Morgunblaðið - 10.02.1977, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. FEBRUAR 1977
Alþingi 1 gær:
Loðnuveiði Færeyinga
samþykkt samhljóða
— en á mismunandi forsendum
Stjórnarflokkar
# Einar Ágústsson utanrfkisráð-
herra mælti sl. þriðjudag fyrir
tillögu til staðfestingar á samn-
ingi milli íslands og Færeyja um
gagnkvæmar veiðiheimildir í
sameinuðu þingi, sem siðan var
samþykkt samhljóða. Samningur-
inn kveður svo á, að Færeyingar
megi veiða allt að 25.000 smálest-
um af loðnu á vetrarvertið 1977
(alls 15 skip, þó aldrei fleiri en 8 í
senn að veiðum). íslendingar
mega veiða sama magn af kol-
munna, innan landhelgi Færeyja,
á tímabilinu frá byrjun marz til
júniloka 1977 (15 — 17 skip).
Ráðherrann vitnaði til ákvæða i
texta að nýjum hafréttarsáttmála
Sameinuðu þjóðanna, þess efnis,
að geti heimaþjóð ekki fullnýtt
einhvern fiskstofn, skuli hún
veita öðrum veiðiheimildir. Hann
vitnaði og til álits fiskifræðinga,
sem væru þeirrar skoðunar, að
loðnustofninn þyldi umsamið
veiðimagn, auk íslenzkrar veiði-
sóknar. Þá vitnaði hann til sér-
stöðu Færeyinga sem fiskveiði-
þjóðar.
Alþýðubandalag
• Lúðvfk Jósepsson (Abl) sagði
m.a., að segja hefði átt upp öllum
veiðiheimildum erlendra aðila í
íslenzka þorskstofninn, einnig
veiðiheimildum Færeyinga, en þó
fyrst og fremst veiðiheimildum
V-Þjóðverja (veiða nær eingöngu
ufsa og karfa). Hann sagði rangt,
að við gætum ekki fullnýtt loðnu-
stofninn, til þess þyrfti aðeins
samræmingu og skipulag á veið-
um og vinnslu. Hann væri því
ósammála þeim forsendum, sem
utanrfkisráðherra hefði borið
fram til stuðnings samningnum.
Hins vegar myndu þingmenn Al-
Á að lög-
festa kaup
og kjör?
Kjaramál rædd á Alþingi
B Stefán Jónsson mæltí i
fyrradag fyrir tillögu til þings-
ályktunar, sem hann flytur
ásamt tveimur öðrum þing-
mönnum Alþýðubandglags-
ins, þess efnis, að undirbúin
verði löggjöf um hámarks-
laun. Þar verði kveðið svo á
að ekki megi greiða hærri
laun hér á landi en sem
svarar tvöföldum vinnulaun-
um verkamanns, miðað við
40 stunda vinnuviku. Vitnaði
hann til fornra ákvæða um
skiptingu aflahluta sem for-
dæmis, þar sem skipstjóri
hefði tvöföld hásetalaun. Þá
reglu ætti að lögfesta sem
stjórnun I kaupgjaldsmálum
og leiðréttingu á launamis-
ræmi
B Sigurlaug Bjarnadóttir
(S) sagði tillöguna samúðar
verða. En vafasamt væri,
hvort ætti að lögfesta kaup
og kjör i landi, eins og lagt
væri til með þessari tillögu,
sem og tillögu þingmanna
Alþýðuflokksins um lág-
markslaun. Farsælast væri að
tryggja launajöfnuð í frjáls-
um samningum aðila vinnu-
markaðarins. Hún harmaði,
að launamismunur, eins og
hann nú væri, hefði verið
samningsbundinn, hvað eftir
annað og greinilegast í kjara-
samningum árið 1974. Þar
hefðu launþegasamtök gerst
verkfæri í höndum háþrýsti-
hópa. Bæta þyrfti laun þeirra
lægst launuðu, án þess að
hlutfallsleg hækkun (prósent-
vís) sigldi upp alla launa-
stiga. Öll laun hefðu átt að
hækka um sömu krónutölu.
H Ingvar Gílason (F)
spurði; hvað hefur verið að
gerast i launamálum okkar
undanfarið? Hvers vegna er
daglaunamaðurinn, sem býr
við ótryggasta atvinnu,
einnig með lægstu launin?
Opin heifitrleg umræða um
þetta efni gæti e.t.v. vísað
veginn útúr því misrétti, sem
hér viðgengist. Og víst væri
gamla hlutaskiptareglan
íhugunarefni, er þessi mál
bæri á góma.
H Eðvarð Sigurðsson (Abl)
sagði launamismun ekki ýkja
mikinn hjá tíma-, viku- og
mánaðarkaupsmönnum
innan ASÍ. Hann segði að
vísu til sín þegar til ákvæðis-
vinnutaxtanna kæmi. Höfuð-
orsökin væri þó annars
staðar. Sérhæft vinnuafl,
sem ætti atvinnutækifæri
utan landsteina, þar sem
laun væru miklu hærri, hefði
betri tækifæri til að ýta upp
kaupi sínu, og hefði nýtt þau
með árangri. Það hefði þvi
kjaralegt forskot fram yfir
verkafólk.
Kjör verkafólks væri gjarn-
an miðað við launagetu fisk-
iðnaðarins, en rekstrarstaða
hans væri sögð slæm, af hag-
spekingum, þrátt fyrir
hækkandi afurðaverð. Laun
verkamannsins væru siðan
notuð sem viðmiðun á marg-
vislegan hátt í þjóðfélagskerfi
okkar. Þar væri viðspyrnan
því meiri. Ef rétt væri að
fiskiðnaðurinn þyldi ekki
hærra kaup, sem hann dró
þó i efa, þyrfti að færa til
fjármagn i þjóðfélaginu, ,,því
þá tekur einhver of mikið á
öðrum vettvangi þjóðlífsins."
Það væri þetta kerfi, sem hér
ríkti, sem þyrfti að skera upp.
Eðvarð varaði við þvi að gera
lítið úr frjálsum samningsrétti
verkalýðsfélaga eða fela af-
komu launþega löggjöf og
rikisvaldi i of ríkum mæli.
þýðubandalagsins greiða samn-
ingnum atkvæði á þeim forsend-
um, að við værum helzt aflögu-
færir þar sem loðnustofninn væri,
og gætum því þar sýnt velvilja i
garð Færeyinga og skilning á að-
stöðu þeirra.
Alþýðuflokkur
# Benedikt Gröndal (A) sagði
þingmehn Alþýðuflokksins styðja
samninginn. Hann vitnaði til
ákvæða f texta að hafréttarsátt-
mála S.þ., eins og utanríkisráð-
herra. Veiðifloti okkar gæti að
vísu fullnýtt loðnustofnin en
vinnslugeta í landi væri takmark-
aðri, enn sem komið væri. Samn-
ingurinn styrkti og stöðu okkar út
á við og sýndi, að við vildum koma
til móts við aðra, þegar og þar sem
ástand fiskstofna leyfði. Hins veg-
ar væri Alþýðuflokkurinn andvíg-
ur veiðiheimildum i þorsk, hvort
heldur sem væri til Færeyinga
eða annarra.
Samtökin (SFV)
# Karvel Pálmason (SFV)
kvaðst andvígur öllum veiðiheim-
ildum í þorsk — og þeim bæri aó
segja tafarlaust upp. Hins vegar
værum við helzt aflögufærir þar
sem loðnan ætti í hlut, þótt við
gætum að visu fullnýtt hana einir.
Af þeim sökum myndi hann
styðja umrædda tímabundna
veiðiheimild til Færeyinga.
Tillagan var siðan samþykkt
með samhljóða atkvæðum.
mwncimwnci
Tillaga til þingsályktunar:
Vinnuvernd og
starfsumhverfi
ÞINGMENN Alþýðuflokksins hafa
lagt fram I sameinuðu þingi tillögu til
þingsályktunar um vinnuvernd og
starfsumhverfi, svohljóðandi:
0 „Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að láta semja og leggja fyrir
þingið frumvarp til laga um vinnu-
vernd og starfsumhverfi og hafa um
það samvinnu við Alþýðusamband ís-
lands. Bandalag starfsmanna rikis og
bæja Vinnuveitendasamband íslands
og Vinnumálasamband samvinnufélag-
anna.
^ Tilgangur laganna verði að
trY9gja öllum landsmönnum starfsum-
hverfi, þar sem ekki er hætta á líkam-
legu eða andlegu heilsutjóni, en vinnu-
skilyrði eru í samræmi við lifskjör þjóð-
arinnar og tæknilega getu. stuðla að
virðingu vinnunnar og starfsgleði
9 Lögin geri ráð fyrir eðlilegum
ihlutunarrétti vinnandi fólks varðandi
starfsumhverfi sitt, en stefm að því. að
verkefni og vandamál á þvi sviði verði
sem mest leyst i samstarfi verkafólks
og atvinnuveitenda, svo og af samtök
um vinnumarkaðarins, allt innan
ramma laga og reglugerða Núverandi
stofnanir, er gæta öryggis á vinnustöð-
um, fái aðstöðu til að annast óhjá-
kvæmilegt eftirlit með þvi. að opinber-
um kröfum sé fylgt á þessu sviði
0 Þá skulu lögin hafa ákvæði um
starfsaðstöðu fyrir fólk. sem hefur
skerta vinnugetu. og stuðla að því að
þaðfái í sem ríkustum mæli vinnu með
heilbrigðum á venjulegum vinnustöð-
um.
Lögin komi í stað laga um öryggi
á vinnustöðum frá 1952 '
H
IBb
■
Saumavélin sem eerir alla saumavinnu einfalda er
NECCHI
NECCHIL YDIA 3 er fullkomin sjálfvirk saumave'l með fríum armi.
NECCHIL YDIA 3 er sérlega auðveld ínotkun. Með aðeins einum takka má velja um 17 mismunandi
sporgerðir.
NECCHIL YDIA 3 má nota við að sauma, falda, þrceða, festa á tölur, gera hnappagöt ogskrautsaum
auk sauma sem henta öllum nýtízku teygjuefnum.
NECCHI LYDIA 3 vegur aðeins um 11 kg með tösku ög fylgihlutum, og er því einkar meðfcerileg í
geymslu og flutningi.
NECCHI LYDIA 3 fylgir fullkominn íslenzkur leiðarvísir. 40 ára reynsla NECCHI á íslenzkum
markaði tryggir góða varahluta- og viðgerðaþjónustu. Góð greiðslukjör -
Fást einnig víða um land. NECCHIL YDIA 3 kostar aðeins kr. 55.875, -
Fálkinn
póstsendir
allar nánari
upplýsingar,
sé þess óskað.
FALKIN N
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670