Morgunblaðið - 03.02.1979, Qupperneq 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 1979
Rætt við
Ólaf Gunnarsson
framkvæmdastjóra
Síldarvinnslunnar:
SÍLDARVINNSLAN hf á Neskaupstað er helzta fyrirtækið á
staðnum, en þar er í rauninni um fleiri en eitt fyrirtæki að ræða.
Loðnuverksmiðjan var með afkastamestu bræðslum á landinu á
síðasta ári og auk loðnunnar var tekið við nokkru af kolmunna.
Saltfiskverkun og frystihús eru rekin af Síldarvinnslunni og
sömuleiðis útgerð, en auk nótaskipsins Barkar, sem var aflahæst
íslenzkra skipa á síðasta ári, gerir Síldarvinnslan út togarana
Barða, Bjart og Birting. Sfldarvinnslan og Samvinnufélag
útgerðarmanna eiga meirihlutann í Dráttarbrautinni hf.
Neskaupstaðabær á 10% í
' Síldarvinnslunni, en yfir 50 ein-
staklingar eru hluthafar í fyrir-
tækinu og á enginn einn mjög
stóran hlut. Engir aðrir en
Síldarvinnslan eru með fisk-
vinnslu á Neskaupstað, en
Kaupfélagið hætti slíkri starf-
semi fyrir nokkrum árum. Enn
er ógetið eins þáttarins í starf-
seminni, en það er niðurlagning-
arverksmiðja. Hún er þó ekki
starfrækt sem stendur, en fram-
leiddi á sínum tíma sjólax, sem
einkum var hugsaður til sölu
innanlands.
Framkvæmdastjórar Síldar-
vinnslunnar eru Ólafur Gunn-
arsson og Jóhann K. Sigurðsson.
Morgunblaðsmenn hittu Ólaf á
skrifstofu fyrirtækisins á dög-
unum. Ólafur sagði, að hjá
fyrirtækinu störfuðu á milli
200—300 manns, í landi en það
breyttist nokkuð eftir árstíðum.
A skipunum væru síðan 64,
þannig að starfsfólk fyrirtækis-
ins væri ekki undir 300 manns
alla jafna. A síðasta ári var
aflaverðmæti útgerðarinnar 1 Vfe
milljarður, en útflutningsverð-
ráðs sjávarútvegsins og síðan
oftast yfirnefndar að ákveða
verðið. Oddamaður er fulltrúi
Þjóðhagsstofnunar og þá oft
forstöðumaður þeirrar stofnun-
ar. Hann á að vera hlutlaus
aðili, en er í rauninni ekki annað
en framlengdur armur ríkis-
valdsins.
— Fiskverð virðist ákveðið án
tillits til stöðu fiskvinnslunnar
og hvað hún getur borgað. Síðan
eru gerðar lagfæringar á geng-
inu og reikningslegar kúnstir og
það á sama tíma og verið er að
tala um að sigrast á verðbólg-
unni. Það segir sig sjálft að ekki
er til lengdar hægt að byggja á
fyrirtæki, sem kemur út á núlli
eða sýnir tap ár eftir ár. Menn
eins og forstjóri Þjóðhagsstofn-
unar sem virðast halda að slíkt
sé hægt, ættu að fá sér annað
starf.
— Saltfiskverkunin kom út
með 15% tap á síðasta ári og í ár
ætlum við að reyna að sleppa
alveg við að salta. Við erum að
breyta til í frystihúsinu til að
auka afköstin þar og það er ekki
fráleitt að við siglum með afl-
Ormar «íí Ix in t»ru ckki vinsæll varningur á
markaði í Handaríkjunum ok því oins «ott
oftirlitið ,sé í laifi.
Siglum frekar en að
Fiskvinnslan í úlfa-
kreppu milli sjó-
manna og stjórnvalda
mæti fiskvinnslunnar 5
milljarðar, þannig að velta fyr-
irtækisins nam 6V2 milljarði. í
upphafi spjalls okkar við Ólaf
Gunnarsson spurðum við hvort
hann teldi heppilegt að eitt
fyrirtæki væri svo stórt í snið-
um og hefði yfir helming alls
vinnuafls í sinni þjónustu, en á
Neskaupstað búa nú um 1700
manns.
— Hér eins og víða annars
staðar heldur eitt fyrirtæki uppi
öllu atvinnulífi, sagði Ólafur. —
Það hefur að mínu mati reynst
affarasælast og slíkt fyrirkomu-
lag kemur í veg fyrir að menn
séu að bíta hver undan öðrum.
En menn verða líka að kunna að
fara með þetta vald, það er
frumskilyrði þess að vel megi
takast með reksturinn.
— Nú hefur mikið verið rætt
um afkomu fiskvinnslunnar
almennt og menn borið sig illa,
hver eru viðhorfin hér á Norð-
firði?
— Afkoma fiskvinnslunnar
er léleg og fer sízt batnandi.
Fiskvinnslan er í úlfakreppu
milli sjómanna og stjórnvalda í
landinu. Sjómennirnir, sem eru
alls góðs maklegir, vilja bæta
kjör sín, en stjórnvöld reyna að
sigla á milli, þannig að vinnu-
friður haldist. Ákvörðun fisk-
verðs er komin út á hæpna
braut. Það er hlutverk Verðlags-
ann í auknum mæli á árinu,
sérstaklega meðan á loðnuver-
tíðinni stendur. Ef við fáum
mikið af loðnuhrognum til fryst-
ingar þá verðum við einhvern
veginn að losna við aflann. Eg
tel ekkert athugavert við sigl-
ingarnar ef full atvinna helzt í
landi og ekki er mögulegt að
vinna aflann á staðnum.
— Til að jafna út toppa, sem
komið hafa í afla togaranna,
hefur talsverður hluti fisksins
verið saltaður. Slíkt er að sjálf-
sögðu ekki hægt ef bullandi tap
er á saltfisknum og því verður
að finna aðra lausn á þeim
vanda.
— Ef fiskvinnslan ber sig
svo illa, hvernig stendur þá
verksmiðjan?
— Fyrirtækið er að meira og
minna leyti byggt upp af þeim
arði sem verksmiðjan skilaði frá
því farið var að bræða síld hér
fyrir austan. Það má segja að
þau ár séu undirstaða þess sem
fyrirtækið er nú. Við misstum
1 '/2 ár úr þegar gamla verk-
smiðjan fór í snjóflóðinu 1974.
Auk tímans, sem við misstum,
kostaði nýja verksmiðjan mikið
fé, en hún var tekin í notkun
1976. Það má þó segja að við
höfum fengið fyrirgreiðslu við
byggingu nýju verksmiðjunnar,
sem við hefðum ekki fengið
nema af því að við misstum eldri
Ólafur Gunnarsson framkvæmda-
stjóri.
verksmiðjuna á þennan hátt.
Verksmiðjan hefur gengið vel
þangað til á síðasta ári.
— Nú er elzti togarinn ykk-
ar, Barði, orðinn gamall og
rætt hefur verið um að Börkur
sé vélvana. Eru uppi hugmynd-
ir um endurnýjun á skipakost-
inum?
— Við fylgjumst að sjálf-
sögðu með því sem er að gerast í
skipamálum almennt og höfum
augun opin. Það er á döfinni áð
skipta um skip fyrir Barðann, en
okkur hefur ekki tekizt að selja
skipið úr landi. Mikið hefur
verið gert fyrir skipið og það er í
alla staði þokkalegt þó það sé
orðið gamalt, en ef tækifæri
gefst þá er hugmyndin að selja
Barðann.
— Um Börk er það að segja,
að við erum að athuga að skipta
um vél í skipinu og setja í hann
aflmeiri vélar. Öll skipin fjögur
standa til samans í 900 milljón-
um króna, þ.e. skuldir á þeim.
Eg segi það hreint út, að mér
líst ekki á að fara að reka skip,
sem eitt sér kostar IV2 milljarð.
Það verður líka að hafa í buga
að það getur skipt sköpum fyrir
fyrirtæki hvenær er fjárfest í
t.d. nýju skipi. Þó svo að bæði
fyrirtækin séu mjög vel rekin og
séu með sömu starfsemi og.
fjárféstingar, þá getur annað
þeirra komið út með bullandi
tap vegna vaxtakjara og verð-
bólgu — alit eftir tíma fjárfest-
ingar.
— Nú er verið að breyta
vinnsluskipulagi í frystihúsinu
og setja þar upp tölvubúnað, er
slíkt ekki dýrt í framkvæmd?
— Jú, það er rétt, að við erum
að tölvuvæða frystihúsið ef svo
má segja. I raun er verið að gera
hér hlut, sem ekki hefur verið
framkvæmdur á þennan hátt
áður, þó svo að fullkominn
tölvubúnaður frá IBM hafi verið
settur upp í ísbirninum og hjá
Útgerðarfélagi Akureyrar. Þær
framkvæmdir eru mun dýrari
en hjá okkur, en ég reikna með