Morgunblaðið - 06.01.1980, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. JANIJAR 1980
7
Umsjónarmaöur Gísli Jónsson_______________32. þáttur
Ljóst er út aö líta,
lauka reiö, yfir heiði.
Sól gengur síö und múla,
slíkt langar mig þangaö.
í þessum fagra vísuhelmingi
úr Víglundar sögu er eina dæm-
ið sem Sveinbjörn Egilsson hef-
ur um sögnina að langa í hinni
miklu orðabók sinni yfir skálda-
málið forna, Lexicon poéticum.
Þetta dæmi er dálítið sér-
stætt að því leyti, að ekki er
skýlaust að sögnin að langa sé
ópersónuleg, en þess er jafnan
getið í orðabókum um yngra
mál.
í bók Blöndals er orðasam-
bandið „mig langar í eitthvað"
þýtt á dönsku: jeg længes eftir
noget en „mig langar til ein-
hvers“ þýtt á sömu tungu: jeg
har Lyst til noget, en „mig
langar ekki í neitt“ = jeg bryder
mig ikke om noget. jeg har
ingen Appetit.
Þetta er tínt til vegna þess að
hér í Morgunblaðinu var les-
endagagnrýni 30. des. s.l., þar
sem spyrjandi í sjónvarpinu var
skútaður fyrir ranga notkun
sagnarinnar að langa. Ég hneig-
ist til að bera blak af mannin-
um. En gagnrýnandinn sagði:
„Spyrjandinn hagaði spurning-
um sínum nær ávallt á þennan
veg: „Hvaða bók langar þig í um
jólin?“ eða „hvaða plötu langar
þig í“ o.s.frv.
Alltaf spurði hann hvað fólk-
ið langaði í, en ekki hvað það
langaði til að fá eða eignast,
þótt um hluti væri að ræða, sem
ekki verða étnir (leturbreyting
hér). Viljandi eða óviljandi er
hér verið að spilla málfari fólks
eða brengla merkingu orða og
orðasambanda.
Fyrir eigi alllöngu var aðeins
talað um að langa í mat eða
drykk, en ekki í óæta hluti...“
Ég dreg í efa að svona skörp
skil séu milli orðasambandsins
að langa í og að langa til. Ég
held að fyrir löngu hafi menn
talað um að langa í eitthvað
fleira en það sem verður étið
(eða drukkið). Mér finnst að
langt gæti verið liðið frá því að
maður segði: „mig langar í
bólið — mig langar til þess að
hátta. Að sjálfsögðu ætlar hann
ekki að éta rúmið sitt.
Ég tel mig ekki sekan um
málspjöll, þótt ég segi að mig
langi í bók í jólagjöf eða sokka í
afmælisgjöf. Ég held því að
spyrillinn í sjónvarpsþættinum
sé ekki eins ámælisverður og sá
maður taldi, sem til Velvakanda
hringdi. Enn má geta þess að sr.
Sveinn Víkingur orti vísnagátur
um ýmis orð, m.a. þessa um
orðið fang:
Ýmsa langar upp í þaö á ungum
konum. w
Svo er þaö bæöi barn í vonum
og búiö til í heyflekkjonum.
Aftur á móti hlýt ég að taka
undir lokaorð I.A., þau sem
hann sagði í símann við Velvak-
anda: „íslenskt mál er einn
aðalhornsteinninn í menningu
þjóðarinnar og skyldu því fjöl-
miðlar ganga hér á undan með
góðu eftirdæmi, því „það læra
börnin sem fyrir þeim er haft.“
Ég er að vísu vanastur þeirri
gerð spakmælisins sem svo
hljóðar: „Á því læra börnin
málið, að það er fyrir þeim
haft“ en söm er merkingin og
boðskapurinn. Tek ég því heils
hugar undir með Svanhildi Þor-
steinsdóttur sem vakti athygli
mína á því, að í barnatíma
útvarpsins hefði oftar en einu
sinni verið spurt: „Hlakkar þig
ekki til jólanna?" Von er að
Svanhildi þyki skörin vera farin
að færast upp á bekkinn, og
hvað skyldi þá um hið visna
tréð, ef svo er um hið græna,
sem útvarpið ætti að vera í
þessu sambandi?
Hitt er svo annað mál, að það
gæti orðið mér um megn að
skýra hvers vegna sögnin að
langa til er ópersónuleg en
sögnin að hlakka til persónuleg.
Með öðrum orðum, af hverju
sagt er ég hlakka til, en mig
langar til.
Ýmsir hafa komið að máli við
mig og nefnt eitt og annað sem
þeir hafa heyrt og séð kyndugt í
auglýsingum. Til viðbótar
reyktu hangikjöti hafði Svavar
Eiríksson á Akureyri til dæmis
heyrt hvað eftir annað að menn
voru hvattir til þess að kaupa
nýsviðin svið, og þótti honum að
vísU nokkur tvíverknaður í því
að svíða sviðin, þótt ef til vill
lýsti það einstakri snyrti-
mennsku og mætti kannski um
þetta segja, að allur væri varinn
góður.
þegar Björn botnan (föður-
bróðir Jóns botnans) heyrði
þetta, varð honum á munni:
Fyllum kjaft vorn og kvið,
því þeir svíða nú sviö
og svipta burt ókeimnum römmum.
Segjum gleöilegt ár,
ekkert einasta hár
verður eftir á þvílíkum kjömmum.
Styrkið og fegrið líkamann
DÖMUR OG HERRAR
Ný 4ra vikna námskeið hefjast 7. janúar.
Leikfimi fyrir konur á öllum aldri.
Hinir vinsælu HERRATÍMAR í hádeginu.
Hressandi — mýkjandi — styrkjandi — ásamt yoga og megrandi æfingum
Sértímar fyrir konur sem vilja léttast um 15 kg eöa meira.
Sértímar fyrir eldri dömur og þær sem eru slæmar í baki, eöa þjást af
vöðvabólgu. Vigtun — mæling — sturtur — Ijós — gufuböö — kaffi — nudd
Innritun og upplýsingar alla virka daga
frá kl. 13—22 í síma 83295.
Júdódeild Ármanns
Ármúla 32.
ÞARFTU AÐ KAUPA?
ÆTLARÐU AÐ SELJA?

M Al'GI.YSIR l'M ALLT I.AND ÞEGAR
hl' Al'GLYSIR I MORGl'NBLADIM
Bestu þakkir færi ég öllum vinum og
vandamönnum, sem minntust mín á
sjötugsafmæli mínu 29. des.
Baldur Kristjónsson
Wmmm^^mmm^mmmmi^mm^mmmmmmmmmmmmmm*
Ég þakka innilega audsýnda
vinsemd og hlýhug á níræöisaf-
mæli mínu hinn 28. desember
sl.
Asa Víglundsdóttir
Kaupmenn
verksmidjueigendur
heildsalar
Viö leigjum út aöstööu á stórútsölu
okkar sem verður á tímabilinu 15.
janúar til 2. febrúar á 2600 fm gólfrými.
Ef þiö hafiö góöar og vandaðar vörur
sem þiö viljiö selja á hagstæöu veröi þá
hafið samband viö okkur sem fyrst.
Sýningarhöllin, Bíldshöfða 20,
símar 81199 — 81410.
STJÓRNUNARFRÆÐSLAN

f
Verðbólgureikningsskil
Stjórnunarfélag íslands efnir til námskeiös um Veröbólgu-
reikningsskil í fyrirlestrasal félagsins að Síöumúla 23.
Námskeiðið stendur dagana 11., 16. og 24. janúar og 1.
febrúar kl. 14:30—18:30 dag hvern.
Lýst veröur aöferöum, sem nota má viö
að leiörétta reikningsskil fyrirtækja
vegna áhrifa verðbreytinga. Kynntar
veröa hugmyndir, sem uppi eru í
nágrannalöndum okkar um æskilegar
aögeröir á þessu sviöi.
Á námskeiöinu veröur sýnt fram á gildi
veröbólgureikningsskila sem upplýs-
ingagjafa um fjárhagslega stööu og
afkomu fyrirtækja.
Námskeiö þetta er einkum ætlaö
framkvæmdastjórum, fjármálastjórum
og aöalbókurum fyrirtækja, og þeim,
sem fást viö rannsóknir ársreikninga,
t.d. starfsmönnum lánastofnana.
Leiöbeinandi:
Árni Vilhjálmsson
prófessor.
Skráning þátttakenda og nánari upplýsingar á
skrifstofu Stjórnunarfólags íslands, sími 82930.
INUNARFEIAG
SLANDSM
SíÖumúla 23 - Sfmi 82930
ÚTSALA - VERKSM.ÚTSALA - ÚTSALA - VERKSM.ÚTSALA - ÚTSALA
Slimma-buxur og -pils, karlm. pAÐ ER ÚTSALA HJÁ VERKSIVI.-SÖLUNNI.
buxur, drengja- og telpnabux-
ur. Sloppar, toppar, blússur VERKSM.-SALAN, SKEIFUNNI 13
o.fl. o.fl. Otrúlegt verö. Á MÓTI HAGKAUPI.