Morgunblaðið - 10.10.1979, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. OKTÓBER 1979
Miðstjórnarfundur
Alþýðubandalagsins:
Nei án
þessað
segja
nei en
jámeð
fyrir-
vara
LAUST eítir miðnætti s.l. lauk
miðstjórnarfundi Alþýðubanda-
lagsins án þess að tekin væri
afstaða til kröfu Alþýðuflokks
um þingrof, en samþykkt var
almenn stjórnmálaályktun sem
ekki reyndist þó unnt að fá til
birtingar þar sem svo miklar
orðalagsbreytingar voru gerðar
frá því sem formaður og ráðherr-
ar lögðu til. Var mikið karpað á
fundinum um það hvort ríkis-
stjórnin ætti að hafa frumkvæði
að þvi að segja af sér eða ekki.
Önnur tillaga kom fram á fund-
inum frá Birni Arnórssyni hag-
fræðingi og var hún harðorðari
og hvatti til aö fiokkurinn sýndi
ekki ótta við það að ganga til
kosninga nú þegar. Dró hann
tillögu sína til baka.
Ákveðið var á fundinum að
þingflokkur Alþýðubandalagsins
svaraði formlega í dag eða á
morgun kröfu um þingrof. Lúðvík
Jósepsson áréttaði í samtali við
Mbl. í gærkvöldi að flokkurinn
væri á móti kosningum á þessu ári
þar sem hann teldi slíkt ábyrgð-
arleysi vegna fjárlagafrumvarps
og að þar með væri hlaupið frá
málum og boðað til skammdegis-
kosninga. Þingflokkurinn mun
hafa fengið umboð til þess að
segja nei við þingrofi án þess að
segja nei en ef svarið verði já skuli
bera það undir miðstjórn.
Rikisstjórnarfundurinn í gærmorgun, er ráðherrar Alþýðuflokksins báðust lausnar. Ljósmyndarar fengu i upphafi fundarins að taka myndir.
Forsætisráðherra sagði þá:..Ilaldið þið, að það sé eitthvað að gerast, piltar?“ og ráðherrar brostu. — Ljósm.: Ol.K.M.
Framsóknarflokkurinn:
Engar grunnkaupshækkanir 1980
Bein launahækkun 1. des. nk. ekki yfir 9%
STEINGRÍMUR Hermannsson
formaður Framsóknarflokksins
lagði fram eftirfarandi bókun á
rikisstjórnarfundinum i gærmorg-
un:
„Á allmörgum fundum ríkis-
stjórnarinnar undanfarnar vikur
hafa farið fram almennar umræður
um aðgerðir í efnahagsmálum.
Áhersla hefur verið á það lögð að
slik stefnumörkun færi að þessu
sinni fram innan ríkisstjornarinnar
en ekki í fjölmiðlum. Á þessum
fundum hafa ráðherrar Framsókn-
arflokksins skýrt frá þeim ráðstöf-
unum, sem flokkurinn vill að til
verði gripið. Þær eru í aðalatriðum
þessar:
1) Sem meginmarkmið verði
ákveðið, að verðbólgan verði undir
30% á ársgrundvelli árið 1980 og
undir 18% árið 1981. Stjórnarflokk-
arnir ákveði að beita öllum tiltæk-
um ráðum til þess að standa við
þessi markmið.
2) Til þess að tryggja, að ofan-
greindum markmiðum verði náð,
verði hámark ársfjórðungslegra
hækkana á verði vöru, þjónustu og
launum og lækkun á gengi ákveðið
stigminnkandi á árunum 1980 og
1981, svipað og gert er við gerð
fjárlaga.
3) Framsóknarflokkurinn leggur
því áherslu á, að í samráði við
launþega, bændur og vinnuveitend-
ur verði eftirgreindar ráðstafanir í
verðlags- og launamálum ákveðnar:
3.1 Leitað verði eftir samkomu-
lagi við launþega um, að launa-
hækkanir 1. desember n.k. verði
ekki yfir 9% gegn umbótum, sem
meta má til kjarabóta. Hefur
verið bent á húsnæðismálalög-
gjöfina, lífeyrissjóð fyrir alla
landsmenn og hækkun fjölskyldu-
bóta á lægstu laun.
3.2 Lögfestar verði leyfilegar há-
markshækkanir á verði vöru og
þjónustu, sem fari stigminnkandi
ársfjórðungslega þannig að verð-
hækkanir verði innan við 30%
árið 1980 og 18% 1981.
3.3 Gengissig verði ekki leyft
meira en svo ársfjórðungslega, að
verðhækkanir verði innan um-
ræddra marka.
3.4 Leitað verði samkomulags við
launþega um engar grunnkaups-
hækkanir á árinu 1980 og, ef
nauðsynlegt reynist, að lögbinda
hámark ársfjórðungslegra verð-
bóta á laun í samræmi við þær
verðhækkanir, sem mestar verða
leyfðar, m.a. til þess að koma í veg
fyrir að einstakir launahópar
brjótist út úr þeim ramma, sem
settur er.
3.5 Leitast verði við, að halda
þeim kaupmætti, sem nú er
orðinn og auka hann, þegar
líður á umrætt verðhjöðnun-
artímabil. í því sambandi verði
þó tekið fullt tillit til viðskipt-
akjara þannig að versnandi
viðskiptakjör leiði ekki til lau-
nahækkana, en batnandi geti
hins vegar gert það.
4) Skattheimta samkv. fjárlög-
um verði ekki yfir 29% af vergri
þjóðarframleiðslu. Útgjöld fjár-
laga verði nokkuð minni, þannig
að staðið verði við fyrri áform um
greiðslu skuldar við Seðlabanka
Islands. Gætt verði mikils aðhalds
í ríkisfjármálum, fjárfestingar-
málum og peningamálum.
5) Fjárfestingarlánsfjáráætlun
miðist við fjárfestingu, sem verði
um 25% af áætluðum þjóðartekj-
um.
6) Ríkisstjórnin leiti eftir sam-
komulagi við sveitarfélögin um
samsvarandi aðhald í fjárfestingu
og rekstri.
7) Verðbótaþætti vaxta verði
ekki breytt 1. des. n.k. en hann
síðan lækkaður í samræmi við þá
hjöðnun verðbólgu, sem ákveðin
er.
8) Bönkum verði óheimilt að
auka útlán um meira en 30% 1980
og 18% 1981.
9) Settar verði reglur, sem tak-
marki mjög afborgunarkjör í við-
skiptum.
I umræðum í ríkisstjórninni
hefur mér virst koma fram sam-
staða um það meginmarkmið, sem
ráðherrar flokksins hafa lagt
áherslu á og lýst er í lið 1 og
sömuleiðis um hjöðnun verðbólg-
unnar í fyrirfram ákveðnum
áföngum. Mér hefur því sýnst
ástæða til að ætla, að samstaða
gæti jafnframt náðst um þá leið,
sem að framan er lýst.
Sú ákvörðun Alþýðuflokksins að
rjúfa stjórnarsamstarfið nú, kem-
ur í veg fyrir að á það fáist að
fullu reynt. Þetta harma ég og tel
óafsakanlegt ábyrgðarleysi, eins
og efnahagsmálum þjóðarinnar er
nú háttað."
Opið bréf Amnesty International til Brezhnefs:
Bundinn verði endir á misnotkun
geðlækninga í pólitískum tilgangi
íslandsdeild alþjóðasamtakanna Amn-
esty International tekur um þessar
mundir þátt í tveimur alþjóðlegum
herferðum samtakanna gegn mannrétt-
indabrotum, annarsvegar í Mið
Ameríkuríkinu Guatemala, hinsvegar í
Sovétríkjunum.
Upphaf baráttunnar gegn mannrétt-
indabrotum í Sovétríkjunum markar
opið bréf til Leonids Brezhnevs, aðalrit-
ara kommúnistaflokksins og forseta
landsins, en það er birt á vegum
Amnesty International um allan heim. í
bréfi þessu er mælst til þess að öllum
samvizkuföngum í Sovétríkjunum verði
veitt frelsi skilyrðislaust og að bundinn
verði endi á misnotkun geðlækninga í
pólitískum tilgangi. í tilefni herferðar-
innar gegn mannréttindabrotum í
Guatemala hefur verið birt skýrsla yfir
ýmiss konar brot, sem áttu sér stað þar á
tímabilinu 29. maí — 1978 til sama tíma
í ár. Nefnist skýrsla þessi
„Mannréttindaárið í Guatemala. Dagatal
ofbeldis". Fyrri tímasetningin er miðuð
vi atburð, er gerðist í bæ einum í
norðurhluta landsins, er stjórnarher-
menn stráfelldu rúmlega hundrað Indí-
ána, sem þangað voru komnir til þess
friðsamlega að leita réttar síns út af
landareignum. Urðu fjöldamorð þessi
tilefni blóðugra átaka og grimmilegri
kúgunar en áður getur um í sögu
Guatemala, sem hefur þó lengi verið
blóðug. Alræmdar eru svonefndar dauða-
sveitir, sem þar vaða uppi en talið er, að
þær hafi orðið um tuttugu þúsund manns
að bana á áratugnum 1966—76.
íslandsdeild Amnesty International
hefur farið þess á leit við helztu
fjölmiðla í Reykjavík, að þeir birti, eða
a.m.k. segi frá, efni opna bréfsins til
Leonids Brezhnevs, þar sem rætt er m.a.
um fangelsanir fjölda manna úr ýmsum
hópum andófsmanna, og því, sem fram
kemur í Dagatali oÁbeldisins í Guate-
mala. Síðan mun íslandsdeildin snúa sér
til ýmissa samtaka og stéttarfélaga með
tilmæli um aðstoð við skriftir mótmæla-
bréfa til yfirvalda í löndunum tveimur
auk þess sem félagar deildarinnar munu
taka þátt í því starfi.
Alþjóðasamtökin Amnesty Inter
national hafa nú sérstakar landsdeildir í
38 löndum, en í 39 löndum eru starfandi
samtals 2.283 starfshópar, sem vinna að
því að fá látna lausa og bætta meðferð
samvizkufanga víðsvegar um heim.
Vinna þeir samtals fyrir rúmlega fjögui
þúsund fanga, auk þess sem þúsundir
manna vinna að samræmdum mótmæl-
um gegn pyntingum og dauðarefsingu
um heim allan. Ennfremur er unnið að
því að vekja athygli á mannréttindabrot-
um í einstökum löndum, þar á meðal á
brotum gegn réttindum minnihlutahópa
og þjóðarbrota.
Starf þetta byggist á ítarlegum rann-
sóknum, sem stjórnað er í aðal-
bækistöðvum samtakanna í Lundúnum.
Þess má geta, að á sl. ári voru 1805
fangar, sem samtökin höfðu starfað
fyrir, látnir lausir, en 1783 ný mál tekin
upp. Mál fanga eru mjög misjafnlega
erfið, bæði að því er varðar öflun
upplýsinga til að byggja á í upphafi
starfsins svo og að því er varðar tengzl
við fangana sjálfa, fjölskyldur þeirra og
yfirvöld í löndum þeirra.
Formaður Amnesty International er
nú Jose Zalaquett, útlagi frá Chile,
búsettur í Bandaríkjunum.
íslandsdeild samtakanna hefur innan
sinna vébanda tvo starfshópa, sem vinna
að málefnum fimm fanga, frá Argentínu,
Júgóslavíu, Sovétríkjunum, Taiwan og
Simbabwe-Rhodesíu. Þriðji hópurinn
starfar stöðugt að bréfaskriftum vegna
fanga, sem hætt eru komnir vegna
pyntinga, illrar meðferðar eða ónógrar
læknisþjónustu. Auk þess tekur deildin
þátt í alþjóðlegum aðgerðum vegna brota
í einstökum löndum svo sem þeim
tveimur, sem hér er getið.
íslandsdeild Amnesty International
hefur aðsetur í Hafnarstræti 15, en þar
sem skrifstofa hennar er ekki opin
reglulega, geta þeir, sem æskja upplýs-
inga um starfsemina eða vilja veita
henni stuðning með einhverjum hætti,
skrifað í pósthólf 7124, 127 Reykjavík.
Ennfremur er ýmsar upplýsingar að
finna í skýrslum samtakanna, sem eru á
boðstólum í Bóksölu stúdenta við Hring-
braut. (Fréttatilkynning).