Morgunblaðið - 16.07.1977, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JULI 1977
Níels P. Sigurðsson,
sendiherra í Bonn:
„Samskiptin við
Sambandslýðveldið
traust og vaxandi"
„Það er óhætt að segja að
samband tslands og V-
Þýzkalands er mjög gott, og
samskipti þessara þjóða eru
vaxandi á flestum sviðum,“
sagði Niels P. Sigurðsson,
sendiherra Islands í Sambands-
lýðveldinu Þýzkalandi, f sam-
tali við Morgunblaðið á dögun-
um.
„Viðskipti landanna standa
nú með miklum blóma," sagði
hann ennfremur. „Að vfsu hef-
ur hallað töluvert á okkur en á
sfðasta ári fórum vfð þó nokkuð
langt f að jafna viðskiptin, þó
að við næðum þvf ekki alveg.
Við kaupum meira af Þjóðverj-
um en öðrum rfkjum, aðallega
af iðnaðárvörum ýmiss konar,
svo sem vélum, bifreiðum og
ýmsum öðrum fullunnum vör-
um. Hins vegar seljum við
þangað ýmsar sjávarafurðir,
eins og ferskan fisk, lýsi og
mjöl. Einnig er ál snar þáttur f
útflutningi okkar til Sam-
bandslýðveldisins.
„Vegna mikillar eftirspurnar
eftir frystum fiski og uppbygg-
ingar markaða Islands fyrir
frystan fisk f Bandarfkjunum
var á sl. ári alls ekki unnt að
fullnægja eftirspurn frá Þýzka-
landi eftir frystum sjávarafurð-
um. Spurning er þó að mfnum
dómi hvort ekki sé heppilegra
vegna framtfðarhagsmuna fs-
lenzks sjávarútvegs að reynt
verði að mæta eftirspurn eftir
frystum sjávarafurðum á
meginlandi Evrópu f rfkara
mæli en gert hefur verið
undanfarið.
— Hvað um hin menningar-
legu samskipti þjóðanna?
„Já, menningarsamskiptin
byggja á mjög gömlum merg.
Ár hvert leggur f jöldi fslenzkra
námsmanna leið sfna til Sam-
bandslýðveldisins, aðallega til
framhaldsnáms f ýmsum grein-
um, og má þar nefna verkfræði,
hagfræði, ýmsar raungreinar
og tæknimenntun auk að sjálf-
sögðu þýzku og þýzkra bók-
mennta. Þýzk stjórnvöld hafa
veitt fslenzkum námsmönnum
rfflega styrki til að auðvelda
dvöl þeirra f Þýzkalandi.
Einnig eru mjög margar einka-
stofnanir, sem veita erlendum
námsmönnum styrki til fram-
haldsnáms f Þýzkalandi, og fer
úthlutun styrkja þessara í lang-
flestum tilfellum fram eftir
hæfni umsækjenda frá hinum
ýmsu löndun, þannig að hið háa
hlutfall fslenzkra námsmanna,
sem slfka styrki hafa hlotið,
ber vitni um hæfni þeirra og
góða frammistöðu.
„Af lslands hálfu er ávallt
veittur árlegur styrkur til náms
í fslenzku við Háskóla tslands,
og margir Þjóðverjar hafa lagt
stund á fslenzku og fslenzkar
bókmenntir með þessum hætti.
tslenzka er auk þess kennd við
fjölmarga háskóla í Sambands-
lýðveldinu og góð fslenzk bóka-
söfn eru fyrir hendi, eins og t.d.
við háskólann f Köln og Kiel.
tslenzkir rithöfundar eru vel-
kynntir f Þýzkalandi, þó sér-
staklega Jón Sveinsson
(Nonni), Halldór Laxness og
Gunnar Gunnarsson, og t.d.
hittir maður varla Þjóðverja
sem kominn er yfir miðjan ald-
ur, er ekki hefur lesið Nonna-
bækurnar f æsku.“
Niels vfkur talinu að
pólitfskum samskiptum land-
anna. „Báðar þessar þjóðir eru
aðilar að Atlantshafsbandalag-
inu og hafa pólitfsk samskipti
landanna sfðustu áratugina
verið byggð á gagnkvæmu
trausti og samstarfi innan
nefndra varnarsamtaka og
OECD — Efnahags- og fram-
farastofnunarinnar. Sem kunn-
ugt er áttu löndin þó f fiskveiði-
deilu á árunum 1972—’75 en sú
deila leystist með samkomulagi
um fiskveiðar þýzkra togara,
sem gert var f lok nóvember
1975. Samkomulag þetta fellur
úr gildi seinnihluta þessa árs
eða f nóvemberlok og mun ýms-
um aðilum f V-Þýzkalandi
þykja það miður ef ekki verður
um neitt framhald á veiðum
þýzkra togara við tslands eftir
að samkomulagið fellur úr
gildi.“
Nfels sagði ennfremur, að
enda þótt hann hafi ekki gegnt
sendiherrastörfum f Bonn
nema hálft annað ár hafi hann
orðið var við að mjög mikill
áhugi rfki f Þýzkalandi á ferð-
um til Islands. „Ferðamanna-
straumurinn frá Sambandslýð-
veldinu hefur Ifka aukizt mjög
á sfðustu árum, enda gefst nú
Þjóðverjum kostur á beinum
flugferðum til Islands yfir
sumarmánuðina, bæði frá
Frankfurt og Diisseldorf. An
efa mætti auka þennan ferða-
mannastraum með þvf að kom-
ið yrði á beinum flugferðum
einnig á vorin og haustin og
helzt allt árið um kring.
„Að þvf er f jölda erlendra
ferðamanna til tslands varðar
munu Þjóðver jar f öðru sæti á
eftir Bandarfkjamönnum. Ann-
að sem benda má á f þessu
sambandi er það að þýzku
ferðamennirnir sem hingað
koma, eru flestir sæmilega vel
stæðir, og eyða þvf hlutfalls-
lega meiri gjaldeyri á tslandi
en ferðamenn annarra þjóða. A
hinn bóginn fara ekki margir
Islendingar f ferðalög til
Þýzkalands, enda er þýzka
markið ekki hagstætt fyrir fs-
lenzka ferðalanga um þessar
mundir.“
Nfels segir, að nefna megi
ýmis önnur samskipti milli
þjóðanna sem f undirbúningi
eru eða verið er að vinna að.
„Það má t.d. nefna að fslenzk
þingmannanefnd undir forsæti
Ragnhildar Helgadóttur, for-
seta neðri deildar Alþingis, var
f heimsókn í Þýzkalandi í sfð-
asta mánuði, og þýzk þing-
mannanefnd var hér á Islandi
stuttu sfðar. Slfkar heimsóknir
eru m jög gagnlegar og gefa
þeim fulltrúum, sem kjörnir
eru til þingsetu, kost á að kynn-
ast með eigin augum hinum
ýmsu hliðum mála, bæði f þeim
tilfellum þegar samskipti þjóð-
anna ganga vel og eins ef ein-
hver vandamál kunna að rfsa
upp.
„t framhaldi af þessu má
nefna að önnur fslenzk þing-
mannanefnd mun koma til
Þýzkalands f haust, og að nú
starfa samstarfsnefndir í báð-
um löndunum með það fyrir
augum að auka viðskipti land-
anna og samvinnu á ýmsum
sviðum."
— Helmut
Schmidt
Framhald af bls. 15
aðra ráðamenn Hamborgar.
Innan flokksins fór Schmidt sínar
eigin leiðir. Meðan flokksmenn voru
upp til hópa andvígir endurhervæð-
ingu V-Þýzkalands hélt hann því ákaft
fram, að þar væri um að ræða nauðsyn,
og frægt varð þegar hann stormaði út
af stúdentaþingi í Berlín, eftir að þar
hafði verið samþykkt að skora á stjórn-
ina í Bonn að freista þess, að koma á
bráðabirgðasambandi þýzku ríkjanna
beggja vegna járntjaldsins. En þótt
mest hafi orðið vart andstöðu Schmidts
við einræðisstjórnir kommúnista hefur
hann ekki síður verið mótfallinn hægra
einræði, eins og þegar til athugunar
var að V-Þjóðverjar fengju hernaðar-
aðstöðu á Spáni í byrjun sjöunda ára-
tugarins. Hann mótmælti harðlega
þeim ráðagerðum, og Iýsti þvi yfir, að
einræðisstjórn Francos væri á sama
bekk og einræðisstjórn Ulbrichts í
Austur-Þýzkalandi.
Helmut Schmidt hefur lengst af frá
því, að hann tók sæti á þingi, verið einn
helzti talsmaður flokks sfns í varnar-
málum og eftir sigur flokksins í þing-
kosningum 1969 þegar Willy Brandt
myndaði stjórn ásamt Frjálsum demó-
krötum, þótti hann sjálfkjörinn í em-
bætti varnarmálaráðherra. Þvi em-
bætti gengi hann þar til hann tók við
stjórn efnahags- og fjármála á árinu
1972. Því embætti gegndi hann á mikl-
um umbrotatímum í efnahagsmálum
heimsins þar til hann tók við embætti
af Willy Brandt i maímánuði 1974.
Kona Schmidts er Hannelore Glaser,
en hún gengur undir gælunafninu
Loki. Þau eiga eina dóttur barna.
Heimili kanslarahjónanna er í Ham-
borg, enda þótt þau dvelji lengstum I
Bonn. Sumarbústað eiga þau í Slésvík-
Holstein.
Kanslarinn er annálaður fyrir starfs-
þrek sitt, en vinnudagurinn er oftast
um 18 klukkustundir, og enda þótt
hann sé stundum sakaður um ónær-
gætni og skilningsleysi við samstarfs-
menn sína, kunna þeir vel að meta að
hann er hress i bragði, gamansamur og
hefur einstakt lag á að fá þá til að
vinna í sameingingu.
Eitt kærasta hugðarefni Schmidts er
skák. Hann teflir oft við konu sína, og
þegar „skákeinvígi aldarinnar" stóð í
Reykjavik, dvöldust þau í sumarbústað
sínum og fylgdust nákvæmlega með
þróuninni á taflborðinu. Gangur skák-
anna birtist jafnóðum í dagblöðum, og
þá settust hjónin niður og fóru yfir
skákina. Schmidt var eindreginn stuðn-
ingsmaður Bobby Fischers, og má með
sanni segja, að þar hafi einn ötull
kappi borið kennsl á annan.
—-A.R.