Morgunblaðið - 16.12.1979, Side 18
50
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1979
Nokkrir
minnismolar
frá
Jerúsalem:
Gamla borgin í
Jerúsalem verður mér
stöðug uppspretta við-
bragða — nú eftir að ég
hef kynnzt henni eilítið.
Lífið þar sem mér fannst
svo mikið plat þegar ég
kom þangað fyrst er mér
nú meira ekta en ég
hefði gert mér í hugar-
lund þá. Þegar ég var í
Jerúsalem nú á dögunum
voru ferðamenn þar
fáir, í gamla bænum sitja
sumir kaupahéðnarnir og
hálfdotta. það tekur því
ekki að sinna þessum
fáu foglum, sem slæðast
þangað. Einn hefur þó
rænu á að draga mig inn
í búðina til sín. Hann
býður mér forláta blússu:
„I give you good price,“
segir hann og otar að
mér flíkinni. Eg segist
þekkja góðu verðin
þeirra — ég hafi nefnilega
verið áður í ísrael.
— Þetta er ekki
ísrael, segir hann og
leggur frá sér blússuna.
— Þetta er Jerúsa-
lem.
Eftir að við höfum villzt að
venju nokkra hringi um Via Dol-
orosa, setjumst við niður á forn-
fálegu kaffihúsi að hvíla lúin bein
og fá okkur hressingu. Hér sem
annars staðar er okkur tekið af
stakri hlýju og eigandinn segist
selja bjór á aðeins fimmtán lírur.
Og þá gerir maður sér auðvitað
enga rellu út af því þótt í
glugganum sé auglýst stórum
stöfum að bjór fáist þarna fyrir
tíu lírur. Svo kemur hann öðru
hverju með gulrótarbita og af-
hýdda eplisbáta og gaukar að
okkur. Hann brosir yfir allt and-
litið að geta borið okkar þessar
ágætu veitingar og ekkert skyggir
á gleði hans fyrr en við búumst til
brottferðar.
Við komumst að Grátmúrnum
að kalla fyrirhafnarlaust. Þegar
ég kom hingað fyrst, man ég að ég
var uppfull af leiða á platinu og
plastinu sem mér fannst einkenna
allt. Þá langaði mig til að skilja
Jerúsalem. Sú ósk mín rættist
svona smám saman. Þess vegna
verður óskin mín við Grátmúrinn
nú líka uppfyllt — seinna.
Hverfin eru sitt með hverjum
svip — við horfum upp í Gyðinga-
hverfið sem er vitaskuld nýjast,
byggingar þar eru stílhreinar og
reynt að halda ákveðnum svip í
byggingarlagi sem falli að því sem
fyrir er. Kristna hverfið er snyrti-
legast og í Arabahverfinu er
minnst í allt borið — en þar er
langsamlega mest fjörið. Síðdegis
— þegar maður hefur rölt m\\l\/
allra helgra staða er gaman að
setjast niður á hin dæmigerðustu
kaffihús í Arabahverfinu. ,Þar
sitja þungbúnir skeggjaðir menn á
óþægilegum tréstólum, spila á spil
og reykja stórar vatnspípur. Þeir
láta sér fátt um finnast þótt
framandi gestir komi inn. Þessir
menn eru flestir gamlir, í það
minnsta ellilegir og lítið glaðir á
svipinn, drekka tyrkneskt kaffi og
vatn og þeir geta haldið áfram að
spila tímunum saman og ég get
hreint gleymt mér við að horfa á
þá við þessa iðju sem virðist í
sjálfu sér fjarska tilbreytingar-
laus og endurtekur sig aftur og
aftur.
Að villast
um gömlu
borgina
að venju -
og stíga diskódans
við bróðurmorð-
ingja frá Marokkó
hefði okkur auðvitað þótt
skrítnara hefði hann látið það
vera; En ég leit á hann harla lítið
ypparleg og bjóst auðvitað við allt
öðru en því að maðurinn spyrði
ofurkurteislega, hvort það gæti
verið við værum frá íslandi: við
hefðum nefnilega svo líkt andlit
og kona frænda hans sem er
íslenzk og þau hafi búið á íslandi í
tólf ár. Eg man ekki hvort hann
sagði að frændi sinn héti Fuad eða
eitthvað í þeim dúr, alténd bað
hann fyrir kveðju frá Walid, sem
er svona ámóta algengt nafn þar
og Jón og Guðmundur hér. En
kveðjan þótt ófullkomin sé kemst
þó, vænti ég til skila.
Þegar við höfum villzt þetta í
gömlu borginni skundum við heim
á hótel, skolum af okkur rykið og
ákveðum að fara um kvöldið að
hlusta á Yöffu Yarkoni sem syng-
ur hér í Khanklúbbnum, einum
helzta skemmtistað fyrir ferða-
menn, þessa dagana. Næturklúbb-
ar í Jerúsalem eru reyndar mjög
ólíkir þeim hugmyndum sem
maður gerir sér um slíka staði.
Þar sitja menn bara kyrrir við sín
borð, sötra þunnt rauðvín og
hlusta á vandaða ísraelska þjóð-
lagasöngvara og dansara flytja
list sína. Rúsina kvöldsins kemur
texti: Jóhanna
Kristjónsdóttir
Yaffa Yarkoni.
frægust Þjóðlagasöngkona þeirra
ísraela og lætur ekki á sjá þótt
hún hafi verið í bransanum í
þrjátíu ár að eigin sögn. Hún er
atvinnumanneskja fram í fingur-
góma og spilar á áhorfendur eins
og hljópfæri. Þetta kvöldið voru
gestir í Khanklúbb frá ýmsum
þjóðlöndum og hún flutti lög
þeirra flestra. En stóð alveg á gati
þegar hún heyrði að þarna væru
líka gestir frá íslandi. Þangað
sagðist hún aldrei hafa komið og
þó siglt um öll heimsins höf. En
hún söng þá bara Jerusalayim
fyrir okkur í staðinn.
Á eftir tíndumst við niður í
píanókjallarann. Þangað koma að-
allega ísraelar, því að þeir líta
ekki við ferðamannanæturklúbb-
unum. Þarna sat slangur af fólki,
dreypti á víni og sté dans. Athygli
mín beindist fljótlega að manni
nokkrum, dökkum yfirlitum. Ekki
vegna þess hann bæri af öðrum
viðstöddum um gjörvuleika, held-
Frá Gyðingahverfinu í gömlu borginni.
Þótt æ fleiri íslendingar hafi á
síðustu árum lagt leið sína til
Israels, eru þeir ekki fyrirferða-
miklir miðað við túrista frá öðrum
löndum. Og því var það furðu-
kostulegt að einn daginn er við
sátum inni á Ramsis í dýrlegum
fagnaði að drekka hvítvín og úða
frá okkur kortum til vina og
kunníngja á kalda landinu, að þá
hnippir í mig einn penn Arabi og
brosir þekkilega. Út af fyrir sig
svo fram síðast, í svona klukku-
stund, og um miðnætti er öllu
lokið og leiðsögumennirnir smala
hópunum sínum út og inn í bílana
sem bíða.
Yaffa Yarkoni er snjöllust og