Morgunblaðið - 16.12.1979, Qupperneq 8

40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1979
Aðalstjórn
Verzlunarráðs
íslands:
Y fir lýsing
um leyfilega dráttarvexti í lánsviðskiptum
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi yfirlýsing frá Verzl-
unarráði íslands.
Þann 13. þ.m. var kveðinn upp
dómur í Hæstarétti, mál nr. 144/
1977, í skaðabótamáli vegna samn-
ingsrofs. Niðurstaða þessa dóms
hefur skapað verulega óvissu um
heimild til töku dráttarvaxta.
Það er álit aðalstjórnar Verzl-
AEG
Handverkfæri eru
sterk og vönduð
Fjölbreytl úrval AEG
handverkfæra tll lönaöar-,
bygginga- og tómstundavlnnu.
Viö AEG borvélarnar
er auöveldlega hægt aö setja
ýmsa fylgihluti, svo sem pússikubb,
hjólsög, útsögunarsög og margt fleira.
VELJIÐ AEG HANDVERKFÆRI SEM ERU ÞEKKT FYRIR GÆÐI
TILVALIN JÓLAGJÖF
BRÆÐURNIR ORMSSON %
LÁGMÚLA 9 SÍMI 38820
unarráðs íslands, að þessi dóms-
niðurstaða sé ekki stefnumark-
andi um lánsviðskipti utan inn-
lánsstofnana, þar sem hér er um
að ræða samningsrof vegna er-
lendrar kröfu, auk þess sem
Hæstiréttur fjallar ekki um þær
breytingar, sem orðið hafa á
tilkynningum Seðlabanka íslands
um dráttarvexti, er tóku fyrst
gildi 20. nóvember 1976. Einnig
verður vaxtadómurinn að teljast
afar óeðlilegur, að greiðslu skuli
inna af hendi ásamt innlánsvöxt-
um af almennum sparisjóðsbók-
um, sem innifela verðbótaþátt,
þegar kröfuna ber að greiða í
erlendri mynt. Fyrir þá sök hefur
skuldin hækkað um 5,3% á mán-
uði frá stefnudegi til 13.11.1979.
Dráttarvextir
í lánsviðskiptum
Skoðun aðalstjórnar Verzlun-
arráðs íslands er sú, að um
dráttarvexti í lánsviðskiptum,
hvort sem þau eru á grundvelli
formlegra lánsskjala eða á
grundvelli gjaldfrests á vöruút-
tekt til tiltekins tíma, gildi 5.
grein laga nr. 58 frá 28. júní 1960
um dráttarvexti o.fl., eins og
henni var breytt með lögum nr. 71
frá 22. maí 1965 og hljóðar nú
þannig:
„Þegar skuldari greiðir eigi
skuld sína á réttum tíma, er
hann skyldur til frá eindaga
skuldarinnar, unz hann greiðir
hana, að greiða skuldareiganda
þá dráttarvexti af henni, sem
Seðlabanki íslands ákveður
samkvæmt 13. gr. laga nr. 10 frá
29. marz 1961, um Seðlabanka
íslands, og skulu það jafnframt
vera hæstu leyfilegir dráttar-
vextir.“
Fyrir þessa breytingu höfðu
heimilir dráttarvextir verið al-
mennt 1% hærri en leyfðir vextir
af almennum sparifjárreikningum
hjá bönkum og sparisjóðum.
Ástæðan fyrir þessari lagabreyt-
ingu var sú, að löggjafinn taldi, að
það kynni að vera dregið í efa, að
öðrum aðilum en innlánsstofnun-
um væri heimilt að taka þá
dráttarvexti, sem Seðlabankinn
ákveður. Slíkur vafi gæti orsakað
mismunandi dráttarvaxtatöku
innlánsstofnana annars vegar og
annarra aðila hins vegar. Þessari
lagagrein var því breytt á þá leið,
að hún verði ótvíræð og vafalaus,
hvað snertir umrædda dráttar-
vexti, „sem skuli vera jafnháir og
Seðlabanki íslands leyfir inn-
lánsstofnunum hæst að taka“, eins
og segir í athugasemdum með
frumvarpinu.
Með þessu ákvæði var ætlun
löggjafans, að dráttarvextir í
viðskiptum manna, sé ekki um
annað samið, verði ótvírætt hæstu
lögleyfðu dráttarvextir og þeir
sömu og hjá lánastofnunum. Þetta
lagaákvæði komst þó ekki að öllu
leyti strax til framkvæmda, þar
sem Seðlabanki íslands ákvað
fyrst í stað einungis dráttarvexti
af lánum. Það er fyrst á árinu
1976, þ.e. frá og með 20. nóvember,
að Seðlabankinn ákveður drátt;
arvexti af „öðrum skuldum". í
síðari tilkynningum verður orða-
lag þeirra enn skýrara og gildis-
sviðið afar víðtækt, þar sem drátt-
arvextir eru ákveðnir almennt af
„gjaldfallinni fjárhæð" og gilda
bæði um „hliðstæð og sambærileg
lánsviðskipti" utan innlánsstofn-
ana, svo og um „skuldaskipti". Það
er því skoðun aðalstjórnar Verzl-