Morgunblaðið - 19.11.1977, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 1977
17
Guðmundur H.
Garðarsson.
Svava
Jakobsdóttir.
Guðmundur H. Garðarsson:
Páil
Pétursson.
Magnús Torfi
Oiafsson.
Jóhann
Hafstein.
Aukið frjálsræði i
fjölmiðlastarfsemi
— Einokun ríkisútvarps aflétt
Einkaleyfi
útvarps —
tjáningarfrelsi ■
Guðmundur H. Garðarsson (S)
hefur mælt fyrir frumvarpi sínu
til breytinga á útvarpslögum. t
frumvarpsgrein segir: „Heimilt
er menntamálaráðherra að veita
sveitárfélögum, menntastofnun-
um og einstaklingum leyfi til út-
varpsrekstrar“ með tilteknum
skilyrðum sem nánar kveður á í
greininni. GHG sagði i framsögu:
„Tilgangur frumvarpsins er að
tryggja að eitt af grundvallar-
atriðum stjórnarskrárinnar, tján-
ingarfrelsins, sé virt með þeim
hætti, að mönnum sé veitt frelsi
til að koma skoðunum sínum og
hugmyndum á framfæri ’með
þeirri fjölmiðlunartækni, sem
fyrir hendi er.“ Þá taldi GHG
óeðlilegt að binda þessa nýju þró-
un og tækni hljóðvarps og sjón-
varps við ríkiseinokun, sem
stjórnað er af fáum útvöldum
stjórnmála- og embættismönnum.
Slíkt stríði gegn grundvallaratrið-
um lýðræðislegrar stjórnskipunar
og standist ekki við nútíma að-
stæður.
Tilkostnaður og tækni eru ekki
lengur hindrun i framkvæmd
þessara mála, sagði GHG. Þessi
Nýir þingmenn
sr. Þorleifur Kristmundsson
hefur tekið sæti á Alþingi um
stundarsakir i fjarveru Tómasar
Árnasonar (F).
Björn Jónsson, forseti ASl, hefur
einnig tekið sæti á Alþingi í fjar-
veru Gylfa Þ. Gíslasonar um sinn.
háttur, sem hér er lagður til, við-
gengst viðast meðal lýðfrjálsra
þjóða. Vitnaði hann til ýmissa
þjóðlanda, m.a. Bretlands, þar
sem væri mikill fjöldi sjálfstæðra
útvarps- og sjónvarpsstöðva, er
næðu til ákveðinna svæða. Hann
vitnaði og til Svíþjóðar þar sem
mál þessi væru í endurskoðun og
ljóst væri að Svíar væru þreyttir á
að rikisfjölmiðlar sætu einir að
þessu sviði tjáningarforms. Til-
lögur um breytt fyrirkomulag
væru þar nú í brennidepli. Nú
væri m.a. rætt um 200 sjálfstæðar
svæðisbundnar útvarpsstöðvar.
Sænska rikisútvarpið mun að
sjálfsögðu starfa áfram. Allar til-
lögur sænsku stjórnarnefndarinn-
ar hniga i átt til aukins frjálsræð-
is í rekstri útvarpsfjölmiðla. GHG
vitnaði og til sænska rithöfundar-
ins Astrid Lindgren.
GHG sagði ríkisútvarp og sjón-
varp hafa gegnt hlutverki sinu af
mikilli prýði og þar hafi margir
góðir starfsmenn verið. Tímarnir
séu einfaldlega breyttir. Fólk vilji
meira frelsi á þessu sviði, á sama
hátt og nú gildir um dagblaðaút-
gáfu. Rikisútvarpið starfi áfram,
þótt einokun þess verði aflétt.
Þá gat GHG þess að sér hefði
borizt áskorun ungs áhugafólks
um frjálsan útvarpsrekstur, und-
irrituð rúmlega 600 nöfnum fólk
á aldrinum 17—20 ára, þar sem
þingmenn eru hvattir til að sam-
þykkja frumvarpið.
Umræður —
skiptarskoðanir
Páll Pétursson (F) taldi litlar
líkur á þvi að efni umrædds fjöl-
miðils myndi skána við tilkomu
smærri stöðva og dreifingu starfs-
krafta. Aukið frelsi á þessu sviði
myndi hins vegar greiða „pen-
ingafurstum" leið til að koma
vissum skoðunum á framfæri um-
fram aðra.
Svava J:kobsdóttir (Abl) sagði
tvennt há auknu lýðræði við nú-
verandi rekstrarform útvarpsins.
Að stjórnmálaflokkarnir skipuðu
útvarpsráð (þingkjörið). I annan
stað æviráðning embættismanna
þess. Svava sagðist andvíg frum-
varpinu eins og það lægi fyrir.
Hins vegar væru i því „nokkur
jákvæð atriði“. Koma ætti á fót á
vegum RtU sjálfstæðum útvarps-
stöðvum í einstökum landshlut-
um. Eðlilegt væri og að sveitar-
félög fengju að reka útvarpsstöðv-
ar.
Magnús Torfi Olafsson (SVF)
tók undir þann rökstuðning GHG
að timabært væri að athuga hvort
ekki væri rétt að hverfa frá einka-
leyfi Rikisútvarps. Hins vegar
þyrfti að athuga mun betur þær
leiðir, sem frumvarpið varðaði.
Kanna þyrfti, hvernig bezt yrði
fyrir komið sjálfstæðum útvarps-
stöðvum á landsbyggðinni, sem
hefðu ákvörðunarrétt um dag-
skrárgerð.
Jóhann Hafstein (S) studdi
frumvarp GHG. Hann taldi og að
afnot stjórnmálamanna af ríkisút-
varpi hefðu og gætu verið
varhugaverð, ef óeðlilegum þrýst-
ingi væri beitt. Svo hefði m.a.
virzt á tímum vinstri stjórnarinn-
ar síðari. E.t.v. væri rétt að fram
færi hlutlaus könnun á þvi, hvort
fyllsta jafnréttis væri gætt í þess-
um efnum.
7 þingmenn
Reykjaness:
Landbrot
vegna ágangs
sjávar á
Suðurnesjum
Sjö þingmenn
Reykjaneskjör-
dæmis flytja
svohljóðandi
þingsályktunar-
tillögu: „Alþingi
ályktar að fela
ríkisstjórninni
að láta fara
fram úttekt á ágangi sjávar á
land á Suðurnesjum: Vatnsleysu-
strönd, Hvaleyri við Hvalfjörð,
Álftanesi og Seltjarnarnesi og
gera áætlun um varnarráðstafan-
ir“.
Geir Gunnarsson (Ábl) sagði i
framsögu að veruleg spjöll hefðu
orðið á þessum svæðum af ágangi
sjávar. Sjórinn brýtur landið
jafnt og þétt, sagði hann, og í
aftakaveðrum veldur hafrótið
stórtjóni. Einstök sveitarfélög
ráði naumast við kostnað af gerð
nauðsynlegra varnargarða. Að-
eins lítilsháttar rikjsfjárveitingar
hafi fengist i varnaraðgerðir.
Nauðsynlegt sé að gera úttekt á
þessu máli og gripa til nauðsyn-
legra varnaraðgerða til að vernda
landið sjálft, dýrmætt land við
eða i byggð. Geir minnist á að á
næsta ári yrði um 2000 milljónum
króna varið til landgræðslu og
ræktunar. Aðeins tæplega 2% af
þeirri upphæð er ráðgert til sjó-
varnargarða í þvi skyni að verja
land gegn ágangi sjávar. Land-
brot við Faxaflöa mun halda
áfram, sagði þingmaðurinn, ef
ekkert verður að gert. Mál er að
framkvæma þá úttekt, sem hér er
lögð til, til að geta mætt vandan-
um á sem skjótvirkastan, hag-
kvæmastan og árangursríkastan
» máta! s<» - nmimiiiinoi
Sigurlaug Bjarnadóttir:
Tónmenntafræðsla
í grunnskóla
Sigurlaug
Bjarnadóttir
(S) mælti ný-
lega fyrir tillögu
til þingsályktun-
ar um tón-
menntafræðslu i
grunnskóla, er
hún flytur
ásamt Friðjóni'Þórðarsyni (S),
Tómasi Árnasyni (F), Sighvati
Björgvinssyni (A), Jónasi Árna-
syni (álbl) og Magnúsi Torfa
Ölafssyni (SFV). Tillagan gengur
út á skipulegan undirbúning tón-
menntafræðslu í formi námskeiða
eða farkennslu í þeim grunnskól-
um landsins, þar sem engin slik
fræðsla er nú veitt og verður ekki
viðkomið með venjubundnum
hætti. Áherzla verði lögð á að
tengja starf tónmenntafræðslu i
grunnskóhmr: Þá Wít * "fón-
menntafræðsla felld sem valgrein
inn í nám kennaraefna við Kenn-
araháskóla til viðbótar náms-
kjarna.
Sigurlaug sagði ömurlegt
ástand ríkja í þessum efnum inn-
an grunnskólans í dag, sem eigi
einkum rætur að rekja til kenn-
araskorts í tónmennt. I 60 grunn-
skólum af 225 er engin tón-
menntafræðsla veitt og að aukí
séu fjölmargir skólar, þar sem
slik fræðsla sé ónóg, jafnvel af
skornum skammti. Ekki sé nógu
vel að málum staðið í Kennarahá-
skólanum. Síðan gamla söngkenn-
aradeild Kennaraskólans lagðist
niður, hafi þessum málum hrakað
stórlega. Sigurlaug færði ýmis
rök fyrir nauðsyn úrbóta i þessum
efnum, sem hér verða ekki rakin
frekar.
Helgi F. Seljan (Abl) tók undir
rl dúðsW ó f Rðfa' f þ éísU'tn bTh ti ht.;
ÞESSÁR ungu stúlkur, sem heima eiga í Arbæjarhverfi efndu til
hlutaveltu að Hraunbæ 106 til ágóða fyrir sundlaugarsjóð
Bjarkaráss, vinnu- og dagheimilis Styrktarfél. vangefinna.
Telpurnar heita Anný Margrét Eirfksdóttir, Guðný Jóna Guðna-
dóttir og Hrönn Hilmarsdóttir. Söfnuðu þær 7200 kr. til sjóðsins.
ÞESSÁR telpur: Guðrún Bjarnadóttir, Hulda Árnórsdóttir, Erna
Árnórsdóttir, Valgerður Ósk Auðunsdóttir, Auður Ósk Auðuns-
dóttir, Hjördfs Áuðunsdóttir og Berglind Bjarnadóttir, efndu til
hlutaveltu til ágóða fyrir Styrktarfél. vangefinna. Söfnuðu þær
4500 krónum.
ÞESSAR telpur sem heima eiga I Breiðholtshverfinu, efndu til
hlutaveltu til ágóða fyrir Styrktarfél. vangefinna og söfnuðu þær
tæplega 2000 krónum. Telpurnar heita Árný Björk Björnsdóttir,
Magna og Oddný Sveinsdætur.
ÞESSAR vinkonur úr Fossvogshverfi hafa fært Sjálfsbjörgu,
landssambandi fatlaðra, 3370 kr„ sem var ágóði af hlutaveltu sem
þær héldu til ágóða fyrir sambandið. Telpurnar heita: Áuður og
Björg Jakobfna Þráinsdætur, Sigrún Aradóttir og Ulla Kára-
dóttir.
ÞESSAR stúlkur. sem allar eiga heima við Áratún í Garðabæ,
efndu til hlutaveltu (il ágóða fyrir Sjálfsbjörgu landssamband
fatlaðra og söfnuðu þa*r 10.400 krónutn. Stúlkurnar heita Hrönn
og Hildur Benediktsda'tur, Lfna Jónsdóttir, Arna Ingibjarnar-
dóttir og Birgitta Hilmarsdóttir.