Morgunblaðið - 17.04.1975, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. APRIL 1975
29

35
ar til að ekki sæju alltof margir til
ferða hans og við vissum ekki að
þið voruð komin. Þegar ég sá
hann hvergi gekk ég inn í húsið,
en þá brá mér hrikalega í brún.
Töskur Yngve voru í svefnher-
berginu og ég sá að hann hafði
byrjað að taka upp úr þeim! Sem
betur fer hafði hann farið út aft-
ur, sennilega til að svipast um
eftir mér. Ég þaut af stað til að
vara Tommy við, en í flýtinum
sparkaði ég af mér háhæluðu
skónum og smeygði mér i inni-
skóna... það var betra að hlaupa í
þeim. Ég fór sömu leiðina og i dag
og þaut inn á flötina. .. OG ÞÁ
HRASAÐI ÉG UM TOMMY! Skil-
urðu hvað ég er að segja? Hann lá
þarna steindauður í tunglsljósinu
og starði á mig galopnum augum
og við hliðina á honum sat þessi
hryllilegi köttur — eins og salt-
stólpi... með græn augu og leit út
eins og dauðinn sjálfur. Það var
svo hryllilegt og svo ótrúlegt að
ég hafði ekki einu sinni rænu á
þvi að verða hrædd... ekki fyrr
en ég heyrði þrusk bak við runna
neðar í garðinum. Þá hélt ég að ég
myndi tryllast af hræðslu! Hvern-
ig ég komst heim aftur, get ég
ekki gert mér grein fyrir, en á
þessum hlaupum hefur dúskur-
inn dottið af ... ég var að leit að
honum þegar þú sást til mín.
— Á þeirri stundu var dúskur-
inn niðri i kolageymslu hjá okk-
ur, sagði ég. — Og Yngve, hvenær
kom hann svo heim.
Hún neri saman höndunum og
var ákaflega óstyrk.
— Klukkan hálf þrjú um nótt-
ina. En ég veit — hún greip
krampakenndu taki um handlegg
mér. — Ég VEIT að hann hefur
ekki gert Tommy mein. Þú trúir
vonandi þvi sem ég segi, gerirðu
það ekki?
Nei, ég gat ekki fullyrt að ég
tryði henni í þessu tilliti. Og öll
framkoma hennar daginn áður,
hræðsla hennar við að tala um
morðið og skelfing hennar, þegar
Yngve átti að skýra frá því, hvað
hann hefði aðhafzt um nóttina,
sýndi greinilega að hún trúði ekki
einu sinni sjálf þvi sem hún sagði.
En mér var hlíft við að segja
henni það, því að i sömu mund
var dyrabjöllunni hringt hátt og
lengi.
— Það er lögreglustjórinn
hvísiaði ég og tók um hendur
hennar.
— Lögreglustjórinn! Hún
roðnaði og fölnaði til skiptis og
óttinn kom aftur fram i augu
hennar.
— Hvað er hann að vilja mér?
Hvað á ég... ?
— Þú átt að segja honum allt af
létta, sagði ég einbeittri röddu. —
Þú átt að segja sannleikann. Það
getur hjálpað til að upplýsa málið.
Þú verður að gera það Lou!
Þetta var afskaplega skynsam-
legt ráð og af hollustu mælt,
En ef ég hefði vitað hvernig
Anders Löving brást við veit ég
ekki, hvort ég hefði gefið Lou
þessar ráðleggingar.
Níundi kafli.
Kvöldió sniglaðist áfram og við
fréttum ekki neitt frá neinum.
Enn helltist rigningin niður og
faðir minn og Einar sátu að tafii.
Thotmes var enn að þvo sér og ég
reyndi með litlum árangri að
sökkva mér niður í eina af nýj-
ustu skáldsögum Elsbet Matts,
sem ég hafði fundið í bókahill-
unni. Allt var svo ólýsanlega
ömurlegt...
Það var ekki fyrr en við
morgunverðarborðið daginn eftir
að við fengum fréttina sem i
marga klukkutíma hafði þá geng-
ið á milli manna í bænum. Hulda
kom út á veröndina, hagræddi
svuntunni og sagði alvarleg i
bragði:
— Ég hef frétt i bænum, að Lou
Mattson hafi verið handtekin. Já,
auðvitað fyrir morðið á Tommy
Holt.
Einar tók þessum fréttum með
vantrú, faðir minn af samúð, en
ég brást við svo reið að ég fékk
ekki stillt mig. Til þess að reyna
að sefa mig og losna við að hlusta
á heiftúðugar yfirlýsingar mínar i
garð Anders Löving ákvað Einar i
flýti að ganga úr skugga um,
hvort þessar féttir væru á rökum
reistar. Því hringdi hann til Leo
Berggren og þegar hann kom aft-
ur úr símanum var hann dapur á
svipinn.
— Hann segir að Anders hafi
látið handtaka Lou seint i gær-
kvöldi!
— O, fjárinn sjálfur! Ég var
svo ill, að mig kenndi til í brjóst-
inu. — Hvernig er mögulegt að
maður geti orðið lögreglustjóri
sem hefur ekki meira vit í kollin-
um en flugukvikindi? Ef Lou
hefur ekki sagt sannleikann við
mig I gær má hann gjarnan loka
mig inni með henni. SKILUR
hann ekki að það er Yngve Matt-
son sem hann á að handtaka ef
hann vill endilega finna sökudólg
í þessari f jölskyldu? Hann ætti að
athuga hvað hann var að bauka á
timabilinu frá klukkan hálf ellefu
og hálf þrjú. Hann ætti að athuga,
hver það var sem Lou varð vör við
bak við runnana i garðinum ...
— Þér hefur liklega ekki dottið
í hug, sagði faðir minn með þeirri
rólegri röddu, sem fær mig alltaf
til aðskammastminfyrir hversu
fljót ég er að stökkva upp á nef
mér, — að hin góða frú Mattson
hafi kannski ekki verið jafn
hreinskilin við lögreglustjórann
og við þig? Það getur hugsazt að
hún hafi gefið honum einhverjar
þær upplýsingar, sem réttlæta
fullkomlega að lögreglan hafi
auga með henni...
Tilraun föður mins til að líta
með skilningi og réttlæti á gerðir
lögreglunnar, hrærðu mig að vísu,
en ég gafst ekki upp við svo búið.
Ég hélt áfram að rausa um
Anders Löving, en Einar hélt
uppi hetjuiegum vörnum fyrir
hann, þangað til við vorum bæði
orðin örg og uppgefin. Svo gekk
ég upp til mín og var i hinu versta
skapi.
Seinna um daginn hringdi Holt
ofursti og spurði hvort við vildum
koma yfir til þeirra og drekka hjá
þeim kaffi.
— Það er sannarlega fjör i
kaffiboðunum þessa daga, sagði
Einar hæðnislega, en hann var þó
prúður og þægur og skipti um föt.
Þar sem ég var enn i fúlu skapi
neitaði ég algerlega að punta mig.
Síðar, grænar buxur og peysa —
það hlaut að vera boðlegt, ekki
sízt þar sem veðrið var óbreytt.
Þegar við komum út, slóst
Thotmes i förina með okkur. Hún
var orðin mjallahvit aftur.
— Leyfum henni bara að koma
með, sagði ég. — Hún er i fjöl-
skyldunni, skyldi ég ætla.
En Thotmes smeygði sér inn á
milli trjánna i garðinum hjá
ofurstanum og við gátum þvi
gengið inn í dagstofuna sæmilega
skikkanleg og kattarlaus.
— Já, hún er yndislega góð.
Hún er bara svo heilsulaus.
Ég reyndi að gera mér í hugar-
lund tilveru þessarar tvitugu
stúlku, sem virtist lifa algerlega
einangruðu lifi hér i þessu
drungalega húsi ásamt með
heilsulítilli móður og ströngum
föður og ég vissi ekki til að hún
ætti neina jafnaldra vini. Var
nokkuð skritið þótt hún væri
feimin og hálfhjárænuleg?
— Þú hlýtur að sakna Tommy
mjög mikið, sagði ég eins og
ósjálfrátt.
— Já, það geri ég, hvislaði hún
og hún leit i augun á mér og ég sá
framan í mig og þá sá ég að augu
hennar voru full af tárum.
Eftir stutta þögn sagði hún:
— Hann ver bezta og indælasta
mannvera sem ég get hugsað mér.
Ég veit ósköp vel að pabbi og
mamma tala illa um hann, en það
er rangt. Þau þekkja hann ekki!
Það er ekki dónalegt að eiga svona hugulsaman eigin-
mann
VELVAKANDI
Velvakandi svarar í slma 10-100
kl. 1 0.30 — 1 1.30, frá mánudegi
*til föStudags.
0 Um Passíusálmana
Pjetur Björnsson skrifar:
„Heiðraði Velvakandi.
Ég er búinn að sitja um stund
og horfa á myndina I Morgunblað-
inu 6.4. ’75, sem á að vera af
Hallgrimi Péturssyni, tekin eftir
styttu eftir Einar Jónsson mynd-
höggvara, og ég las meðfylgjandi
grein eftir séra Jakob Jónsson. Ég
fór að rifja upp það, sem ég
myndi eftir að hafa lesið um Hall-
grím Pétursson.
Svo dró ég fram gömlu Passiu-
sálmana mína, það var útgáfan
frá 1890. Þetta var fyrsta bókin,
sem ég eignaðist; móðir mín gaf
mér sálmana þegar ég var 6 ára
gamall að læra að lesa.
Það var Björn Jónsson, ritstjóri,
sem stóð að þessari útgáfu. Við
eftirmála sálmanna farast honum
þannig orð: „Þessi útgáfa Passiu-
sálmana er prentuð eftir eigin-
handriti skáldsins sjálfs, og engu
breytt mér vitanlega, nema staf-
setningunni. Það er f safni Jóns
Sigurðssonar i Landsbókasafninu
I Reykjavík. Það er ágætt handrit,
skýrt og glöggt skrifað árið 1661,
einu til tveimur árum eftir að
höfundur hafði lokið við að yrkja
sálmana, eftir því sem hann segir
sjálfur á titilblaðinu. Má það með
sanni kalla einhvern hinn mesta
kjörgrip, sem safnið á, fyrir
frægðarsakir ritverks þess, enda
er mælt, að Jóni heitnum Sigurðs-
syni hafi verið boðnar í það 1800
kr. 100 pd sterling) handa British
Museum, hinu heimsfræga safni í
London."
Ennfremur getur Björn Jóns-
son þess í eftirmálanum, að
Passiusálmarnir hafi fyrst verið
prentaðir árið 1666 á Hólum í
Hjaltadal.
Ofanskráð ber með sér, að
Passiusálmarnir komu út á prent
2 árum áður en Hallgrímur lét af
embætti og átta árum áður en
hann lézt. Og samkvæmt því, sem
Björn Jónsson skýrir frá i eftir-
málanum, hefir Hallgrfmur lokið
við að yrkja sálmana um 15 árum
áður en hann dó, og sjálfur segir
Hallgrimur I formála að Passíu-
sálmunum: „Það verður dýrast,
sem lengi hefur geymt verið og
gefur tvöfaldan ávöxt á
hentugum tima fram borið.“ Mér
finnast þessar setningar benda
ótvírætt í þá átt, að hann hafi
lengi verið búinn að vinna að
samningu sálmanna áður en þeir
komu fyrir almenningssjónir.
Þegar þessar upplýsingar um
ævi Hallgrims Péturssonar liggja
fyrir, hefir það ætið verið mér
ráðgáta, hvernig hámenntaðir
menn hafa getað komizt að þeirri
niðurstöðu, að séra Hallgrímur
hafi ort Passíusálmana eftir að
hann var orðinn fárveikur af
holdsveikinni og að þessir fögru
sálmar væru nokkurs konar
dauðastunur helsjúks manns.
En sem betur fer hefur sú
meinloka verið kveðin niður af
okkar snjallasta rithöfundi.
Pjetur Björnsson."
0 Enn
um barnalag
Guðriður Gfsladóttir skrifar:
„Það er ekki oft að það vekji
ánægju að hafa rangt fyrir sér, en
skýring Ölafs Gauks i ljóðlinunni
um gíráffana, sem hafði angrað
mig, þótti mér vænt um. Hins
vegar skil ég ekki frúna í Kópa-
vogi, sem tók þetta sem árás á
þessa þekktu hljómsveit. Til þess
hef ég enga ástæðu, þvi ég man
ekki betur en að allt, sem ég hef
heyrt frá hljómsveitarstjóranum,
hafi verið vandað mál, en þekki
að visu lítið til þess. Þetta var
opin spurning, sem beint var tii
allra, sem að plötunni stóðu, og
svarið kom einfalt og vingjarn-
legt.
En því miður finnst mér ég enn
þurfa að gera nokkrar athuga-
semdir og þá liklega móðga ein-
hverja fleiri. Meðan mér heyrðist
vera um þetta grófa villu að ræða,
fannst mér að annað skipti ekki
svo miklu máli. En er það t.d. ekki
nokkuð hæpið að ríma saman
bavíanar og bananar, þótt hljóm-
fallið gefi möguleika til óeðlilegr-
ar áherzlu i endi beggja orðanna?
skemmtilegra fyndist mér líka, að
börn, sem annaðhvort eru byrjuð
eða fara brátt að læra réttritun
skólum, vissu, þegar þau heyra
um þessa hálsbólgu, að átta af
litlu giröffunum, en ekki
gíröffonum, illt í hálsinn fengu.
Þetta kunna að þykja smámun
ir, en mikið hefur verið rætt
undanförnum árum, að vanda
þurfi mál á barnabókum. Ritað og
mælt mál fer þó fljótt framhjá, en
merking þess sem sagt eða ritað
er situr eftir i huganum. Um
bundið mál gegnir öðru máli. Það
er margfalt áhrifarikara hvað
snertir málkennd, þvi að þar
byggist allt á einstökum orðum
og visur og kvæði, sem lærð eru
æsku, gleymast næstum aldrei
Enn áhrifameira er það, sé það
þar að auki bundið hljómfalli,
lag, sem lært er og greypis
óafmáanlega í hugann.
Það er tilviljun að þetta lag
verður fyrir gagnrýni minrii, en
þar réð þessi villa, sem mé
blöskraði svo, að ég gat ekki orða
bundizt, en reyndist svo sem bet
ur fór engin villa, þótt mér finnis
framburður á þessum átta a
hefði mátt vera skýrari.
Guðrfður Gísladóttir."
■ ■ ■ V 1
peiHsm
St.-. St.-. 59754177 — VIII — 12
1.0.0.F. 5 = 1 5641 78’/j = Sp.
I.O.O.F. 1 1 = 1564178’/! = S.K.
K F U M A.D. Munið kvöldvökuna, sem hefst kl. 20.30. Veitingar. Allir karlmenn velkomnir.
Borgfirðingafélagið minnir á siðasta spilakvöld vetrar- ins laugardaginn 19. apríl kl. 8.30 að Hótel Esju. Góð hljómsveit. Skemmtinefndin.
I.O.G.T. St. Andvari nr. 265 heldur fund i Templarahöllinni i kvöld kl. 8.30. Venjuleg fundar- störf. Kosn til Umdæmisstúku. Félagar fjölmennið. Æðstitemplar.
HJÁLPRÆÐISHERINN Fimmtudag kl. 20.30 almenn samkoma. Allir hjartanlega velkomnir.
Filadelfia Almenn samkoma kl. 20.3ý). Ræðumenn Herta og Haraldur Guðjónsson.
STYRKTARFÉLAG VANGEFINNA Fundur verður i Bjarkarási, laugar- daginn 1 9. april kl. 1 4. Björn Russell, tannlæknir frá Dan- mörku flytur erindi um tannlækn- ingar vangefinna.
Félag einstæðra foreldra auglýsir kökusölu og basar á Hall- veigarstöðum laugardag 19. apr. frá kl. 2-—6 e.h. Mikið úrval hand- unninna leikfanga fatnaðar o.fl. Úrval af góðum og gómsætum kökum af ölium tegundum. Nefndin
Kvenfélag Bæjarleiða fundur i Hreyfilshúsinu, við Grensásveg, fimmtudag 17. april kl. 20.30. Kynning alþýðuorlofs. Stjórnin.

Frystikista
310 Itr^ár

Electrolux Frystikista TC114
310 lítra Frystigeta
21,5 kg á dag. Sjálfvirkur hita-
stillir (Termostat). Öryggisljós.
Ein karfa. Útbúnaður til að fjar-
lægja vatn úr frystihólfinu. Seg-
ullæsing. Fjöður, sem heldur
lokinu uppi.
Vörumarkaðurinn hf.