Morgunblaðið - 16.01.1977, Blaðsíða 23

Morgunblaðið - 16.01.1977, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16.JANÚAR 1977 23 verið orðnir þeim algerir ofjarlar. Annað nýstárlegt er það, að hann kennir stéttaskiptinguna í Ind- landi sjúkdómum fremur en trú- arkenningum. Segir hann, að Ar- íar, sem réðust inn í landið, hafi efnt til stéttaskiptingarinnar til þess að verja sig smitsjúkdómum, sem voru viðvarandi í þeim lönd- um, sem þeir höfðu hernumið. McNeill heldur þvl og fram, að landnám nýja heimsins, sem svo var kallaður, hafi verið að þakka farsóttum ekki síður en púðri og ágirnd Evrópumanna á gulli. Aztecar hafi t.d. verið I þann veg- inn að bola Cortez burt úr Mexí- kó, þegar bólusótt gaus upp og dró úr þeim þrótt. Sóttin lagðist ekki á Spánverjana því, að þeir voru orðnir ónæmir fyrir henni, en hún stráfelldi indiánana og hálfri öld eftir, að hún kom upp voru íbúar Miðmrxfkó 90% færri en verið höfðu, er Cortez steig þar á land. Smitsjúkdómar hafa herjað á mannkynið í mörg þúsund ára, allt frá því að örsrííklar — gerlar og veirur — lentu I sambýli við menn í náttúrunni. En sýklar ollu litlum usla meðan menn voru fáir og samfélög smá. Sýklar þrífast og breiðast helzt út í mannfjölda, sem býr þétt. Þegar fólki tók að fjölga, og einkum þó er borgir komu til sögunnar, fóru sýklarnir að vinna á, og farsóttir að gjósa upp. Ýmiss konar farsóttir urðu Babýloníumönnum og Egyptum skæðar í fornöld; einnig Kín- verjum. Það er lfkt með sýklum og fólki, að hvort tveggja þróast æ. Og fátt er verður sýklunum til fyrirstöðu; þeir fara um allan heim. Og þeir láta fá færi ónotuð til þes að fferð- ast. Þeir hafa t.d. jafhan verið f fylgd með öllum herjum, sem Framhald á bls. 35 verið veitt útrás“ og afleið- ingarnar orðið hörmulegar. Ýmsir fangar sættu barsmiðum tveggja manna f senn, aðrir voru neyddir til að hlaupa uppihalds- laust unz þeir örmögnuðust, og sprautað var á þá ísköldu vatni þar til þeir voru nær dauða en lífi. Inn á milli frumstæðra líkamsmeiðinga var skotið öðrum andlegri; það var t.d. siður að láta fanga leggjast á jörðina og kyssa tignarmerki hersins f virðingar- skyni, en til hvatningar var þeim hótað, að fjölskyldur þeirra yrðu handteknar eða drepnar nema hvort tveggja væri. Herlögreglan, sem var leyst upp f fyya eftir misheppnaða bylt- ingartilraun vinstrimanna, er borin þeim sökum meðal annarra, að hún hafi haldið 60 manns föngnum f klefa, sem rúmaði að- eins átta með hægu móti. Lögregl- an mun hafa handtekið menn eftir þvf, sem henni sýndist. Var hún birg af óútfylltum en undir- Fetad í fótspor fasista Concalves: „Pantaði" handtökur eftir geðþótta sfnum rituðum eyðublöðum fyrir hand- tökuskipanir og réði þvf þannig, hverja hún tók og hvenær. fyrir ýmsar sakir gegn föngum. | II:nn vann jafnan mál sfn. Ilann hlaut þó ekkert gott af því. Var nú farið að þvæla honum milli fangelsa og sætti hann alls staðar illri meðferð varða og verstri af þeim, er hann hafði sigrað fyrir rétti. Svo gerðist það, að Williams sá, er hafði lagt til „sannanirnar" gegn honum, var endurreistur og frelsaður frá ffknilyf javillu sinni. í hóplækningu kom það upp úr honum, að meðal margs Ijóts, er hann hefði á samvizk- unni, væri það, að hann hefði komið saklausum manni I fangelsi. Þegar þetta kom á dag- inn ver farið að leita að Sostre. En það virtist ekki ætla að ganga greiðlega að finna hann. Nafn hans var reyndar að finna á ótal plöggum, en það var búið að flytja hann fangelsisflutningum svo margsinnis, að hann var nærri týndur! Loks hafðist uppi ð hon- um fyrir atbeina blökkukonu, eina kviðdómandans, er hafði dæmt honum f vil forðum. Arto Williams stóð við játningu sfna. En þegar málið kom fyrir sama réttinn og hafði dæmt Sostre á sfnum tfma var þvf vfsað frá! Amnesty International hóf þá herferð til bjargar Sostre. Voru settar á fót nefndir f því skyni hér og hvar um Bandarfkin og ýmsir ðhrifamenn lögðu lið sitt málefn- inu. Andrei Sakharov var einn, til dæmis að nefna. Lyktaði þessu svo, að Sostre var látinn laus fyrir tæpu ári — með skilorði þó. Sostre var daæmdur og lokaður inni „ekki fyrir glæpi sfna heldur fyrir hugmyndir sfnar“. En það var reyndar Ifka fyrir hugmyndir hans að hann var látinn laus. —JANET WATTS Oft mun lögreglan þó ekki hafa ómakað sig að sækja þessi plögg en tekið menn heimildarlaust þar, sem hún fann þá. Stundum hringdu æðstu menn, Goncalves forsætisráðherra, Coutinho flota- foringi eða aðstoðarmenn þeirra og vildu láta handtaka einhvern. Var þá ekki heldur hirt um lög og reglur. Það virðíst og, að ýmis ónefnd verkalýðs- og stjórnmála- samtök hafi getað fyrirskipað handtökur. Föngum var jafnvel haldið í 17 mánuði án þess, að bornar væru sakir á þá eða þeir yfirheyrðir. Þegar f réttinn kom var þeim oft neitað um verjanda og annað var eftir því. Eanes Portúgalsforseti lét svo um mælt, er hann sendi frá sér skýrsluna, að brotamennirnir yrðu sóttir til saka. Hann bætti því við, að Portúgölum væri hollt að leiða hugann að „hættum þeim, er fylgdu einræðisstjórn“. Flestir þeir glæpir, sem getið ér í skýrslunni, voru framdir ein- hvern tfma frá því f september 1974 og fram í nóvember í hitteð- fyrra. En það var einmitt þá, sem vegur kommúnista og róttækra vinstrimanna var mestur í Portú- gal. IFARSOTTIR Mesti örlagavald- ur mannkynsins # ÞAÐ hefur gengið á ýmsu í sögu mannkynsins. Stórveldi hafa risið og fallið, ættflokkar og jafnvel stórar þjóðir blómstrað um skeið en dá- ið svo út með öllu. Ófáar siðmenningar hafa liðið undir lok. Sagnfræðingar eru æ að reyna að gera sér og öðrum grein fyrir því, hvað helzt ráði örlögum í sögunni og þykjast hafa komið auga á ýmislegt, sem örugglega valdi miklu. Eru skoðanir þeirra þó að visu allskiptar. En nýlega kvaddi prófessor nokkur f Chicago sér hljóðs og benti þeim á það, að þeim hefði sézt yfir einn mesta örlagavald sögunnar. Það væri smitsjúkdómar. Prófessornum, William McNeill, verður þessi kenning all- drjúg f söguskýringunni. Flestir sagnfræðingar telja, að Róma- veldi hafi liðið undir lok vegna almennrar úrkynjunar, og ásókn- ar „barbara“. En McNeill segir, að ýmiss konar drepsóttir, misl- ingar, bólusótt og fleiri svipaðar hafi fækkað svo Rómverjum, að á þriðju öld e.Kr. hafi barbararnir PETER STOLER Smíðum Neon- 09 plastljósaskilti. Einnig ýmiss konar hluti úr Acríl plasti. Neonþjónustan hf. Smiðjuvegi 7, Sími 43777 Stjórnunarfélag íslands SKATTSKIL EINSTAKLINGA með sjálfstæðan atvinnurekstur Stjórnunarfélagið gengst fyrir námskeiði í skattskilum fyrir einstaklinga með sjálfstæðan atvinnurekstur þriðjudaginn 18. jan. og fimmtudaginn 20. jan. kl. 15:00—18:00 eða í samtals 6 klst. Skattframtöl hafa löngum valdið framteljendum erfið- leikum. Einkum é þetta við um einstaklinga, sem hafa sjálfstæðan atvinnurekstur með höndum. Námskeiðinu er ætlað að auka skilning á skattamálum, auðvelda þátt- takendum gerð framtala og gera þeim léttar um við að átta sig á því, hvenær sér- fræðiþjónustu er þörf. Fyrri dag námskeiðsins verður farið yfir helstu ákvæði laga og reglugerða, sem efnið varða. Síðari daginn verður farið nánar í einstök atriði í samræmi við óskir þátttakenda. Þátttakendagjald kr. 5.000 - (Félagar fá 20% afslátt.) Leiðbeinandi er Atli Hauksson löggiltur endurskoðandi. Tilkynnið þátttöku í síma 82930. «■*>< s v.' •' -vi . :■ ■ Úrvalið Umboö fyrir amerískar, enskar og japanskar bifreiðir. Allt á sama stað er hjá Agli Allt á sama Stað Laugavegi118-Simar 22240 og 15700 I EGILL VILHJÁLMSSON HE [ NÝR >77 SUNBEAM SUPER • 1 600 c.c. vél • 2ja hraða miðstöð • Loftræsting • Snyrti spegill • Fatasnagar • Ýft nælonáklæði • Stangarskúffa milli framsæta • Stór geymsluhólf íframhurðum • Inniljós með hurðarrofa • Ljós í farangursgeymslu • Armpúðar • Teppi horn í horn • Hallanleg sætabök • Bólstrað stýri • Pakkahilla • Stýrislás • Þjófalæsing • Barnalæsingar • Vegmælir • Oliu mælir • Hitamælir • Rafhleðslumælir • Snúningshraðamælir Aðvörunarljós fyrir tvöfalt hemlakerfi, benzintank og handhemil Deyfistilling á mælaborðsljósum • OH stjórntæki i mælaborði upplýst • Tveggja hraða rúðuþurrkur • 4ra stúta rúðusprautur', rafknúnar^ Vindlakveikjari • Aðvörunarljós í benzinmæli • Rafhitun á afturrúðu • Bakkljós • Tvöfalt hemlakerfi, diska hemlar á framhjólum p Tveggja tóna flauta • Stærri framlugtir, þykkari bólstrun og aukið fótrými afturí miðað við fyrri árgerðir Thermostat í viftu p Servobúnir hemlar • Sjálfvirk útihersla á afturhjólum • Ný jafnvægisstöng sem eykur stöðugleika i beygjum • Verð u.þ.b. 1 620 þúsund krónur o CM

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.