Morgunblaðið - 06.11.1979, Qupperneq 25

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. NÓVEMBER 1979
29
Frá fundi VerkfræðinKaíélaKsins. EkíH Skúli InjíiberKsson borjfar-
stjóri Í ræðustóli. Ljósm. Emilía.
Notkun naglahjól-
barða kostar 250-
500 m. kr. á ári
VERKFRÆÐINGAFÉLAG
íslands hélt í fyrri viku fund
um notkun naglahjólbarða og
slit á malbiki i tengslum við
hana. Fluttu þar framsöguer-
indi Ingi Ú. Magnússon gatna-
málastjóri um þróun í notkun
naglahjólbarða og stefnu borg-
arinnar í hálkuvörnum, Gutt-
ormur Þormar um öryggi við
notkun naglahjólbarða, Ás-
björn Jóhannesson um efnisval
i malbiki, Stefán Hermannsson
um kostnað við slit á malbiki og
Þórður Þorbjarnarson um
saltdreifingu.
Ingi Ú. Magnússon sagði í;
samtali við Mbl. að fram hefðij
komið á fundinum að menn væru
sammála um að stefna borgar-
innar væri rétt, að reyna að
hamla gegn notkun naglahjól-
barða með víðtækum hálkuvörn-
um, aðallega með saltdreifingu.
Sagði hann að Guttormur Þorm-
ar hefði bent á að menn væru
jafnan öruggastir væru notaðir
INNLENT
naglahjólbarðar, en það ætti þó
einkum við um þá sem færu e.t.v.
út fyrir bæinn, í umferðinni í
Reykjavík væri ekki oft sem
naglahjólbarðar skiptu verulegu
máli. Ingi kvað myndu borga sig
að auka fremur hálkueyðingu og
ná enn frekar niður notkun
naglahjólbarða, en hún er nú
kringum 70% og var fyrir um 15
árum allt að 90-99%. Viðgerð-
arkostnaður á malbiki taldi Ingi
að væri á bilinu 250-500 milljón-
ir króna og sagði hann að
hálkueyðingin kostaði aðeins
brot af þeirri upphæð og mætti
því auka hana enn.
Að loknum framsöguerindun-
um fóru fram almennar umræð-
ur.
Saltdreifingin fer nú aðallega
fram á leiðum strætisvagna, en
Ingi sagði uppi hugmyndir að
bæta hana enn á þeim götum, er
mest væri kvartað yfir, í erfiðum
brekkum og gatnamótum og
myndi einnig vera komið fyrir
saltkistum þar sem búast mætti
við að menn gætu lent í erfið-
leikum. Að lokum taldi Ingi Ú.
Magnússon vaxandi skilning
fyrir því að verulegar upphæðir
mætti spara á því að draga úr
notkun naglahjólbarða og því
væri óhætt að telja borgaryfir-
völd vera á réttri leið í þessu
sambandi.
30. ársþing Landssambands hestamannafélaga:
Tillögu um tilflutning á
Landsmóti’82 vísað frá
Albert Jóhannsson. formaAur L.II. og Pétur Hjálmsson, framkvæmda-
stjóri L.II. afhenda Gunnari Bjarnasyni og Steinþóri Gcstssyni
viðurkenningu i tilefni af kjöri þeirra sem hciðursfélaga L.H.
ÞRÍTUGASTA ársþing Lands-
samhands hcstamannafélaga var
haldiö á Fluöum í Ilrunamanna-
hroppi á föstudag í hoöi llosta-
mannafélagsins Smára. Tæploga
MO fulltrúar sóttu þingið auk
gosta on aöildarfélog L.II. oru nú
11 og hofur þoim fjölgaö um fjögur
frá síðasta ársþingi. Félagar í
hostamannafélögunum í landinu
oru nú alls um 5200 manns. í
tilcfni af 30 ára afmæli L.II. voru
tvcir kunnir hostamonn kjörnir
hciðursfélagar samhandsins. þoir
Gunnar Bjarnason. ráöunautur og
Stoinþór Gostsson á Ilæli og voru
þoim afhontar viöurkcnningar af
því tilofni á kvöldvöku aö afloknu
ársþinginu á Flúðum sl. laugar-
dagskvöld.
Þingið hófst árdegis á föstudag
og að lokinni þingsetningarræðu
Albérts Jóhannssonar, formanns
L.H., fluttu Bragi Sigurjónsson
landbúnaðarráðherra og Ásgeir
Bjarnason formaður Búnaðarfélags
íslands, ávörp í tilefni af 30 ára
afmæli L.H. Eftir hádegi á föstudag
flutti formaður L.H. skýrslu stjórn-
ar og Haraldur Sveinsson, gjaldkeri
L.H. skýrði reikninga sambandsins.
Fjölmargar tillögur lágu fyrir
þinginu og var meðal þeirra tillaga
uni að ársþingið breytti þeirri
ákvörðun stjórnar L.H. að halda
landsmót hestamanna 1982 á
Vindheimamelum en halda það þess
í stað á Melgerðismelum í Eyjafirði.
Það voru fulltrúar þriggja hesta-
mannafélaga i Eyjafirði, sem fluttu
þessa tillögu og urðu miklar um-
ræður um hana á þinginu. Að
tillögu mótanefndar þingsins var
samþykkt við leynilega atkvæða-
greiðslu með 91 atkvæði gegn 30 að
vísa tillögu Eyfirðinganna frá og
var í frávísunartillögunni vísað til
þess að ársþing L.H. 1978 hefði falið
stjórn L.H. að taka ákvörðun um
mótsstað fyrir næsta landsmót og
það hefði þegar verið gert.
Samþykktar voru fjölmargar
breytingar á kappreiðarreglugerð
L.H. að tillögu milliþinganefndar,
sem fjallað hafði um málið. Fyrir
þinginu lágu nokkrar tillögur um
bre.vtingar á reglum um gæðinga-
dóma L.H. en þingið samþykkti að
breyta þeim ekki nema að undan-
genginni rannsókn, þ.e. að hestum
verði riðið í dómhring eftir fram-
komnum tillögum. Var stjórn L.H.
falið að koma á laggirnar starfs-
hópum, sem vinni að þessum verk-
efnum fyrir næsta ársþing.
Sem fyrr sagði voru þeir Gunnar
Bjarnason og Steinþór Gestsson
kjörnir heiðursfélagar L.H. af
stjórn sambandsins í tilefni af 30
ára afmæli L.H. Báðir voru þeir
meðal stofnenda L.H. fyrir 30 árum
og voru um árabil mjög virkir í
félagsmálum hestamanna. Gunnar
Bjarnason var ráðunautur Búnað-
arfélagsins í hrossarækt á árunum
1940 til 1961 og frá árinu 1965 hefur
hann verið ráöunautur félagsins um
útflutning og markaðsöflun fyrir
hross erlendis. Steinþór Gestsson
var formaður L.H. á árunum 1951
til 1963.
í lok þingsins á laugardag fór
fram stjórnarkjör. Kosið var í
embætti ritara og gjaldkera og
varamenn þeirra. Úr stjórninni
gengu Jón M. Gúðmundsson á
Reykjum, sem gegndi störfum rit-
ara og Haraldur Sveinsson,
Reykjavík, sem gegndi embætti
gjaldkera. Báðir höfðu þeir setið í
stjórn L.H. sl. 12 ár og gáfu ekki
kost á sér til endurkjörs. Voru Jóni
og Haraldi þökkuð mikil og vel
unnin störf i þágu samtaka hesta-
manna á undanförnum árum. í
embætti ritara var kjörinn Sigurð-
ur Haraldsson, Kirkjubæ, með 83-
atkvæði en Guðmundur Birkir
Þorkelsson, Laugarvatni, fékk 22
atkvæði og Hreinn Árnason, Kópa-
vogi, 10 atkvæði. Pétur Hjálmsson,
Mosfellssveit, nýráðinn fram-
kvæmdastjóri L.H. gaf ekki kost á
sér til endurkjörs í embætti vararit-
ara og var Árni Magnússon, Akur-
eyri, kjörinn vararitari með 82
atkvæðum, en Birna Hauksdóttir,
úr Herði fékk 36 atkvæði. Gjaldkeri
var kjörinn Gísli B. Björnsson,
Reykjavík, með 62 atkvæðum, en
Árni Björnsson, Reykjavík, fékk 56
atkvæði. Árni Guðmundsson, Beig-
alda, var endurkjörinn varagjald-
keri.
Stjórn og varastjórn L.II. ásamt fráíarandi stjórnarmonnum, taiió frá
vinstri: Gísli B. Björnsson. Árni Magnússon. Stefán Pálsson, Sigurður
Ilaraldsson. Iljalti Pálsson. Albert Jóhannsson. Jón M. Guðmundsson.
Egill Bjarnason. Árni Guðmundsson. Leifur Kr. Jóhanncsson og
Ilaraldur Sveinsson. Ljósm. Mbl. t.g.
Bragi Eiríksson:
Skreiðarsala til Nígeríu
Það er sagt frá því í dagblaðinu
Vísi þann 2. nóvember s.l. að
Bjarni V. Magnússon hjá Samein-
uðum framleiðendum hafi gert
samning við Nígeríumenn um sölu
á 6200 pökkum af skreið og að
verið sé að ganga frá sölu á a.m.k.
19 þúsund pökkum til viðbótar.
Þetta er haft eftir Daníel Þórar-
inssyni hjá Sameinuðum framleið-
endum.
Samkvæmt þeim upplýsingum
sem Vísir hefur aflað sér þá fá
Sameinaðir framleiðendur allt að
30% hærra verð fyrir skreiðina en
fékkst með þeim samningum, sem
Skreiðarsamlagið og sjávaraf-
urðadeild SÍS hafa gert fyrir
nokkru.
Það er einnig haft eftir Daníel
Þórarinssyni, að þeir töldu það
ábyrgðarleysi að ganga að því
verði án þess að kanna markaðinn
í Nígeríu og hafi því Bjarni V.
Magnússon farið til Nígeríu fyrir
hálfum mánuði.
Til skrifstofu Skreiðarsamlags-
ins hefur borizt fjöldi bréfa og
hafa þau verið óvenjulega mörg
þetta árið. öllum þeim sem skrifa
þessi bréf ber saman um að enn sé
í gildi innflutningsbann á skreið.
Ég vil í sambandi við framan-
greinda frétt telja upp nokkrar
staðreyndir um horfur í skreiðar-
sölu til Nígeríu.
1. Enn eru í gildi lög um
innflutningsbann síðan 5/7/1978.
2. Enginn einstaklingur né fyr-
irtæki hafa fengið innflutnings-
leyfi fyrir skreið frá þeim tíma
nema eitt fyrirtæki, sem heitir
Nigeria National Supply Company
— í daglegu tali kallað NNSC —
en það félag er innkaupastofnun
ríkisins að miklum hluta innflutn-
ingsins.
3. Nígeríumenn hafa látið í ljós
þá ósk og von í bréfum sínum að
með nýrri ríkisstjórn mætti vænta
breytingar á innflutningslögum og
að innflutningur á skreið yrði að
einhverju leyti gefinn frjáls.
4. í októbermánuði 1978 gaf
ríkisstjórn Nígeríu út þau fyrir-
mæli til NNSC að enga skreið
skyldi kaupa til Nígeríu nema frá
fyrirtæki, sem heitir UTEX s.a. og
er aðalskrifstofa þess í Genf.
5. Árið 1978 seldu íslendingar
skreiðina — þorsk, keilu og löngu
á 200 dollara pakkann og ýsu og
ufsa á 145 dollara pakkann
hvorttveggja c. & f. Nígeríuhöfn
og var NNSC eini kaupandinn.
6. Þegar UTEX s.a. hafði verið
falið þetta verkefni þá var það
fyrsta verk þeirra að semja við
Norðmenn um að lækka skreiðina.
Samþykktu Norðmenn 160 dollara
verð fyrir þorsk og keilu en fyrir
ufsa, ýsu og löngu 114 dollara
hvorttveggja c. & f. Nígeríuhöfn
og gerðist þetta í október 1978 og
var samið um að UTEX keypti
180000 pakka plús eða mínus 10%
í nóvembermánuði 1978 var
skreiðarsamlaginu boðið að UTEX
s.a. keypti 30000 pakka á þessu
verði. Ræddi ég við forstjóra
UTEX s.a., sem þá var staddur í
Lagos. Var þetta verð of lágt fyrir
íslenzku skreiðina og því var
þessum viðskiptum hafnað. Þá
voru og litlar birgðir til á íslandi.
7. í marz/apríl 1979 gerðu Norð-
menn samning við UTEX s.a. í
Genf um sölu á 6500 tonnum af
skreið (þar af 900 tonn loðna). Nú
hefur það komið í ljós að Norð-
menn hefur vantað skreið upp í
samninginn og hafa því keypt
skreið á íslandi.
8. í maímánuði síðastliðnum
ræddi ég skreiðarsölu við for-
stjóra UTEX s.a. í Genf. Þá vildi
hann enn kaupa skreið, 30000
pakka af SSF, en verðið var þá
193% dollar fyrir þorsk og keilu
og 166 dollarar fyrir ufsa og ýsu.
Þetta verð var enn of lágt.
9. í maímánuði síðastliðnum fór
ég til Nígeríu og ræddi við for-
stjóra NNSC í Lagos. Skýrði hann
mér frá því að engin breyting yrði
gerð á innflutningi skreiðar á
árinu 1979. NNSC gæti ekki gert
samning við SSF né neinn annan
því UTEX s.a. hefði verið falið það
verkefni.
Ég spurði hann hvort hann áliti
að einhver breyting yrði á starf-
semi NNSC þegar ný ríkisstjórn
tæki við að afloknum kosningum
síðar á árinu. Neitaði hann því.
I sumar fóru fram kosningar í
Nígeríu. Þær fyrstu í fjölda ár.
Borgaralega kosin ríkisstjórn tók
við völdum hinn 1. október sl. í
kosningabaráttunni voru kjósend-
um gefin loforð um ýmsar breyt-
ingar á lögum og reglum um
innflutning og meðal annars var
því lofað að einkaaðstaða, sem
NNSC hefði notið um nokkurt
skeið í innflutningi matvæla, með-
al annars skreiðar, skyldi helzt
afnumin eða að minnsta kosti
skert á þann hátt að frjáls inn-
flutningur gæti hafizt á skreið og
öðrum matvælum.
Mér er vel kunnugt um þetta
mál og frá mörgum aðilum og
standa vonir til að nokkur árang-
ur muni nást innan tíðar.
Fyrir okkur, sem í Skreiðar-
samlaginu erum, vakir auðvitað
fyrst og fremst að selja skreiðina
á hæsta fáanlegu verði á hverjum
tíma.
Því var það ekkert vafamál að
selja Norðmönnum skreið, sem
þeir gátu selt til Nígeríu.
Við höfðum engan samning. Það
er áríðandi að tapa ekki neyzlu-
tíma á markaðnum. Fyrirsjáanleg
var bið sem enn gat varað í marga
mánuði.
Vaxtagreiðslur afurðalána eru
háar hvern mánuð og þó svo sé að
seldir hafi verið 6200 pakkar þá
leysir það ekki allan vanda, enda
verða þeir ekki fluttir út fyrr en
bankaábyrgð hefur verið opnuð.
Það fylgdi ekki fyrrgreindri Vísis
frétt að svo hefði verið. Höfðum
við erfiða reynslu af því undanfar-
in ár að löng bið hefur orðið á
opnun bankaábyrgða frá Nígeríu.
í fyrrgreindri Vísisgrein er það
talið ábyrgðarleysi að samþykkja
sölu á verði sem nemur 1500/1600
kr. per kg. fob fyrir þorsk, keilu og
löngu og kr. 1200/1300 per kg. fob
fyrir ufsa og ýsu.
Við skulum láta ábyrgðarleysið
liggja á milli hluta. Það kemur
síðar í ljós í hvers hlut það kemur.