Morgunblaðið - 10.02.1977, Page 1

44 SIÐUR
31. tbl. 64. árg.
FIMMTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1977
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Haavik undir smásjá
öryggislögreglu 1966?
Ósló 9. febrúar — NTB
GUNVOR Galtung Haavik, sem grunuð er um
njósnir, komst undir smásjá öryggislögreglunnar
þegar árið 1966. Það varð eftir að önnur kona, sem
var ritari í utanrfkisráðuneytinu var handtekin í
september 1965, grunuð um að hafa stundað njósnir
í þágu Sovétríkjanna. Þegar ljóst varð skömmu
seinna að röng kona hafði verið handtekin féll
grunurinn á Gunvor Haavik.
Eólilega fór öryggislögreglan, manna en fékk skipun um að
sem einu sinni var búin að gera aðhafast ekkert frekar í
mistök, varlega með grun sinn. málinu. Astæðan er liklega þær
Samkvæmt norska útvarpinu gagnrýnisraddir sem vöknuðu
leitaði lögreglan til æðstu eftir hina röngu handtöku 1965.
1 Stórþinginu var skipuð nefnd
til að gera athugun á öryggis-
lögreglunni og gera tillögur um
hvernig auka mætti áhrif þings-
ins á starfsemi hennar. Um
sama leyti var æðsti maður
öryggislögreglunnar fluttur í
aðra stöðu.
Per Borten, sem var forsætis-
ráðherra 1966, gaf út yfir-
lýsingu i dag vegna þessarar
fréttar útvarpsins. Neitar hann
þvi að hafa fengið nokkrar
upplýsingar það ár um að
Framhald á bls. 24.
Uunvor Galtung Haavik
Briissel, 9. febrúar. Reuter.
FINN OIov Gundelach, landbún-
aðar- og fiskimálafulltrúi Efna-
hagsbandalagsins, fagnaði á
Evrópuþinginu i kvöld takmörk-
uðu samkomulagi um fiskvernd-
arráðstafanir sem utanrfkisráð-
herrar bandalagsins náðu í nótt
og sagði að þar með hefði unnizt
Jóhannesarborg, 9. febrúar. Reuter.
LÖGREGLA beitti kylfum og
táragasi til að dreifa herskáum
nemendum sem kveiktu í bókum
og prófgögnum til að mótmæla
lokaprófum í blökkumannabæn-
um Soweto í dag en sýndi greini-
lega stillingu miðað við óeirðirn-
ar í fyrra.
Aðeins einn nemandi var hand-
tekinn og engan sakaði. Stillingin
fyrsti mikilvægi sigurinn í barátt-
unni fyrir sameiginlegri fisk-
veiðistefnu EBE. Þó hafa Bretar
og Irar boðað einhliða aðgerðir.
John Tomlinson, aðstoðarutan-
ríkisráðherra Breta, sagði f um-
ræðum þingsins um sameiginlega
fiskveiðistefnu að utanrfkisráð-
herrarnir hefðu samþykkt í meg-
sem lögreglan sýndi er talin ný
aðferð til að koma f veg fyrir að
vfðtækar óeirðir brjótist aftur út f
Soweto.
Lögreglan hótaði að vísu einu
sinni í dag að beita skotvopnum.
Nýr lögreglustjóri i Soweto, Jan
Visser, skipaði nemendum að yf-
irgefa ekki skóla sína á morgun
og skipaði mönnum sfnum að
Framhald á bls. 24.
inatriðum að banna sfldveiði f
Norðursjó f marz og aprfl og á
hafinu við Irland frá 1. marz til
ársloka. Hann sagði að ráðherr-
arnir hefðu einnig orðið ásáttir
um strangar reglur um möskva-
stærð.
„Gundelach hefur gefið okkur
nokkra von," sagði talsmaður
kristilegra demókrata, Marcel
Vandeweile frá Belgiu. Hollenzki
sósíalistinn Cornelius Laban
kvaðst hins vegar ekki eins bjart-
sýnn og Gundelach eftir utanrík-
isráðherrafundinn. Kristilegi
demókratinn Hans Jahn frá Vest-
ur-Þýzkalandi tók f sama streng
og kvaðst óttast að hætta á ein-
hliða aðgerðum ógnaði sameigin-
legri stefnu EBE i fiskimálum.
Tomlinson aðstoðarutanríkis-
ráðherra sagði að gert væri ráð
fyrir að landbúnaðarráðherrar
EBE gengju formlega frá samn-
ingi í grundvallaratriðum í Briiss-
el í næstu viku.
Gundelach varaði Breta og íra
við þvi að hvers konar einhliða
ráðstöfunum væri aðeins hægt að
beita til bráðabirgða og án
Framhald á bls. 24.
Prófgögnum í
Soweto brennt
Nemendur kveikja f bókum og prófgögnum við Orlando-gagnfræðaskólann í Soweto. Lögregia dreifði
2.000 nemendum sem trufluðu próf f skólanum.
Finn Olov Gundelach
Komnir
um bord
í Salyut
Sovézku geimfararnir
Viktor Gorbatko og Yuri
Glazkov fóru f dag úr geim-
fari sínu Soyuz-24 í geim-
stöðina Salyut-5 þar sem
gert er ráð fyrir að þeir
dveljist í margar vikur, ef
ekki mánuði.
Tengingin í gær virðist hafa
gengið að óskum gagnstætt þvi
sem varð upp á teningnum i
október þegar misheppnuð teng-
ing varð til þess að sovézkir geim-
farar urðu að snúa aftur til jarð-
ar.
Framhald á bls. 24.
Tass svarar
með árásum
Moskvu, 9. febrúar Reuter
SOVÉZKA fréttastofan Tass for-
dæmdi f dag andófsmanninn
Alexander Ginzburg, kallaði
hann útsendara útlagasamtaka er
fylgdu fasistum að málum og
setti óbeint ofan f við bandarfska
utanrfkisráðuneytið fyrir að láta f
Ijós áhyggjur út af máli hans.
Ginzburg var handtekinn á
fimmtudaginn, einni viku eftir að
fyrrverandi andófsmaður sakaði
hann f lesendabréfi f sovézku
tfmariti um brot á gjaldeyrislög-
um. Bandarfska utanrfkisráðu-
neytið lýsti ugg sfnum vegna máls
Ginzburgs á mánudaginn. Carter
forseti sagði á blaðamannafundi f
gær að hann hefði gert sovézkum
leiðtogum Ijóst, að hann áskildi
sér rétt til að tala fyrir málstað
mannréttinda og minntist sér-
staklega á Ginzburg.
í umsögn Tass i dag er aðeins
minnzt á yfirlýsingu bandariska
utanrikisráðuneytisins. Frétta-
stofan segir að Ginzburg hafi
verið fangelsaður 1961 fyrir að
kaupa stolna helgigripi og 1968
fyrir andsovézka starfsemi. Tass
segir einnig, að við leit í íbúð
hans í síðasta mánuði hafi lög-
reglan fundið gögn er sýni að
hann standi i tengslum við útlaga-
hópa sem fylgi fasistum að málum
og hafi vestrænar leyniþjónustur
á bak við sig.
Yfirmaður Tass, Leonid
Zamyatin, sakaði jafnframt
Bandarikjamenn i dag um brot á
Helsinki-sáttmálanum með brott-
vísun fréttaritarans Vladimir
Alxeyev. Hann segir að frétta-
ritaranum hafi verið vísað úr
landi að ástæðulausu og banda-
riska utanrikisráðuneytið hafi
enga skýringu gefið til að rök-
styðja ákvörðunina.
Bandaríska utanrikisráðuneyt-
Framhald á bls. 24.
Bandaríkin og
EBE sammála
BrUssrl 9. frbrúar .AP.
Samningamenn Bandaríkjanna og Efnahagsbanda-
lagsins hafa náð bráðabirgðasamkomulagi um veiðar
sjómanna frá aðildarlöndum bandalagsins í 200 mílna
fiskveiðilögsögu Bandaríkjamanna að sögn embættis-
manna í dag.
Ákveðið er að samningurinn
verði undirritaður til bráðabirgða
15.febrúar. Samningurinn fer síð-
an fyrir bandaríska þingið sem
fjallar um hann i tvo mánuði og
getur gert athugasemdir við
hann. Samningurinn þarf einnig
samþykki stjórnarnefndar EBE,
framkvæmdastjórnarinnar og
ríkisstjórna aðildarlandanna.
Aðalástéytingarsteinninn i við-
ræðunum var ákvæöi í bandarísk-
um lögum um að dæma megi land-
helgisbrjóta til fangelsisvistar í
vissum tilfellum gagnstætt því
sem tíðkast i Vestur-Evrópu.
Takmarkað bann við
síldveiði í Norðursjó
Gundelach fagnar EBE-samkomulagi