Morgunblaðið - 10.02.1977, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. FEBRUAR 1977
19
veggjunum væru 35.000, en sú
tala hefur áreiðanlega tvöfaldazt.
Ný slagorð birtast á hverjum
degi.
Verkamenn f Madrid nota dag
hvern 140 kflð af kalki og máln-
ingu til að hylja slagorðin. Þeirra
varð fyrst vart f verulegum mæli
þegar Franco hershöfðingi lézt f
nðvember 1975. Þeim fjölgaði
verulega þegar Adolfo Suarez
varð forsætisráðherra f júlf f
fyrra. Þeim fjölgaði um allan
helming f þjððaratkvæðagreiðsl-
unni f desember.
„Kjðsið nei“, sögðu öfgamenn
til hægri. „Kjðsið já,“ sögðu
stuðningsmenn stjðrnarinn-
ar.“Sitjið hjá“, sögðu hðfsamir
stjðrnarandstæðingar.
Nokkur tilbrigði voru við þessi
stef. „Við unga fðlkið viijum rétt
til að sitja hjá 18 ára“ stðð skrifað
skammt frá hðteli þar sem sðsfa-
listaf lokkurinn þingaði
(Kosningaaldur á Spáni er 21 ár).
„Franco hefði kosið nei,“ var eitt
uppáhaldsvfgorð hægrimanna.
Annað vinsælt vfgorð þeirra er
söknuðu Franco-tfmans hljððaði:
„Við lifðum betra lffi undir
stjðrn Francos." Þessu breyttu
andstæðingar þeirra þannig:
„Sumir okkar lifðu betra lffi und-
ir stjðrn Francos.“
Verkamennirnir kvarta yfir þvf
að þeim sé ðgnað þegar þeir reyni
að fjarlægja siagorðin. „Vinstri
eða hægri — það skiptir okkur
einu,“ segja þeir.
Þeir verða ðstyrkir þegar stðr-
atburðir gerast f stjðrnmálum.
„Þegar þeir handtðku Carrillo
(kommúnistaleiðtogann) fðrum
við að skjálfa og þið sjáið
árangurinn."
Þá var málað um alla Madrid:
„Sleppið Carrillo", meira að segja
á vegg gegnt stjðrnarráðinu.
„Veggirnir eru loftvog stjðrn-
málaástandsins," segir einn
verkamannanna. „Við lærum f
vinnunni hvað er að gerast.“
Morðsveitir í há-
skólum í Tyrklandi
Tyrknesk móBir. Emine Sariasian. grætur son sinn, stúdetninn Mehmet, sem
féll I blóðugum Atökum vinstri- og hngriöfgamanna.
TVEIR læknastúdentar stóSu vi8 strætisvagnabiSstöð I Istanbul þegar þeir
ur8u skyndilega fyrir vélbyssuskothrfS. Annar þeirra lézt samstundis, en hinn
á leið I sjúkrahús. TilræSismennirnir voru þrlr og þeir voru á bak og burt
þegar lögreglan kom á vettvang.
Stúdentarnir voru fórnarlömb nýrrar og blóSugrar baráttu hægri- og
vinstrisinnaðra stúdenta, sem hafa komiS á laggimar miskunnarlausum
morðsveitum er leita uppi fórnarlömb sin á götum úti e8a á heimilum.
Öfgamenn til hægri og vinstri berjast um völdin I háskólum og öSrum æSri
menntastofnunum. en þeir eru aðeins Iftill minnihluti 125.000 súdenta sem
stunda nám f Tyrklandi. Þeir standa ekki f tengslum vi8 tvo stærstu
stjómmálaflokka landsins þótt ekki linni gagnkvæmum ásökunum stjórnar-
sinna og stjórnarandstæðinga um stuðning við öfgahópa.
Lengst til vinstri standa sjálfyf irlýstir maoistar og aSrir byltingasinnar, sem
eru arftakar herskárra og róttækra hópa sem hafa f nokkur ár staSiS fyrir
ókyrrð f Tyrklandi, en hafa nú verið upprættir.
Lögreglan segir að hryðjuverkamenn ofgahópa hafi staðið að 10 af 15
helztu bankaránum, sem hafa verið framin I Istanbul á undanförnum tólf
mánuðum. Lögreglan segir einnig að blóðsúthellingarnar hafi aukizt um allan
helming við beint strfS, sem hafi brotizt út milli öfgamanna til vinstri og
hægri og öfgamannainnbyrðis.
í Istanbul einni hafa fimm stúdentar verið myrtir frá áramótum, en
helmingi fleiri f öllu landinu. Stúdentaóeirðir hafa jafnan farið fram á
háskólalóðum, en nú hafa átökin snúizt upp f árásir með vopnum og
vopnaviðskipti og þegar lögreglan herti erftirlit við háskóla færðust átökin út
á göturnar.
Hægrimenn eru einnig klofnir. en hafa hingað til forðast innbyrðis átök.
Harðsnúnustu og öguðustu hægrimennirnir eru öfgafullir þjóðernissinnaðir,
sem dýrka hreinan tyrkneskan uppruna þjóðarinnar og erfðavenjur tyrknesku
ættflokkanna sem komu f rá Míð Asiu fyrir rúmum 1000 árum.
Viðbúnaður í
A-Þýzkalandi
VIÐBtJNAÐUR austur-þýzka
hersins hefur verið efldur að mati
vestrænna leyniþjónustustarfs-
manna til að afstýra þvf að álíka
hættulegt ástand geti skapazt I
Austur-Þýzkalandi og f Póllandi.
Að vfsu er hér um hreinar
öryggisráðstafanir að ræða, en til
þeirra er gripið til að bæla niður
hvers konar óánægju, sem kann
að koma upp á yfirborðið, sam-
kvæmt heimildunum, og yfir-
menn liðsafla Vesturveldanna í
Vestur-Berlfn hafa nánar gætur á
ástandinu.
Það er til marks um hinn aukna
viðbúnað að varaliðar í alþýðu-
hernum yngri en 35 ára hafa ver-
ið kvaddir til herþjónustu og háif-
vopnaðar verkamannasveitir
stunda æfingar allan sólarhring-
inn samkvæmt fréttum sem hafa
borizt.
I Tékkóslóvakíu er talið að
stuðningsmenn mannréttinda-
hreyfingarinnar þar séu aðeins
minnihluti. Hreyfingin sem hefur
myndazt í Póllandi er miklu al-
varlegri. Almennar kröfur um
mannréttindi höfða sfður til fólks,
einkum verkamanna, en kvartan-
ir um bágborið efnahagsástand.
Almennt er litið svo á að austur-
þýzkir leiðtogar mundu undir
engum kringumstæðum senda
herlið til Póllands ef ástandið þar
kæmist á alvarlegt stig og þeir
væru beðnir um aðstoð. Slfkt yrði
alltof mikil áhætta. Hins vegar er
talið fullvíst að þeir mundu beita
herliði til að tryggja völd sfn í
Austur-Þýzkalandi ef það reynd-
ist nauðsynlegt.
Allar fréttir benda til þess að
andrúmsloftið í Austur-
Þýzkalandi sem verra nú en það
hafi verið um langt árabil, Aust-
ur-Þjóðverjar þekkja hins vegar
takmörk sfn betur en flestir aðrir
Austur-Evrópubúar og eru yfir-
leitt rólegir. Þeir sem opinberlega
mótmæltu brottvísun vísnasöngv-
arans Wolf Biermanns voru upp
til hópa rithöfundar og í þeim
hópi voru þó nokkrir sem eru
ósammála skoðunum hans.
Hvað sem því líður telja austur-
þýzkir leiðtogar að það sé að
minnsta kosti fræðilegur mögu-
leiki að sú staða geti komið upp að
Austur-Þjóðverjar láti tilfinning-
arnar ráða. Svo mikið er vfst að
ekki hefur frétzt um jafnmikinn
hernaðarviðbúnað f Austur-
Þýzkalandi um árabil.
Austur-þýzkir leiStogar hafa kallaS varaliSa f herinn til a8 berja niSur
óánægju ef nauðsynlegt reynist. Þau hafa um anna8 áð hugsa.
Þegar Steinar er búinn að tala
um, hvað kaup kaups hreppapóli-
tíkin sé rík í eðli alþingismanns-
ins, og að hræðslan við kjósendur
sé slfk, að hann svæfi þjóðþrifa-
frumvörp sér þvert um geð, lýsir
hann samskiptum alþingismanns
og kjósenda f kjördæminu á þessa
leið: — „Alþingismaður, sem
kynnist slfkum manni á ferðalög-
um sfnum um umdæmið, hefir
ekki brjóst f sér til að ryðjast inn í
þetta falska vé kjósandans þegar
til alvörunnar kemur á Alþingi og
kýs því að halda að sér höndum,
eða ganga til náðhúss, þegar
greiða skal atkvæði um það, sem
hann telur vera mál drykkfellda
kjósandans.
Helgi Seljan
1. flutningsm. frv. um breytingu
á áfengisl.
Hvflfkt hlutskipti."
Að endingu er svo myndin, sem
Steinar dregur upp af öllum
þeim, sem til einhverrar ábyrgðar
eru kallaðir þannig:
„Opinber embætti utan Reykja-_
víkur eru notuð sem ruslakistur'
fyrir fordrukkna júrista, sem
farnir eru að þvælast fyrir í þétt-
býlinu. Einhversstaðar segir: að á
kletti skuli byggja, en ekki sandi.
Aldagömul reynsla sannar, að for-
dæmið er drjúgt til eftiröpunar.
Ég sneyði hjá ráðherrum, en
drukknir ráðuneytisstjórar og
drukknir alþingismenn og
drukknir lögreglustjórar og
drukknir fógetar og drukknir
prestar og dómarar, f starfi, eru
óþverrablettir á þjóðarlíkaman-
um. Drukknir kennarar og
drukknir verkstjórar, í starfi, eru
þó enn klístugri."
Og áfram heldur hann:
— „Forkólfar kennslumála
baula um sfvaxandi kennaraskort,
en loka augunum fyrir því, að
stöðugt hrökklast hópur kennara
frá kennslustörfum inn f önnur
embætti — einvörðungu vegna
drykkjuskapar. Kennari veit að
það er auðveldara að vafra drukk-
inn f lokuðu skrifstofuherbergi
heldur en meðal árvakra og dóm-
harðra nemendanna. Þó er drukk-
inn kennari engin undantekning
á vinnustað. Sjálfir fræðslu-
jöfrarnir eru ekki sjálfum sér
samkvæmari en það, að þeir vilja
ekki nýta fræðslu til varnar of-
drykkju."
Sá maður, sem þannig skrifar
sýnir sjúklegt hugarfar, þar sem
ofsinn og árásarkenndin ráða
rfkjum. Rógurinn og níðið um al-
þingismenn og aðra forustumenn
fellur kannski í góðan jarðveg hjá
þeim, sem hafa svipað hugarfar
og Steinar Guðmundsson. En til
þess að auka skilning á góðum
málum og vinna þeim fylgi, þarf
allt annað frekar en svívirðingar í
garð þeirra, sem um málin þurfa
að fjalla.
Ég er mér þess fullkomlega
meðvitandi, hvers ég á að vænta
vegna þessarar greinar, en það
aftrar mér ekki frá að skýra þetta
mál.
Skrif Steinars Guðmundssonar
væru ekki svaraverð, ef ekki
kæmi til sú staðreynd, að hann er
fulltrúi stjórnmálaflokks, kosinn
af Alþingi til að finna lausn á
þessu viðkvæma vandamálí
Öruggt
aæmi
Þeir, sem temja sér reglubundinn sparnað með
Sparilánakerfi Landsbankans tryggja sér ráðstöf-
unarfé þegar mæta þarf útgjöldum.
Með 8.000 króna mánaðarlegum sparnaði í 18
mánuði getur einstaklingur haft rúmar 370.000
krónur til ráðstöfunar. Á sama tíma geta hjón tvö-
faldað upphæðirnar með því að vera með Spari-
lánareikning, sitt í hvoru lagi.
Lítið á eftirfarandi tölur:
SPARIFJÁRSÖFNUN TENGD RÉTTI TIL LÁNTÖKU
Sparnaður M.ánaðarleg Sparnaður í Landsbankinn Ráðstöfunarfé Mánaðarleg Þér endurgr.
yðar eftir innborgun lok tímabils lánar yður yðar 1) endurgreiösla Landsbankanum
5.000 60.000 60 000 123.000 5.472
12 mánuði 6.500 78.000 78.000 161.000 7.114 á 12 mánuðum
8.000 96.000 96.000 198.000 8.756
5.000 90.000 135.000 233.000 6.052
18 mánuði 6.500 117.000 176 000 303.000 7.890 á 27 mánuðum
8 000 144.000 216.000 373.000 9.683
5.000 120.000 240.000 374.000 6.925
24 mánuði 6.5Ö0 156.000 312.000 486.000 9.003 á 48mánuðum
8.000 192.000 384.000 598.000 11 080
1) I fjárhæðum þessum er reiknað með 13% vöxtum af innlögðu fé, svo og kostnaði
vegna lántöku. Tölur þessar geta breytst miðað við hvenær sparnaður hefst. Vaxtakjör sparnaðar og láns eru háð vaxtaákvörðun Seðlabanka íslands á hverjum
tíma.
LANDSBANKtNN
Sparilán til vidbótar