Morgunblaðið - 18.09.1977, Qupperneq 1

Morgunblaðið - 18.09.1977, Qupperneq 1
Sunnudagur 18. september Bls. 33-64 Vidtal við bandaríska myndlistarmanninn Alcopley, þar sem hann segir m.a. frá þvi hvernig sé að standa einn góðan veðurdag andspænis yfirlitssýningu á verkum sinum — hvernig hann fór að mála fyrir hreina slysni, fullorðinn maður —þegar hann stofnaði Klúbbinn í New York ásamt ýmsum jöfrum bandariskrar nútimamyndlistar — og þegar hann hitti konu sina Ífyrsta sinn, Ninu heitina Tryggvadóttur. Alcopley kemur manni eiginlega ekki þannig fyrir sjónir að hann sé lislmálari. Hann minnir miklu fremur á prófessor. Einasía ytri víshenáingin um að þarna fari hóhem er skœrgræna hindið hans, sem stingur töluvert i stúf við annan klœðaburð og fas mannsins, en það ér reyndar ekki einhlýtur vitnisburður, þviað vel má imynda sér dálitið viðutan prófessor með bindi af þessu tagi. Alcopley er heldur ekki alveg laus við að vera viðutan. Við vorum búnir að mœla okkur mót kl. 3 stundvislega á Kjarvalsstöðum, þar sem nú stendur yfir yfirlitssýning á verkum hans, en blaðamaður var búinn að biða þar drykklanga stund þegar i Ijós kom, að Alcopley beið alltar heima i ibúð sinni og konu hans heitinnar, Ninu Tryggvadóttur, á Fálkagötunni. Reyndar þurfti listfræðing með háskólapróf úr tveimur heimsálfum til að greiða úr þessum misskilningi. „Blessaður góði, ég er búinn að hafa svo mikið að gera, og búinn að hitta svo margt fólk, að ég er orðinn ringlaður á öllu saman,“ sagði Alcopley þegar hann heilsaði mér litlu siðar íibúðinni á Fálkagötu. Við komum okkurfyrir ístofunni, sem snýr til suðurs og þaðan er fallegt útsýni yfir Skerjafjörðinn og til Suðurnesja. Allsstaðar á hvitmáluðum veggjunum voru myndir eftir Ninu, —engin eftir Alcopley sjálfan og hið eina sem gaf til kynna, að hann væri þarna húsráðandi var læknisfræði/egt visindarit á stofuborðinu ásamt vélritaðri ritgerð eftir Alcopley sjálfan um .vvo fræðileg efni, að ég treysli mér ekki til að hafa það eftir, nema hvað eitthvað snerist það um blóðið. Septembersólin glampaði inn um stofu- gluggann — eins áleitin og hún getur orðið á þessum árstima, og pilsnerinn minn á stofuborðinu hitnaði iskyggilega eftir þvi sem á leið samtalið. Alcopley var nú loks nóg boðið og spurði hvort ég vildi ekki is út i glasaði. Ég afþakkaði, minnugur sög- unnar um landann sem á bar í New York fyrir fáeinum árum setti barþjóhinn út af laginu með þvi að biðja um bjórglas með is og röri. Og Alcopley kemur frá New York — háborg myndlistarinnar um þessar mundir, og sjálfur átti hann sinn þátt i að skipa þeirri borg i þann sess. oooooo takmörk I Hvernig tilfinning er það fyrir listamann að koma inn i sýningarsal og sjá verk sin frá ýmsum timabilum komin saman á einum stað? „Ég get auðvitað ekki svarað fyrir alla listamenn heldur aðeins sjálfan mig, og fyrir mig er þetta merkileg lifsreynsla. Það hafa áður verið haldnar stærri sýningar en þessi á myndum minum en aldrei áður sýning sem spannar svo stóran hluta lista- mannsævi minnar eða 43 ár. Þama sér maður fjölda mynda sem maður hefur aldrei séð áður saman — hlið við hlið. Já, þetta er óneitanlega athyglisvert — standa allt i einu andspænis þróun manns sjálfs i iistinni og sjá hvernig maður hefur breytzt i áranna rás. Maður er yfirleitt alltaf upp- teknastur af þvi sem maður er að vinna við þá stundina og þeim verkum sem eru næst manni i tiðinni, og þarna held ég að ég geti talað fyrir alla listamenn. Þess vegna er það töluverð opinberun fyrir sérhvem listamann að sjá feril sinn og reynsluþróun á einum stað. Til dæmis sé ég núna vernig viss lifssýn (viðsjón), sem ég hef haft af heiminum og gengur meira og minna gegnum öll mín verk, tekur breytingum með timanum og mótast.“ Þú ert að miklu leyti sjálfmenntaður i myndlistinni? „Já, eins og þú sennilega veizt hef ég raunverulega tvenns konar starfsvettvang — læknavisindin og myndlistina. f tengsl- um við hið fyrrnefnda kynntist ég auðvitað náið þvi sem ég vil kalla stofnanamenntun og vann við ýmsar stofnanir, svo að ég kærði mig ekkert um að hljóta þess háttar menntun i myndlistinni. Hins vegar lærði ég siðar meir að búa til þrykk hjá frægum manni i Paris, sem flestir meiriháttar mál- arar i þá daga lærðu einnig hjá, og það er eiginlega eina raunverulega námið sem ég hef fengið i myndlist. Þó var þetta enginn skóli i venjulegum skilningi heldur fremur vinnustofa. Engu að siður tel ég mig vel skólaðan myndlistamann en minir skólar hafa verið söfnin bæði í Evrópu og Ame- riku og einnig hef ég sótt þekkta myndlist- armenn heim í vinnustofur þeirra og num- ið af þeim. Og ef ég á að nefna einhverja kennara mina sérstaklega, þá væru það Mondrian og Matisse og þeim kynntist ég fyrst og fremst á söfnunum. Annars fann ég snemma til löngunar til að leggja myndlist fyrir mig. Sem bam og unglingur var ég ailtaf að teikna, og fékk einatt verðlaun fyrir myndir minar á yngri árum. Kennarar minir i skólanum voru flestir listamenn, og þeir kenndu mér auð- vitað undirstöðuatriðin, eins og hlutföll og sjónarhorn, og hvöttu mig óspart til að halda áfram. Einhvem veginn taldi ég mér þó trú um, að ég byggi ekki yfir nægilegum hæfileikum til þess að verða góður málari. og ég hef alltaf verið þannig innstilltur að vilja ekki takast á við neitt nema vera viss um að geta leyst það vel af hendi; „að þekkja takmörk sín“ hafa eiginlega verið einkunnarorð min i iifinu. Ég fór þvi ekki að fást við málaralistina fyrr en tiltölulega seint eða i kringum 1939 og þá mest fyrir hreina slysni. En upp úr þvi fór ég lika að taka listina alvarlega og tók upp nafnið Alcopley — aðallega vegna þess að ég vildi ekki láta rugla mér saman við nafna minn, John Singlepton Copley, sem uppi var um það leyti sem Bandarikin lýstu yfir sjálf- stæði sinu og kunnur er fyrir málverk sin enn þann dag i dag.“ Sjá næstu siOu

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.