Morgunblaðið - 16.07.1977, Qupperneq 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. JtJLl 1977
Minning — Lilja
Kristbjörg Jó-
hannsdóttir frá Á
F. 19. október 1896
D. 10. júlf 1977
I dag fer fram frá Sauðarkróks-
kirkju jarðarför Lilju Jóhanns-
dóttur frá Á í Unadal i Skagafirði.
Hún var fædd að Bjarnastaða-
gerði í Unadal, dóttir hjónanna
Önnu Olafsdóttur og Jóhanns
Símonarsonar, bónda þar. Voru
foreldrar Lilju Skagfirðingar í
ættir fram og talin mestu heiðurs-
hjón, sem ekki vildu vamm sitt
vita, en unnu hörðum höndum
fyrir stórum barnahóp, en börnin
voru sex er upp komust. Ólafur
bóndi í Skagafirði, Guðbjörg
húsfreyja á Hrafnagili í Laxárdal
um langt skeið, Ingibjörg, fluttist
vestur í Húnavatnssýslu, var á
Þingeyrum i mörg ár, síðan
húsfreyja að Másstöðum i sömu
sveit. Gunnar alþingismaður, bjó í
Siglufirði, og Bjarni bóndi og
verkamaður, bjó á Skagaströnd.
Öll eru þessi systkini látin
nema Ingibjörg blessunin, sem
stendur ein eftir. En hún hefur
alla tíð verið hetja og unnið mörg
afrek i sínu starfi, sem eigi voru
heiglum hent. Mikið ástríki var
með þessum systkinum og mikil
ættrækni. Er mér kunnugt um, að
mjög náið samband var ávallt með
þeim systrum Lilju og Ingibjörgu.
Hefur Ingibjörg nú verið um tíma
hjá systur sinni á Sauðárkróki, og
stytti henni stundir, áður en yfir
lauk.
Litið fór fyrir hinum svokallaða
veraldarauði i Bjarnastaðagerði
frekar en öðrum islenzkum
afdalabýlum þeirrar tiðar, en for-
eldrarnir voru því rikari af and-
legum verðmætum, sem þau
miðiuðu börnum sínum i vega-
nesti áður en lagt var af stað út í
veröldina. Anna móðir þeirra var
mikil trúkona og greind í bezta
lagi, hún innrætti börnum sínum
hinar fornu dyggðir, sem varð
þeim drjúgt veganesti á þeirra
lifsleið.
Börnin í Bjarnastaðagerði, voru
öll vel greind og sjálfsagt hefðu
þau getið sér góðan orðstír á
skólabekk, ef til þess hefði komið,
en þá voru ekki skólar á hverju
götuhorni, ef svo mætti segja, né
uppljómuð og hlý skólahús i
hverri sveit. Flestir urðu þá að
láta sér nægja þann lærdóm, er
fékkst í heimahúsum og Lilja var
ein þeirra. Hún fór snemma að
vinna fyrir sér og sóttist fólk eftir
að fá hana til liðsinnis. Hún var
mjög vel verki farin, ávallt glöð
og viðmótsþýð, börn hændust
fljótt að henni, þar sem hún var.
Hun kunni öll ósköp af sögum og
ljóðum, sem gaman var að hlusta
á. Lilja, var svo skemmtileg,
sögðu börnin.
Árið 1923 giftist Lilja Bjarna
Andrési Þórðarsyni húsasmið frá
Jórvík í Breiðdal, hafði hann
verið við smiðar i Skagafirði, þar
sem þau kynntust. Fór brúð-
kaupið fram i Eydalakirkju. Hófu
þau síðan búskap i Jórvik, þar
sem þau bjuggu í nokkur ár. Eign-
uðust þau tvö börn Önnu
ljósmóður á Blönduósi, húsfreyju
á Röðli, i A-Hún. og Kristinn bif-
reiðastjóra. En hugur Lilju
stefndi sifellt til Skagafjarðar,
þangað lágu ræturnar og vorið
1928 fluttust þau hjón með börn
sín, norður að Hafragili í Laxár-
dal, þar bjó Guðbjörg systir Lilju,
með Jónasi manni sínum og Anna
móðir þeirra var þar i skjóli
dóttur sinnar, þá orðin ekkja fyrir
mörgum árum. Urðu þar fagn-
aðarfundir, því eins og fyrr getur
var náin vinátta með þessu skyld-
fólki. Eftir nokkur ár slitu þau
hjónin samvistum, var það mikið
áfall fyrir Lilju. Nú var úr vöndu
að ráða, ræðst hún sem ráðskona
að Skfðastöðum í Laxárdal, og var
þar nokkur ár, þar kynntist hún
Guðmundi syni Sölva bónda og
eignaðist með honum son,
Ragnar, sem er múrari, búsettur á
Sauðárkróki. Samferðafólkinu
þótti ávallt vænt um Lilju, hvar
sem hún fór, enda reyndi hún
eftir fremsta megni að vera sínu
samferðafólki gott fordæmi. Hún
var mjög trúuð kona og bar
lotningu fyrir Guðs orði. Breyttu
við aðra eins og þú vilt að aðrir
breyti við þig, var hennar æðsta
boðorð. Fyrir allmörgum árum
eignaðist Lilja jörðina Á í
Unudal, þar undi hún sér bezt á
bernskuslóðum. Byggði hún upp á
jörðinni, en hús þar voru illa
komin er Lilja keypti. Leigði hún
öðrum grasnytjar, en hafði þar
jafnan sumardvöl og þar var
hennar lögheimiii til dauðadags.
Tók hún oft börn í fóstur yfir
sumarið og undu þau hið bezta
hjá henni, sömuleiðis var Ingi-
björg systir hennar oft hjá henni
á sumrin, eftir að hún missti
mann sinn. Síðastliðið sumar voru
þær systur á A og nutu
gróandans, en þá bar skugga á þvi
Lilja var þá farin að kenna þess
meins er réð úrslitum. Að áliðnu
sumri fór hún til höfuðstaðarins
að leita sér lækningar og var um
alllangt skeið á Landspítalanum.
Þar sem annarsstaðar kom hún
sér vel og naut vinsælda. I
Reykjavik var gott að eiga góða
að, þar sem var Ingibjörg systir
hennar og fósturdóttir hennar
Anna. Veit ég að Lilja vill þakka
þeim ómetanlega hjálp og um-
hyggju svo og öllum er veittu
henni lið i þungum veikdindum.
Merk kona er horfin kona sem
vann þann stóra sigur að bregðast
engum er á vegi hennar varð, og
iifa heiðarlegu lífi til enda-
dægurs. Verður á betra kosið?
Um leið og ég kveð vinkonu
mína Lilju sendi ég elskulegri
systur hennar, börnum og öðrum
ættingjum innilega samúðar-
kveðju.
I Guðs friði.
Hulda Á. Stefánsdóttir.
Birting
afmælis-
og minning-
argreina
ATIIYGLI skal vakin á þvi, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verð-
ur grein, sem birtast á I mið-
vikudagsblaði, að berast f síð-
asta lagi fyrir hádegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. Greinar mega ekki
vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að
vera vélritaðar og með góðu
linubili.
— Monika
níræð
Framhald af bls. 37
vistir, enda ekki aðeins verklagin
i bezta lagi, en kunni ung að
vinna sjálfstætt, og munu flestir
þeir, sem nutu vinnu hennar ekki
þótzt hafa ráð á né ástæðu til að
segja henni fyrir. Var hún þvi
aldrei hjú að eiginlegum skiln-
ingi, þótt hún væri sí úðrandi
heima og heiman árum saman,
unz hún giftist liðlega þrítug vest-
ur á Þverá í Hallárdal. Hafði
Stefán bróðir hennar verið þar
vestra um hríð og að búi, og
Monika farið til hans að Þverá.
Þar kynntust þau Símon Jóhanns-
son og áttust, en vegna jarðnæðis-
skorts settu þau ekki saman bú að
t
Móðir okkar,
INGIBJÓRG GUÐMUNDSDÓTTIR,
frá Tungu ! Gaulverjabæjarhreppi.
sem andaðist 10 þ m verður jarðsett frá Fossvogskirkju, mánudaginn
18 júlí kl 13 30
Katrin Elíasdóttir Elias í. Eliasson,
Margrét Eliasdóttir Baldur Eliasson,
Hjörleifur Eliasson Guðmundur Eliasson.
t
Þökkum innilega öllum þeim aðilum sem sýndu okkur samúð og
vinarhug við fráfall og útför litla sonar okkar og bróður
INGIMUNDAR ÓLAFSSON,
Eyjahrauni 11.
Þorlákshöfn
Hrafnhildur Ólafsdóttir ÓlafurO Ingimundarson
Lóa Ólafsdóttir.
t
Alúðar þakkir fyrir auðsýndan hlýhug og samúð, við andlát og útför
eiginkonu, móður, tengdamóður og ömmu okkar,
ARNÞRÚÐAR G. REYNIS
Sérstakar alúðarþakkir, færum við læknum og hjúkrunarliði i deild 5 A
í Borgarspítalanum, fyrir framúrskarandi umönnun og hjúkrun i hennar
löngu sjúkdómslegu á þeirrí stofnun.
Guð blessi ykkur öll
Fyrir hönd allra aðstandenda
Einar J. Reynis.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Eg er skóianemandi i einum þessara skóla, þar sem orðið
hafa uppþot, og þau hafa verið vel auglýst. Eg hef tekið
eftir þvi, að fæst skólasystkini mín eru byltingarsinnar,
og samt er það þetta fólk, sem mest er sagt frá. Hvað
veldur þessu?
Það eru engar fréttir, þótt hundur bíti mann.
En það eru fréttir, ef maður bítur hund. En því
miður hefja fjölmiðlar hinna kunnu óeirðaseggi
oft til skýjanna, og þannig verða þeir fyrirmynd
fjölmargra unglinga. Menn gera sér ekki ljóst, að
sumir þessara náunga eru andvígir sérhverju
stjórnarformi og þeir hafa heitið að velta stjórn-
inni úr sessi og brenna hús forsetans.
Fyrir nokkru voru 2.975 stúdentar spurðir um
guðstrú þeirra. Aðeins einn af hundraði kváðust
ekki trúa á Guð. Þetta fundust mér eftirtektar-
verðar fréttir, og þó þótti þetta ekki fréttnæmt.
Hvers vegna? Einfaldlega vegna þess, að almennt
er talið, að flestir trúi á Guð, og vegna þess, aó það
er eðlileg ályktun, það þykja engar fréttir.
Það er alkunna, að 90 af hundraði eða fleiri
unglingar hafa aldrei gerzt lögbrjótar. En mér er
til efs, að nokkur fréttamaður vilji skrifa greinar
um þessa staðreynd. Hvers vegna? Ástæðan er sú,
aö yfirleitt er álitið að æskan sé gott fólk, og þess
vegna þykir þetta ekki sæta tíðindum. Þegar
fréttamaður skrifar um aðgerðir lögleysingja og
óeirðaseggja, þá er hann í reynd að vekja athygli
á, að þeir eru í minnihluta, og það eru góðar
fréttir.
sinni. Hurfu þau brátt inn til
Skagafjarðar og voru tíma á Mæli-
felli hjá frú Önnu og sira Tryggva
H. Kvaran, og þar er fæddur elzti
sonur þeirra, Trausti bóndi á
Hverhólum, nýbýli, sem hann
stofnaði I Goðdalalandi 1949, en
hefur nýlega flutzt á óðal konu
sinnar, Þóreyjar Guðmundsdóttur
i Litluhlíð, Ólfssonar. Siðan voru
þau Simon og Monika á Starra-
stöðum hjá Ölafi bróður hennar,
og þar er Grétar sonur þeirra
fæddur, bóndi i Goðdölum frá
1949 og gagnastjóri í Vestflokki.
En svo var það vorið 1925, að
þau höfðu tekið ábúð á Teigakoti í
Mælifellssókn, fornri Lýtings-
staðahjáleigu, sem þau eignuðust
og bjuggu á í 9 ár, unz þau fóru
búnaði sínum austur yfir Jökulsá
að Keldulandi á Kjálka. Þar var
svo búið i 2 ár, en þá fengu þau
Goðdalastað allan til ábúðar, er
Friðrika Sigtryggsdóttir, ekkja
Jóns Halldórssonar, sem var
fyrsti bóndinn í Goðdölum, eftir
að prestsetur lagðist þar niður
1904, brá búi og fluttist norður
yfir Heiði. Flutningarnir frá
Keldulandi urðu ærið sögulegir
og er i vonum, að Guðmundur L.
Friðfinnsson rithöfundur áEgilsá
muni eiga í handriti frásögn, er
hann reit fyrir all löngu eftir
Moniku um þá atburði, en litlu
munaði, að slysför yrði, er fleki á
tunnu-flotholti barst óðfluga út
straumharða ána. Á honum var
ætlað að flytja alla búslóð og
menn og skepnur.
Símon í Goðdölum varð ekki
gamall. Hann dó heima á staðnum
af hjartaslagi undir vorjafndægur
1960, aðeins 68 ára. Var hann
hættur búskap á heimajörðinni
löngu fyrr, eða 1949, er hann seldi
hana í hendur sonum sínum, en
rak nokkurn búskap i Teigakoti á
árabili og var þar ýmist eða
heima. En þar sem ekki var um
raunverulegan flutning að ræða
aftur að Teigakoti og býlið ekki
ýkja langt undan, fór Monika
þangað ekki, en var um kyrrt i
Goðdölum. Þar hefur hún því ver-
ið húsfreyja samfellt i 42 ár og
verið kirkjuhaldari staðarins jafn
lengi. Yngsti sonur þeirra hjóna,
Borgar, sem fæddur er i Teiga-
koti, hóf brátt búskap í Goðdölum
á móti Grétari bróður sínum. Er
jörðin óskipt ættaróðal, að undan-
skildu Hverhólalandi, en Símon
fékk staðinn keyptan 1948 af
Kirkjujarðasjóði í þeim tilgangi
að koma á óðalsréttindum. Borgar
hefur reist veglegt íbúðarhús á
staðnum ásamt konu sinni, Rósu
Guðmundsdóttur frá Sölvanesi,
en fyrr hafði fjölskyldan byggt
gott íveruhús hið næsta gamla
bænum. Þar er heimili Moniku
enn i hárri elli, og þar laðar hún
að gesti og stendur fyrir veiting-
um í eldhúsinu sinu, skemmtin i
viðræðu, snör i hreyfingum og
fjörmikil i frásögn æskuáranna í
Bjarnastaðahlíð og glöð í minn-
ingum gömlu daganna i Vestur-
dal. Einkum er henni hugstætt
bernskuheimilið, hinn stóri og
glaði systkinahópur. Og hún getur
oft andstæðu gleðinnar 1902, þeg-
ar Helga Maía systir hennar dó
aðeins 28 ára. Þá var Monika
unglingur, og telur hún, að sá
atburður hafi haft mikil áhrif á
sig og ræktað líknarhug og
fórnarlund, sem hún hafði þegið i
vöggugjöf.
Níutiu ára saga merkrar konu
verður ekki sögð nema í ágripi,
þótt ærið svigrúm gæfist. Hér
skal því fellt talið, en fyrir hönd
sveitunga minna færi ég Moniku í
Goðdölum, næstelzta ibúa
byggðarinnar, árnaðaróskir og al-
úðarkveðjur, og sérílagi þeirra,
sem byggja Goðdalasókn, hinni
öldruðu húsfreyju á kirkjustaðn-
um þakkir fyrir áratuga risnu við
kirkjugesti og umhirðu kirkju-
hússins. — Allir, sem þekkja
Moniku vita, að henni þykir mjög
vænt um staðarkirkjuna. Höfum
vér því viljað fegra hana og prýða
á þessum tímamótum, sem minnzt
verður við messugerð á morgún.
Vonandi höfum vér séð rétt, að
afmælisbarnið yrði bezt glatt með
þeim hætti. . ,
Agust Sigurðsson.
P.s. Mnnika verður að heiman á afmælisdaK-
inn.
AUGLÝSIIMGATEIKNISTOFA
MYIMDAMÖTA
Adalstræti 6 sími 25810