Morgunblaðið - 26.03.1975, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. MARZ 1975
13
Tveir félagar — annar er hættur að brosa.
„Mannskapurinn um
borð er stórfínn”
Þeir skila drjúgum afla minni
bátarnir þótt þeir séu sjaldan í
sviðsljósinu og þannig er um allt
land.
— Það þarf nú ekki mikið til
þess að ná stóru bátunum, var
svarað um hæl og fjórmenning-
arnir brostu í kampinn. „Þeir
vilja samt ekkert borga okkur úr
gengishagnaðarsjóði helv. kvik.
..sagði_ Sigurður Þórðar þá,
„það getur verið drjúgt á þessum
litlu bátum ef tíðin er góð. Við
fengum á 2. hundrað tonn á net-
unum s.l. vetur. En eitt er þó á
hreinu hjá okkur, það þýðir
ekkert að vera að væla, þótt þaó
viróist í tízku í dag að væla nógu
mikið, það gæti að minnsta kosti
verið verra hljóð í okkur."
Mummi KE 120 lá við bryggju í
Sandgerðishöfn. Nokkrir skip-
verja voru komnir um borð, troll-
ið klárt á þilfarinu, bobbingar og
annað tilheyrandi og það átti að
halda á miðin innan stundar.
Við röbbuðum við tvo skip-
verja, hásetana Sigmar Þór Inga-
son 17 ára gamlan úr Hnífsdal, til
heimilis i Kópavogi, og Jón Viðar
Ágústsson 22 ára gamlan Sauð-
krækling.
Sigmar Þór: Við erum að fara
út nú á eftir, það hefur verið
bræla í 2 daga. Bátarnir hafa ver-
ió að tínast út núna.
Blm: Hafið þið verið lengi á
Mumma?
Jón Viðar: Ég er að byrja núna,
var í afleysingum á skuttogaran-
um Skafta.
Sigmar Þór: Ég byrjaði i
febrúar, það hefur gengið ágæt-
lega á trollinu, en við höfum verið
óheppnir upp á síðkastið, spilbií-
un tvisvar og bræluskítur i bland,
en annars hefur þetta gengið
ágætlega. Við höfum mest verið
við Eyjar og nálægt Surtsey,
Víkurálnum og aflinn hefur aðal-
lega verið þorskur. Við höfum
mest verið með 32 tonn eftir 4
daga veiði. Við förum að róta hon-
um upp núna, þetta er allt klárt
og mannskapurinn, 8 manns, er
stórfínn. Skipstjóri er Einar
Daníelsson og ég hef ekki verið
með betri skipstjóra, alltaf skap-
góður og hress, en ekki hangandi
úti í glugga lon og don æpandi og
öskrandi eins og sumra er siður.
„Aðeins 2 á línu, voru 30 fyrir 4 árum”
Einar og I. vélstjóri eru af eldri
gerðinni, en við hinir erum allir
Jón Viðar og Sigmar Þór um borð
f Mumma.
undir 30, flestir í kring um
tvítugt.
Blm.: Hvernig var á Skafta?
Jón Viðar: Það hefur verið
ágætt á skuttogurunum, aðallega
fyrir vestan. Við vorum með mest
10—15 tonn í hali, en í einstaka
tilfellum hafa skuttogararnir
komizt upp í 30 tonn í hali. Mér
finnst betra að vera á minni skut-
togurunum, það er meira fiskirí
þar og 12 tíma frí á sólarhring. A
fiskibátunum eru engin vakta-
skipti.
Blm.: Hefur tiðarfarið þreytt
ykkur í vetur?
Sigmar Þór: Það hefur verið
helvíti leiðinlegt tíðarfar í vetur á
þessum minni bátum.
Jón Viðar: Skuttogurunum líka,
þeir hafa meira og minna legið í
vari undir Grænuhlíðinni og öðr-
um slíkum stöðum. Það hefur ver-
ió þó nokkuð um það í vetur.
Blm.: Kjörin?
Jón Viðar: Ur tonninu á skut-
togara hefur sjómaðurinn
700—800 kr, en á bát eins og t.d.
Mumma, sem er 150 tonn og með
mun færri á, hefur hásetinn um
1550 kr. á tonnið.
X X X X X
I. vélstjóri var nú kominn um
borð og ekki leið á löngu þar til
vélin var farin að umla og við
kvöddum. Mummi er eins árs
gamall, smiðaður í Slippstöðinni á
Akureyri. Ofsa fínn bátur, sögðu
strákarnir, vel búið að mann-
skapnum um borð og útkoman
sæmileg fram að þessu.
Það voru ekki margir bátar við
bryggju 1 Sandgerði þegar okkur
bar að garði þar. Einu bátarnir,
sem voru í höfn, voru troll- og
línubátar, en um helgar eiga sjó-
menn frí á þessum bátum. Fátt
manna var um borð, en um borð 1
Muninn hittum við fyrir skip-
stjórann Jónas Franzson. Hann
sagði okkur f upphafi að þeir
væru rétt að byrja að róa, þar sem
báturinn hefði verið f vélarskipt-
um frá því f fyrrasumar," en þvf
miður er Iftið að fá á lfnuna.“
— Hvað hefur þú gert í vetur,
áður en þið gátuð hafið sjósókn á
Muninn?
„ Eg var á loðnu á Hörpu frá
Keflavík. Þegar ég hætti vorum
við búnir að fá 6000 lestir. Afla-
verðmætið var þá oróið 13 millj.
kr„ en um svipað leyti í fyrra
hafði skipið fengið 5400 lestir en
þá var aflaverðmætið orðið 21
millj, kr. eða 8 milljónum meira,
og hásetahluturinn þvi að
minnsta kosti 240 þús. kr. lægra
nú.“
— Hvað eruð þið margir á?
„Á Muninn erum við 5, en síðan
eru 4—5 menn í landi, sem sjá um
beitninguna. Við róum með 45
bjóð og mest höfum vió fengið 7
tonn í róðri i þeim fáu róðrum,
sem við höfum komist, f s.l. viku
gá'íum við t.d. aðeins róið tvisvar.
— Hvað gera menn eftir að þeir
gáfust upp á linunni?
„Menn reyna önnur veiðarfæri
eins og t.d. troll, en minni til-
kostnaður er við þá útgerð, en því
miður hefur lítið fengist í þaó i
vetur, ef undanskildir eru nokkr-
ir dagar. Yfir sumartíma er ann-
aðhvort um að velja fiskitroll eða
humartroll. Humarveiðarnar eru
betri að því leyti, að alltaf er
greitt mjög hátt verð fyrir hráefn-
ið og gott hefur verið að fá mann-
skap til þeirra veiða. Þegar vélin
fór hjá okkur i fyrrasumar höfð-
um við fiskað fyrir 4 millj. kr. á 55
dögum, en þá vorum við á humar-
veiðum."
— Hvernig hefur Sandgerðis-
bátum almennt gengið í vetur?
„Yfirleitt hafa aflabrögð verið
lítil, nema hjá Bergþóri, en það er
bátur sem alltaf fiskar. Eg á ekki
von á þvi, að einstaklingar geti
gert út 50—150 tonna báta án
nokkurs stuðnings á næstunni.
Það er nauðsynlegt fyrir þá að
minnsta kosti, að hafa fisk-
vinnslufyrirtæki á bak við sig,
sem lætur i té alla aðstöðu eða
eins og við höfum hjá Miðnesi. Ég
er ansi hræddur um að útkoman
hjá meirihluta flotans hér verði
Ijót eftir þess vertíð, ef aflinn
eykst ekki á næstunni.
Jónas Franzson um borð f Muninn.
Á meðan loðnan er á leið sinni
vestur með landinu þýðir ekkert
að leggja nálægt landi og því verð-
um við að sækja nokkuð djúpt og
þar notum við loðnu sem beitu, að
öllu jöfnu notum við annars
smokk eða síld.“
— Hvað eruð þið margir, sem
eigið þennan bát?
„Við eigum hann þrir og höfum
átt i 4 ár. Miðnes h.f. átti bátinn
áður og hjá því fyrirtæki ieggjum
við upp allan afla. Aflabrögðin
hafa sifellt minnkað, og að sama
skapi hefur kostnaðurinn aukist.
Veturinn 1970 voru svo til allir
bátarnir á linu framan af vertíð-
inni eða á milli 20 og 30. Nú er
það svo að aðeins 2 bátar eru eftir
á þessum veiðiskap."
Um borð 1 12 tonna Grindavík-
urbát, Sæfinni, hittum við fjóra
hressa, sem voru á kafi 1 veiðar-
færasnuddi og áttu eftir að landa
7 tonnum af vænum þorski. Feðg-
ar þrír eiga bátinn, Sigurður
Þórðarson og Einar og Hafsteinn
synir hans, en fjórði skipverjinn
er Sigurður Sigurðsson sem þandi
þarna stóran vindil 1 netaskvaldr-
inu. Hafsteinn er skipstjóri.
„Þetta er ekki nema hálftíma
stim á miðin,“ sagði Sigurður
Þórðarson, „við sjáum þetta allt
út um eldhúsgluggann heima og
þaðan getum við fylgzt með neta-
baujunum með góðum kíki. Eftir
síðasta hvell var allt brotið og
bramlað og baujurnar ekki sjón
að sjá.
— Hvað eruð þió með, kallaði
nú einn af bryggjunni til sjó-
mannanna á Sæfinni.
— 7 tonn, var svarið.
— Þið gefið þeim stóru ekkert
eftir, kaliaði þá sá á bryggjunni.
„Þið gefið þeim
stóru ekkert eftir”