leita lækninga
í tæka tíð, unna sér hvildar, rækir
hún skyldutörfin eins og ekkert
hafi í skorizt. Afleiðing þess verð-
ur sú, að eftir það er líkami henn-
ar aldrei laus við þjáningar. En
þegar þær aukast virðist hinn
andlegi þroski vaxa, lífsviljinn
styrkjast, sjálfsaginn eflast, bar-
áttuþrekið færast í aukana meó
hverju nýju áfalli. Þegar auðsætt
er orðið, að enga Iækningu er
framar að fá virðist hún sætta sig
við hin illu örlög, kvartar aldrei,
rækir störf sín á heimilinu svo
lengi að læknar hennar verða
furðu lostnir. Fyrir níu árum
verður hún loks að gefast upp og
sætta sig við að fara i sjúkrahús,
en einnig þar verður hún alla
stund andlega óbuguð unz yfir
lýkur. Síðustu 8 árin dvaldist hún
í sjúkradeild Hrafnistu, þar sem
hún naut mikillar umönnunar
starfsfólksins alls og barna henn-
ar og tengdabarna, sem létu eng-
an dag líða án þess að sækja hana
heim. Á banabeðinum var þakk-
hans sem I dag kveður góðan unn-
usta, og stendur ein. Það skarð,
sem höggvið er i vinahópinn,
verður aldrei bætt.
Við biðjum algóðan guð að
styrkja afa, sem ekki getur fylgt
honum I dag, þar sem hann liggur
á sjúkrahúsi, og þökkum Óskari
hve hann var alltaf bliður og góó-
ur við hann. — Og elsku ömmu,
sem er svo sterk á þessum erfiðu
stundum, biðjum við guð að varð-
veita og styrkja.
Það er því miður litið hægt að
segja Þóru til huggunar. Það
skarð, sem Óskar skildi eftir sig,
verður vandfyllt, svo blíður og
góður sem hann var. Við vinir
hennar allir biðjum fyrir henni.
Við biðjum góðan guð að þetta
stóra sár í hjarta hennar megi
gróa fljótt og henni megi auðnast
gæfuríkt lif, er tíminn hefur
læknað dýpstu gárin.
„Og seinna vissi ég betur,
að birtan hverfur ótt,
og brosin deyja á vörum.
Því seinna hef ég vakað
við sæng hans marga nótt.
Þeir sögðu hann vera á förum.“
— T.G.
lætið til alls þessa góða fólks
henni áreiðanlega efst i huga.
Það er á þessum mörgu og
þungbæru þjáningaárum að
Sigríður verður sú mikla hetja
mótlætisins, sem aldrei gleymist
þeim, sem hana þekktu. Með stál-
vilja sínum, æðruleysi, andlegu
jafnvægi og reisn, veitti hún okk-
ur nýja trú á lífið, aukinn styrk í
baráttunni við dauðann, djúpa
virðingu fyrir mikilleik andans í
bjargarleysi þeirrar þjáningar,
sem ill örlög búa oft likama hans.
Og þar ser.i umkomuleysið virtist
algerast, í sjúkrastofu síðustu
æviáranna, fann Sigríður siðasta
tilgang lífsins, sem sætti hana
áreiðanlega að nokkru við hið
ömurlega hlutskipti hennar. Og
vegna þess hve vel það endur-
speglar eðliskosti hennar verð ég
að freistast til að ljúka þessum
fátæklegu minningarorðum um
hjartkæra frænku mína með frá-
sögn af þessu síóasta áhugaefni
hennar, þeirri skyldu við lífið,
sem hún taldi sér skylt að rækja
til hinztu stundar.
Einhvern tíma spurði systir
mín Sigríði, hvort hún ætti ekki
örðugt með nætursvefn vegna
veikinda þeirra, sem áttu sambýli
með henni. Sigriður viðurkenndi
að svo væri, en fékkst þó ekki um
og vék talinu að öðru.
Síðar frétti systir min um spán-
nýja og góða geró eyrnatappa,
sem hún keypti og færði frænku
sinni.
Þá sagði Sigríður:
„Elskan mín! Þakka þér
hjartanlega fyrir hugulsemina.
En þetta er mér lífs ómögulegt að
nota. Hvernig helduróu að færi ef
ég steinsvæfi? Hver ætti þá að
hringja fyrir þessa blessaða
vesalinga, sem vita ekki einusinni
hvar bjallan er?“
1 dag kveðjum við i Dómkirkj-
unni mikia hetju og frábærlega
heilsteypta konu.
Sig. Magnússon.
Drottinn styrki þau 011, Þóru,
ömmu, afa, mömmu, pabba og
systkinin. Við kveðjum Óskar og
þökkum honum aftur fyrir allt.
Inga og Trausti.
ÞAÐ er erfitt að trúa því aó okkar
kæri vinur sé horfinn. Það er
erfitt að heyra ekki glaðværan
hlátur hans, erfitt að sjá aldrei
framar blíða brosið hans. Eftir
stendur ung unnusta, alein. Eftir
standa gömul hjón, sem tóku þrjá
litla bræður að sér og ólu þá upp.
Það er erfitt að sætta sig við að
Óskar sé horfinn okkur öllum.
— Minning
Jóhannes
Framhald af bls. 12
frami í starfi og þjóðfélagsstöðu
breytti i engu viðhorfi hans til lifs
og manna. Hann var löngu full-
mótaður i samræmi við umhverfi
uppvaxtarskeiðsins. Hið undur
fagra og stórbrotna landslag
að Hrauni i Öxnadal. „Þar
sem háir hólar hálfan
dalinn fylla“, djúpblátt fjalla-
vatnið og himingnæfandi tind-
ar, sem eins og teygja sig upp
í heiðríkjuna, upp til stjarnanna.
Nú er ferðalok. Maður i blóma
lífsins, í fjölþættu ábyrgðarstarfi
er skyndilega horfinn af sjónar-
sviðinu. Hnipin sitjum við með
söknuð í huga og vonleysi. „En ég
veit að látinn lifir, það er huggun
harmi gegn. Hvað væri annars
guðleg gjöf, geimur heims og lífið
þjóða“. Þannig kvað Jónas Hall-
grímsson um Tómas Sæmundsson
látinn. Hér eiga þessi orð vel við.
Ég færi eiginkonu Jóhannesar,
syni hans og dætrum innilegar
samúðarkveðjur og bið þeim
blessunar guðs.
Jóhann Jakobsson
JÓHANNES Elíasson bankastjóri
var einhver sá mætasti maður,
sem ég hef kynnzt á lífsleiðinni.
Hann var í fyllsta máta sá góði
drengur, sem hverjum manni var
hollt að kynnast, góðviljaður og
hollráður, glaðlyndur og hrein-
skiptinn og ákveðinn í skoðunum.
Leiðir okkar lágu fyrst saman,
þegar ég var við nám í Mennta-
skólanum á Akureyri, en hann
stúdent við laganám. Árið 1942
kvæntist hann frændkonu minni,
Sigurbjörgu Þorvaldsdöttur frá
Ólafsfirði, en veturinn 1944—45
dvöldust þau hjón um skeið á
heimili föðursystur minnar og
frænku Sigurbjargar, frú Helgu
Marteinsdóttur á Akureyri, þar
sem ég bjó einnig.
Þar á Akureyri og oftsinnis
síðar höfum við átt margar
ánægju- og gleðistundir og bar þá
margt á góma. Stundum ræddum
við um þjóðfélagsmál en oftast
um bókmenntir, eða þá rifjaðar
voru upp minningar að norðan og
þá ekki sízt úr Ólafsfirði, sem
Jóhannes tók miklu ástfóstri við,
næst á eftir fæðingarsveit sinni í
öxnadal.
Hann var mikill unnandi
Islenzkra bókmennta og þá eink-
um ljóðlistar og var velunnari
málaralistar og tónlistar. Mér er
kunnugt um fjölmarga rithöf-
unda og aðra listamenn, sem hann
veitti ómældan stuðning. Hann
átti drjúgan hlut að þvi, að Island
gerðist aðili að Bernarsamband-
inu og átti sæti í fyrstu stjórn
STEFS á íslandi.
Sjálfur var hann vel hagorður
og í tómstundum hafði hann yndi
af að mála, einkum landlags-
myndir. En hvorugu vildi hann
flika og vissu þvi fæstir um nema
ættingjar hans og nánir vinir.
Jóhannes Eliasson var ekki
maður fjölmiðla eða auglýsinga-
skrums. Hin umfangsmiklu og
Ótrúlegt að hann eigi ekki eftir að
koma daglega inn á heimili okkar
eins og áður. Það er þögull vina-
hópur sem i dag kveður tryggan
vin. Okkur finnst að hláturinn
eigi aldrei eftir að vakna aftur án
hans. Við biðjum góðan guð að
styrkja yndislegu unnustu, ömmu
hans og afa, foreldra og systkin,
og biðjum hann að varðveita góð-
an dreng.
Drottinn blessi minningu Ósk-
ars Bragasonar.
Fjölskyldan Melabraut 48.
Fæddur 8/9 1956.
Dáinn 19/3 1975.
SÁRT er að þurfa að kveðja
gamlan vin og skólafélaga svo
snögglega. Það grípur mann tregi
og ósjálfrátt leitar hugurinn til
baka, alla leið til þess tíma sem
maður fyrst man eftir sér. Maður
minnist bernskunnar, allra leikj-
anna og kátinunnar, allra skólaár-
anna og gleðinnar þeim samfara.
Hve oft var ég ekki á heimili
hans hjá afa hans og ömmu,
þangað sem maður var alltaf vel-
kominn, þar sem við röbbuðum
Framhald á bls. 35
fjölbreytilegu verk sin vann hann
umfram allt af kostgæfni þess
manns, sem framar öðru starfaði í
þágu þeirra málefna, sem honum
þótti skipta máli að næðu fram að
ganga, en lét sig litlu varða, hvort
farsælla afskipta hans af þeim
væri getið á opinberum vettvangi
eða ekki.
Hann var einn af stofnendum
Almenna bókafélagsins og sat í
fulltrúaráði þess til dauðadags og
fylgdist af áhuga með starfsemi
félagsins, vexti þess og viðgangi.
Hann hafði mikinn áhuga á
alþjóðamálum og fylgdist vel með
þróun þeirra. Nokkrum sinnum
átti hann sæti í sendinefnd Is-
lands á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna og gerði sér fyrr en
flestir aðrir grein fyrir, hve ákaf-
lega mikilvægu hlutverki starf-
semi Sameinuðu þjóðanna gegndi
einkum fyrir smáþjóð eins og
okkur Islendinga.
Hann var þvi einn af frum-
kvöðlum þess, að Félag Samein-
uðu þjóðanna á Islandi var
stofnað og var fyrsti fram-
kvæmdastjóri þess.
Ekkert var því eðlilegra en
hann veldist til forustu í því
félagi, þegar hann gaf kost á þvi
seint á árinu 1971. Formanns-
starfinu þar gegndi hann til
dauðadags af þeirri samvizkusemi
og kostgæfni, sem einkenndi
allan hans fjölbreytilega og far-
sæla starfsferil.
Við, sem störfuðum með honum
I stjórn þess félags, vitum hvern
öðlingsmann við höfum misst við
hið skyndilega fráfall Jóhannesar
Eliassonar. Svo mun og um alla
þá fariö', sem með honum hafa
unnið eða kynnzt honum á lifs-
leiðinni.
Stórt skarð er nú fyrir skildi,
sem opið og ófyllt stendur um
ókomin ár. En fögur minning um
genginn góðan dreng á að vera
okkur, sem eftir lifum. hvatning
til dáða og drengskapar í sam-
skiptum hverjir við aðra.
Ég og fjölskylda mín, forráða-
menn Almenna bókafélagsins og
meðstjórnendur mínir í Félagi
Sameinuðu þjóðanna á íslandi
vottum eftirlifandi konu dreng-
skaparmannsins Jóhannesar
Elíassonar, frú Sigurbjörgu Þor-
valdsdóttur, börnum þeirra og
öðrum ættingjum dýpstu samúð
okkar og biðjum þeim blessunar
um framtíð alla.
Baldvin Tryggvason.
„Háa skilur hnetti
himingeimur.
Blað skilur bakka og egg.
En anda, sem unnast,
fær aldregi eilífd aðskilið/*
ÞESSAR ljóðlínur úr Ferðalokum
Jónasar Hallgrímssonar eiga vel
við hug okkar vina og samstarfs-
fólks Jóhannesar Elíassonar.
Hann og Jónas ólust upp í skjóli
tigulegra tinda í fögrum dal. Oft
varð Jóhannesi hugsað heim,
þegar hann horfði á stóru og fall-
egu myndina af Hraundröngum í
Öxnadal.
Jóhannes var heill og einlægur
við allt, sem hann vann að. Hugur
hans var óskiptur við hvert það
verkefni, sem hann tók að sér.
Hann trúði aldrei á tvennt, aðeins
eitt. Hann var einlægur trúmaður
og er ef nokkur mannvera lifði
samkvæmt kenningum Krists þá
var það hann. Hann var hógvær,
góðgjarn, einlægur og raungóður.
Og það voru margir, sem báru
upp raunir sínar við hann fyrir
framan stóra, fallega skrifborðiö
hans, þaðan sem gat að líta út yfir
höfnina og athafnalíf borgar-
innar. Og allar raunir leysti hann
af sömu kostgæfninni og alúðinni,
sem honum einum var gefin svo
mildilega mikið af. Því ef hann
gat ekki leyst allar peninga-
áhyggjur manna gaf hann samt
öllum von um bjartari tíma og
allir fóru rikari út frá honum.
Sliks manns sakna allir.
Allir, sem störfuðu með
Jóhannesi Elíassyni mátu hann
mikils. Þess vegna finnst okkur
hann alls ekki farinn frá okkur.
Hin brosmilda og bjarta mynd
hans verður okkur alla tíð fyrir
hugskotssjónum, sú mynd afmáist
aldrei og hún talar til okkar og
biður okkur að vera hugró og
glöð, því allt jafnist að lokum.
Guð blessi dýrmæta minningu
þessa mikilfenga manns.
Samstarfskona.
Oskar Bragason