Morgunblaðið - 14.12.1978, Qupperneq 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. DESEMBER 1978
Jónas Bjarnason:
Verðbólgan er
útþynning
á Ufskjörunum
Bandalag háskólamanna er nú
20 ára um þessar mundir. Það er
gagnlegt að líta stundum yfir
farinn veg og velta því fyrir sér,
hvað hefur áunnist og hvað ekki.
Ég ætla ekki að telja upp einstaka
atburði í sögu BHM, sem varðað
hafa veginn. Þess í stað ætla ég að
fara nokkrum orðum um stöðu
BHM nú í þessu landi.
BHM hefur öölast
viðurkenningu
Almennt má segja, að BHM hafi
öðlast viðurkenningu sem eitt af
helstu hagsmunasamtökum þessa
lands. Þegar ríkisvald eða ráðherr-
ar skipa nefndir um einstök
málefni varðandi efnahagsmál eða
hagsmuni á vinnumarkaði, kemur
BHM nú ætíð til álita sem aðili að
þeim málum, og í sumum tilvikum
fær BHM fulltrúa sbr. vísitölu-
nefnd.
Gagnvart fjölmiðlum er staðan
svipuð. Þó eru blaðamenn misjafn-
ir eins og aðrir. Margir þeirra
Ræða á aðal-
fundi BHM
meðhöndla fréttir frá BHM af
sanngirni út frá sjónarhóli blaða-
manns með sjálfsvirðingu. Því
miður eru þó margir í þeirra hópi,
sem líta á sig sem einhvers konar
útverði eigin félags eða stjórn-
málaafla i hagsmunapólitík eða
leggja sig stundum fram af
ýmsum ónefndum hvötum gegn
því, að boðskapur BHM fái að ná
til almennings í þessu landi. Þetta
var einkum áberandi á árunum
1973 til 1976. Sem betur fer hefur
ástandið batnað, en mér eru enn í
fersku minni viðbrögð margra
þeirra og sérstaklega fréttamanna
hijóðvarps.
Meðal almennings er bandalagið
orðið þekkt, þótt með mismunandi
hætti sé. Sumir telja bandalagið
hóp forréttindafólks, sem sé óseðj-
andi í kröfugerð og heimtufrekju
og sem gangi á undan í öllu illu í
þessu landi. Aðrir eru vinsamlegri
og sýna málunum skilning. Þetta
er eins og gengur og gerist, en ég
tel, að tvímælalaust hafi orðið
veruleg bót á afstöðu almennings
til bandalagsins á síðustu árum,
þótt af og til birtist í fjölmiðlum
andsnúin afstaða einstakra
manna. Mjög áberandi er, að
helstu árásir eru fyrst og fremst
byggðar á tilfinningaútbrotum en
ekki röksemdum.
Eöli kjaramála
Hvað ber framtíðin í skauti sér
fyrir háskólamenntað fólk í þessu
landi? Að . sjálfsögðu er þessi
spurning nátengd þróun atvinnu-,
efnahags- og menningarmála.
Bandalagið hefur haldið árlega
stórar ráðstefnur um þessi mál og
nú síðast var haldin ráðstefnan
„Lífskjör á íslandi" í byrjun þessa
mánaðar. Það er mín skoðun, að of
mikil orka fari nú til spillis í
átökum milli manna og hags-
munahópa á Islandi, og að skýr-
ingin á því byggist fyrst og fremst
á vanþekkingu og sambandsleysi.
Samtök háskólamenntaðra manna
hljóta því að verða að hafa
frumkvæði í því að upplýsa bæði
sína félagsmenn og alþjóð um eðli
kjaramála, og hver sé undirstaða
bættra kjara í víðtækum skilningi.
ísland er lýðræðisþjóðfélag, og
einstakir hagsmunahópar geta
auðveldlega sett þjóðfélaginu stól-
inn fyrir dyrnar. Verkfallsvopnið
getur fengið áorkað kjarabótum til
einstakra hópa en ekki síður
stuðlað að ráðstöfunum eða fyrir-
komulagi, sem stríðir gegn undir-
stöðum lífskjara fyrir heildina.
Þau vandamál, sem nú herja á
þetta þjóðfélag, eru m.a. af þessum
rótum runnin. Því gerist nauðsyn-
legt að auka verulega umræður um
forsendur lífskjara um land allt og
í öllum hagsmunahópum. Skyldan
er mest hjá þeim, sem mesta
þekkingu hafa.
Óánægja meö
launakjör
Töluverðrar óánægju gætir nú
almennt með launakjör hjá há-
skólamenntuðu fólki. Menn horfa
upp á það, að starfsbræður og
systur erlendis hafa verulega
hærri laun en hér tíðkast. Margt
vel menntað fólk veltir því nú fyrir
sér, hvort leita skuli atvinnu
erlendis. Það er vissulega
áhygggjuefni, að svo skuli vera.
Sumir segja réttilega, að Island
hafi upp á margt gott að bjóða,
sem ekki verði metið í launum
einum saman. Hins vegar er það
súrt í broti fyrir suma hópa í
okkar röðum að liggja undir ámæli
um gagnsleysi svo og að hafa léleg
kjör. I raun er á ferðinni barátta,
sem hreint ekki er ný af nálinni.
Það hefur alla tíð kostað átök fyrir
menntaða hópa að fóta sig í sínu
umhverfi og ekki síst við aðstæður
Jónas Bjarnason
eins og þær, sem ríkja hér á landi.
Menn eru ekki tilbúnir til að
horfast í augu við þær forsendur,
sem liggja að baki því, að Islend-
ingar njóta sambærilegra lífs-
kjara og tíðkast í nágrannalönd-
um, sem byggja sín lífskjör fyrst
og fremst á iðnþróun og verk-
menningu. Sá, sem dregur fisk úr
sjó, telur að hann sé mikilvægast-
ur allra, og í raun finnst honum,
að hann þarfnist engra vísinda-
manna eða háskólamenntaðra
ráðgjafa. Þegar fiskur er dreginn
spriklandi úr sjó er hann besta
varan. og enginn vísindamaður
virðist hafa komið þar nærri.
Þegar betur er að gáð, kemur í
ljós, að það er auðlind af guðs náð,
sem sjómaðurinn gengur í. Hann
skilur það ekki, að auðlindin er
takmörkuð, og að hann sjálfur
hefur aðeins ausið af brunni
Ciartland
Hver ertu.
ástin mín?
Korneh'u tæmdist arfur og
auðurinn gjörbreytti lífi hennar.
Hún varð ástfangin af hertogan-
um af Roehampton, hinum
töfrandi Drogo, eftirsóttasta
ungkarli Lundúna og þau ganga
í hjónaband. Vonbrigði fiennar
veröa mikil er hún kemst að því,
að hann hefur aðeins kvænst
henni til að geta hindrunarlítið
haldið við hina fögru frænku
hennar, sem hún býr hjá. A
brúðkaupsferð þeirra í París
verður Drogo raunverulega ást-
fanginn. — en í hverri? Er það
hin leyndardómsfulla og töfrandi
Desirée, sem hann hefur fallið
fyrir, eða hefur hinni hugrökku
Kornelíu tekist að heilla hann?
Var um slys að ra-ða. — eða var
það morðtilraun? Aylward var
minnislaus eftir slysið, mundi
jafnvel ekki eftir unnustu sinni.
En þegar Constant Smith heim-
sótti hann á sjúkrahúsið, vakn-
aði hann á ný til lífsins ...
Þetta er ástarsaga af gamla
taginu, eins og þær gerðust
beztar hér áður fyrr. Og svo
sannarlega tekst Theresu
Charles að gera atburði og atvik,
sem tengjast rauðhærðu
hjúkrunarkonunni Constant
Smith, æsileg og spennandi.
Þessi bók er ein allra skemmti-
legasta ástarsagan sem Theresa
Charles hefur skrifað og eru þær
þó margar æsilega spennandi.
Rauðu ástarsögumar
Karlotta var
kornung þeg-
ar hún giftist
Ancarbcrg
greifa, scm
var mun eldri
en hún. Hjóna-
bandið varð
þeim báðum
örlagarikt. en
þó einkum
greifafrúnni
ungu. Ilún
hrekst næst-
um ósjálfrátt í
faðminn á
ungum fiski-
manni,
óreyndum f ástum, en engu að sfður
löngunarfullum og Iffsþyrstum. í kofa
fiskimannsins á Karlotta sfnar mestu unaðs-
og sælustundir, stolnar stundir og örlaga-
ríkar. Greifafrúin unga verður barnshaf
andi og framundan er þrjózkufull barátta
hennar fyrir framtíð þessa ástarbarns, sem
vakið hefur iffslöngun hennar á ný. —
Brúðurin anga er ein Ijúfasta Hellubæjar-
sagan. sem Margit Söderholm hefur skrifað?
ELSE-MARIE IVIOHR
PI01TINN
Morten er
sendiboði and-
and-spyrnu-
hrcyfingarinnar
I einni slíkri
ferð hittir
hann írenu,
þar sem hún
er fársjúk og
févana á
flótta. Ifann
kemur henni
til hjálpar.
hættan tengir
þau nánum
böndum og
þau upplifa
hina einu
sönnu ást. Grunsemdir vakna um að hún sé
stúlkan. sem hrcyfingin leitar og telur
valda að dauða systur Mortens. Æðstaráðið
dæmir írenu til dauða í fjarveru hennar. —
og sennilcga yrði Morten falið að fram-
kva ma aftökuna. Ást Mortens heldur aftur
af honum. hann vill sanna sakleysi írenu og
frestar að taka ákvörðun. En tfminn líður
og félagar hans leita hennar ákaft.
hringurinn þrengist og hanvæn hættan
nálgast ...
Ástríður Berk
var sérstæð
stúlka og
óvenjulega
sjálfstæð. Hún
hauð iirlögun-
um vissulega
hirginn og brátt
ka'mi í ljós
hvort henni
heppnaðist að
endurreisa
húskapinn á
Steinsvatni og
halda því
starfi áfram,
sem stúlkurn-
ar í Karl-
hataraklúhbnum höfðu hafió. En hvernig
átti hún að gera sér grein fyrjr, að hún. sem
engum tróð um tær og öllum vildi vel, ætti
svarinn og hættulegan óvin? Og þessi
óvinur gerði henni svo sannarlega Iffið leitt!
Ástríður bognaði að vísu. en hún brast ekki,
— ekki fyrr en ástin kom inn í líf hennar.
Og þar féll sfðasta vfgi hins rómaða
Karlhataraklúhbs.