Morgunblaðið - 10.02.1979, Blaðsíða 37

Morgunblaðið - 10.02.1979, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 1979 37 Umsjóni Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson Sigurbjörn Magnússon Tryggvi Gunnarsson Björn Jósef Arnviðarson, formaður Varðar: Vörður, félagungra s j álfstæðism anna á Akureyri 50 ára Hinn 10. íebrúar 1929 komu saman 15 ungir menn á Akureyri og stofnuðu með sér félag, er hlaut nafnið „VÖRÐUR". Það er óhætt að segja að á 50 ára ferli sínum hefur VÖRÐUR átt töluverðan þátt f þróun stjórnmálalífs hér á Akureyri og hafa ýmsir úr forystusveit Sjálf- stæðisflokksins stigið þar sín fyrstu spor á félagsmála- brautinni. Hvort stofnendur félags- ins fyrir fimmtíu árum hafi gert sér grein fyrir því að félagsskapur þeirra yrði svo langlífur, sem raun ber vitni, skal ósagt látið, en með því að líta á fundargerð fyrsta fundar, sést að lang- lífi félagsins þarf engum að vera undrunarefni. Grundvallarhugmyndir félagsmanna eru að standa vörð um frelsi einstaklingsins, berjast gegn hvers kyns öfga- stefnum og vinna að sjálfstæði landsins. Þetta eru enn í dag hyrningarsteinar í stefnu Sjálfstæðisflokksins og Varðar, en Sjálfstæðisflokkur- inn var stofnaður á árinu 1929 eins og Vörður. Ef litið er á gamlar fundar- gerðir Varðar, kemur í ljós að starfsemi félagsins hefur verið geysiöflug þegar í upphafi. Margir fundir voru haldnir og var þar rætt um hin margvís- legustu málefni. Þá gekkst félagið fyrir skemmtunum fyr- ir félagsmenn og gesti þeirra og þóttu þær hin besta til- breyting. Fjölbreytni í starfsemi félagsins varð brátt mikil og voru þá haldin námskeið og Björn Jóseí Arnviðarson fræðslufundir um hin margvís- legustu málefni. Þá tók félagið mjög virkan þátt í undirbún- ingi kosninga bæði til bæjar- stjórnar og Alþingis. Allar götur frá upphafi hef- ur starfsemi félagsins mótast af þessum meginþáttum, sem frumherjarnir lögðu grundvöll að. Starfsemin hefur vitaskuld verið misþróttmikil frá ári til árs, eins og gengur í slíkum félagsskap. Fyrstu stjórn VARÐAR skipuðu eftirtaldir menn: For- maður var Árni Sigurðsson, sem nú starfar hjá heild- verzlun Tómasar Steingríms- sonar h.f., ritari var Vigfús J. Einarsson, sem nú er látinn og gjaldkeri var Jón G. Sólnes, alþingismaður. Hér verður ekki farið nánar út í að rekja sögu VARÐAR, það yrði of langt mál, því saga félagsins er litrík, þó þar skipt- ist á skin og skúrir eins og verða vill í slíkum félagsskap. Það er oft um það rætt, hvort pólitísk félög ungs fólks eigi rétt á sér og eru færð fram ýmis rök, með og á móti. Það sem helst er talið mæla gegn slíkum félögum ungra manna er að hætta sé á að tengsl slitni milli þessara hópa, þ.e. ungs fólks annars vegar og fullorð- inna hins vegar. Þegar allt komi til alls sé enginn raun- verulegur munur á þessum hópum. Það er vissulega rétt, að afskaplega lítill munur er á þessum hópum, og þannig má segja að skoðanir ungra sjálf- stæðismanna falli saman við skoðanir þeirra, sem eldri eru. Þó er eitt atriði, sem skilur milli þessara hópa og það er að yngri menn eru gjarnan óhræddari við breytingar, en þeir sem eldri eru og í hópi ungra manna eru meiri líkur á að unnið sé að slíkum málum. Enda hefur reyndin orðið sú innan Sjálfstæðisflokksins að undanförnu, að ungir menn hafa í vaxandi mæli sett svip á störf flokksins, sem m.a. má marka af stefnuyfirlýsingum, sem samþykktar hafa verið á landsfundi. Enginn skilji orð mín svo að það séu einungis ungir menn, sem hafi áhuga fyrir því að vinna að endurbót- um. Fjarri fer því. En þeir eru óbundnari af þeim aðstæðum sem við búum við og sjá e.t.v. fremur agnúana, sem af þarf að sníða. Það er svo þeirra mál að vinna skoðunum sínum fylgi- Það er þvi mín skoðun að pólitísk félög ungra manna eigi fullan rétt á sér og verður ekki séð að þau glati hlutverki sínu í náinni framtíð. Vörður félag ungra sjálf- stæðismanna á Akureyri hefur með fimmtíu ára starfi sínu sannað tilverurétt sinn. Enda hygg ég að ætla megi honum nokkurn þátt í öflugu fylgi Sjálfstæðisflokksins á Akur- eyri. Það er von mín að næstu ár og áratugir verði ekki síður viðburðaríkir í sögu Varðar en þau fimmtíu ár sem liðin eru. Að lokum vil ég fyrir hönd okkar, sem nú störfum í Verði, flytja öllum þeim, er með félaginu hafa starfað á undan- förnum áratugum, alúðarþakk- Gísli Baldvinsson: Flokkurinn og unga fólkið Kveikjan af þessari grein er sú könnun sem vísindafélag MR stóð að um fylgi stjórnmálaflokkanna og einnig vangaveltur um það hvað geri ungt fólk að hægri og vinstri mönnum. Ekki ber að líta þessa grein sem enn eitt innlegg í þá naflaskoðun sem fram hefur farið vegna úrslita kosning- anna í sumar. Sögulegt yfirlit Sjálfstæðisflokkurinn er stofnaður upp úr tveimur flokkum þ.e. Ihaldsflokknum og Frjálslynda-flokknum. Einnig stóð að stofnuninni ýmis flokksbrot frá sjálfstæð- isbaráttunni s.s. valtýinga og heimastjórnarmenn. Stefna flokksins grundvallaðist á sætti mismunandi stétta þjóð- félagsins en stéttarbarátta var hörð á þessum tíma. Einnig áhuga flokksmanna á almennri velferð einstaklingsins og at- vinnufrelsi. Einnig var lögð áhersla á sjálfstæði þjóðarinn- ar og ekki síst einstaklingsins til athafna og af þessu er nafn flokksins komið. Áhugi flokks- manna var einnig á sviði heil- brigðis og tryggingarmáa. Það vill nefnilega oft gleymast að flokkurinn er hlynntur opin- berum afskiptum þar sem sam- keppni er ekki komið við þó viðhorfin séu önnur hvernig skuli á málum haldið. Þessi samantekt sýnir að þorri þjóð- arinnar getur fallist á þessi sjónarmið og sé uppruni flokksins skoðaður er ekki að undra hve almennt fylgi flokksins er mikið. Loforð og efndir Það lögmál hefur nær und- antekningalaust gilt í íslensk- um stjórnmálum að sá stjórn- málaflokkur sem tekur þátt í stjórn á það á hættu að tapa allt að 2—5% fylgi í næstu kosningum. Þessi regla hefur m.a. gert það að verkum að nú gegnir Alþýðuflokkurinn hálf- gerðu stjórnarandstöðuhlut- verki vegna ótta um atkvæða- missin. Þetta leiðir einnig til yfirboða og ábyrgðaleysis stjórnmálaflokkanna. Þær undantekningar sem ég þekki er fyrri hluti viðreisnar- tímabilsins eða tímabilið frá 1959-1967. Eftir það er halla tekur undir fæti í viðskipta- jöfnuðinum og vísitala er tekin til að skrúfa upp verðlag leiðir það tí brúunar sem er verð- bólgan. Menn brugðust ekki nógu hart við í fyrstu en svo skall sú ógæfa yfir þjóðina að vinstristjórn var mynduð 1971 sem þjóðin er enn að súpa seyðið af. Eftir það fá stjórn- málamenn hvar í flokki sem þeir standa ekki góða einkunn í hagstjórnun. Kjósendur mana það vel í kosningum hvernig flokkar hafa staðið sig því á þann eina hátt er hægt að skýra þær hægri og vinstri- sveiflur frá árinu 1971 til dagsins í dag. Þess vegna tel ég eðlilegt að skoða stefnu Sjálf- stæðisflokksins og þau áhuga- mál sem ungt fólk berst fyrir. Flokkurinn og stefnan Vinstrimaður sagði við mig eftir síðustu kosningar að Sjálfstæðisflokkurinn hefði hættulega góða stefnu og Guð hjálpi hinum flokkunum ef hann framfylgdi henni. Ekki er ætlunin að skoða það nákvæm- lega hvar flokkurinn brást stefnu sinni en athugum áhugamál unga fólksins. Húsnæðismál er stórt mál sem höfðar til fólks sem er að taka út þá íslensku herskyldu sem húsbygging er. Þar leggur t flokkurinn áherslu á að hver eignist sitt húsnæði og allt gert til að svo verði. Aðrir flokkar leggja áherslu á leiguhúsnæði eða vandamálið sé leyst á félagslegum grundvelli enda í anda þeirra miðstýringac sem þeir trúa á. Vaxtamál er ná- tengt þessum málaflokki enda augljóst að mikil vaxtabyrði dregur úr möguleikum hús- byggjandans. Þar verður flokk- urinn að gera greinarmun á frumraun eða endurnýjun hús- næðis. Lánamál s.s. lánamál nemenda er líka mikið áhuga- mál ungs fólks og þar hefur flokkurinn haft ákveðna stefnu sem því miður sveigðist í sam- vinnu við Framsóknarflokkinn. Þessi málaflokkur er svo- kölluð budduáhugamál þ.e. hagsmunamál sem kemur buddunni beint við. Svo eru önnur áhugamál sem kalla má hugsjónir og skal ég nefna nokkur. Vegamál er eitt áhugamál sem sjálfstæðis- menn lögðu áherslu á á síðasta kjörtímabili. Því miður tók flokkurinn það mál ekki upp á sína arma fyrr en í lok kosn- ingarbaráttunnar og leit það út sem örvæntingaróp um kosn- ingarslagorð. Utanríkis- og varnamál er málaflokkur sem oft höfða til yngri hlutans í flokknum. Þó allir flokkar jafnvel Alþýðu- bandalagið gerir þetta mál ekki að ágreiningsatriði í ríkis- stjórn hefur Sjálfstæðisflokk- urinn þarna nokkra sérstöðu. Sjálfstæðisflokkurinn hefur einn flokka gert sér grein fyrir mikilvægi þess fyrir sjálfstæði þjóðarinnar. Frjálst útvarp er mál sem bundið er við ungt fólk. Áhugi þess er mikill nú vegna þess hve léttmeti er lítið í ríkisút- varpinu. Einnig er það réttlæt- ismál manna að fá að tjá sig á prenti eða í útvarpi án ríkisaf- skipta. í sambandi við ríkisafskipti hafa ungir sjálfstæðismenn rætt mikið og sett fram slag- orðið „húknið burt“. Ungt fólk sem er að stíga sín fyrstu skref í því völundarhúsi sem ríkis- kerfið er hefur áhuga á að stytta og einfalda þá leið. Tengt því er sú frjálshyggju- vika sem fyrirhuguð er og staða einstaklingsins gegn rík- isvaldinu. Það er byggt á þeirri grundvallarhugmynd flokksins að ríkið eigi að þjóna einstakl- ingum en ekki öfugt. Kjördæmamálið hefur verið í brennidepli og verður vænt- anlega. Þar hofa ungir sjálf- stæðismenn rætt oft um og þá valddreifinguna í téngslum við það. Skoðanakönnunin í MR Það er athyglisvert hve vinstrimenn eru hlutfallslega fleiri í efri bekkjum skólans. Til eu eflaust margar skýring- ar á því en tvær koma helst til greina. í fyrsta lagi gæti áhrif umhverfis s.s. tísku i dægur- lögum og klæðnaði gert eldri hlutann róttækari. í öðru lagi gætu óvinsældir fyrrverandi ríkisstjórnar og óvinsældir þessarar sem enn situr er þetta er skrifað átt stóran þátt í þessu. Almennt áhugaleysi nemenda á sjtórnmálum er 'meira nú en fyrir t.d. tíu árum. Ég tel að ástæðan sé sú að ekki sé tekið nógu mikið mark á ungliðahreyfingu stjórnmála- flokkanna. Menn líta á þær sem einhvers konar sandkassa, upptökuheimili eða stutt- buxnadeild. Þar séu eingöngu sperrileggir eða þúfutittlingar sem ekkert sé að marka. Ég tel að þessu viðhorfi þurfi að breyta og það hljóti að vera auðvelt í flokki sem kennir sig við frjálshyggju. Framtíðin Ég tel að flokkurinn þurfi bæði að kynna og framfylgja betur þeirri grundvallarstefnu sem hann kennir sig við. Innan málefnanefnda flokksins þarf að fara fram virk umræða um stefnu flokksins í einstökum málum og nefndirnar séu gerð- ar ábyrgar fyrir störfum sín- um. Einnig þurfa nefndirnar að fylgjast með því að þær samþykktir sem landsfundur samþykkir sé framfylgt. Þing- menn og borgarfulltrúar þurfa í ríkari mæli að kalla sér til aðstoðar áhugamenn um viss málefni og vera einnig í góðu sambandi við málefnanefndir flokksins. Það er sannast sagna bagalegt að þeir trúnað- armenn flokksins og þeir sem ákvarðanir taka og teljast til yngri hlutans skulu vera örfá- ir. Þeir fáu sem teljast til for- ystunnar og ungir eru hafa náð þangað annað hvort í gegnum prófkjör eða ættartengsl. I hreinskilni sagt er vafamál hvort ráðherra flokksins í t.'ií. menntámá'um ættum við þess kost tæki sér 27 ára gamlan mann sér til aðstoðar. Einnig áhugavert hvernig að skoða hvernig er valið í málefna-_ nefndir flokksins eða til ann- arra trúnaðarstarfa. Þar er oft farið eftir þeirri reglu að við- komandi sé á lífi hafi setið þarna í áratugi og ekki vitað að hann hafi ekki áhuga að sitja áfram. Hafi aðalmaður látist þá beri að kjósa varamanninn sem hefur reyndar beðið í röðinni í fjölda ára. Svo er kosinn einn kvenmaður einn ungur maður eða kona svo allir séu ánægðir. Ég tel að það þurfi að breyta þessum hugsunarhætti við val í trúnaðarstöður. Það á að velja hæfustu einstaklingana og láta öll önnur sjónarmið lönd og leið. Með þessu tel ég að flokkur- inn verði meir aðlaðandi og áhugi ungs fólks aukist á hon- um. Þar með er lögð inn sú innstæða sem kemur flokknum til góða í framtíðinni.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.