Morgunblaðið - 09.11.1978, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 1978
37
„Hættuleg braut ef
Alþingi ætlar að fara
að lögbinda laun”
Þingfararkaupsnefnd
Sérgreiðslur
hækka innan marka
kauphækkana
Brasi Sigurjónsson (A) hefur
flutt í sameinuðu þingi, tillögu til
þingsályktunar um lágmarks- og
hámarkslaun, og skal munur
þeirra eigi vera meiri en 1:*2,5 til
3, það er að hámarkslaun mega í
hæsta lagi vera þreföld á við
lágmarkslaun. Lögin skuli sett í
samráði við láunþegasamtökin.
Þá gerir þingsályktunartillagan
einnig ráð fyrir að takmörk verði
sett um lengd yfirvinnu, þannig
að hún verði ekki lengri en tveir
tímar dag hvern, nema til komi
undantekningar — leyfi viðkom-
andi launþegafélags.
Flutningsmaður sagði, að hér
væri aðeins haft í huga, að setja
rammalög um launabil. Með
lagasetningu af þessu tagi muni
neðri jaðar halda hálaunum í
hófi, og efri jaðar varna þess að
lág laun verði óhæfilega lág, enda
megi þeir sín jafnan meira í
hverju þjóðfélagi, sem betur séu
launaðir, og því sé eigi ósann-
gjarnt að beita þeim sem nokkurs
konar lyftlstöng fyrir þá, sem
minna mega sín.
Helgi F. Seljan (Abl) kvaðst í
höfuðatriðum vilja taka undir
framkomna tillögu. Sagði hann
að umræður um hámarks- og
lágmarkslaun hefðu verið miklar
á Alþingi undanfarið, og mjög
hefði verið um það deilt, hverjar
væru ástæður þess mikla launa-
munar er sé hér á landi.
Varðandi eftir- og næturvinn-
una sagði þingmaðurinn, að þar
væri um að ræða erfitt vandamál
hér í okkar þjóðfélagi. Löggjöf
sem hefði gilt hefði ekki komið að
tilætluðum notum. Sagði Helgi
þó víst, að vinnuafköst væru
miklu betri ef vinnutíma væru
skynsamleg mörk sett.
Jóhanna Sigurðardóttir, (A)
sagði, að hér væri hreyft brýnu
og nauðsynlegu máli. Þó kvaðst
hún telja, að lög af þessu tagi
kæmu ekki í veg fyrir yfirborgan-
ir eða greiðslur undir borðið.
Taldi Jóhanna að tímabært væri
að gera á því úttekt, hverjar
raunverulegar launagredðslur
væru í landinu, bæði duldar
greiðslur og yfirborganir. Sagðist
þingmaðurinn mundu flytja til-
lögu þess efnis á þingi síðar í
vetur.
Friðrik Sophusson (S) sagði að
tillaga af þessu tagi hlyti að
vekja upp margar spurningar.
Benti hann til dæmis á, að
misrétti kynni að koma upp,
þegar þess er gætt, að á sumum
heimilum eru fleiri fyrirvinnur
en á öðrum, og eins væri rétt að
hafa í huga mjög misjafna
fjölskyldustærð. Þá kvað Friðrik
— sagði Friðrik
Sóphusson við
umræður um
lágmarks- og
hámarkslaun
Friðrik Sophusson
það skoðun sína, að farið væri út
á hættulega braut, ef háttvirt
Alþingi ætlaði að fara að lög-
binda laun, eins og þessi tillaga
gerði í raun og veru ráð fyrir.
Þá minnti þingmaðurinn á það,
að hér á landi væru skattar
notaðir til að jafna tekjur manna,
þannig að miklu skipti, hvort
þessi launamunur væri reiknaður
fyrir eða eftir álagningu þeirra.
Bragi Sigurjónsson (A) tók
aftur til máls, og svaraði fram
komnum gagnrýnisatriðum
nokkrum orðum, og áréttaði það
sem hann sagði í fyrri ræðu sini.
Taldi flutningsmaður að mikið
svigrúm væri eftir, þó af þessum
lögum yrði, þar sem nú væri til
dæmis algengur launamunur allt
frá 200 þúsundum upp í 600
þúsund.
Bragi Níelsson (A) sagðist
vera sammála meginatriðum í
þeirri hugsun er kæmi fram í
þingsályktunartillögunni, en á
henni væru þó ýmsir gallar.
„Ég sé þann megingalla á
henni," sagði þingmaðurinn, „að
ég held að þjóðfélag okkar sé ekki
reiðubúið að taka á móti þessari
kenningu. Hún er rétt, en því
miður. Við erum ekki ennþá
komnir á það þjóðfélagsstig, að
við getum á Alþingi Islendinga
skipað mönnum að hlýða svona ■
lögum. Þau verða ekki virt, vegna
þess að þjóðfélagið finnur ekki til
réttlætis þeirra."
Árni Gunnarsson (A) hóf mál
sitt á því að segja, að hann
saknaði þess að ekki skyldu vera
fleiri háttvirtir alþingismenn
viðstaddir þessar umræður.
Taldi þingmaðurinn áð hér
væri á ferðinni eitt almerkasta
mál sem þetta þing hafi tekið til
umræðu yfirleitt. Sagði hann að
hér væri um að ræða grundvall-
arspurningu gagnvart launþega-
hreyfingunni í heild.
Kjartan ólafsson (Abl) sagðist
vilja lýsa yfir stuðningi við
framkomu tillögu, og taldi hann
það þakkarvert að menn legðu
fram tillögur er gengju í þá átt að
draga úr þeim launamismun sem
viðgengist hér í okkar þjóðfélagi.
Gunnlaugur Stefánsson (A)
kvaðst fagna þeim umræðum er
fram hefðu farið um frumvarpið,
og sagði hann það skoðun sína að
hér á landi væru launin oft í
öfugu hlutfalli við það sem menn
þurftu að leggja á sig. Þá tók
hann einnig undir þær skoðanir
er höfðu komið fram í ræðu
Braga Níelssonar fyrr í umræð-
unni.
Einnig boðaði Gunnlaugur það,
að hann myndi síðar á þessu
þingi flytja tillögu þess efnis, að
opinberum starfsmönnum skuli
óheimilt að þiggja laun fyrir
nefndarstörf er þeir vinna í
vinnutíma sínum.
SAMKVÆMT lögum ber þingfarar
kaupsnefnd að ákveða greiðslur til
þingmannai dagpeninga, ferða-
kostnað og húsnæðispeninga (fyrir
utanbæjarþingmenn). Nefndin
hefur nýlega hækkað þessar
greiðslur sem hér segiri
• 1) Dagpeninga úr kr. 2.950.— í
4000. — eða um 27%.
• 2) Ferðakostnað pr. ár, vegna
ferðalaga um kjördæmi, úr kr.
375.000,- í 500.000.- eða um
33%%.
• 3) Húsnæðiskostnað pr. mánuð
úr kr. 39.000.— í 55.000.— eða um
38%.
Þessar greiðslur hafa ekkert
hækkað í heilt ár. Á sama tíma hefur
almennt kaupgjald hækkað yfir 50%
að meðaltali. Þetta kom fram í máli
Garðars Sigurðssonar (Abl), form.
þingfararkaupsnefndar, sem kvaddi
sér hljóðs utan dagskrár í Samein-
uðu þingi í gær til að koma á
framfæri upplýsingum um störf
nefndarinnar. Hann sagði ennfrem-
ur, að skv. 10. gr. laga um tekju- og
eignaskatt væru þessar greiðslur
undanþegnar framtalsskyldu.
Ásakanir í garð þingmanna um
skattsvik væru því alrangar. Allar
ákvarðanir í þingfararkaupsnefnd
hefðu verið teknar samhljóða.
Árni Gunnarsson (A) sagði m.a.,
að hann og Eiður Guðnason (A)
hefðu verið sammála framangreind-
um ákvörðunum þingfararkaups-
nefndar, þar sem þeir ættu báðir
sæti. Hins vegar hefðu þeir borið
nefndinni ósk frá meirihluta þing-
flokksins þess efnis, að þessum
hækkunum yrði slegið á frest unz
Alþingi hefði tekið afstöðu til
frumvarps þingm. Alþýðufl. um að
kjaradómur kvæði á um greiðslur af
þessu tagi til þingmanna. Allur
þingflokkur Alþýðuflokksins væri og
sammála um að þingmönnum bæri
að gefa upp hlunnindi af þessu tagi á
skattframtölum sínum.
Þingsíða í fyrradag:
Leiðrétting
Veruleg uppstokkun og rugl-
ingur varð í vinnslu þingsíðu
Mbl. í fyrradag (bls 31), þar sem
greint var frá þingstörfum sl.
mánudag, þann veg að frásögnin
kom ekki í réttri röð. Á eftir
„vídálka inngangi átti að koma
frásögn af umræðum um
framkvæmdasjóð öryrkja, sem
er í dálki 2 og 3 á þingsíðu.
Síðan átti að koma frásögn af
umræðum um dómvcxti. sem
kom neðarlega í dálki 3 á
þingsíðunni (að hluta til) en
framhaldið hefur „villst“ í efsta
hluta 1. dálks. Síðan átti.að vera
frásögn af umræðum um bundið
slitlag, sem kom neðarlega í 1.
dálki með framhaldi í 2. dálki.
Lesendur þingsíðunnar og
umræddir þingmenn í frásögn-
inni eru beðnir velvirðingar á
þessum vinnslumistökum. Þess
er vænst að menn geti ráðið í
frásögnina með hjálp framan-
greindrar leiðréttingar.
LITAVER
LITAVER
LITAVER
LITAVER
CC
UJ
fifi
UJ
>
<
I-
oc
IU
cc
111
oc
UJ
Gólfdúkur
Ódýr, vandaöur gólfdúkur
frá Sommer.
Verö pr. fm 1885.- og
1985.- kr.
Lítið við í Litaveri
því þaö hefur ávallt borgað sig.
■Brr
Grensásvegí, Hreyfilshúsi.
m
m
30
m
D
>
<
m
m
D
LITAVER
LITAVER
LITAVER
LITAVER