Morgunblaðið - 03.04.1980, Síða 2

Morgunblaðið - 03.04.1980, Síða 2
2 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. APRIL 1980 70% hækkun f jár- laga frá fyrra ári FJÁRLÖG ársins 1980 vóru loks samþykkt í sameinuðu þingi í gær með 31 samhljóða atkvæði stjórnarliða er rúmir þrír mán- uðir fjáriagaársins eru liðnir, en fjárlög ber að afgreiða fyrir áramót. Svo síðla hafa fjárlög ckki verið á ferð síðan 1959. Heildargjöld fjárlaga, með áorðn- um breytingum, hljóða upp á 343.2 milljarða króna og hafa hækkað um 8.768 milljónir króna í meðförum Alþingis. Heildar- tekjur eru áætlaðar 346.1 millj- arður króna og hafa hækkað um 6.350 m. kr. í meðförum þingsins. Ilækkunin samanstendur af hækkun söluskatts um V/2% eða 6.000 m.kr. og hækkun flugvall- argjaids um 350 m.kr. Ef áætlun gjalda og tekna stenst er rekstr- arjöfnuður jákvæður um 3.8 milljarða króna, en aðeins er ráðgert að greiða 3.6 milljarða Góð færð mið- að við árstíma Páskahelgin hefur með árun- um orðið mikil ferðahelgi og fólk skoðar heiminn frá ýms- um sjónarhornum og ferða- mátinn er lika margvíslegur. (Ljósm. Kristján). GÓÐ færð er nú víðast hvar á landinu miðað við árstima, en á nokkrum stöðum er hætt við að skafi ef vindar blása rösklega og því gætu vegir teppst. Vegagerð- in aðstoðar híla i dag, á annan dag páska og jafnvel á laugar- dag, en ekki á föstudaginn langa og páskadag. Samkvæmt upplýsingum Arn- kels Einarssonar vegaeftirlits- manns er greiðfært um vegi Suð- vestanlands og búið er að ryðja veginn yfir Mosfellsheiði og er fært Þingvallahringinn, en hins vegar ekki milli Gjábakka og Laugarvatns. Fært er vestur í Reykhólasveit, en ófært yfir Hjallaháls og Klettsháls. Sæmileg færð er í nágrenni Patreksfjarðar og frá Þingeyri til ísafjarðar og þaðan inn í Djúp. Þorskafjarðarheiði er hins vegar ófær. Ágæt færð er norður í land og allt norður í Bjarnarfjörð á Ströndum. Fært er til Siglufjarð- ar og vegurinn fyrir Ólafsfjarð- armúla var mokaður í gær. Fært er austur frá Akureyri um Dalsmynni til Húsavíkur. í gær var vegurinn upp í Mývatnssveit mokaður og sömuleiðis fyrir Tjör- nes og fært er með ströndum allt að Sandvíkurheiði. Möðrudalsör- æfi eru ófær og sömuleiðis um Vatnsskarð til Borgarfjarðar eystri. I gær var opnað í Fagradal, á Fjarðarheiði og Oddsskarði. Fært er suður með Austfjörðum allt til Reykjavíkur. „Ósvífið hnefahögg í andlit launþega“ segir Magnús L. Sveinsson „Þessar nýjustu stórfelldu skattaálögur sem stjórnvöld hafa nú ákveðið er ósvífin árás á hinn aimenna launamann og i algjörri andstöðu við fyrirheit rikisstjórnarinnar um aðgerðir i efnahagsmálum sem miða áttu að því að draga úr hinni óðu verðbólgu og auka kaupmátt launa“ sagði Magnús L. Sveinsson formaður Verslun- armannafélags Reykjavíkur í samtali við Morgunblaðið í gær. „Þessar aðgerðir munu ótví- rætt rýra verulega kaupmátt launafólks" sagði Magnús enn- fremur, „sem er þó nú þegar kominn niður fyrir það sem hann var á fyrsta ársfjórðungi 1978, er sumir forystumenn verkalýðshreyfingarinnar töldu svo mikla vá fyrir dyrum hjá hinum almenna launamanni, að efnt var til útflutningsbanns og ólöglegra verkfalla. Það alvar- legasta við þessar aðgerðir er þó að mínu mati það, að þær munu enn magna það verðbólgubál sem brennur hvað heitast á hinum almenna launþega, og þó alveg sérstaklega þeim sem lægst hafa launin. Þessar skattaálögur eru því ósvífið hnefahögg í andlit launþega, sem haldið hafa að sér höndum þrátt fyrir að allir samningar hafi verið lausir frá síðustu áramótum í trausti þess að ríkisstjórnin stæði við gefin lof- orð um að aðgerðir hennar í efnahagsmálum myndu miða að því að vinna bug á verðbólgunni í stað þess að magna hana enn með þessum gífurlegu skattaá- lögum“ sagði Magnús að lokum. „Hef ur síður en svo bætandi áhrif á stöðu samningamála BSRB“ — segir Kristján Thorlacius „ÞESSAR aðgerðir ríkisstjórn- arinnar hljóta að vera mjög verðbólguhvetjandi og þær hljóta að verka þveröfugt á þá stefnu sem rikisstjórnin hefur boðað, að draga úr verðbólg- unni,“ sagði Kristján Thorla- cius, formaður Bandalags starfsmanna ríkis og bæja, að- spurður um aðgerðir ríkis- stjórnarinnar. „Það er gert ráð fyrir því í lögum að haft skuli samráð við samtök launafólks um efna- hagsmál. Það hefur ekki verið gert núna. Fulltrúar BSRB voru að vísu boðaðir á fund fjárhags- nefnda en við teljum að það eigi að hafa samráð um heildarstefn- una en það sé ekki nægilegt að hafa samráð um einstök út- gjaldamál." Aðspurður um það hvaða áhrif þetta hefði á stöðu samninga- mála BSRB svaraði Kristján því til að þær álögur, sem ríkis- stjórnin hefði boðáð að undan- förnu hefðu síður en svo bætandi áhrif á stöðu samningamálanna. Kvaðst Kristján þá ekki aðeins eiga við frumvarpið um orku- jöfnunargjaldið heldur einnig þær aðgerðir aðrar, sem ríkis- stjórnin hefur þegar gripið til eða boðað svo sem útsvarshækk- unina og sífelldar gengislækkan- „Enn eru kjör fólks skert“ segir Ásmundur Stefánsson „ÞAÐ er augljóst með aðgerð- um ríkisstjórnarinnar í skatta- málum að það er verið að hækka skattheimtu beinna skatta, með hækkun útsvars fyrst og fremst, og þessar að- gerðir rýra því tekjur almenn- ings,“ sagði Ásmundur Stef- ánsson hagfræðingur hjá Al- þýðusambandi ísiands. „Þá er óljóst með skattheimt- una til ríkissjóðs, en í öllum dæmum er reiknað með því að taka heldur meira en þarf, líklega til þess að hafa borð fyrir báru, en ríkisstjórnin virðist ekki á neinn hátt ætla að draga úr skattheimtu til móts við hækkað útsvar. Þá mun sölu- skattstiginn væntanlega hækka um 1,5%, en hann hækkaði síðast í september um 2%. Með þessu er enn verið að skerða kjör fólks. Söluskattshækkunin bæt- ist að mestu við vísitöluna, en bætur koma hins vegar ekki fyrr en í júní. Kaupmáttarrýrnunin hefur verið all veruleg á undan- förnum misserum og lækkunin á kaupmætti fyrsta ársfjórðungi þessa árs er um 2% miðað við meðaltal 1979. Einsýnt er að það stefnir neðar takist samningar ekki bráðlega." króna til Seðlabanka Islands af tæplega 30 milljarða skuld um sl. áramót eða sem svarar 1% af ríkisfjármáladæminu. Fjárlög ársins 1978 eru ekki einungis síðbúnustu fjárlög á tveimur áratugum heldur þau langhæstu. Tekjuhlið (skatt- heimta) fjárlaga hækkar um 65.7% frá fjárlögum ársins 1979 (var 208.9) og gjaldahlið um 69.7% (var 202.3). Allar breytingartillögur stjórn- arandstöðu, utan ein, vóru felldar. Meðal breytingartillagna, sem felldar vóru, var tillaga. 10 þing- manna Sjálfstæðisflokks um 5 milljarða millifærslu frá niður- greiðslu búvara til niðurgreiðslu olíu til húshitunar, sem leyst hefði áform um „jöfnun húshitunar- kostnaðar" án skattahækkunar. Ennfremur tillaga frá sjálfstæðis- mönnum um að 990 m.kr. aðlögun- argjaldi verði varið til iðnþróun- arátaks í samræmi við loforð gefin samtökum iðnaðarins fyrir ári. Felldar vóru tillögur um fjár- framlög til Styrktarsjóðs fatlaðra, Styrktarsjóðs vangefinna, Lista- safns íslands (hækkun), sjómannastofa (stofnframlag), sjúkrahúss á Hólmavík (hækkun) og til „beins útvarps frá Alþingi" (15 m.kr.). Eina tillagan frá stjórnarand- stöðu, sem var samþykkt (32 atkvæði gegn 19), var tillaga frá Pétri Sigurðssyni þess efnis, að heimildarákvæði til að endur- greiða skemmtanaskatt af fé sem aflað er með samkomum og renn- ur til eflingar slysavörnum nái jafnframt „til byggingar dvalar- og hjúkrunarheimila aldraðra". Samþykkt var tillaga frá Ólafi R. Grímssyni o.fl. um að ríkið „kaupi dagblöð fyrir stofnanir ríkisins, allt að 250 eintök af hverju blaði, umfram það sem veitt er til blaðanna í 4. gr. fjárlaga“. Samband íslenzkra bankamanna; Grunnkaupshækkanir eru óhjákvæmilegar ert svigrúm sé til grunnkaups- hækkana. Hins vegar lítur SÍB svo á, að með nýjustu efnahagsráðst- öfunum sínum, hafi ríkisstjórnin þrengt svo að hagsmunum laun- afólks, að allverulegar grunn- kaupshækkanir séu óhjá- kvæmilegar. Samband íslenzkra banka- manna sér því ekki ástæðu til þess í yfirstandandi kjarasamningavið- ræðum, að taka tillit til áður- nefnds sjónarmiðs. Verðbólga verður að mati SÍB ekki kveðin niður með kjaraskerðingu einni saman. Loks harmar SÍB, að ríkis- stjórnin skuli ekki hafa haft samráð við samtök launafólks, eins og lög gera ráð fyrir, þegar nýjustu álögur og skattahækkanir voru undirbúnar." STJÓRN og samninganefnd Sam- bands islenzkra bankamanna segir í ályktun, sem gerð var í gær, að bankamenn sjái ekki ástæðu til að taka tillit til þess sjónarmiðs, að ekkert svigrúm sé til grunnkaupshækkana, þar sem efnahagsráðstafanir ríkisstjórn- arinnar hafi þrengt svo mjög að hagsmunum launafólks. Þvi séu allverulegar grunnkaupshækk- anir óhjákvæmilegar. Þá harmar SÍB, að ríkisstjórnin skuli ekki hafa haft samráð við samtök launafólks, eins og lög geri ráð fyrir. Ályktun bankamanna er svo- hljóðandi: „Samband íslenzkra bankamanna hefur með kröfugerð sinni að nýjum kjarasamningi mótmælt því sjónarmiði, að ekk- Páskar ’80 PÁSKABLAÐ Morgunblaðsins er að þessu sinni 112 blaðsiður og meðal efnis má nefna eftirtaldar greinar blaðamanna og þætti: Bls. 7: Minnisblað lesenda. Bls. 12—13: „Ég fékk mína pólitík, mína línu, hjá Hannesi Hafstein". Ágúst I. Jónsson ræðir við Magnús Ólafsson, 92 ára gamlan bílstjóra með meiru. Bls. 14—15: Hvert á að fara um páskana? Bls. 16—17: Hvað á að gera um páskana? BIs. 18—19: Útvarp og sjónvarp. Bls. 20—21: Páskakvikmyndir bíóanna. Blað II: Bls. 53—59: Jóhanna Kristjónsdóttir lýsir þeim áhrifum sem ísrael nútímans og fortíðar vekur gesti sínum. Bls. 61—68: Jóhannes Tómasson og Rannveig M. Níelsdóttir skrifa um nokkrar altaristöflur í íslenzkum kirkjum, greint er frá hvaða atburði þær lýsa og birtar eru myndir af altaristöflunum. Bls. 70—71: „Eina íslenzka flugvélin endursmíðuð 40 árum eftir að henni var flogið". Ágúst Ásgeirsson ræðir við Gunnar Jónsson. Bls. 74—76: Þórarinn Ragnarsson skrifar um Hong Kong, borg andstæðna og iðandi mannlífs. Bls. 78—79: „Það er helzt að ég sé að brúka kjaft...“ Árni Johnsen rabbar við Sigurð Helgason, sjómann í 67 ár. Blað III: Bls. 82: Daglegt líf. Bls. 84—87: „Þeir gáfu aldrei upp vonina, heldur treystu á skapara sinn„ Sigtryggur Sigtryggsson rifjar upp hrakningu skipverjanna á vélbátnum Kristjáni árið 1940. Bls. 88—90: Guðmundur Halldórsson skrifar um páskauppreisnina í írlandi 1916. Bls. 92 og 101: „Ættfræðiáhugi íslendinga fer vaxandi“. Anders Hansen ræðir við Ólaf Þ. Kristjánsson. Bls. 93—99: Áslaug Ragnars skrifar um víkinga. Bls. 102—105: „Hann beinir flugi yfir lög og láð“. Elín Pálmadóttir ræðir við Ólaf Nielsen líffræðing um fuglalíf á Vestfjörðum. Bls. 106: Á Drottinsdegi. Bls. 108—110: „Fór ekki í bíó ef ákveðið sæti var ekki laust". Fríða Proppé skrifar um Gamla Bíó.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.