Morgunblaðið - 24.04.1975, Síða 7
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. APRlL 1975
7
„Hér höfum við heims-
ins bezta hráefni”
EINN mikilvægasti þátturinn i vel-
heppnuðu fiskeldi er gott fóður,
sem jafnframt er mjög stór kostn-
aðarliður i þeirri grein. Til skamms
tíma var allt þetta fóður flutt inn.
en árið 1972 tóku nokkrir aðilar
sig saman um að setja á stofn
tilraunaverksmiðju til framleiðslu
á fiskifóðri og var þá stofnað
hlutafélagið Fiskifóður H/F. For-
senda stofnunarinnar svar stór-
aukinn áhugi á fiskrækt hér á
landi og bygging nýrra og afkasta-
mikilla fiskeldisstöðva.
Að stofnun fyrirtækisins stóðu
Tungulax H/F og einnig hluthafar
i fyrirtækinu, Gunnar J. Friðriks-
son, þáverandi formaður F.Í.I.,
Laxeldisstöð rikisins i Kollafirði.
Fiskifélag íslands og dr. Jónas
Bjarnason, sem um árabil hafði
unnið nð þvi að búa til heppilega
fóðurblöndu. Tilraunir með fóðrið
voru gerðar i Kollafirði og hjá
Tungulaxi H/F og varð mjög góð-
ur árangur af þeim. Kom i Ijós, að
seiði. sem alin voru á islenzka
fóðrinu, uxu mun hraðar en seiðin,
sem alin voru á erlendu fóðri.
Er við vorum á ferð austur á
Öxnalæk um daginn i heimsókn i
Fiskeldisstöð Tungulax H/F, sem
þar er, spurðum við Guðmund
Hjaltason, framkvæmdastjóra fyr-
irtækisins, sem einnig er fram-
kvæmdastjóri verksmiðjunnar,
hvernig fóðurframleiðslan hefði
gengið og hvort vonir manna, sem
bundnar voru við fóðurgerð hefðu
rætzt.
— I dag teljum við að svo sé, en
hinu ber ekki að leyna, að ýmsar
hindranir hafa verið i veginum,
sem við nú teljum okkur hafa rutt
frá. Reynslan af fóðrinu var mjög
góð árið 1973 en þó varð það ár
aðeins vart við hjá okkur i Tungu-
laxi afbrigðileika hjá einstaka
laxaseiði. Þessu var þó ekki gefinn
frekari gaumur, þvi að vitað er, að
I eldisstöðvum erlendis hefur bor-
ið á svipuðum fyrirbærum. Hins
vegar syrti nokkuð i álinn sl. sum-
ar, er i Ijós kom, að mikill hluti
seiða i stöð Tungulax H/F að
Keldum i Mosfellssveit var af-
brigðilega kubbslaga i vexti og
einnig varð vart við blindu-
einkenni i Kollafirði hjá hluta af
seiðum, sem alin voru á islenzku
fóðri, þannig að hvítir blettir
mynduðust á augum þeirra. Því
miður varð þessa ekki vart, fyrr en
það var komið á nokkuð hátt stig
og ekki hægt að gripa til mótað-
gerða þannig að nokkurt tjón
hlauzt af. í laxeldisstöðinni á
Sauðárkróki fundust hins vegar
aðeins merki um þetta á byrjunar-
stigi og var þegar i stað gripið til
mótaðgerða og flutt þangað fóður,
sem framleitt var úr nýju fiskmjöli
hjá okkur og það gefið hluta seið-
anna, en hin látin vera áfram á
eldra fóðrinu. Kom þá i Ijós. að i
seiðum, sem voru áfram á eldra
fóðrinu, fór að bera á afbrigðileika
í vexti, en hin döfnuðu, eins og
bezt varð á kostið.
— Hvað reyndist vera að?
— Eins og nærri má geta var
eftir Ingva Hrafn
Jónsson
þetta mikið áfall fyrir okkur og við
hófum þegar rannsóknir, sem
stóðu dag og nótt. í stuttu máli
varð niðurstaða okkar sú. að til
framleiðslu fiskifóðurs megi ekki
nota nema gufuþurrkað fiskmjöl,
sem framleitt er úr glænýju hrá-
efni. Við erum þess fullvissir að
þessi galli stafaði af því að við
fengum sendingu af eldþurrkuðu
mjöli, sem eitthvað hafði verið
farið að slá i. Við eldþurrkun á
þannig hráefni verða mjög örar og
eiturmyndandi efnabreytingar i
Sagt frá heimsókn
í verksmiðju
Fiskfóðurs H/F að Öxnalæk
íslenzka fóðrið er eingöngu saman-
sett úr næringarefnum
Starfsmaður verksmiðjunnar
eina kornunarvélina.
mjölinu. Er skemmst frá þvi að
segja að frá þvi að þetta kom fyrir,
hefur ekkert komið fram um að
nokkuð væri athugavert við fóðr-
ið, enda eingöngu notað gufu-
þurrkað mjöl. Við vorum svo
heppnir að á sl. ári tók til starfa
fiskmjölsverksmiðjan Stjörnumjöl
hér i Reykjavik. sem eingöngu
framleiðir gufuþurrkað fiskmjöl úr
úrvalshráefni og hefur séð okkur
fyrir mjöli.
— Þetta litur þá vel út hjá
ykkur nú.
— Já, en þess ber að gæta, að i
sambandi við fiskfóður er málum
þannig háttað. að ekki er endan-
lega hægt að fullsanna þetta. fyrr
en ein kynslóð seiða hefur verið
alin á fóðrinu, en sú kynslóð er nú
að byrja sinn vöxt.
— Úr hverju er erlenda fóðrið
framleitt?
— Það er yfirleitt framleitt úr
eldþurrkuðu mjöli, en erlendir
framleiðendur leysa þetta vanda-
mál með þvi að fituþvo allt mjöl
sem þeir fá. Með þvi leysa þeir
einnig úr mjölinu ýmis óæskileg
efni, sem hráefnið kann að hafa
myndað, auk þess að fituhreinsa
það. Ekki er gerlegt að koma við
fituþvotti hér, enda er það ónauð-
synlegt ef eingöngu er notað gufu-
þurrkað mjöl. sem framleitt er úr
glænýjum afskurði og beinum, en
engu slógi og er þvi miklu fitu-
minna, en mjöl, sem framleitt er
úr heilum fiski.
— Hver er uppistaðan i ykkar
fóðri?
— Hún er fiskmjöl, unnan-
rennuduft, allar tegundir vita-
mína, ákveðin tegund af körnvöru
og öll önnur efni, sem fiskur þarf
til vaxtar.
— Hver er ástaðan fyrir þvi að
fiskur vex hraðar á ykkar fóðri en
því útlenda?
— Líklega er ástæðan sú að i
okkar fóðri eru eingöngu næring-
arefni, en ekkert fyllingarefni,
eins og virðist vera í erlenda fóðr-
inu.
— Eitthvað hefur verið rætt um
útflutning á islenzka fóðrinu?
Já, við erum ekki i nokkrum
vafa um að okkar fóður á eftir að
verða útflutningsvara og við erum
mjög bjartsýnir á framtiðina. Við
höfum hér heimsins bezta hráefni
til framleiðslunnar, samanburðar-
tilraunir á vaxtarhraða og styrk-
leika seiðanna hafa allar verið
okkur i hag og okkar fóður er mun
ódýrara. Hins vegar er það svo að
allar tilraunir i sambandi við fisk-
fóður taka langan tima, þvi að ný
tilraunakynslóð fæst aðeins einu
sinni á ári.
Séð yfir sal fiskfóðurverksmiðjunnar að Öxnalæk
Bmini 50 talstöð til sölu. Upplýsingar í síma 27197 eftir kl. 5 á daginn. Grindavik Til sölu vönduð 3ja herb. ibúð neðri hæð. Tvöfalt verksmiðjugler. Góðar innréttingar. Fasteignasala Vilhjálms og Guðfinns, símar 1263 og 2890, Keflavík.
Sumarbústaðarland til sölu 1. ha. i skipulögðu svæði innan við klst. akstur frá Rvk. Verð 500 þús. Teikning af svæðinu. Uppl. í símum 12395 og 66415 eftir kl. 1 8. Sandgerði Til sölu 3ja herb. ibúð efri hæð. Losnar fljótlega. Fasteignasala Vilhjálms og Guðfinns, simar 1 263 og 2890, Keflavik.
Aukatímar Tek gagnfræðaskóla- og verslunar- deildanemendur í aukatíma í reikn- ingi. Uppl. í síma 86372. Grindavík Til sölu fokhelt raðhús, ásamt bíl- skúr. Fasteignasala Vilhjálms og Guðfinns, simar 1 263 og 2890, Keflavik.
Ástin Min. til sölu Austin Mini árgerð 1974 ekin 16 þús. km. til sölu. Upplýsingar í símum 30630 og 16714. Vogar Til sölu nýleg 3ja herb. íbúð efri hæð. Góð kjör. Fasteignasala Vilhjálms og Guðfinns, símar 1 263 og 2890, Keflavík.
Vinnuskúr til sölu stærð 3 X 6 m. Einnig um 1000 lengdarmetrar af vatnsklæðningu. Uppl. i sima 31 1 66. Múrverk — lagfæringar Tökum að okkur hverskonar lag- færingar og viðgerðir einnig lóða- hreinsun og rörlagningu ofl. Fljót þjónusta. VEXAL, sími 71580.
Bátur óskast á leigu eða til sölu. Má vera 5 til 6 tonn. Sími 92-3164 og 1699. Til leigu Óskum eftir 3ja til 5 herb. ibúð til leigu. Raðhús eða einbýlishús. Uppl. i sima 43888.
Til sölu mjög þægur og gangmikill 5 vetra hestur undan Ljúf 608. Upplýsingar í sima 38452. Húsdýraáburður til sölu Heimkeyrður í pokum og kerrum. Uppl. i síma 86643 og 72086.
Keflavík Annast allar almennar bíla- viðgerðir, einnig réttingar og ryð- vörn. Bifreiðaverkstæði Prebens Nilsen, Dvergasteini, simi 1458. Fataskápar fyrirliggjandi. Bæsaðir eða tilbúnir undir málningu. Einnig skrifborðs- sett, svefnbekkir, pírahillur og m.fl. Nýsmiði s.f., Auðbrekku 63, Kóp. simi 44600.
150 hestafla GM dieselvél í góðu standi og með nýjum gir er til sölu á mjög hagstæðu verði. Upplýsingar i sima 53148 í vinnutima. Sunbeam Arrow árg. '70 til sölu. Þarfnast smá lagfæringar. Skipti koma til greina. Ennfremur Skoda til niðurrifs. Upplýsingar í sima 53075.
V£ A rri ^ /V I A Á sumarda9inn fyrsta dag, efna |\M í 1 1 OM LM SKÓGARMENN K.F.U.M. til kaffisölu i r húsi K.F.U.M. & K. að Amtmannsstig 2 « 7 B, og hefst hún kl. 2.30. ^ Um ^völdið verður haldin Skógarmanna- í kvöldvaka, þar sem Skógarmenn annast f ,'JyMÍ j Í kórsöng, sýna myndir úr Vatnaskógi o.fl. f SVl U’MA l °-fl- Þá verður einnig hægt að fá keypt 1^1 **“ y * J "F F kvöldkaffi. 1 ySv þ Vonum, að Reykvikingar, og sérstaklega, ® i> M þeir sem dvalið hafa i Vatnaskógi komi og i hjálpi okkur til að bæta Vatnaskóg enn - a betur Skógarmenn K.F.U.M.
Styrkur til náms við
Stokkhólmsháskóla
Háskólaárið 1975 — 76 veitir Stokkhólmsháskóli íslenzkum náms-
manni styrk að upphæð 1 5 þúsund sænskar krónur. Styrkurinn verður
veittur til námsdvalar við háskólann í Stokkhólmi, en er ekki bundinn
við sérstaka grein eða áfanga í námi. Við Stokkhólmsháskóla eru
þessar deildir: Lagadeild, heimspekideild, félagsvísindadeild og stærð-
fræði- og náttúruvísindadeild.
Umsóknir, ásamt námsvottorðum, skal senda Háskóla íslands fyrir 20.
maí 1975.
:i
EIGNARLAND
Til sölu á fögrum stað í nágrenni Reykjavíkur 1
hektari eignarlands. Landið sem liggur að sjó
verður skipulagt innan fárra ára.
Upplýsingar í síma 201 99.