Morgunblaðið - 25.08.1979, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 25. ÁGÚST 1979
19
Jón G. Sólnes alþingismaður:
Hvemig ekki á að fjármagna
Yirkjunarframkvæmdir
í grein Jóns G. Sólnes, alóm. í
blaöinu í fyrradag fóllu niöur
setningar, sem breyttu merk-
ingu greinarinnar. Hún birtist
bví hér í heild á ný.
Einhverntíma þegar verið
var að baslast við fjármunaút-
vegun vegna Kröflufram-
kvæmdanna, þá hitti ég á
förnum vegi góðkunningja
minn, sem á sæti í stjórn
Landsvirkjunar. Ég spurði þá
þennan aðila að því, hvernig
væri háttað fjármálum Lands-
virkjunar, hvort þeir hefðu r
tekið mikið fé að láni í svoköll- J0n Sð,nes-
uðum spariskírteinalánum
Ríkissjóðs. Svar góðkunningja
míns, var stutt og laggott, sem Athyglisvert er í sambandi
sé: „Nei — svo vitlausir erum erlendu lánin vegna
við ekki í stjórn Landsvirkjun- Kröfluvirkjunar, að þau eru að
ar, að fara að taka slík lán. meginstofni til mjög skamms
Að ég rifja þetta upp nú, tíma, og gert er ráð fyrir því
kemur til af því, að nú nýlega að greiðsla afborgana af þeim
bárust mér í hendur reiknings- hefjist strax á næsta ári eftir
skil frá Ríkisbókhaldinu fyrir að þau eru tekin. En almenn-
árið 1978 vegna Kröfluvirkjun- ast niun nú vera, við slíkar
ar. lántökur, að alllangur tími
Samkvæmt þessum reikn- (nokkur ár) sé látinn líða þar
ingsskilum hafa verið tekin til endurgreiðslur slíkra lána
spariskírteinalán vegna hefjast, svokallað fram-
Kröfluframkvæmda samtals kvæmdatímabil.
að nafnverði Með hliðsjón af því, hve
kr. 21U9U25b4U.-. þýðingarmikla brautryðjenda-
Innlausnarverð þessara spari- framkvæmd íslenska þjóðfé-
skírteina er samkv. fyrr-
greindum heimildum: ----------------------------
Samkvæmt vísitölu 31.12. 78 ............ Kr. 3223406495.-
en samkv. vísitölu 01.01. 79............. Kr. 3465366307.-
Til upplýsinga fyrir almenning, þykir mér hlýða, að geta þess
nú, að samkv. fyrrgreindu yfirliti Ríkisbókhaldsins hafa allar
framkvæmdir á vegum Kröflunefndar kostað frá upphafi til
ársloka 1978, samtals................... Kr. 7597393672.-
en gengismismunur og fjármagnskostnaður
nemur á sama tímabili: samtals........... Kr. 6388260004.-
þar af á árinu 1978, Kr. 4629848730.-
lagið var að leggja út í, þegar
hafist var handa um Kröflu-
virkjun, þ.e. í fyrsta skipti að
virkja jarðvarma í stórum stíl
til raforkuframleiðslu, og hve
mikil samstaða ríkti um þá
ákvörðun í upphafi, þá finnst
manni einhvern veginn, að það
hefði ekki verið óeðlilegt, að
slík framkvæmd hefði notið
„beztu kjara" að því er alla
fjármögnun fyrirtækisins
áhrærir. En því miður — eins
og dæmin sem tilfærð hafa
verið hér að framan sýna, þá
hefur nú reynslan orðið alit
önnur.
Til samanburðar kemst ég
ekki hjá því, að nefna dæmi
um það, hvernig frá svona
málum er gengið í sambandi
við framkvæmdir Landsvirkj-
unar.
Plagg sem ég hefi í höndum
og dagsett er 5/4 ‘76 hljóðar
þannig:
„Konvertering lána
í janúar 197,4 var gengið frá
láni af hálfu Landsvirkjunar
vegna virkjunar Sigöldu. Láns-
upphæðin var 30 milljónir
dollara. Lánið er til 10 ára, en
afborganir verða svo sem hér
segir:
3 millj. $ 1981
3 millj. $ 1982
3 millj. $ 1983
21 millj. $ 1984
Þegar gengið var frá þessu
láni þótti ljóst og um það rætt
við lánveitendur, að kon-
vertera yrði greiðslu þeirri,
sem fram á að fara á árinu
1984. Miðað við gengi dollars í
dag, er sú greiðsla sem fram á
að fara á árinu 1984 kr. 3.675
milljónir, en heildar virkjun-
arkostn. er nú áætlaður 12.858
milljónir kr. Ekki var gengið
frá því, hvernig konvertering
yrði, en í áætlunum sínum
gerir Landsvirkjun ráð fyrir
að sú upphæð, sem fellur í
gjalddaga árið 1984 dreifist á
fjögur ár.“
Eg hefi margsinnis rætt um
það við ráðamenn, að fjár-
mögnun Kröfluframkvæmda
yrði að vera með öðrum hætti
en raun ber vitni, og þá hefi ég
skírskotað til upplýsinga um
fjármögnun Landsvirkjunar-
framkvæmda sem að hluta eru
birtar hér að framan. Þegar
hafist var handa um fram-
kvæmdir við Kröflu, var mjög
mikill áhugi fyrir hendi hjá
erlendum fjármálastofnunum
um að fá að lána fé til fyrir-
hugaðra framkvæmda, svo það
er enginn vafi á því, að það
hefði verið hægt að ná hag-
stæðum kjörum í sambandi við
þau mál. En því miður, nauð-
synlegur skilningur og áhugi
þeirra aðila, sem ákvörðunar-
valdið hafa, hefur ekki verið
fyrir hendi, og því hafa fjár-
mál í sambandi við þessa
mikilvægu framkvæmd lent í
miklu verri og erfiðari farvegi
en þurft hefði, ef hinar marg-
umdeildu Kröfluframkvæmdir
hefðu mætt eðlilegum skiln-
ingi stjórnvalda.
„Nei — svo vitlausir erum
við ekki í stjórn Landsvirkjun-
ar að fara að taka slík lán. —“
sagði góðkunningi minn við
spurningu minni, eins og skýrt
var frá í upphafi þessa grein-
arkorns.
Spurningin er þá bara þessi.
— Hver eða hverjir voru svo
vitlausir að dómi umrædds
góðkunningja míns, að hafa
fjármögnun Kröflufram-
kvæmdanna á þann veg sem
lýst hefur verið hér að fram-
an? — Það væri fróðlegt að fá
svar við þeirri spurningu.
Danir kaupa
270 tonn af
lambakjöti
BÚIÐ er að selja um 270 tonn af
lambakjöti til Danmerkur það
sem af er árinu, að sögn Gunn-
laugs Björnssonar hjá Búvöru-
deild Sambands íslenskra sam-
vinnufélaga. Allt árið í fyrra voru
seld þangað 290 tonn, sem er
minna en árið þar áður þegar seld
voru til Danmerkur 445 tonn af
lambakjöti. Gunnlaugur sagði að
eðlileg árssala til Danmerkur væri
um 500 tonn og margt benti til að i.
ár gæti salan nálgast það mark.
Gunnlaugur sagði að reynt yrði að
selja nýtt kjöt í sláturtíðinni í
haust og flytja það með flugi til
Danmerkur. Það kostaði hins veg-
ar meira og viðræður væru að
hefjast á næstunni um hærra verð
á lambakjötinu.
Einn bátur
seldiíHull
SÆLJÓNIÐ frá Eskifirði seldi
afla sinn í Hull í gær. Aflinn var
-62.8 tonn og verðið sem fékkst
fyrir var 35.5 milljónir króna.
Meðalverðið var 565 krónur fyrir
kílóið.
Leiðrétting
MISRITUN varð í nafni ungs pilts,
sem varð annar í flokki optim-
ist-báta í íslandsmótinu í sigling-
um. Drengurinn heitir Jón Olafur
Winkel en ekki Vincel eins og kom
í blaðinu 8.1. miðvikudag. Er beðist
velvirðingar á þessu.
Prentvilla
LEIÐINLEG prentvilla slæddist
inn í fyrirsögn á viðtali við séra
Sigurð Guðmundsson í Mbl. í gær.
Rétt er fyrirsögnin þannig: „Reyn-
um að hafa viðbrigðin sem
minnst." Er beðist velvirðingar á
þessum mistökum.
\i <;i.ysin(;asiminn er;
22480
Toyota
Bílakynning
frá kl. 10-17
í dag, og á morgun sunnudag
Notiö tækifæriö og skoöiö og reynsluakiö hinum
frábæru japönsku smábílum Toyota Starlet
og Toyota Tersel.
m TOYOTA
NÝBÝLAVEGI 8 KÓPAVOGI SlMI 44144
Sýnum líka úrval
af notuðum bílum
á staðnum